Şehircilik Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Konutun tanımını yapınız?

Konut, insanların içinde yaşadıkları ev, apartman vb. yer, mesken, ikametgâh olarak tanımlanır.

Yoksul veya dar gelirli ailelerin barınma gereksinimlerini karşılayabilecek biçimde standartlaştırılmış en az boyut ve nitelikte, sağlığa elverişli, ucuz konut, halk konutuna ne denir?

Yoksul veya dar gelirli ailelerin barınma gereksinimlerini karşılayabilecek biçimde standartlaştırılmış en az boyut ve nitelikte, sağlığa elverişli, ucuz konut, halk konutuna sosyal konut denir.

Bir ülkede konut yapımıyla, konut üretimiyle ilgili gerekli olan her türlü düzenlemelere ilişkin kavrama ne denir?

Bir ülkede konut yapımıyla, konut üretimiyle ilgili gerekli olan her türlü düzenlemelere ilişkin kavrama konut politikası denir.

Konut hakkı nedir?

''Devlet, şehirlerin özelliklerini ve çevre şartlarını gözeten bir planlama çerçevesinde, konut ihtiyacını karşılayacak tedbirleri alır, ayrıca toplu konut teşebbüslerinidestekler.” olarak konut hakkı tanımlanmaktadır.

Barınma koşullarını belirleyen konut nitelikleri nelerdir?

Barınma koşullarını belirleyen konut nitelikleri, sağlamlık durumu, teknik özellikleri, oda sayıları, kullanıcısının özellikleri ve barınma yoğunluğu şeklinde sıralanabilir.

Barınma yoğunluğu nedir?

Barınma yoğunluğu, oda başına düşen kişi sayısıdır.

Sağlıklı çevrelerin ve yeşil alan yoğunluğunun olduğu konut tipleri nelerdir?

Bahçeli evler yani tek aile evi (dört tarafı bahçeli, bağımsız konut), ikiz evler (üç tarafı bahçeli bir tarafı yandaki konutla bitişik) ve sıra evler(iki yönde bahçesi ve iki yönde bitişik olan, bir sıra oluşturan) en sağlıklı çevrelerin ve yeşil alan yoğunluğunun olduğu konut tiplerini oluştururlar.

Birinci önemli kriter uygunluk yani işlevselliktir. İkinci önemli kriter binanın sağlam olmasıdır. Üçüncü kriter, estetiktir. 

Konutlarda nitelik araştırmaları hangi yöntemlerle yapılmaktadır?

Konutlarda nitelik araştırmaları sosyoloji, kültürel antropoloji ve politika bilimi
gibi disiplinlerde doğal, etnografik ve katılımcı yöntemlerle yapılmaktadır.

Katılımcı yöntemde kavramsal bağlamda hangi sorular sorulmalıdır?

Katılımcı yöntem (participatory design) ile tasarım doğrudan kullanıcının tasarım sürecine dahil edilmesiyle şekillenen yöntem olarak tanımlanabilir. Sanoff’a göre (2011), Katılımcı yöntem (participatory design) ile tasarım doğrudan kullanıcının tasarım sürecine dahil edilmesiyle şekillenen yöntem olarak tanımlanabilir. Sanoff’a göre (2011), katılımcı yöntemin verimli olabilmesi için ne zaman topluluğun katılımının gerekli olduğuna doğru karar vermek gereklidir.
Kavramsal bağlamda, kim, ne, nerede, nasıl ve ne zaman soruları önemlidir:
• Katılımcı olarak kimler vardır?
• Katılımcı programa göre ne mutlaka yapılmalıdır?
• Katılımcılık nereye doğru yönlenmelidir?
• İnsanlar nasıl dahil olabilirler?
• Katılımcılığın gerektiği zaman tasarım sürecinde ne zamandır?

Engelli insanların ikamet edeceği binaların düzenlenmesi ilgili kurallar nelerdir?

• Yeni yapılacak tüm konutlar, özürlülerin girişine ve katlara ulaşımına uygun asansör, merdiven, rampalar belirlenen ölçü ve nitelikte yapılmalıdır.
• Yarım kat merdiven engelinin ortadan kaldırılması ve kot farkının giderilerek asansöre ulaşılması sağlanmalıdır.
• Banyo ve tuvaletler özürlü ve yaşlıların erişimi ve kullanımına uygun yapılmalıdır. Konutlarda ev kazalarının en aza indirilmesi için gerekli düzenlemeler ve basit donanımlar sağlanmalıdır. Evin birçok noktasına tutunma kolları konulabilir. Dolaplar uygun yükseklikte düzenlenmelidir. Keskin köşeler ve kaygan zeminler ortadan kaldırılmalıdır.
• Yeni yapılacak binalara inşaat ruhsatı verilirken, projelerde özürlülerle ilgili düzenlemelerin yapılıp yapılmadığı kontrol edilmeli, bu düzenlemeler yoksa ruhsat verilmemelidir.
• Tamamlanmış yapılara yapı kullanma izni verilirken, bina girişlerinde, asansörlerde ve diğer ortak alanlarda özürlülerle ilgili standartlara uygun düzenlemeler yapılmamışsa yapı kullanma izin belgesi verilmemelidir.
• Mevcut konutların girişleri özürlülerin erişimine uygun hale getirilmelidir.

Şehir İçi Yollar – özürlü ve yaşlılar İçin sokak, cadde, meydan ve yollarda yapısal önlemler ve işaretlemelerin tasarım kuralları nelerdir?

• Halen kullanılan meydan, park, yaya yolu, kaldırım, geçitler, rampalar, merdivenler, duraklar, istasyonlar, otoparklar, telefon kabinleri, sinyalizasyon ve işaretlemeler gibi bütün kentsel altyapı özürlülerin erişimine uygun hale getirilmelidir.
• Bu hizmetlere ilişkin yeni projeler özürlü vatandaşların erişimine uygun olarak yapılmalıdır.
• Kaldırımın başladığı ve bittiği yerlerde tekerlekli sandalyenin rahatlıkla inip çıkabileceği rampaların olması, kaldırımların üzerinde bulunan direkler, çöp kutuları, trafik panoları, çiçeklikler, zincirler, demir kazıklar, sarkan ağaç dallarının kaldırılması ve taşıtların park etmesinin önlenmesi, ticari işyerlerinin önlerine tezgah açılmasının kısıtlanması ve yaya geçitlerindeki trafik ışıklarının sesli hale getirilmesi gibi tedbirlerle, görme özürlü ve ortopedik özürlü vatandaşların şehir içinde erişebilirliği sağlanmalıdır.
• Görme özürlülerin güvenli erişimini sağlamak üzere kaldırımda, hissedilebilir yönlendiriciler, kontrast ve fosforlu renk düzenlemeleri yapılmalıdır.
• Zihinsel özürlülerin ulaşabilirliğinin sağlanmasında basit işaretlemeler ve yönlendiricibilgilendirici donanımlar gereklidir. Özellikle ulaşım sistemlerini kullanırken, tek başına bir yerden bir yere gitmek istediklerinde, kentsel hizmetlerin düzenli olması (örneğin; otobüs saatlerinin, durak yerlerinin sürekliliği ve aynı olması) gerekmektedir. Ayrıca yazılı bilgilendirmenin büyük puntolar ile ve yalın olması da zihinsel özürlülerin bulundukları yeri algılaması ve gidecekleri yeri planlamasında kolaylık sağlayacaktır.

Konut sorununun sebepleri nelerdir?

Konut sorununu ortaya çıkaran sebepler nüfus hareketleri, göç ve hızlı kentleşme, dengesiz gelir dağılımı, konut sunumunun az olması, eskime ve yenileme ihtiyacı, mevcut konutlardaki nitelik sorunudur.

1923-1945 yılları arasında, Ankara’nın başkent olmasıyla  konut politikaları daha çok kimlere yönelik gelişmiştir?

1923-1945 yılları arasında, Ankara’nın başkent olmasıyla bu kentin insan profili memur ağırlıklı olduğundan konut politikaları daha çok memurlara yönelik gelişmiştir.

1928 yılında memurların konut sorunlarını çözmek için memurları ne kurmaya teşvik edilmiştir?

Memurların konut sorunlarını çözmek üzere 1925 tarih ve 586 sayılı yasa ile memurların konut kooperatifleri kurmaları teşvik edilmiş ve 1928 yılında 1352 sayılı yasa bu paralelde çıkartılmıştır.

Toplu Konut İdaresinin kaynakları hangi  amaçlar için kullanılır?

Toplu Konut İdaresinin kaynakları aşağıdaki amaçlar için kullanılır (R.G.18344, 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu):
a. (Değişik bend: 31/07/2003 - 4966 S.K./3. md.) Ferdi ve toplu konut kredisi verilmesi, köy mimarisinin geliştirilmesine, gecekondu alanlarının dönüşümüne, tarihi doku ve yöresel mimarinin korunup, yenilenmesine yönelik projelere kredi verilmesi ve kredilerde faiz sübvansiyonu yapılması.
b. Toplu konut alanlarına arsa temin edilmesi.
c. Araştırma, turizm alt yapıları, konut alt yapıları, okul, karakol, ibadethane, sağlık tesisleri, spor tesisleri, postane, çocuk parkları, benzeri tesisler ve konut sektörü sanayiini teşvik için yatırım ve işletme kredisi verilmesi.
d. İş ve istihdam yaratmak üzere esnaf ve sanatkarlara ait işyerleri ve küçük sanayi teşebbüslerinin kredi yoluyla desteklenmesi.
e. Afet mahallerinde konut yapımının teşvik ve desteklenmesi.

Toplu Konut İdaresi’nin başlıca görevleri nelerdir?

Toplu Konut İdaresi’nin görevleri başlıca, tahvil ve menkul kıymetler çıkarmak, kullanma alanlarında kredi almaya karar vermek, bankalarla konutların finansmanı için kredi işbirliği yapmak, konut inşaatını destekleyen çalışanları desteklemek, konut inşaatı şirketlerine iştirak etmek, gerektiğinde araştırma, proje ve taahhüt işlemlerinin sözleşmeyle yaptırılmasını temin etmek, kanunlarla ve diğer mevzuatla verilen görevleri yapmaktır (http://www.toki.gov.tr/ptext.asp?id=2, erişim şubat 2012).

6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki kanunun amacı nedir?

6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki kanunun amacı, “afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların bulunduğu arsa ve arazilerde, fen ve sanat norm ve standartlarına uygun, sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerini teşkil etmek üzere iyileştirme, tasfiye ve yenilemelere dair usul ve esasları belirlemektir”

Konut politikaları ve programları tematik olarak hangi başlıklar altında toplanır?

Konut politikaları ve programları tematik olarak şu başlıklardadır:
• “Etkili konut politikalarının formülasyonu ve uygulanması;
• Barınma stratejileri etkinleştirilmesi;
• Gecekondu önleme politikaları;
• Mevcut konut stokunun iyileştirilmesi, bakımı ve yönetimi;
• Konut dağıtım sistemleri ve özellikle ödenebilir konut finansmanın sağlanması;
• Gecekondu iyileştirme ve yaygın konut tedarik sistemleri ;
• Kiralık konut;
• Kooperatif konut: kooperatif konutlarının ödenebilir olmasında önemli bir stratejidir.;
• Hassas gruplar için konut
• Konut tahliyeleri ve yeterli barınma hakkı
• Sürdürülebilir konut, sürdürülebilir yapılar ve temizlik inşaat teknolojisi. ”

19.yüzyılın sonlarından itibaren araştırma konusu olmuş ve araştırma sonuçlarına göre, kötü ve yetersiz konut şartları ne gibi sonuçlar doğurmuştur?

19.yüzyılın sonlarından itibaren araştırma konusu olmuş ve araştırma sonuçlarına göre, kötü ve yetersiz konut şartlarının verem ve diğer salgın hastalıkların yayılmasına, sinir gerginliklerine ve hastalıklarına, dama sertliğine, fertler ve gruplar arası çatışmalara, suçlara, ailenin bozulması ve dağılmasına, biyolojik, psikolojik ve sosyal bozukluk ve düzensizlik hallerine elverişli ortam yarattığını
doğrulamıştır. Diğer yandan araştırmalar, konut şartlarını düzeltmekle, sosyal problemleri hafifletmek veya gidermek arasında doğru orantılı bir ilişki olduğunu göstermektedir.”