Turizm Ekonomisi Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Piyasa nedir?

  Piyasalar, ekonomik birimlerin etkileşimde bulundukları her türlü ortam olarak tanımlanır ve birbirlerinden farklı özelliklere sahiplerdir. Bu nedenle, denge fiyat ve miktarının oluşması, ilgili piyasadaki arz ve talep unsurları tarafından belirlenir. Turizm sektöründe de piyasalar, sektördeki firmalar tarafından farklı ürünler için oluşturulur. Bu piyasa, monopol, monopolcü rekabet ya da oligopol şeklinde olabilir.

 Arz nedir? 

  Arz, veri bir zaman diliminde diğer koşullar sabitken her bir fiyat düzeyinde firmaların sunmaya hazır oldukları mal ve hizmetleri gösterir.

Talep nedir? 

 Veri bir zaman diliminde diğer koşullar sabitken, tüketicilerin satın almak istedikleri mal ve hizmet miktarıdır.

Turizm piyasasında arz ve talep nasıl belirlenir?

 Turizm piyasasında turizm arzı ve talebi, o sektördeki firmalar ve turizm ürünü satın almak isteyen tüketiciler tarafından oluşturulur.

Turizm piyasası nedir? 

  “Turizm piyasası, turizm ürünlerinin arz ve talep edicilerinin etkileşimde bulunduğu yerdir.” demek mümkündür.

Denge noktası nedir?

 Piyasalar aracılığıyla, arz ve talebin karşılıklı etkileşimi sonucu piyasa denge fiyatına ve miktarına ulaşılır. Denge noktasında, ne aşırı talep (yani kıtlık) ne de aşırı arz (yani artık) oluşur. Bu noktada fiyatların değişmesi yönünde bir baskı olmaz.

Piyasalar birbirlerinden nasıl farklılaşır? 

 Piyasalar; büyüklükleri, içerdikleri regülasyonlar, işlem süreçleri, hitap ettikleri kesim ve coğrafya vb. bakımından birbirlerinden farklılaşırlar ve birbirlerinden ayrılırlar.

Turizm piyasası denge noktası nedir? 

 Turizm piyasası, turizm ürünlerinin arz ve talep edicilerinin etkileşimde bulunduğu yerlerdir. Dolayısıyla bu etkileşim sonucunda ulaşılacak denge turizm piyasası dengesi olacaktır.

Denge fiyat nedir?

 Denge kavramı, süreklilik ifade eden değişme yönünde bir eğilimin olmadığı kararlı bir durumu ifade eder. Bu açıdan bakıldığında denge fiyatı, değişmeyen kararlı bir fiyat düzeyidir. Denge fiyatı olmayan herhangi bir fiyat ise, değişme eğiliminde olan ya da uzun süre değişmeden kalamayan ve süreklilik ifade etmeyen bir fiyattır.

Denge fiyat niçin önemlidir? 

 Piyasa ekonomilerinde fiyat önemli bir değişkendir çünkü denge fiyatı, piyasayı temizleyen fiyattır.

Denge fiyatı nasıl oluşur?

 Herhangi bir turizm ürününün arz ve talep eğrilerini aynı grafik üzerinde göstererek denge fiyat ve miktarını elde edebiliriz. Turizm ürününün arz eğrisinin pozitif eğimli çizilmesi, diğer piyasalarda olduğu gibi, fiyatlarda meydana gelen bir artışın ürün arz edenleri daha fazla üretmeye ve satmaya teşvik edecek olmasındandır. Diğer bir ifadeyle, fiyatlar arttığında piyasaya sunulan ürün miktarı artacaktır. Benzer şekilde, turizm ürününün talep eğrisinin negatif eğimli çizilmesinin nedeni ise, fiyatlarda meydana gelen azalmanın talep edilen ürün miktarını artıracak olmasındandır. Şekilde herhangi bir turizm ürünü için çizilen arz ve talep eğrilerinin kesiştiği e noktasında bu ürün için denge oluşmaktadır. Bu denge noktası piyasanın temizlendiği ya da bir başka deyişle arz ve talep fazlasının oluşmadığı fiyat ve miktar düzeyidir. Bu noktada denge fiyatı P* ve denge miktarı Q* olmaktadır. Denge fiyatı P*, talep edilen turizm ürünü miktarının arz edilen turizm ürünü miktarına eşit olduğu bir fiyat düzeyidir.

Denge fiyatının özellikleri nelerdir? 

 Denge fiyatı, kararlı ve değişme eğiliminde olmayan, arz edilen ürünlerin tamamının satıldığı ve talep edilen ürün miktarının tamamının üreticiler tarafından karşılandığı; yani arz edilen miktar ve talep edilen miktar arasında bir uyumsuzluğun ortaya çıkmadığı bir fiyat düzeyidir.

Arz ve talebin dengede olmadığı durumda ne olur? 

 Diğer ürün piyasalarında olduğu gibi turizm ürünü piyasasında da koşullara bağlı olarak arz ve talep her zaman dengede olmayabilir. Aşırı arz ya da artık, arz edilen ürün miktarının talep edilen ürün miktarından fazla olması durumudur. Aşırı talep ya da kıtlık ise, talep edilen miktarın arz edilen miktardan fazla olması durumudur.

Denge nasıl değişir? 

 Dengenin sağlandığı yer, arz ve talebin birbirine eşit olduğu; yani arz edilen ve talep edilen miktar arasında tam bir uyumun gerçekleştiği noktadır. Zaman içerisinde arz ve talep eğrilerinde değişmeler meydana gelebilir. Bu noktada, arz ve talepte meydana gelen değişmelerin denge fiyatını değiştirecektir.

Talep eğrisinde kaymanın sebepleri nelerdir? 

 Talep, yani tüketiciler tarafından satın alınmak istenen ürün miktarı, fiyat dışında tüketicilerin zevkleri, gelir düzeyi, diğer ürünlerin fiyatları gibi bir takım değişkenlere de bağlıdır. Fiyat dışındaki bu değişkenlerde ortaya çıkacak bir değişim talep eğrisinde kaymalar meydana getirir.

 Diğer koşullar sabitken, herhangi bir turizm ürünü olan X’in fiyatının onun ikamesi olabilecek diğer bir turizm ürünü olan Y’ye göre azaldığını varsayalım. Bu durumda ne olur? 

 Bu durumda, X turistik ürününe ilişkin talep artacak ve talep eğrisi sağa kayacaktır. Bunların tam tersi bir durumda ise, yani diğer koşullar sabitken, tüketicilerin zevklerinin o ürün aleyhine değiştiği durumda, ürüne ilişkin talep azalacak ve talep eğrisi sola kayacaktır.

Diğer koşullar sabitken, turizm ürünü X’in fiyatının ikamesi olan turizm ürünü Y’ye göre arttığını varsaydığımız bir durumda ne olur? 

 Fiyatlar artacaktır. Bununla birlikte, turizm ürünü arzı sabitken turizm ürünü talebinin azaldığı bir durumda ise fiyatlar azalacaktır.

Arz eğrisi sabitken talep eğrisinde değişimlerin sonucu nedir? 

 Arz eğrisi değişmezken talep eğrisinde meydana gelen kaymalar denge noktasını değiştirecektir. Arz eğrisi sabit iken; talep eğrisinin sağa kayması durumunda denge fiyatı ve denge miktarı eskisine göre artarken; talep eğrisinin sola kayması durumunda ise denge fiyatı ve denge miktarı eskisine göre azalmaktadır.

Arz ve talep eğrileri aynı anda birlikte kaydıklarında ne olur?

 Arz ve talep eğrilerinin aynı anda kayması durumunda denge fiyat ve miktarının ne yönde değişeceği; arz ve talep eğrilerinin kaymalarının büyüklüğüne, ne yönde kaydıklarına ve esnekliklerine bağlı olacaktır.

İlk olarak arz ve talebin eşanlı olarak aynı yönde kayması durumunda denge fiyat ve miktarı nasıl oluşur? 

 Talep ve arz eğrilerinin eşanlı ve eşit miktarda sağa kaymasının sonucunda fiyat düzeyi değişmezken, denge miktarı artar. Arz ve talep eğrilerinin sağa kayarken, talebin arza göre daha fazla kayması sonucunda yeni denge noktasında, başlangıca göre denge fiyat ve miktarı yükselmiştir. Arz eğrisi ile talep eğrisinin eşanlı olarak sağa kayarken arzın talebe göre daha fazla kayması durumunda denge miktarı artarken, denge fiyatı azalacaktır. Arz ve talep eğrileri eşanlı olarak sağa kayıyorsa denge miktarı artıyor demektir; sola kayıyorsa denge miktarı azalıyor demektir. Denge miktarındaki değişmenin büyüklüğü arz ve talep eğrilerinin kayma büyüklüğüne ve esnekliğine bağlıdır. Ancak denge fiyat düzeyinin ne yönde ve ne miktarda değişeceği belirsizdir. Bu belirsizlik de arz ve talep eğrilerinin kayma büyüklüğüne ve esnekliğine bağlıdır. 

Diğer koşullar sabitken, turizm ürün arz eğrisinin sola ve turizm ürün talep eğrisinin sağa kayması sonucu ne olur? 

 Diğer koşullar sabitken, turizm ürün arz eğrisinin sola ve turizm ürün talep eğrisinin sağa ve eşit miktarda kaymaları sonucu denge fiyat yükselmiş, denge miktarı sabit kalmıştır. Herhangi bir nedenle turizm ürünü arzının sola kaydığını ve turizm ürünü talebinin ise sağa kayarken, arzdan daha büyük bir oranda kaydığını varsayalım. Bu durumda hem denge fiyatı hem de denge miktarı değişerek yükselecektir. Arz eğrisi sola ve talep eğrisi sağa kayarken, arz talebe göre daha fazla kayarsa, denge miktarı azalırken denge fiyatı artacaktır. Arz ve talep eğrilerinin eşanlı olarak ters yönde kaymaları durumunda arz eğrisi sola ve talep eğrisi sağa kayıyorsa; denge fiyatı yükselecek fakat denge miktarının ne yönde ve ne kadar değişeceği bilinemeyecektir. Bir başka durumda, arz ve talep eğrilerinin eşanlı olarak ters yönde kaymaları durumunda; arz eğrisi sağa ve talep eğrisi sola kayıyorsa denge fiyatı düşecek fakat denge miktarının ne yönde ve ne kadar değişeceği bilinemeyecektir. Her iki durumda da denge fiyatındaki değişmenin büyüklüğü arz ve talep eğrilerinin kayma büyüklüğüne ve esnekliğine bağlıdır.

Turizm ürünlerine uygulanan vergi nasıl analiz edilir ?

Herhangi bir nedenle politika yapıcıların konaklama hizmetleri üzerine bir vergi uygulaması durumunu iki açıdan analiz edebiliriz. Bunlardan ilki, uygulamaya konulan konaklama vergisinin hizmetin fiyatını nasıl etkileyeceğinin belirlenmesidir. Diğeri ise, uygulamaya konulan verginin ne kadarı ürünü talep edenlerin, ne kadarını ise ürünü piyasaya sunanların üstleneceğidir. Bu analizde arz ve talep eğrilerinin esnekliklerinin eşit olduğu varsayıldığından, vergi miktarı tüketiciler ve üreticiler arasında yarı yarıya paylaşılmıştır.

Vergi yükü nasıl paylaşılır? 

  Bu Vergi yükünün ürünü talep edenler ve ürünü sununlar arasında nasıl paylaşılacağı, arz ve talep eğrilerinin esnekliklerine bağlıdır. İlk olarak, diğer şartlar sabitken, talebin daha esnek olması durumunda vergi yükünün büyük kısmı ürünü piyasaya sununlar tarafından karşılanacaktır. Bunun tam tersi bir durumda ise, yani diğer şartlar sabitken, talebin daha az esnek olduğu bir durumda vergi yükünün büyük kısmı tüketiciler tarafından karşılanacaktır. İkinci olarak, arz açısından değerlendirmelerimize devam edersek; diğer şartların değişmediği durumda, arzın daha esnek olması durumunda vergi yükünün büyük kısmı tüketiciler tarafından karşılanırken, arzın daha az esnek olması durumunda ise vergi yükünün büyük kısmı üreticiler tarafından karşılanır.

Üretim ve fiyatlandırma kararları neye bağlıdır? 

 Herhangi bir ürün piyasasında faaliyet gösteren firmanın üretim ve fiyatlandırma kararı yalnızca piyasaya sunulan ürüne ilişkin maliyet ve talep koşullarına bağlı değildir. Bu değişkenlerin yanında piyasa yapısına da bağlıdır.

Piyasa türleri nelerdir? 

 Piyasaları; firma sayısı, ürünün özellikleri ve piyasaya giriş-çıkış koşulları bakımından farklı türlere ayırabiliriz: • Tam Rekabet • Monopol (Tekel) Piyasası • Monopolcü (Tekelci) Rekabet Piyasası • Oligopol Piyasası

Tam rekabet nedir?

 Tam rekabet piyasası, firmalar arasında etkin bir rekabetin gerçekleştiği bir piyasa yapısıdır.

Tam rekabetten bahsedilmek için sağlanması gereken koşullar nelerdir?

  Tam rekabet piyasasının özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz: • Piyasada işlem yapan çok sayıda alıcı ve satıcı bulunmaktadır. • Piyasaya sunulan ürünler homojendir, yani ürünler standart yapıdadır. • Firmaların piyasaya giriş ve çıkışları üzerinde herhangi bir kısıtlama yoktur. • Piyasada işlem yapan tüm ekonomik birimler tam bilgi sahibidir.

Tam rekabet piyasasının özellikleri nelerdir?

 Tam rekabet piyasasının özelliklerine bakıldığında gerçekte var olmayan fakat ideal bir piyasa yapısı özelliği yansıttığını görebiliriz. Tam rekabet piyasasının sahip olduğu; ekonomik birimlerin fiyat alıcı olması, ürünlerin standart olması ve tam bilgi varsayımı gereği bu piyasada reklam yapma ihtiyacının olmaması gerekir.

Monopol (tekel) nedir? 

 Herhangi bir ürün piyasasında, arz ediciler tarafında rekabetin olmadığı ve o ürünü piyasaya sunan tek bir üreticinin bulunduğu piyasa yapısı monopol (tekel) piyasasıdır. Bu tür bir piyasa yapısı altında ürünün pazara arzını tek bir firma yapmaktadır ve bu firma monopolcü ya da tekelci olarak isimlendirilir.

Monopolcü (tekelci) piyasanın özellikleri nelerdir? 

  Monopolcü bir piyasa yapısından bahsedebilmek için de belirli koşullar vardır. Bunlar: • Firmanın fiyatlar üzerinde tam etkin olması yani fiyat alıcı değil fiyat belirleyici olması. • Firma tarafından piyasaya sunulan ürünün ikamesi ya da yakın ikamesinin olmaması.

Monopol bir piyasa yapısının ortaya çıkmasının; yani piyasada faaliyet gösteren tek bir firma olmasının temel nedeni nedir? 

  Giriş engelleridir. Monopolcü firmanın varlığının devamı piyasaya girişteki engellere bağlıdır. Giriş engelleri sayesinde diğer firmalar piyasaya girerek monopolcü firma ile rekabet edemezler.

Giriş engellerinin kaynağı nedir? 

 • Önemli üretim kaynaklarının tek firma sahipliğinde olması • Devletin tek bir firmaya bazı mal ve hizmetleri üretmek için ayrıcalıklı haklar vermesi • Üretim maliyetlerinden ötürü bazı mal ve hizmetlerin tek bir firma tarafından üretilmesinin daha etkin olması

Monopolcü (tekelci) rekabet nedir?

Monopolcü (tekelci) rekabet piyasası, tam rekabet piyasası ve monopol (tekel) piyasa türleri arasında bir piyasa yapısıdır. Monopolcü (tekelci) rekabet piyasası tam rekabet ve monopol (tekel) piyasa yapılarının bazı özelliklerini yansıtırken bazılarını yansıtmaz.

Monopolcü (tekelci) rekabet piyasasının özellikleri nelerdir?

  Diğer piyasa türlerinde olduğu gibi monopolcü (tekelci) rekabet piyasasının da kendine özgü bazı özellikleri mevcuttur. Bu özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz: • Piyasada işlem yapan çok sayıda satıcı bulunmaktadır. • Piyasaya giriş ve çıkış üzerinde herhangi bir kısıt yoktur. • Piyasaya sunulan ürünler benzer fakat özdeş değildir, farklılaştırılmış ürünlerdir.

Monopolcü rekabet piyasasını diğerlerinden ayıran farklılıkları nelerdir?

  Monopolcü (tekelci) rekabet piyasasında çok sayıda satıcı bulunması firmalar arasında rekabet olmasını sağlar. Ayrıca piyasaya giriş ve çıkışların serbest olması rekabeti canlı tutacak bir diğer etkendir. Dikkat edilirse, ilk iki özellik tam rekabet piyasası içinde geçerli olan özelliklerdir. Ancak ürün farklılaştırması özelliği monopolcü (tekelci) rekabet piyasasını tam rekabet piyasasından ayıran bir özelliktir. Bu piyasanın belirgin özelliği, satışa konu olan ürünlerin farklılaştırılmış ürünler olmasıdır. Fakat bu ürünler birbiri yerine ikame edilebilirler. Monopolcü rekabet piyasasında faaliyet gösteren firmalar kendi ürettikleri ürün üzerinde monopolcü güce sahiptir. Bununla birlikte, monopolcü rekabet piyasasında faaliyet gösteren firmalar aynı müşteri kitlesine ürünlerini sunmaktadırlar. Dolayısıyla, bu piyasada faaliyet gösteren firmalar ürünlerinin tüketici algısında ön plana çıkması ve satılması için yoğun reklam yaparlar.

Oligopol nedir?

 Oligopol piyasa yapısını tanımlamak istersek; herhangi bir ürün piyasasında, bir firmanın alacağı kararın diğer firmaların karar süreçleri üzerinde etkisinin olduğu, az sayıda arz edici yani firmanın faaliyet gösterdiği, bunun yanında çok sayıda alıcı yani tüketicinin bulunduğu bir piyasa türüdür.

Oligopol piyasanın özellikleri nelerdir? 

 Oligopol piyasasının özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz: • Piyasada işlem yapan az sayıda satıcı ve çok sayıda alıcı bulunmaktadır. • Bir firmanın aldığı karar diğerlerinin kararını etkiler. • Piyasaya sunulan ürünler farklılaştırılmış ürünler olabileceği gibi homojen ya da standartlaştırılmış yapıda da olabilir.

Oligopol piyasa yapısını ürünün özelliğine göre kaça ayırırız?

  Oligopol piyasa yapısını ürünün özelliğine göre ikiye ayırabiliriz. Birincisi olan saf oligopol, az sayıda firma tarafından homojen ürünlerin satıldığı piyasalardır. Farklılaştırılmış oligopol ise, az sayıda firma tarafından birbiri yerine ikame edilebilen ancak farklılaştırılmış ürünlerin satıldığı piyasalardır. Oligopol piyasa yapısı, somut olarak karşılaşılan en yaygın piyasa türüdür.

 Monopolcü rekabet ile oligopol piyasa arasındaki farklar nelerdir? 

 Monopol piyasasında faaliyet gösteren firmanın herhangi bir rakibi yoktur. Benzer şekilde monopolcü rekabet piyasasında da faaliyet gösteren firmalar oldukça küçük olduğundan, bir firmanın alacağı karar diğer rakip firmaların alacağı karar üzerinde önemsenmeyecek kadar az etki ortaya çıkarır. Ancak oligopol piyasasında karşılıklı rekabet etkisi vardır ve her firmanın alacağı karar diğerinin kârını etkiler. Bundan dolayı bu piyasa türünde firmalar arasında ciddi bir rekabet söz konusudur.

Turizm ürünlerinin piyasaları nelerdir?

  Birçok ürün piyasasında olduğu gibi turizm ürünleri piyasasında da alışverişe konu ürünler büyük oranda farklılaştırılmış ürünlerdir. Turizm sektöründe birçok farklı ürün piyasaya yani turistlere sunulmaktadır. Turizm sektöründe arzı gerçekleşen ürünleri piyasalara ayırırsak; konaklama piyasası, taşımacılık piyasası, aracılar (tur operatörleri, seyahat acentaları) piyasası vb. şeklinde sıralayabiliriz.

Konaklama piyasasının özellikleri nelerdir?

 Konaklama piyasası perakende bir ürün sunan bir yapıdadır. Genel olarak konaklama piyasasına bakıldığında, bu piyasanın monopolcü rekabet piyasa yapısı özellikleri gösterdiğini söyleyebiliriz. Belirli yerlerde ise bölgenin yapısal özelliklerinden dolayı bazen tek bir konaklama işletmesi faaliyet gösterebilir. Bu durumda ise yerel monopol bir yapıdan bahsedilebilir. Çünkü faaliyet gösterilen bölgede bu hizmeti sunan tek firma bulunmaktadır. Uluslararası anlamda konaklama sektörü ele alındığında ise bu alanda faaliyet gösteren, konaklama hizmeti sunan az sayıda işletme vardır. Bu bağlamda, uluslararası faaliyet gösteren marka olmuş konaklama işletmelerinin sayısı sınırlıdır. Dolayısıyla bu açıdan bakıldığında oligopolcü bir piyasa yapısından bahsedilebilir.

Aracılar piyasasının özellikleri nelerdir? 

 Turizm sektörü içindeki bir diğer önemli alan aracılar piyasasıdır. Aracılar piyasasını, tur operatörleri ve seyahat acentaları olarak iki başlıkta ele alabiliriz. Tur operatörlerini toptancı gibi düşünebiliriz. Seyahat acentalarını ise perakendeci olarak düşünebiliriz. Tur operatörleri daha çok seyahatleri düzenleyen firmalar oldukları için bu ürünün üreticisi konumundadırlar. Ayrıca tur satışları yaptıkları için aracılık da yaparlar. Bununla birlikte, seyahat acentaları sadece tur operatörlerinin ürettiği ürünü satan aracı konumundadırlar. Dolayısıyla turlar büyük tur operatörleri tarafından piyasaya sunulur ve bunlar birçok seyahat acentası tarafından pazarlanır. Seyahat acentalarının sayısı oldukça fazladır. Dolayısıyla seyahat acentaları alanında yüksek rekabet mevcuttur. Tur operatörleri kapsamlı organizasyonları düzenleyen büyük şirketlerdir. Tur operatörlerinin yaptıkları iş risklidir, dolayısıyla çok sayıda firma faaliyette bulunmak istemez. Bundan dolayı tur operatörleri alanında ise oligopolcü bir piyasa yapısının hâkim olduğunu söyleyebiliriz.

Taşımacılık piyasasının özellikleri nelerdir? 

  Taşımacılık piyasasında ise, taşımacılık şekilleri geniş bir yelpazede ele alınabilir. Bunlar; hava yolu taşımacılığı, demir yolu taşımacılığı, deniz yolu taşımacılığı, kara yolu taşımacılığı vb. şeklinde sıralanabilir. Bu şekillerin kendine özgü görünümleri ve rekabet çi yapıları vardır. Bununla birlikte, birbirleri arasında da rekabet vardır. Burada kolaylık sağlamak için taşımacılık sektörünü farklı taşıma şekillerini de içermesinden ötürü alt piyasalar aracılığıyla, her piyasayı kendi içinde değerlendirebiliriz.

Arz nedir?

Arz, veri bir zaman diliminde diğer koşullar sabitken (ceteris paribus varsayımı), her bir fiyat düzeyinde firmaların sunmaya hazır oldukları mal ve hizmetleri gösterir.

Talep nedir?

Talep, veri bir zaman diliminde diğer koşullar sabitken, tüketicilerin satın almak istedikleri mal ve hizmet miktarıdır.

Arz eğrisi nedir?

Arz eğrisi, üreticilerin arz ettikleri mal ve hizmet miktarı ile mal ve hizmetlerin fiyatı arasındaki ilişkiyi gösteren eğridir.

Talep eğrisi nedir?

Talep eğrisi, tüketicilerin satın almak istedikleri mal ve hizmet miktarı ile mal ve hizmetlerin fiyatı arasındaki ilişkiyi gösteren eğridir.

Turizm piyasası nedir?

Turizm piyasası, turizm ürünlerinin arz ve talep edicilerinin etkileşimde bulunduğu yerlerdir.

Piyasa mekanizması nedir?

Piyasa mekanizması, piyasanın arz ve talep edilen miktarlar birbirine eşit olana kadar fiyatın değişme eğilimini ifade eder.

Turizm ürününün arz eğrisi neden pozitif eğimlidir?

Turizm ürününün arz eğrisinin pozitif eğimli çizilmesi, diğer piyasalarda olduğu gibi, fiyatlarda meydana gelen bir artışın ürün arz edenleri daha fazla üretmeye ve satmaya teşvik edecek olmasındandır. Diğer bir ifadeyle, fiyatlar arttığında piyasaya sunulan ürün miktarı artacaktır.

Denge fiyatı nedir?

Denge fiyatı, talep edilen turizm ürünü miktarının arz edilen turizm ürünü miktarına eşit olduğu bir fiyat düzeyidir. 

Aşırı arz (artık) nedir?

Aşırı arz (artık), arz edilen ürün miktarının talep edilen ürün miktarından fazla olması durumudur.

Aşırı talep (kıtlık) nedir? 

Aşırı talep (kıtlık),talep edilen miktarın arz edilen miktardan fazla olması durumudur.

Bir turizm ürününe olan talebin artması sonucu, bu ürününe ilişkin fiyat ve talep edilen ürün miktarı nasıl değişir?

Bir turizm ürününe olan talebin artması sonucu, bu ürününe ilişkin talep eğrisi sağa kayar; yani bu ürüne ilişkin talep artar. Başlangıç fiyat ve ürün miktarına göre talep artışı sonucu talep eğrisinin sağa kayması durumunda, fiyat yükselir ve talep edilen ürün miktarı artar. Burada arz eğrisinin değişmediği, yani sabit olduğu varsayılmıştır.

Talep eğrisi sabit iken, arz eğrisinin sağa kayması durumunda başlangıç düzeyine
göre denge fiyatında nasıl bir değişim olur?

Talep eğrisi sabit iken, arz eğrisinin sağa kayması durumunda başlangıç düzeyine
göre denge fiyatı azalır. Denge miktarı artar.

Arz ve talep eğrileri eşanlı olarak sağa kayıyorsa denge miktarında nasıl bir değişim olduğu söylenebilir?

Arz ve talep eğrileri eşanlı olarak sağa kayıyorsa denge miktarı artıyor demektir.

Tam rekabet piyasası nedir?

Tam rekabet piyasası, firmalar arasında etkin bir rekabetin gerçekleştiği bir piyasa yapısıdır. Tam rekabet piyasası, gerçek hayatta karşılaşılması neredeyse mümkün olmayan ancak farklı piyasa tiplerini açıklamak ve onlarla, etkin olan bu piyasa türünü karşılaştırabilmek için teorik olarak ele alınması gereken bir piyasa türüdür.

Tam rekabet piyasasının özelliklerini sıralayınız?

Tam rekabet piyasasının özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Piyasada işlem yapan çok sayıda alıcı ve satıcı bulunmaktadır.
• Piyasaya sunulan ürünler homojendir, yani ürünler standart yapıdadır.
• Firmaların piyasaya giriş ve çıkışları üzerinde herhangi bir kısıtlama yoktur.
• Piyasada işlem yapan tüm ekonomik birimler tam bilgi sahibidir.

Monopol (tekel) piyasa nedir?

Herhangi bir ürün piyasasında, arz ediciler tarafında rekabetin olmadığı ve o ürünü piyasaya sunan tek bir üreticinin bulunduğu piyasa yapısı monopol (tekel) piyasasıdır. Bu tür bir piyasa yapısı altında ürünün pazara arzını tek bir firma yapmaktadır ve bu firma monopolcü ya da tekelci olarak isimlendirilir

Monopolcü (tekelci) rekabet piyasası nedir?

Monopolcü (tekelci) rekabet piyasası, tam rekabet piyasası ve monopol (tekel) piyasa türleri arasında bir piyasa yapısıdır. Monopolcü (tekelci) rekabet piyasası tam rekabet ve monopol (tekel) piyasa yapılarının bazı özelliklerini yansıtırken bazılarını yansıtmaz.

Monopolcü (tekelci) rekabet piyasasının özellikleri nelerdir?

Monopolcü (tekelci) rekabet piyasasının özellikleri:

• Piyasada işlem yapan çok sayıda satıcı bulunmaktadır.
• Piyasaya giriş ve çıkış üzerinde herhangi bir kısıt yoktur.
• Piyasaya sunulan ürünler benzer fakat özdeş değildir, farklılaştırılmış ürünlerdir.

Oligopol piyasa yapısını tanımlayınız?

Oligopol piyasa yapısı, herhangi bir ürün piyasasında, bir firmanın alacağı kararın diğer firmaların karar süreçleri üzerinde etkisinin olduğu, az sayıda arz edici yani firmanın faaliyet gösterdiği, bunun yanında çok sayıda alıcı yani tüketicinin bulunduğu bir piyasa türüdür.

Oligopol piyasasının özelliklerini sıralayınız?

Oligopol piyasasının özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Piyasada işlem yapan az sayıda satıcı ve çok sayıda alıcı bulunmaktadır.
• Bir firmanın aldığı karar diğerlerinin kararını etkiler.
• Piyasaya sunulan ürünler farklılaştırılmış ürünler olabileceği gibi homojen ya da standartlaştırılmış yapıda da olabilir.

Somut olarak karşılaşılan en yaygın piyasa türü hangisidir?

Oligopol piyasa yapısı, somut olarak karşılaşılan en yaygın piyasa türüdür.

Tur operatörleri alanında hangi piyasa yapısı hakimdir?

Tur operatörleri alanında oligopolcü bir piyasa yapısının hâkim olduğunu söylenebilir. 

Bir bölgede yapısal özelliklerinden dolayı tek bir konaklama işletmesi faaliyet gösteriyorsa hangi piyasa türünden bahsedilebilir? 

Tek bir konaklama işletmesi faaliyet gösteriyorsa burada yerel monopol bir yapıdan bahsedilebilir. Çünkü faaliyet gösterilen bölgede bu hizmeti sunan tek firma bulunmaktadır.

Türkiye’de demir yolu taşımacılığı hangi piyasa türü içerisinde değerlendirilebilir?

Türkiye’de demir yolu taşımacılığı Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) tarafından gerçekleştirilmekte ve TCDD monopolcü konumda faaliyet göstermektedir.