İktisada Giriş 1 Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Kaynaklar nelerdir?

Kaynaklar; mal ve hizmet üretiminde kullanılan doğa ya da insanlar tarafından sağlanan tüm araçlardır.

Marjinal fayda ne demektir?

Marjinal fayda, belirli bir zaman diliminde bir maldan, bir birim daha fazla tüketilmesi sonucunda ortaya çıkan toplam faydadaki değişme olarak tanımlanır. Kısaca ilave tüketilen birimin sağladığı fayda marjinal fayda olup, MU harfleriyle sembolize edilir.

Kıtlık ekonomi biliminin ortaya çıkış nedeni nedir?

Mevcut kaynakların isteklerimizi karşılayamaması sonucu var olan kıtlık ekonomi biliminin ortaya çıkış nedenidir. Çünkü ekonomi bilimi, kaynakların kıt olması nedeniyle insanların yaptıkları tercih ve bu tercihler sonucunda insanlar arasındaki ekonomik etkileşimleri inceler.

Doğa tarafından sağlanan kaynaklar nelerdir?

Doğa tarafından sağlanan kaynaklar; su, petrol, mineraller, vahşi yaşam, orman vb. binlerce varlığı içerir. Tüm bu doğal kaynakları ifade etmek için toprak terimi kullanılır. Toprak ne kadar çok olursa olsun sınırları vardır. Bu sınırlılık yüzünden kullanımı için alternatifleri arasında tercih yapılmasını zorunlu kılar.

Tercih yapmak neyle ilgilidir?

Tercih yapmak fayda ve maliyetle ilgilidir. Tüm ekonomik birimler yapacakları tercihlerde en çok fayda sağladıkları mal ve hizmetlere yöneleceklerdir. Bu mal ve hizmetleri mümkün olabildiğince en düşük maliyetle elde etmeye çalışarak net faydalarını maksimize edeceklerdir.

İnsanlar tarafından sağlanan kaynaklar nelerdir?

İnsanlar tarafından sağlanan kaynaklar kısaca şöyle açıklanabilir: • İnsanlar tarafından sağlanan kaynaklar içinde ilk olarak doğrudan emek faktörü gösterilebilir. Emek, mal ve hizmet üretmek için gerekli fiziksel ve zihinsel çalışmalardır. Emek de bir tür kıt kaynaktır. Çünkü hem zamanı sınırlıdır, hem de kalifiye eleman sayısı çok fazla değildir. • Girişimci, emeğin özel bir türü olup, yeni ürünler geliştirmek için sınırlı kaynakları birleştiren, risk alan kişilerdir. • İnsanlar tarafından sağlanan bir başka kaynak ise sermaye olarak adlandırılan ve diğer malları üretmek için kullanılan makineler, araçlar ve fabrikalardır. Ekonomi biliminde sermaye kavramı ile fiziksel sermaye, malları ifade edilir ve bu kavram finansal sermayeden farklıdır. Finansal sermaye fiziksel sermaye üzerinde mülkiyet hakkını ifade eder.

Toplam fayda “en yüksek düzeye” ulaştıktan sonra ilave tüketimin toplam faydaya katkısı nasıl olur?

Toplam fayda en yüksek düzeye ulaştıktan sonra ilave tüketimin toplam faydaya katkısı negatif değer almaktadır.

Marjinalistler neyi ispatlamaya çalışmışlardır?

Marjinalistler azalan marjinal fayda varsayımını kullanarak, bireyin bir mala ilişkin talep eğrisinin negatif eğimli olduğunu ispatlamaya çalışmışlardır.

İktisadi faaliyet ne demektir?

Tüm ekonomik birimlerin kıtlıkla mücadele etme eylemleri iktisadi faaliyet olarak tanımlanır. Tüm iktisadi faaliyetler isteklerle kaynaklar arasındaki dengesizliği azaltarak, insanların refahını artırmaya yöneliktir.

İktisadın tanımı nasıl yapılır?

Genelde iktisadın tanımı, kıtlık ve iktisadi faaliyet kavramları kullanılarak yapılır ve iktisat; halkın sınırsız isteklerini karşılamak için sınırlı kaynakların nasıl kullandığını araştırır. Kıtlık, beraberinde tercih sorununu da yaratır.

Serbest mal ne demektir?

Kıtlığı çekilmeyen mallara serbest mallar denir. Bir serbest malı kullanmakla başka alternatiflerden vazgeçilmez, dolayısıyla serbest mal için bir bedelde ödenmez. Hava serbest malla örnek olarak gösterilebilir.

Herhangi bir X malı için marjinal fayda (MUx) nasıl formüle edilir?

Marjinal fayda formülü aşağıda verilmiştir: ?MUx= ?TUx/?Qx = x malı toplam faydasındaki değişme/ x malı miktarındaki değişme

Kıtlık nedir?

Bireylerin ve toplumların karşı karşıya bulunduğu temel ekonomik sorun kıtlıktır. Kıtlık, isteklerimizin sahip olduğumuz kaynaklarda daha fazla olması durumunda ortaya çıkar. Toplumun ve toplumu oluşturan bireylerin doğasından gelen isteklerin sınırsız olması ve ekonominin bu istekleri karşılayacak kadar kaynaklara sahip olmaması ekonomi ilminin ortaya çıkış nedenidir.

Kaynakları kaç gruba ayırılır?

Kaynaklar üç gruba ayrılabilir. Bunlar; • Toprak, • Emek ve • Sermayedir. Bu kaynaklar aynı zamanda üretim faktörü ya da girdi olarak da adlandırılırlar. Kaynaklar ne kadar çok olursa olsun sınırlıdır.

Herhangi bir X malı için marjinal fayda (MUx) neyi gösterilir?

Herhangi bir X malı için marjinal fayda (MUx) toplam fayda fonksiyonunun eğimini ya da değişme oranını gösterir.

Para ile ölçüldüğünde faydayı açıklarken izlenen yöntem nasıldır?

Para ile ölçüldüğünde faydayı açıklarken izlenen yöntem söyle olur: Tüketici, ilave bir birim mal tüketmek için vazgeçmek istediği paranın miktarı ile faydasını açıklar. Tek bir mal durumunda (Örneğin x malı) tüketici ya bu x malını satın alır, ya da gelirini para biçiminde elinde tutar. Dengenin sağlanabilmesi için x’in marjinal faydasının tam olarak x’in fiyatına eşit olması gerekir. Dengede MUx = Px olur.

MUx > Px ise tüketici nasıl davranır?

MUx > Px ise tüketici x malı tüketimini arttıracak (bu durumda MUx azalacak) ve gelirini daha az para olarak tutacaktır.

Tüketicinin toplam tatmin düzeyi hangi durumda maksimum olur?

Sadece MUx = Px durumunda toplam tatmin düzeyi maksimum olur.

Azalan fiyat karşısında tüketicinin talep edeceği mal miktarı nasıl etkilenir?

Tüketicinin azalan fiyat karşısında talep edeceği mal miktarı artacaktır. Fiyat ile miktar arasında ters ilişki vardır.

Talep Kanunu ne demektir?

Fiyat arttığında talep edilen mal ve hizmet miktarının azalması veya fiyat düştüğünde talep edilen miktarın artması Talep Kanunu olarak tanımlanmaktadır.

Tüm ekonomilerin yanıt aradığı üç temel sorudan biri olan “mal ve hizmet üretiminin kimler için yapılacağı” sorunu nasıl çözümlenir?

Mal ve hizmet üretiminin kimler için yapılacağı sorunu, ekonomideki üretimin toplum üyeleri arasında nasıl paylaştırılacağına ilişkindir. Toplumun ürettiği çıktı, tüm üyeler arasında eşit bir şekilde mi paylaşılmalı? Yoksa çok üreten, daha fazla mal mı almalı? Çalışamayacak durumda olanlar ve çalışmak istemeyenlere ne kadar pay verilmeli? Bunlar tamamen bölüşüm sorunudur.

Bölüşüme ilişkin karar almada neler etkilidir?

Bölüşüme ilişkin karar almada, her toplum geleneksel ve kültürel değerlerden etkilenerek ekonomik sistemleri çerçevesinde çözüm ararlar.

Ekonomilerin işleyiş sistemleri nelerdir?

Ekonomilerin işleyiş sistemleri ile ilgili olarak; • Bir uçta piyasa ekonomileri, • Diğer uçta ise kumanda ekonomileri yer almaktadır. • Bu iki uç sistem dışında her iki sistemin bir kısım yönlerini kabul eden, dünya üzerinde en yaygın biçimde gözlemlenen karma ekonomik sistem ise her ülkede farklı olarak uygulanmaktadır.

Piyasa ekonomisinde neyin, nasıl ve kimler için üretileceği konusu nasıl belirlenir?

Piyasa ekonomisinde neyin, nasıl ve kimler için üretileceği konusu, birbirlerinden bağımsız; • Bireysel tüketiciler, • Üreticiler, • Hükümetler ve • Diğer organizasyonların kararlarına bağlı olup, bunlar piyasalarda birbirleri ile etkileşim içindedirler.

Piyasa ekonomisinde temel koordinasyonu ne sağlar?

Piyasa ekonomisinde temel koordinasyonu piyasada belirlenen fiyatlar sağlar.

Serbest piyasa sisteminin diğer adı nedir?

Serbest piyasa sistemine çoğu kez fiyat sistemi de denir.

Serbestçe oluşan fiyatların piyasa ekonomisinde üstlendiği roller nelerdir?

Serbestçe oluşan fiyatlar piyasa ekonomisinde önemli roller üstlenirler. Bunlar; • Fiyatlar, neyin üretileceği ve tüketileceği konusunda sinyal görevi üstlenirler. • Fiyatlar, insanların tüketimlerine ve üretimlerine yönelik teşvik mekanizması oluştururlar. • Fiyatlar, bölüşüm mekanizması üzerine önemli görev üstlenir.

Piyasa ekonomisinin iyi işlemesinin koşulları nelerdir?

Piyasa ekonomisinin iyi işlemesi için; • Fiyat düzeyinin istikrarlı olması, • Mülkiyet hakkının insanlara tanınması, • Piyasalara müdahalede bulunulmaması gerekmektedir. Tüm piyasa ekonomilerinde devlet iç ve dış güvenliği sağlar ve mülkiyet haklarının oluşumuna da katkı yapar.

Kumanda ekonomilerinin işleyişi nasıldır?

Kumanda ekonomileri ya da merkezi plan ekonomilerinde, temel ekonomik sorulara ilişkin kararlar merkezi otorite tarafından alınır. Hükümetin kontrolünü elinde bulunduranlar merkezi plan çerçevesinde insanların ne yapacağını, üretim ve tüketim tercihlerini ve gelirin bölüşümünü kontrol altında tutarlar.

Kumanda ekonomilerinde piyasada fiyatlar nasıl belirlenir?

Kumanda ekonomilerinde çoğu fiyatlar hükümet tarafından belirlenir ve ekonomide etkinsizliklerin ortaya çıkmasına neden olur.

Etkin işleyen bir ekonomide üretim imkânları eğrisi üzerinde nerede olunacağı nasıl belirlenir?

Etkin işleyen bir ekonomide üretim imkânları eğrisi üzerinde nerede olunacağı, toplumun tercihine göre belirlenir. İnsanların tercihleri ise, mallardan ne kadar hoşlandıkları ile ilgilidir. Bir kez tercihler belirlendikten sonra ekonomide hangi mal ve hizmetin ne kadar üretileceği, dolayısıyla ne kadar tüketileceği de belirlenmiş olur.

Fayda ne demektir?

Fayda, bireyin tüketilen mal ve hizmetten elde edeceği memnuniyettir.

Faydayı ölçen birime ne ad verilir?

Faydayı ölçmek için “util” adı verilen bir birim ya da doğrudan para kullanılır.

Faydanın ölçülebileceğini öne sürenler hangi adla anılmaktadır?

Bu gruba sayısalcılar ya da kardinalistler denilmektedir.

Faydanın ölçülemeyeceğini öne sürenler hangi adla anılmaktadır?

Faydanın ölçülemeyeceğini ileri sürenlere sırasalcılar ya da ordinalistler denilmektedir. Bunlara göre; insanlar bir malı diğerinden daha çok beğendiklerini söyleyebilirler. Ancak ne kadar daha fazla fayda elde ettiklerini söyleyemezler.

Toplam fayda ne demektir?

Belirli bir zaman diliminde, bireyin diğer mal ve hizmetlerden olan tüketimi sabit iken, bir malın çeşitli miktarlarının tüketilmesi sonucu ulaşılan tatmin düzeyi toplam fayda olarak tanımlanır ve TU harfleriyle sembolleştirilir.

Üretim imkânları sınırı eğrisi hangi koşullar dikkate alınarak çizilmekte?

Üretim imkânları sınırı belirli bir zaman diliminde, veri kaynak arzı ve sabit bir teknolojiye göre çizilmekte, farklı malların etkin üretimi altında birbirlerine dönüşümünü göstermektedir.

Üretim imkânları eğrisinin kayması neyi ifade eder?

Üretim imkânları eğrisinin sağa kayması, daha fazla yatırım demektir. Bu da ülkenin sermaye stokunu arttıracaktır. Dolayısıyla üretim imkânları sınırı eğrisindeki kayma, kaynakların ne kadarının yatırım malları ve ne kadarının tüketim malları arasında tahsis edildiğine bağlıdır.

Ekonomik büyümenin sonuçları nelerdir?

Ekonomik büyüme nedeniyle toplumun bütün bireyleri kazançlı çıkacak ve refah düzeyi yükselecektir. Ancak buradan tüm bireylerin aynı oranda kazançlı çıkacakları anlamı çıkarılmamalıdır. Bazı kesim daha fazla kazançlı çıkarken, bazı kesim daha az kazançlı çıkar, hatta çıkmayabilir de. Bu durum tamamen ekonomideki gelişmelere ve gelir dağılımına bağlıdır.

Tüm ekonomilerin yanıt aradığı üç temel soru nedir?

Tüm ekonomilerin yanıt aradığı üç temel soru; • “Neler üretilecek?” • “Nasıl üretilecek?” • “Kimler için üretilecek?” ya da “Nasıl paylaşılacak?” biçimindedir.

Ekonomik mal ne demektir?

İnsanların sahip olmak istediklerinde bir bedel ödemeleri gereken mallar, ekonomik mal olarak tanımlanırlar.

Üretim imkânları sınırı eğrisinin şekli nasıldır?

Üretim imkânları sınırı, orijine göre içbükey çizilmiş bir eğridir.

Üretim imkânları sınırı eğrisinin şeklinin içbükey olmasının nedeni nedir?

Üretim imkânları eğrisinin iç bükey olmasının nedeni artan fırsat maliyeti ile ilgilidir.

Her ilave bilgisayar giderek daha fazla tereyağı üretiminden vazgeçmeyi gerektirmektedir. Bu durum, neyi ifade etmektedir?

Bu durum, artan fırsat maliyeti olarak ifade edilir.

Artan fırsat maliyeti neyi ifade eder?

Artan fırsat maliyeti; bir malın daha fazla üretilmesi için diğer maldan artan miktarlarda vazgeçilmesi gereken bir durum olarak tanımlanır.

Fırsat maliyeti nasıl analiz edilir?

Fırsat maliyetini analiz etmenin bir yolu da, üretim imkânları sınırı eğrisine çizilen teğetlerin eğimini incelemektir. Çizilen teğetlerin eğiminin negatif işaretlisi marjinal dönüşüm oranı olarak tanımlanır.

Marjinal dönüşüm oranı neyi ifade eder?

Marjinal dönüşüm oranı; bir maldan bir birim daha fazla üretmek için öteki maldan ne kadar fedakarlık etmek gerektiğini göstermektedir. Bu, fırsat maliyeti tanımı ile aynıdır.

Fırsat maliyeti, üretim imkânları sınırı eğrisiyle nasıl ölçülür?

Fırsat maliyeti, üretim imkânları sınırı eğrisine çizilen teğetin eğimi ile ölçülebilir.

Tereyağı ve bilgisayar arasındaki marjinal dönüşüm oranı nasıl hesaplanır?

Marjinal Dönüşüm Oranı = - ?T/ ?B dir. ?T ile tereyağı miktarındaki değişim, ?B ile de bilgisayar üretimindeki değişim açıklanmaktadır.

Fırsat maliyeti değişmiyorsa, böyle bir durumda üretim imkânları sınırı eğrisi nasıl şekil alır?

Fırsat maliyeti değişmiyorsa, her üretim düzeyi için bir sabite eşit ise, böyle bir durumda doğru şeklinde bir üretim imkânları sınırı eğrisi ile karşı karşıya kalırız.

Fırsat maliyetinin artan olması durumunda, üretim imkânları sınırı eğrisi nasıl şekil alır?

Fırsat maliyetinin artan olması durumunda, üretim imkânları sınırı eğrisi orijine göre içbükey olacaktır ve bu durum ekonomide en yaygın karşılaşılan durumdur.

Üretim imkânları sınırı eğrisi hangi veriler dikkate alınarak çizilmektedir?

Üretim imkânları sınırı eğrisi belirli bir zaman diliminde, veri kaynak arzı ve sabit bir teknolojiye göre çizilmektedir.

Üretim imkânları sınırı eğrisi neyi göstermektedir?

Üretim imkânları sınırı eğrisi, farklı malların etkin üretimi altında birbirlerine dönüşümünü göstermektedir.

Ekonomide, mevcut olan kaynaklar ve belirli bir teknoloji ile üretim imkânları sınırına erişilemiyorsa bu durum için ne söylenebilir?

Ekonomide, mevcut olan kaynaklar (üretim faktörleri) ve belirli bir teknoloji ile üretim imkânları sınırına erişilemiyorsa, kaynakların tümü etkin kullanılmıyor, dolayısıyla daha az üretim gerçekleştiriliyor demektir.

Üretim imkânları sınırı eğrisi neyi ifade eder?

Üretim imkânları sınırı eğrisi, eğri boyunca ekonomide etkin üretim gerçekleşmekte olduğunu ifade etmekte ve teknoloji ile toplumun sahip olduğu kaynakların sabit olduğu varsayılmaktadır.

Üretim imkânları eğrisinin sağa kayması ne anlama gelir?

Üretim imkânları eğrisinin sağa kayması, malların daha fazla üretilebileceği anlamına gelmektedir.

Ekonomik büyüme nasıl tanımlanır?

Üretim artması ekonomik büyüme olarak tanımlanır. Bu da Üretim imkânları eğrisinin sağa kayması ile ifade edilir.

Tüm ekonomilerin yanıt aradığı üç temel sorudan biri olan “mal ve hizmetlerin nasıl üretileceği” sorunu nasıl çözümlenir?

Mal ve hizmetlerin nasıl üretileceği sorunu, her toplumun kendine uygun üretim tekniğini mutlaka seçmesi gerekliliği vurgulanmaktadır. Seçilebilecek en doğru üretim yöntemi ile çıktı başına en düşük maliyetle üretimin gerçekleştirilmesi sağlanacak ve etkin üretim sayesinde üretim imkânları sınırı eğrisi üzerinde ekonominin işleyişi sağlanacaktır.

Kaynaklarda var olan kıtlık insanların seçimlerini nasıl etkiler?

Tüm kaynaklarda var olan kıtlık; insanların arzuladıklarından daha az mal ve hizmete sahip olacakları sonucunu doğurmaktadır. Bu nedenle insanlar seçim yapmak zorunluluğu ile karşı karşıyadırlar. Yani kişiler bir şeyden fazlasına sahip olmak için öteki şeyden azına sahip olmayı kabul etmek durumundadırlar.

Akılcı (rasyonel) seçimler yapılırken nelere dikkat edilmelidir?

Akılcı (rasyonel) seçimlerin yapılabilmesi için, seçenek ya da alternatife ilişkin fayda ve maliyetlerin karşılaştırılması gerekir. Belirli bir karar ya da seçimin sağladığı fayda, bu seçime ilişkin maliyeti aşıyorsa, refah düzeyimiz yükselecektir ve bu seçim rasyoneldir.

Fırsat maliyeti ne demektir?

Belirli bir tercih ya da davranış için vazgeçmek zorunda kaldığımız en değerli alternatif bu seçimin ya da davranışın fırsat maliyetidir. Alternatif maliyet olarak da adlandırılan fırsat maliyeti, kısaca bir kararı uygularken vazgeçilen karar şeklinde tanımlanabilir.

Bir mal ya da hizmetin fırsat maliyeti artıyorsa ne yapılmalıdır?

Eğer bir mal ya da hizmetin fırsat maliyeti artıyorsa, bunun alımını azaltıp, bunun yerine daha ucuz olanı ikame etmeye çalışılır. Bu nedenle fırsat maliyeti ile fiyat arasındaki ilişkiyi bilmemiz çok önemlidir.

Bir arabanın gerçek maliyeti piyasa fiyatı mıdır?

Bir arabanın gerçek maliyeti piyasa fiyatı değildir. Çünkü arabanın gerçek maliyeti, araba üretimi nedeniyle vazgeçilen üretilemeyen diğer şeylerin (buzdolabı, bilgisayar, televizyon...) değeridir. Yani fırsat maliyetine, bir otomobil üretimi için ekonominin katlandığı gerçek fedakarlık olarak bakılabilir.

Bir malın fiyatı ile fırsat maliyeti arasında nasıl bir ilişki vardır?

İyi işleyen bir piyasada bir malın fiyatı ile fırsat maliyeti arasında çok yakın bir ilişki vardır. Bir malı satın almak için vazgeçtiğimiz TL miktarı o mal için parasal fiyattır. Bu alım kararının fırsat maliyeti vazgeçtiğimiz en iyi alternatif karardır.

Üretim imkânları sınırı nasıl bir modeldir?

Üretim imkânları sınırı, ekonominin en önemli kavramlarından kıtlık, seçim (tercih) ve fırsat maliyeti gibi temel kavramları açıklamada kullanılan yararlı bir analitik modeldir.

Üretim imkânları sınırı neyi ifade eder?

Üretim imkânları sınırı; mevcut üretim faktörleri ve üretim teknolojisi veri iken belirli bir dönemde ekonominin maksimum düzeyde üretebileceği çeşitli çıktı (ürün) bileşimlerini gösteren eğridir.

Tüm ekonomilerin yanıt aradığı üç temel sorudan biri olan “neler üretilmeli” sorunu nasıl çözümlenir?

Neler üretilmeli sorusu, üretim imkânları sınırı üzerinde hangi noktada bulunulmalı ve hangi malların ne düzeyde üretildiği ile ilgilidir. Kaynakların etkin kullanımı açısından bir şeyin üretimi arttırılırken diğerinin üretiminden vazgeçileceğinin bilinmesi tercih açısından önemli bir konudur. Her toplum kıt kaynakları ile neler üreteceğine karar verir. Ne kadar tüketim malları ne kadar yatırım malları üretilecektir. Yine, devlet ne kadar kamusal mal üretecektir. Bunlar tüketici, üretici ve hükümet kararları ile belirlenir.

Px > MUx ise tüketici nasıl davranır?

Px > MUx ise tüketici X malı tüketimini azaltarak (böylelikle MUx artacaktır) ve gelirini harcamayarak fayda düzeyini yükseltir.