Sosyal Güvenlik Hukuku Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Sosyal Güvenlik Kurumu

1. Soru

Sosyal güvenlik kurumunun amacı nedir?

Cevap

Kurum; sosyal sigortacılık ilkelerine dayalı, etkin, adil, kolay erişilebilir, aktüeryal ve mali açıdan sürdürülebilir, çağdaş standartlarda sosyal güvenlik sistemini yürütmeyi amaçlamaktadır.


2. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumunun organlarından yönetim kurulun hangi temsilcilerden oluşur?

Cevap

Yönetim Kurulu aşağıda sıralanan temsilcilerden oluşur: • Başkan (6/a), • Başkanın teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan iki başkan yardımcısı (6/b), • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını temsilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan bir üye (6/c), • Maliye Bakanlığı temsilen Maliye Bakanının teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan bir üye (6/ç), • Hazine Müsteşarlığını temsilen Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan bir üye (6/d), • İşverenleri temsilen seçilecek bir üye (6/e), • İşçileri temsilen seçilecek bir üye (6/f), • Kamu görevlilerini temsilen seçilecek bir üye (6/g), • Tarımda kendi nam ve hesabına çalışanları temsilen seçilecek bir üye (6/h), • Kurumdan gelir veya aylık alanları temsilen seçilecek bir üye (6/ı), • (h) bendi dışındaki kendi nam ve hesabına çalışanları temsilen seçilecek bir üye (6/i), olmak üzere 12 üyeden oluşur.


3. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumunun organlarından genel kurulun hangi temsilcilerden oluşur?

Cevap

Genel Kurul, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının veya görevlendireceği bir yetkilinin başkanlığında aşağıda sıralanan temsilcilerden oluşur: • Sayıştay Başkanlığı, Millî Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ile öğretim üyeleri arasında Yükseköğretim kurulu tarafından görevlendirilecek birer temsilciden (m.5/a), • İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku alanında Bakan tarafından belirlenecek iki öğretim üyesi (m.5/b), • Başkan, genel müdürler, Strateji Geliştirme Başkanı, Rehberlik ve Teftiş Başkanı ile Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanı(m.5/c), • En fazla üyeye sahip ilk üç işveren sendikası konfederasyonları tarafından üye işveren sendikalarına bağlı işyerlerinde çalışan toplam işçi sayılarıyla orantılı olarak belirlenen 9 temsilci (m.5/ç), • En fazla üyeye sahip ilk üç işçi sendikası konfederasyonları tarafından üye sayılarıyla orantılı olarak belirlenen 9 temsilci (m.5/d), • En fazla üyeye sahip ilk üç kamu görevlileri sendikası konfederasyonları tarafından üye sayılarıyla orantılı olarak belirlenen 9 temsilci (m.5/e), • Tarımda kendi nam ve hesabına çalışanların üye olduğu kanunla kurulu kamu kurumu niteliğindeki en üst meslek kuruluşlarından en fazla üyeye sahip ilk üç kuruluş tarafından üye sayılarına orantılı olarak belirlenen 9 temsilciden, tarım dışında kendi nam ve hesabına çalışanların üye olduğu kanunla kurulu kamu kurumu niteliğindeki en üst meslek kuruluşlarından en fazla üyeye sahip ilk üç kuruluş tarafından üye sayılarına orantılı olarak belirlenen 9 temsilciden (m.5/f), • Kurumdan aylık veya gelir almakta olanların üye olduğu en fazla üyeye sahip ilk üç kuruluş tarafından üye sayılarıyla orantılı olarak belirlenen 9 temsilci (m.5/g) ve • 5502 sayılı Kanun’un 5. maddesinin (ç), (d), (e) ve (f) bentleri dışında kalan ve kamu kurumu niteliğindeki en üst meslek kuruluşları tarafından görevlendirilecek birer temsilci (m.5/h).


4. Soru

Sosyal güvenlik kurumunun finansman hedefleri nelerdir?

Cevap

Kurum; merkezî yönetim bütçesinden kendisine ayrılan yıllık sosyal sigortalar, genel sağlık sigortasına ilişkin ayrı ayrı olmak üzere transfer tutarını, üç yıllık transfer projeksiyonunu ve uzun dönemli emeklilik ve genel sağlık sigortası finansman hedeflerini gerçekleştirmekle görevlidir.


5. Soru

Sosyal güvenlik kurulu hangi teşkilatlardan oluşur?

Cevap

Başkanlık teşkilatı, merkez ve taşra teşkilatından meydana gelir.


6. Soru

Sosyal güvenlik kurumunun giderleri nelerdir?

Cevap

Kurumun giderleri şunlardır: • Sosyal sigorta kapsamında sigortalı ve hak sahiplerine ödenecek olan gelir, aylık ve ödenekler. • Genel sağlık sigortası kapsamında yapılacak giderler. • Genel yönetim giderleri. • Faiz giderleri. • Eğitim, araştırma, danışmanlık hizmet giderleri. • Diğer giderler (m.34).


7. Soru

Yönetim kurulunun görevleri nelerdir?

Cevap

Kurum bütçesini, bilançosunu, gelir-gider tablolarını, Kurum bütçesindeki bölümler içinde aktarmaları, bu bölümler arasındaki ek ve olağanüstü ödenek tekliflerini karara bağlamak. • Kurumun sigorta kolları itibarıyla hazırlanacak aktüeryal hesaplarına ilişkin raporları değerlendirerek finansman dengesinin üçer aylık ve yıllık gerçekleşmelerini izlemek, alınması gereken tedbirleri kararlaştırmak, Genel Kurula sunulacak aktüeryal hesaplara ilişkin raporları gerektiğinde bağımsız kuruluşlara inceletmek. • Genel müdürlükler ile Strateji Geliştirme Başkanlığı bünyesindeki daire başkanlıklarının, taşrada ise sosyal güvenlik merkezlerinin kurulmasına veya kapatılmasına karar vererek Bakan onayına sunmak. • Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikleri karara bağlamak. • Her türlü kiralama sözleşmesi hakkında karar vermek, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı kadar her yıl artırılmak üzere bedeli beş yüz bin Türk lirasından fazla olan her türlü kiraya verme, satış, alım, devir, takas, inşaat, taşınmazların ferağı, yapım ve diğer işlere ilişkin karar vermek, ihale komisyonu kararlarını onaylamak. • Kurum personeline ödenecek ek ödeme, ikramiye ve fazla mesai ücretine ilişkin usul ve esasları belirlemek. • Kurum yararının bulunması hâlinde; yılı Merkezî Yönetim Bütçe Kanunu’nda gösterilen miktara kadar olan hak ve alacakların terkinine karar vermek, prim ve primlerden kaynaklanan alacaklar hariç olmak üzere uyuşmazlıkların dava açılmadan veya icra takibi yapılmadan uzlaşma veya tahkim yoluyla çözümlenmesine, Kurum tarafından veya Kuruma karşı açılan dava veya icra takiplerinin uzlaşma veya tahkim yoluyla çözümlenmesine, sulhe, kabule, feragate ve kanun yollarına başvurulmamasına karar vermek. • Kurumun performans hedef, gösterge ve programı ile hizmet kalite standartlarını karara bağlamak. • Her yıl için prim borcu kamuoyuna açıklanacak işverenlerin belirlenmesine esas olmak üzere asgari borç tutarını belirlemek. • Kurum alacaklarının tahsilat işlemleri ile diğer kanunlarla tahakkuk ve tahsilat yetkisi Kuruma verilen alacakların tahsilat işlemlerinin, kısmen veya tamamen kamu gelirlerinin toplanması ve takibinden sorumlu olan kamu idarelerinden hizmet almak suretiyle gerçekleştirilmesine karar vererek Bakan onayına sunmak. • Kurumun dava ve icra takipleri için vekâlet akdi yoluyla avukat çalıştırılmasına, özel uzmanlık gerektiren ve geçici nitelikteki işler için ise hizmet satın alınması yoluyla yerli veya yabancı uzman çalıştırılmasına karar vermek, bunların sözleşme şartlarını ve avukatlara ödenecek ücretleri belirlemek. • Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.


8. Soru

Sosyal güvenlik kurumunda kadrolara ilişkin hangi hükümler uygulanır?

Cevap

Kurum kadrolarının tespiti, ihdası, kullanılması ve iptali ile kadrolara ilişkin diğer hususlar, 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri; atamalarda ise bu Kanun’da hüküm bulunmayan hâllerde 236/1981 tarihli ve 2477 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.


9. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulu'nun toplantı esasları nelerdir?

Cevap

Yönetim Kurulunun toplantı esasları:Yönetim Kurulu, en az haftada bir defa ve asgari yedi üye ile toplanır. Kararlar toplantıya katılan üyelerin çoğunluğu ile alınır. Oylarda eşitlik olması hâlinde Başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır. Gerekli görüldüğünde Başkanın veya yedi üyenin talebi ile Yönetim Kurulu olağanüstü toplantıya çağrılabilir.


10. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü'nün görevleri nelerdir?

Cevap

Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
• Sosyal güvenlik mevzuatında genel sağlık sigortası ile ilgili konularda verilen görevleri yapmak.
• Genel sağlık sigortalıları ile hak sahiplerinin hastalıklardan korunması amacıyla ilgili kamu idareleriyle kişisel koruyucu sağlık hizmetleri politikalarının tespitine ve etkin bir şekilde uygulanmasına katkı sağlamak.
• Genel sağlık sigortalıları ile hak sahiplerini ve işverenleri genel sağlık sigortası mevzuatından doğan hakları ve ödevleri konusunda her türlü iletişim araçları ile bilgilendirmek.
• Görev konusuyla ilgili uygulamaları izlemek ve geliştirmek.
• Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak (m.14).


11. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu genel kurulu kimlerden oluşur?

Cevap

Genel Kurul, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanının veya görevlendireceği bir yetkilinin başkanlığında aşağıda sıralanan temsilcilerden oluşur:
• Sayıştay Başkanlığı, Millî Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ile öğretim üyeleri arasında Yükseköğretim kurulu tarafından görevlendirilecek birer temsilciden (m.5/a),
• İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku alanında Bakan tarafından belirlenecek iki öğretim üyesi (m.5/b),
• Başkan, genel müdürler, Strateji Geliştirme Başkanı, Rehberlik ve Teftiş Başkanı ile Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanı (m.5/c),
• En fazla üyeye sahip ilk üç işveren sendikası konfederasyonları tarafından üye işveren sendikalarına bağlı işyerlerinde çalışan toplam işçi sayılarıyla orantılı olarak belirlenen 9 temsilci (m.5/ç),
• En fazla üyeye sahip ilk üç işçi sendikası konfederasyonları tarafından üye sayılarıyla orantılı olarak belirlenen 9 temsilci (m.5/d),
• En fazla üyeye sahip ilk üç kamu görevlilerisendikası konfederasyonları tarafından üye sayılarıyla orantılı olarak belirlenen 9 temsilci (m.5/e),
• Tarımda kendi nam ve hesabına çalışanların üye olduğu kanunla kurulu kamu kurumu niteliğindeki en üst meslek kuruluşlarından en fazla üyeye sahip ilk üç kuruluş tarafından üye sayılarına orantılı olarak belirlenen 9 temsilciden, tarım dışında kendi nam ve hesabına çalışanların üye olduğu kanunla kurulu kamu kurumu niteliğindeki en üst meslek kuruluşlarından en fazla üyeye sahip ilk üç kuruluş tarafından üye sayılarına orantılı olarak belirlenen 9 temsilciden (m.5/f),
• Kurumdan aylık veya gelir almakta olanların üye olduğu en fazla üyeye sahip ilk üç kuruluş tarafından üye sayılarıyla orantılı olarak belirlenen 9 temsilci (m.5/g) ve
• 5502 sayılı Kanun’un 5. maddesinin (ç), (d), (e) ve (f) bentleri dışında kalan ve kamu kurumu niteliğindeki en üst meslek kuruluşları tarafından görevlendirilecek birer temsilci (m.5/h).


12. Soru

Sosyal güvenlik kurumuna ait düzenlemeler hangi kanunda yer alır?

Cevap

Sosyal Güvenlik Kurumunun verdiği hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabi olarak istihdam edilen personel tarafından yerine getirilir.


13. Soru

5502 sayılı kanun nasıl ortaya çıkmıştır?

Cevap

Norm ve standart farklılığın giderilmesi ve sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemi oluşturulması amacıyla sosyal güvenlik reformu yapılması gerekli görülmüş ve bu doğrultuda Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı, T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü ve Bağ Kur Genel Müdürlüğünü aynı çatı altında toplayan Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, 20.05.2006 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5502 sayılı Kanun’la kurulmuştur. Bu reformla sigorta hak ve yükümlülüklerinin eşitlendiği, mali olarak sürdürülebilir tek bir emeklilik ve sağlık sigortası sisteminin kurulması öngörülmüştür.


14. Soru

Başkanlık merkez teşkilatı başkan ve başkan yardımcılarının yetki ve sorumlulukları nelerdir?

Cevap

• Kurumu; Anayasa’ya, kanunlara, ulusal kalkınma planına, yıllık uygulama programlarına ve Bakanlar Kurulunca belirlenen politika ve stratejilere uygun olarak yönetmek. • Kurumun görev alanına giren hususlarda politika ve stratejiler geliştirmek, bunlara uygun yıllık amaç ve hedefler oluşturmak, performans ölçütleri belirlemek, Başkanlığın bütçesini hazırlamak, gerekli yasal ve idari düzenleme çalışmalarını yapmak; belirlenen stratejiler, amaçlar ve performans ölçütleri doğrultusunda uygulamayı koordine etmek, izlemek ve değerlendirmek. • Kurumun faaliyetlerini ve işlemlerini denetlemek, yönetim sistemlerini gözden geçirmek, kurumsal yapı ile yönetim süreçlerinin etkililiğini gözetmek ve yönetimin geliştirilmesini sağlamak. • Yönetim Kurulu kararlarının uygulanmasını sağlamak. • Adli ve idari makamlara, gerçek ve tüzel kişilere karşı Kurumu temsil etmek. • Kamu Görevlileri Etik Kurulunun belirlediği ilkeler çerçevesinde kurumsal etik kuralları belirleyerek personele ve Kurumun ilişkili olduğu taraflara duyurmak ve personelin bu kurallara uygun hareket etmesini sağlamak. • 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı kadar her yıl artırılmak üzere bedeli beş yüz bin Türk lirasına kadar olan kiraya verme, satış, alım, devir, takas, inşaat, taşınmazların ferağı, yapım ve diğer işlere ilişkin sözleşmeler hakkında karar vermek, ihale komisyonu kararlarını onaylamak, beş yüz bin Türk lirasının üzerinde olanlar için Yönetim Kuruluna öneride bulunmak ve kendi limitleri dâhilinde merkez ve taşra teşkilatının harcama sınırlarını belirlemek. • Ödeme tarihi altı aydan daha uzun süre gecikmiş ve Yönetim Kurulu tarafından her yıl için belirlenecek tutardan daha fazla prim borcu olan işverenleri, yönetmelikle belirlenen usul ve esaslara göre her yıl kamuoyuna açıklamak. • Kurumun faaliyet alanına giren konularda diğer kurum ve kuruluşlarla iş birliği ve koordinasyonu sağlamak (m. 10).


15. Soru

Sosyal güvenlik kurumu nasıl oluşmuştur?

Cevap

16.07.1945 tarihinde kabul edilen işçi Sigortaları Kurumu Kanunu ile işçilerin sosyal güvenliğini sağlamak amacıyla Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK), devlet memurlarının sosyal güvenliğini sağlamak amacıyla 08.06.1949 tarihinde kabul edilen 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu ile T.C. Emekli Sandığı ve en son olarak da bağımsız çalışanların sosyal güvenliğini sağlamak üzere 02.09.1971 tarihinde kabul edilen Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile Bağ-Kur kurulmuştur. Bu üç sosyal sigorta kuruluşunda hem ilgililerin sosyal güvenlik sistemine katkıları açısından hem de kendilerine sistemden sağlanan yardım ve hizmetler açısından norm ve standart farklılıkları bulunmaktadır.


16. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu Aktüerya ve Fon Yönetimi Genel Müdürlüğü'nün görevleri nelerdir?

Cevap

Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
• Kurumun nakit ve benzeri varlıklarını finansal araçlar vasıtasıyla değerlendirmek.
• Nüfus yapısı ve finansman yönünden kısa, orta ve uzun vadeli aktüeryal esaslara göre projeksiyonlar yapmak; finansman, fon yönetimi ve aktüerya ile ilgili her türlü istatistiki bilgiyi derlemek, bu bilgileri değerlendirerek sonuçlarını ilgili birimlere bildirmek.
• Tahsilat ve ödemelerin hızlı, güvenli ve düşük maliyetle yapılması hususunda banka ve diğer finansal kuruluşlarla protokol yapmak.
• Finansman kaynakları ile yapılmakta olan ödemelerden yararlanma şartları ve yardım tutarları arasındaki ilişkiyi inceleyerek teknik bilançoyu hazırlamak.
• Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak (m.18).


17. Soru

Sosyal güvenlik kurumunun görevleri nelerdir?

Cevap

Kurumun görevleri şunlardır: • Ulusal kalkınma strateji ve politikaları ile yıllık uygulama programlarını dikkate alarak sosyal güvenlik politikalarını uygulamak, bu politikaların geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapmak. • Hizmet sunduğu gerçek ve tüzel kişileri hak ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirmek, haklarının kullanılmasını ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesini kolaylaştırmak. • Sosyal güvenliğe ilişkin konularda uluslararası gelişmeleri izlemek, Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşlar ile iş birliği yapmak, yabancı ülkelerle yapılacak sosyal güvenlik sözleşmelerine ilişkin gerekli çalışmaları yürütmek, usulüne göre yürürlüğe konmuş uluslararası antlaşmaları uygulamak. Sosyal güvenlik alanında, kamu idareleri arasında koordinasyon ve iş birliğini sağlamak. • Bu Kanun ve diğer kanunlar ile Kuruma verilen görevleri yapmak (m.3).


18. Soru

Başkanlık merkez teşkilatı hangi birimlerden oluşur?

Cevap

Başkanlık merkez teşkilâtı, ana hizmet birimleri ile danışma ve yardımcı hizmet birimlerinden meydana gelir (m.9).


19. Soru

Başkanlık merkez teşkilatında hangi danışma birimleri bulunur?

Cevap

Başkanlık merkez teşkilatında üç danışma birimi vardır. Bunlar; Strateji Geliştirme Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliğidir.


20. Soru

Sosyal güvenlik kurumunun gelirleri nelerdir?

Cevap

Kurumun gelirleri şunlardır: • Sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası prim gelirleri, idari para cezaları, gecikme cezaları, gecikme zamları ve katılım payları. • Sosyal sigorta ile genel sağlık sigortasına yapılan Devlet katkısı. • Taşınır ve taşınmaz gelirleri. • Kurumca hazırlanan her türlü standart form, manyetik, elektronik veya akıllı kart satışından elde edilecek gelirler ile her türlü data hattı, internet kullanımı ve benzeri kira gelirleri. • Merkezî yönetim bütçesinden yapılacak diğer transferler. • Gerçek veya tüzel kişiler tarafından doğrudan veya vasiyet yoluyla yapılan bağışlar. • Primlerin ve diğer gelirlerin değerlendirilmesinden elde edilen gelirler. • Diğer gelirler.


21. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun kuruluş amacı nedir?

Cevap

Kurumun temel amacı; sosyal sigortacılık ilkelerine dayalı, etkin, adil, kolay erişilebilir, aktüeryal ve mali açıdan sürdürülebilir, çağdaş standartlarda sosyal güvenlik sistemini yürütmektir.


22. Soru

Sosyal Güvenlik denetmen yardımcılığına atanabilmek için gereken şartlar nelerdir?

Cevap

Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılığına atanabilmek için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesinde sayılan şartlara ek olarak aşağıdaki şartlar aranır:
• En az dört yıllık eğitim veren yükseköğretim kurumlarının hukuk, siyasal bilgiler, iktisadi ve idari bilimler, iktisat, işletme, matematik, istatistik, aktüerya, bankacılık, sigortacılık, işletme mühendisliği, endüstri mühendisliği, yazılım mühendisliği,
elektronik mühendisliği, elektrik ve elektronik mühendisliği, bilgisayar mühendisliği; sosyal hizmetler ve sağlık idaresi/yönetimi fakülte, yüksekokul veya bölümlerinden ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanmış yurt dışındaki yüksek öğretim kurumlarından mezun olmak (m.31/1/a).
• Yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak (m.31/1/b).
• Sınavın yapıldığı gün itibarıyla 30 yaşından gün almamış olmak (m.31/1/c).


23. Soru

Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulu hangi üyelerden oluşur?

Cevap

Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulu; Bakanın başkanlığında Başkan ile Millî Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Hazine Müsteşarlığı tarafından, en az genel müdür düzeyinde, görevlendirilecek birer temsilciden; Türkiye İş Kurumu Genel Müdürü, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürü, Özürlüler İdaresi Başkanı, Üniversitelerarası Kurul tarafından fakültelerin çalışma ekonomisi, sosyal güvenlik ve/veya iş hukuku bilim dallarından seçilecek bir öğretim üyesi, Genel Kurula üye gönderen kuruluşların başkanları ile Türkiye Odalar veBorsalar Birliği, Türk Tabipleri Birliği, Türk Diş Hekimleri Birliği, Türk Eczacılar Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Türkiye SerbestMuhasebeci, Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği başkanlarından, Bakan tarafından uygun görülecek kişiler veya kurum temsilcilerinden oluşur.


24. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun ana hizmet birimleri nelerdir?

Cevap

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun ana hizmet birimleri; Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü,
Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü, Hizmet Sunumu Genel Müdürlüğü, Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı, Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanlığı'dır.


25. Soru

Sosyal güvenlik kurumunda çalışacak personelin özellikleri nelerdir?

Cevap

Kurumda bilişim hizmetlerini yürütmek ve 80 kişiyi geçmemek üzere, sözleşmeli olarak uzman personel çalıştırılabilir. Bu şekilde çalıştırılacak olanların ücretleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4. maddesinin (B) bendine göre istihdam edilenlere uygulanan sözleşme ücreti tavanının iki buçuk katını geçemez ve bu fıkrada belirtilen ücret dışında herhangi bir ödeme yapılamaz. Bu şekilde çalıştırılacak olanlardan Kurumca belirlenecek en fazla beş kişiye ödenecek ücret, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4’üncü maddesinin (B) bendine göre istihdam edilenlerin sözleşme ücreti tavanının beş katını, diğer beş kişiye dört katını, geri kalanlara ise üç katını geçemez ve bunlara bu fıkrada belirtilen ücret dışında herhangi bir ödeme yapılamaz. Bu personele ödenecek ücret ile sözleşme usul ve esasları Devlet Personel Başkanlığı ile Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Yönetim Kurulunca belirlenir.


26. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlık merkez teşkilatında bulunan yardımcı hizmet birimleri nelerdir?

Cevap

Başkanlık merkez teşkilatında üç yardımcı hizmet birimi vardır. Bunlar; İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı, Destek Hizmetleri
Daire Başkanlığı, İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığı ve Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Merkezi Başkanlığıdır.


27. Soru

Sosyal güvenlik kurumunda atamalar nasıl yapılır?

Cevap

Sosyal Güvenlik Kurumunda Başkan, Başkan Yardımcısı, Genel Müdür, Rehberlik ve Teftiş Başkanı, Strateji Geliştirme Başkanı, Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanı ve I. Hukuk Müşaviri kadrolarına müşterek kararname ile, diğer Daire Başkanı ve Sosyal Güvenlik İl Müdürü kadrolarına Başkanın önerisi üzerine Bakan onayı ile, bunların dışında kalan Kurum kadrolarına ise Başkan onayı ile atama yapılır.


28. Soru

Sosyal güvenlik kurumlarının genel yönetim giderleri oranı ne kadardır?

Cevap

Genel yönetim giderleri, Kurumun yıllık toplam gelirinin % 5’ini aşamaz.


29. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun görevleri nelerdir?

Cevap

Kurumun görevleri şunlardır:
• Ulusal kalkınma strateji ve politikaları ile yıllık uygulama programlarını dikkate alarak sosyal güvenlik politikalarını uygulamak, bu politikaların geliştirilmesine
yönelik çalışmalar yapmak.
• Hizmet sunduğu gerçek ve tüzel kişileri hak ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirmek, haklarının kullanılmasını ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesini kolaylaştırmak.
• Sosyal güvenliğe ilişkin konularda uluslararası gelişmeleri izlemek, Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşlar ile iş birliği yapmak, yabancı ülkelerle yapılacak sosyal güvenlik sözleşmelerine ilişkin gerekli çalışmaları yürütmek, usulüne göre yürürlüğe konmuş uluslararası antlaşmaları uygulamak.
• Sosyal güvenlik alanında, eğitim, araştırma ve danışmanlık faaliyetleri yapmak ve yaptırmak, kamu idareleri arasında koordinasyon ve işbirliğini sağlamak.
• Bu Kanun ve diğer kanunlar ile Kuruma verilen görevleri yapmak (m.3).


30. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Kurulu'nun görevleri nelerdir?

Cevap

Genel Kurulun görevleri şunlardır:
• Sosyal güvenlik politikaları ve bunların uygulamaları hakkında görüş ve önerilerde bulunmak.
• Kurumun bütçe ve bilançolarını, faaliyet raporlarını, performans programlarını, orta ve uzun vadeli gelir-gider dengesini, sigorta kolları itibarıyla yapılan en son aktüeryal hesap sonuçlarını değerlendirerek görüş oluşturmak.
• Kurumun performans programlarında yer alan hedefleri ile sonuçlarını değerlendirerek bir sonraki dönemin performans hedeflerine ilişkin görüş oluşturmak.
• Yönetim Kurulunun seçimle gelen asıl ve yedek üyelerini beşinci fıkrada belirtilen usule göre seçmek.


31. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun Yönetim Kurulu kimlerden oluşur?

Cevap

Yönetim Kurulu aşağıda sıralanan temsilcilerden oluşur:
• Başkan (6/a),
• Başkanın teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan iki başkan yardımcısı (6/b),
• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığını temsilen Aile, Çalışma ve Sosyal
Hizmetler Bakanının teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan bir üye (6/c),
• Maliye Bakanlığını temsilen Maliye Bakanının teklifi üzerine müşterek kararname
ile atanan bir üye (6/ç),
• Hazine Müsteşarlığını temsilen Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan bir üye (6/d),
• İşverenleri temsilen seçilecek bir üye (6/e),
• İşçileri temsilen seçilecek bir üye (6/f),
• Kamu görevlilerini temsilen seçilecek bir üye (6/g),
• Tarımda kendi nam ve hesabına çalışanları temsilen seçilecek bir üye (6/h),
• Kurumdan gelir veya aylık alanları temsilen seçilecek bir üye (6/ı),
• (h) bendi dışındaki kendi nam ve hesabına çalışanları temsilen seçilecek bir üye (6/i), olmak üzere 12 üyeden oluşur.


32. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun giderleri hangi kalemlerden oluşur?

Cevap

Kurumun giderleri şunlardır:
• Sosyal sigorta kapsamında sigortalı ve hak sahiplerine ödenecek olan gelir, aylık ve ödenekler.
• Genel sağlık sigortası kapsamında yapılacak giderler.
• Genel yönetim giderleri.
• Faiz giderleri.
• Eğitim, araştırma, danışmanlık hizmet giderleri.
• Diğer giderler (m.34).


33. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun finansal hedeflerinin belirlenmesinde kim/kimler görevli ve yetkilidir?

Cevap

Finansman hedefleri, her yıl en geç ekim ayında bir sonraki yıl uygulanmak üzere Yönetim Kurulunun önerisi üzerine Bakanın başkanlığında Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı ve Hazine müsteşarları  ile Başkanın katılımıyla oluşan komisyon tarafından belirlenir.


34. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu kadrolarına personel atama işlemi nasıl gerçekleştirilir?

Cevap

Başkan, Başkan Yardımcısı, Genel Müdür, Rehberlik ve Teftiş Başkanı, Strateji Geliştirme Başkanı, Genel Müdür Yardımcısı, Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanı ve I. Hukuk Müşaviri kadrolarına müşterek kararname; diğer Daire Başkanı Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Merkezi Başkanı ve Yardımcısı ile Sosyal Güvenlik İl Müdürü kadrolarına Başkanın önerisi üzerine Bakan onayı, bunların dışında kalan Kurum kadrolarına ise Başkan onayı ile atama yapılır (m.29/2).


35. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulu'nun görevleri nelerdir?

Cevap

Yönetim kurulunun görevleri şunlardır:
• Kurum bütçesini, bilançosunu, gelir-gider tablolarını, Kurum bütçesindeki bölümler içinde aktarmaları, bu bölümler arasındaki ek ve olağanüstü ödenek tekliflerini karara bağlamak.
• Kurumun sigorta kolları itibarıyla hazırlanacak aktüeryal hesaplarına ilişkin raporları değerlendirerek finansman dengesinin üçer aylık ve yıllık gerçekleşmelerini izlemek, alınması gereken tedbirleri kararlaştırmak, Genel Kurula sunulacak aktüeryal hesaplara ilişkin raporları gerektiğinde bağımsız kuruluşlara inceletmek.
• Genel müdürlükler ile Strateji Geliştirme Başkanlığı bünyesindeki daire başkanlıklarının, taşrada ise sosyal güvenlik merkezlerinin kurulmasına veya kapatılmasına karar vererek Bakan onayına sunmak.
• Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikleri karara bağlamak.
• Her türlü kiralama sözleşmesi hakkında karar vermek, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı kadar her yıl artırılmak üzere bedeli beş yüz bin Türk lirasından fazla olan her türlü kiraya verme, satış, alım, devir, takas, inşaat, taşınmazların ferağı, yapım ve diğer işlere ilişkin karar vermek, ihale komisyonu kararlarını onaylamak.
• Kurum personeline ödenecek ek ödeme, ikramiye ve fazla mesai ücretine ilişkin usul ve esasları belirlemek.
• Kurum yararının bulunması hâlinde; yılı Merkezî Yönetim Bütçe Kanunu’nda gösterilen miktara kadar olan hak ve alacakların terkinine karar vermek, prim ve primlerden kaynaklanan alacaklar hariç olmak üzere uyuşmazlıkların dava açılmadan veya icra takibi yapılmadan uzlaşma veya tahkim yoluyla çözümlenmesine, Kurum tarafından veya Kuruma karşı açılan dava veya icra takiplerinin uzlaşma veya tahkim yoluyla çözümlenmesine, sulhe, kabule, feragate ve kanun yollarına başvurulmamasına karar vermek.
• Kurumun performans hedef, gösterge ve programı ile hizmet kalite standartlarını karara bağlamak.
• Her yıl için prim borcu kamuoyuna açıklanacak işverenlerin belirlenmesine esas olmak üzere asgari borç tutarını belirlemek.
• Kurum alacaklarının tahsilat işlemleri ile diğer kanunlarla tahakkuk ve tahsilat yetkisi Kuruma verilen alacakların tahsilat işlemlerinin, kısmen veya tamamen kamu gelirlerinin toplanması ve takibinden sorumlu olan kamu idarelerinden hizmet almak suretiyle gerçekleştirilmesine karar vererek Bakan onayına sunmak.
• Kurumun dava ve icra takipleri için vekâlet akdi yoluyla avukat çalıştırılmasına, özel uzmanlık gerektiren ve geçici nitelikteki işler için ise hizmet satın alınması yoluyla yerli veya yabancı uzman çalıştırılmasına karar vermek, bunların sözleşme şartlarını ve avukatlara ödenecek ücretleri belirlemek.
• Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.


36. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu sosyal güvenlik uzman yardımcısı ya da müfettiş yardımcısı olarak atanabilmek için gereken şartlar nelerdir?

Cevap

Kurumda sosyal güvenlik uzman yardımcısı veya müfettiş yardımcısı kadrolarına atanabilmek için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesinde sayılan genel şartlara ilave olarak
• En az dört yıllık eğitim veren yükseköğretim kurumlarının hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler, tıp, diş hekimliği, eczacılık fakültelerinden veya sosyal hizmetler, sağlık idaresi veya sağlık yönetimi, matematik, istatistik, aktüerya, bankacılık, sigortacılık, işletme mühendisliği, endüstri mühendisliği, yazılım mühendisliği, elektronik mühendisliği, elektrik ve elektronik mühendisliği, bilgisayar mühendisliği bölümlerinden ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilmiş yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olmak,
• Mesleki konular ve yabancı dilde yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak,
• Sınavın yapıldığı yılın ocak ayının ilk gününde otuz yaşını doldurmamış olmak şartları aranır.


37. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun gelirleri nelerdir?

Cevap

Kurumun gelirleri şunlardır:
• Sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası prim gelirleri, idari para cezaları, gecikme cezaları, gecikme zamları ve katılım payları.
• Sosyal sigorta ile genel sağlık sigortasına yapılan Devlet katkısı.
• Taşınır ve taşınmaz gelirleri.
• Kurumca hazırlanan her türlü standart form, manyetik, elektronik veya akıllı kart satışından elde edilecek gelirler ile her türlü data hattı, internet kullanımı ve benzeri kira gelirleri.
• Merkezî yönetim bütçesinden yapılacak diğer transferler.
• Gerçek veya tüzel kişiler tarafından doğrudan veya vasiyet yoluyla yapılan bağışlar.
• Primlerin ve diğer gelirlerin değerlendirilmesinden elde edilen gelirler.
• Eğitim ve danışmanlık hizmetlerinden elde edilen gelirler.
• Diğer gelirler


38. Soru

Sosyal Güvenlik Kurumu Sigorta Primleri Genel Müdürlüğünün görevleri nelerdir?

Cevap

Sigorta Primleri Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
• Kurumun prim ve prime ilişkin diğer alacaklarının tahsilatını yapmak, tahsil edilemeyen prim ve prime ilişkin diğer alacakları gecikme süresi ve miktarına göre sınıflandırarak takibine öncelik vermek, süresi içerisinde tahsil edilemeyen prim ve prime ilişkin diğer alacaklar ile ilgili olarak borçlular hakkında gerekli idari ve icrai takibatı yapmak, bunlardan kaynaklanan davaların kadrolu veya vekâlet akdine dayanılarak çalıştırılan sözleşmeli avukatlarca yetkili mercilerde her derecede takip edilmesini, savunulmasını ve sonuçlandırılmasını sağlamak üzere Hukuk Müşavirliğine iletilmesini sağlamak.
• 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı Kanun gereği tahsil edilmesi gereken işsizlik sigortası primlerinin tahsil ve takip işlemlerini yapmak.
• Yönetim Kurulunca gerekli görülen durumlarda, Kurumun süresinde ödenmeyen prim ve prime ilişkin alacakları ile diğer kanunlarla tahsil ve takip yetkisi Kuruma verilen alacakların tahsilat işlemlerini, yapılan protokoller çerçevesinde kısmen veya tamamen kamu gelirlerinin toplanması ve takibinden sorumlu olan kamu idarelerinden hizmet almak suretiyle gerçekleştirmek.
• Kapsamda olduğu hâlde tescili yapılmayan sigortalıların, genel sağlık sigortalılarının ve işyerlerinin işlemlerini re’sen sonuçlandırmak; kayıt dışı çalışmanın önlenmesi amacıyla diğer kamu idareleri, bankalar, aracı kurumlar, oda, borsa, birlik ve meslek kuruluşları ve her türlü gerçek ve tüzel kişilerle sigortalılık ve işyeri denetimi, veri paylaşımı ve kontrolü konusunda iş birliği yapmak, projeler oluşturmak, geliştirmek ve uygulamak.
• İşverenleri sosyal güvenlik mevzuatından doğan hakları ve ödevleri konusunda bilgilendirmek.
• Diğer kanunlarda yer alan ve görev alanına giren hususlarla ilgili iş ve işlemleri yapmak.
• Görev konusuyla ilgili uygulamaları izlemek ve geliştirmek.
• Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi