aofsoru.com

Yakınçağ Avrupa Tarihi Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Alman Birliği’Nin Kurulmasından Birinci Dünya Savaşı’Na Kadar Avrupa (1871-1914)

1. Soru

Alman Birliği’nin en önemli mimarlarından olan Otto von Bismarck’ın kurduğu ittifaklar sistemi nasıldır?

Cevap

1871 yılında Alman Birliği’nin sağlanması I. Dünya Savaşı’na kadar olan gelişmeleri derinden etkilemiştir. Nitekim Almanya, nüfus, sanayi ve üretim potansiyeli bakımından İngiltere’nin ardından Avrupa’nın en güçlü devleti haline gelmiştir. Bismarck, ilk etapta Alman Birliği’nin sağlamlaştırılması, Fransa’nın yalnızlaştırılması ve Avrupa’da barış politikası takip etmiştir.


2. Soru

Alman Birliği’nin kurulduğu dönemde Avusturya ve Macaristan nasıl bir politika izlemiştir?

Cevap

Alman birliğinin kurulması sürecinde Prusya’ya yenilen Avusturya ve Fransa’nın askeri güç ve etkinliği zayıflamıştır. Sadowa yenilgisi üzerine Avusturya Macaristan’ı elinde tutabilmek için düalistik (ikili) bir monarşik düzene geçmiştir. Devletin adı Avusturya-Macaristan İmparatorluğu olarak değiştirilmiş, Avusturya ve Macaristan’ın ayrı hükümet ve parlamentolar tarafından yönetilmesi kabul edilmiştir. 


3. Soru

Fransa’nın Alman düşmanlığının altında yatan temel sebep nedir?

Cevap

Fransa’nın Prusya’ya karşı Sedan’da uğradığı bozgun Avrupa tarihinin seyrini değiştirmiştir. Özellikle demir ve kömür bölgesi olan Alsace-Lorraine’nin kaybı, Fransa’da II. Dünya Savaşı’na kadar sürecek olan koyu bir Alman düşmanlığına yol açmıştır.


4. Soru

Fransa-Prusya savaşından Rusya nasıl bir fayda sağlamıştır?

Cevap

Fransa-Prusya savaşında Prusya lehine tarafsız kalan ve durumdan yararlanmak isteyen Rusya, Kırım Savaşı’ndan (1853-1856) sonra 30 Mart 1856’da imzalanan Paris Antlaşması’nın Karadeniz’in tarafsız hale getirilmesi ve silahsızlandırılması ile ilgili hükümlerini, 31 Ekim 1870’te antlaşmada imzası bulunan devletlere nota göndererek tanımadığını bildirmiştir. Yapılan müzakerelerde Rusya Almanya’nın desteği ile amacına ulaşarak Karadeniz’de donanma bulundurulması ve tersane yapılmasını engelleyen hükümlerden kurtulmuştur.


5. Soru

Alman Birliği’nin sağlandığı süreçte İngiltere nasıl bir siyaset izlemektedir?

Cevap

İngiltere 1870’lerde İrlanda ve iç sorunlarla uğraşmaktaydı. Bu sebeple Boğazla, Doğu Akdeniz ve Hindistan yolunun güvenliği ile ilgili konular dışında Avrupa meselelerine müdahale etmek istememiştir. 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi’nden sonra Osmanlı’nın toprak bütünlüğünün korunması ilkesini bir kenara bırakmıştır. 20. yüzyıl başına kadar yalnızlık politikasını sürdürerek daha çok Afrika, Yakındoğu ve Uzakdoğu’daki sömürgeleriyle meşgul olmuştur.


6. Soru

Alman Birliği’nin sağlandığı süreçte İtalya’nın siyasi hedefleri nelerdir?

Cevap

Almanya ile hemen hemen aynı tarihlerde birliğini sağlayan İtalya, Prusya-Fransa savaşı esnasında Roma’yı topraklarına katarak milli birliğini tamamlamıştır. Adriyatik ve Kuzey Afrika’da yayılma emellerine sahip olsa da bunu tek başına yapabilecek gücü bulunmamaktaydı. İttifak kurmak suretiyle yayılmacı emellerine ulaşmaya çalışmıştır.


7. Soru

Avrupa tarihinde 1871-1914 yıllarının önemi nedir?

Cevap

Tüm siyasi hesaplara rağmen 1871-1914 yılları, Osmanlı coğrafyası ve Balkanlar bir yana bırakılırsa, Roma İmparatorluğu’ndan beri Avrupa devletleri arasındaki en uzun barış dönemine sahne olmuştur. Avrupa tarihinde bu döneme sanayileşme, bilimsel ve teknolojik gelişme, nüfus artışı, diplomasi, siyasi ittifaklar ve anlaşmalar, silahlanma, emperyalizm ve sömürgecilik yarışı damga vurmuştur.


8. Soru

Üç İmparator Ligi nasıl kurulmuştur?

Cevap

Almanya Fransa’yı yalnızlaştırma politikası bağlamında Avusturya-Macaristan ve Rusya ile anlaşma yolunu seçmiştir. Rusya ile Fransa yakınlaşmasını önlemek için Almanya, Avusturya-Macaristan ittifakına öncelik vermiştir. Almanya ve Avusturya’nın yakınlaşması Rusya’nın batısında güçlü bir blok oluşması demektir. Böylece üç imparator1872’de anlaşmaya vararak Üç İmparator Birliği veya yaygın adıyla Üç İmparator Ligi’ni kurmuşlardır.


9. Soru

Üç İmparator Ligi hangi konularda anlaşmaya varmışlardır

Cevap

Avrupa barışı tehlikeye düşecek olursa taraflar aralarında görüşmelerde bulunacaklardır. Balkanlar’da çıkacak bir anlaşmazlık birlikte çözülecek, sosyalizme ve ihtilalci ayaklanmalara karşı ortak hareket edilecek ve taraflar başka bir devletle ittifak yapmayacaklardır.


10. Soru

1977-78 Osmanlı Rus Savaşına sebep olan etkenler nelerdir?

Cevap

Balkanlarda Hersek’in isyanını Bulgaristan izlemiştir. 1876 yılında İslam dinine geçen bir Bulgar kızın Selanik garında Hıristiyanlar tarafından kaçırılması ve Amerikan konsolosluğunun kapatılması üzerine galeyana gelen halk araya girmek isteyen Almanya ve Fransa konsoloslarını öldürmüştür. Bunun üzerine Fransa, Almanya, Rusya, İtalya ve Avusturya donanmaları Selanik önlerine gelmiştir.
Osmanlı Devleti’nin Bulgar isyanına gecikmesi, Müslüman ile Bulgar halkın karşı karşıya gelmesine ve çatışmasına yol açmıştır. Bulgarlar arasında yaşanan çatışmalar, Hıristiyan katliamı yapıldığı yönünde propaganda malzemesi olarak kullanılmıştır. Bunun sonucu olarak Bulgar ayaklanmasına en büyük tepki Panslavist politika izleyen Rusya’dan gelmiştir.
Babıali’nin Tersane konferansında Bulgaristan ve BosnaHersek’i kaybetmemek için, Meclis-i Umumi’nin sunulan teklifleri oybirliği ile reddetmiştir. Böylece Rusya için Şark Meselesini tek taraflı halletme umudu üzerine Rusya 24 Nisan 1877’de Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmiştir. 


11. Soru

1977-78 Osmanlı Rus Savaşı’nın sonuçları nelerdir?

Cevap

Tuna ve Kafkas cephelerinde cereyan eden savaş Osmanlı Devleti açısından ağır bir mağlubiyetle sonuçlanmıştır. Sırbistan ve Karadağ’ın yanı sıra Romanya da Rusya’nın yanında Osmanlı Devleti’ne karşı savaşa girmiştir. Plevne’nin düşmesi Rus ordularının önünü açmış ve Sofya, Filibe ve ardından Edirne düşmüştür. 31 Ocak’ta imzalanan ateşkesten sonra Rusların İstanbul’a yürüme ihtimaline karşılık İngiliz donanması Tuzla açıklarına demirlemiştir. Buna karşılık 10-12.000 kişilik Rus birliği Yeşilköy’e konuşlandırılmıştır. 

Babıali 1878’de Ayastefanos Antlaşması’nı imzalamak zorunda kalmıştır. Buna göre;

  • Sırbistan, Karadağ ve Romanya’ya bağımsızlık verilmiştir.
  • Bosna-Hersek’te İstanbul Konferansı’nda öngörülen ıslahat yapılacak ve burada Avusturya ve Rusya’nın dolaylı kontrolü bulunacaktır.
  • Bulgaristan’da Osmanlı Devleti’ne vergi ve bağımlı özerk ve büyük bir prenslik kurulacaktır.
  • Girit’te başlayan ıslahat programı sürdürülecek ve Arnavutluk, Tırhala ve Rumeli’nin diğer yerlerinde de uygulanacaktır

12. Soru

13 Temmuz 1878’de imzalanan Berlin Antlaşması’nın maddeleri nelerdir?

Cevap

Ayastefanos Antlaşması’nın Avrupa dengesini değiştirecek boyutta olması diğer devletleri rahatsız etmiştir. Berlin Antlaşması’nda göre;

  • Sırbistan, Romanya ve Karadağ’ın bağımsızlığı onaylanmıştır.
  • Bosna-Hersek geçici olarak Avusturya işgaline bırakılmıştır.
  • Bulgaristan Ayastefanos Antlaşması’ndaki gibi Osmanlı Devleti’ne bağlı bir prenslik olarak kalacaktır ancak sınırları daraltılacaktır.
  • Makedonya ıslahat yapılması şartıyla Osmanlı Devleti’ne iade edilecektir.
  • Yunanistan lehine sınır düzenlemeleri yapılması kabul edilmiştir.

13. Soru

İkinci Üç İmparator Ligi’nin kuruluş sebebi nedir?

Cevap

Berlin kongresi ile Üç İmparator Ligi sona ermiştir. Alman-Rus ilişkileri yara almıştır. Bu esnada Almanya ve Avusturya-Macaristan İkili İttifak Antlaşması imzalamıştır. Rusya İngiltere’nin Kıbrıs’a yerleşmesinden rahatsız olmuştur. Bu nedenle Almanya ve AvusturyaMacaristan ile tekrar anlaşmasının Rus menfaatleri için faydalı olduğunu düşünmüştür. Böylece Üç İmparator Ligi yeniden kurulmuştur. Üç yıl geçerli olacak anlaşma, Rusya ve Avusturya’nın Balkan çıkarlarının birbirine zıt olması yüzünden bozulmuştur.


14. Soru

Üçlü İttifak nasıl kurulmuştur?

Cevap

19. yüzyılın son çeyreğinde Avrupa devletleri arasında sömürgecilik yarışı hızlanmıştır. Kuzey Afrika ve Doğu Akdeniz’deki Osmanlı toprakları Avrupa siyasi çevrelerinde pazarlık konusu olmaya başlamıştır. Fransa’nın Cezayir’den sonra Tunus’u zapt etmesine en sert tepki İtalya’dan gelmiştir. İtalya’nın toprak meselesi yüzünden Avusturya ile arası iyi değildir. Bu sebeple Almanya ile anlaşma yapmak istemiştir. Almanya İtalyanlara güvenmemekle beraber Fransa’ya karşı İtalya’nın önerisini kabul etmiştir. Ancak Avusturya ile aralarındaki toprak anlaşmazlığının çözülmesini istemiştir. Bu mesele hallolunca 20 Mayıs 1882’de Almanya, İtalya ve Avusturya-Macaristan arasında beş yıl geçerli olmak üzere “Üçlü İttifak” Antlaşması imzalanmıştır.


15. Soru

Üçlü İttifak ile taraflar hangi kararları almıştır?

Cevap

Bu anlaşmaya göre;

  • Taraflar büyük devletlerin saldırısına uğrarsa, diğer iki devlet ona yardım edecektir.
  • İtalya’nın tahriki olmaksızın Fransa İtalya’ya saldırırsa, diğerleri ona yardım edecektir.
  • Aynı şekilde Fransa Almanya’ya saldırırsa İtalya Almanya’ya yardım edecektir.
  • Bunun dışında herhangi bir saldırıya uğrarsa diğer iki devlet lehte tarafsızlık politikası takip edecektir.
  • Bu maddeler İngiltere’ye karşı işlemeyecektir.

Üçlü İttifak antlaşması; 1892, 1907, 1912 yıllarında daha da genişletilerek yenilenmiştir ve I. Dünya Savaşı’na kadar Avrupa siyasetinin temel taşlarından biri olarak kalmıştır. Ancak İtalya 1902’de gizlice Fransa ile de anlaştığından I. Dünya Savaşı başlayınca müttefiklerinin karşısında yer almıştır.


16. Soru

1887 tarihli İngiliz-İtalyan Antlaşması hangi amaca yöneliktir?

Cevap

Mısır Meselesinden dolayı İngiliz-Fransız ilişkileri bozuktur. İngiltere’nin Akdeniz’de Fransa’ya karşı desteğe ihtiyacı vardır ve bunu İtalya’da bulmuştur. Bismarck da İtalya’yı bu konuda desteklemiştir.
12 Şubat 1887 tarihli İngiliz-İtalyan Antlaşması’na göre; İtalya İngiltere’yi Mısır’da, İngiltere de İtalya’yı Trablusgarp’ta destekleyecektir. Ayrıca, Akdeniz, Adriyatik, Ege Denizi ve Karadeniz’de statükonun korunması için iş birliği yapacaklardır. 24 Mart’ta Avusturya-Macaristan doğuda statükonun korunması ve Şark Meselesinin çözümünde ortak hareket etme konusunda anlaşmışlardır. Bütün bu anlaşmaların asıl hedefi, Rusya’nın Boğazlara yönelik tehdidini önlemektir. 


17. Soru

1887 yılında imzalanan Alman-Rus Teminat antlaşması hangi amaca yönelik hazırlanmıştır?

Cevap

Fransa ile Rusya’nın bir anlaşma yapmak için görüşmelere başladığının duyulması Bismarck’ı endişelendirmiştir. Fransa ile Rusya’nın anlaşması Almanya’yı iki cepheli bir savaşa sürükleyebilirdi. Bu nedenle Almanya Rusya’yı tekrar yanına çekmek için harekete geçmiştir. 18 Haziran 1887 tarihli Teminat Antlaşması’na göre;

  • Almanya ve Rusya’nın üçüncü ülkelerle savaşması halinde diğeri tarafsız kalacaktır. Ancak bu husus Almanya’nın Fransa’ya saldırması ve Rusya’nın da Avusturya’ya saldırması durumunda geçerli olmayacaktır.
  • Balkanlar’daki statüko muhafaza edilecektir.
  • Almanya Rusya’yı yanına çekebilmek için Bulgaristan ve Şarki Rumeli’de Rusya’nın nüfuzunu tanıyordu.
  • Gizli protokolde ise Almanya, Bulgaristan’da meşru bir hükümet kurması için Rusya’yı destekleyecek ancak Prens Battenberg’in tekrar Bulgaristan tahtına dönmesine izin verilmeyecektir.
  • Almanya, Boğazların kapalılığı ilkesinin bozulması halinde Rusya’nın Boğazları işgalini siyaseten destekleme sözü vermiştir.

18. Soru

1887 yılında Avusturya ve İtalya arasında imzalanan gizli anlaşma hangi amaca yönelik hazırlanmıştır?

Cevap

Bulgaristan Krizi’nin yeniden alevlenmesi, Rusya’nın Avusturya ve Almanya ile olan ilişkilerini bozmuştur. İngiltere oldubittiye fırsat vermemek için Avusturya ve İtalya ile 12 Aralık 1887’de gizli bir anlaşma imzalamışlardır. Buna göre; üç devlet, doğuda statükonun ve anlaşmalara dayalı özerkliklerin aynen korunması, Türkiye’nin toprak bütünlüğünün muhafazası ve Boğazlarda herhangi bir devletin üstünlük elde etmesine izin verilmemesi konusunda anlaşmaya varmışlardır.


19. Soru

II. Wilhelm’in başa geçmesiyle Alman dış politikasında yaşanan değişimler nelerdir?

Cevap

1871’den beri Almanya’yı adeta tek başına yöneten Bismarck, imparatorluğun güçlenmesi için barış yanlısı bir politika takip etmiş ve Fransa’ya karşı Avusturya-Macaristan ve bilhassa Rusya’yı elden kaçırmamaya özen göstermiştir. Diplomatik becerisiyle Fransa’yı yalnızlaştırmayı başarmış ve kurduğu ittifaklar sayesinde Avrupa’da Almanya’nın mutlak üstünlük kurmasını sağlamıştır. Buna karşılık II Wilhelm, Almanya’nın iç sorunlarını çözdüğü ve yeterince güçlendiği kanaatindedir. Bundan dolayı Bismarck’ın uyguladığı Realpolitik yerine Weltpolitik uygulanması gerektiği düşüncesindedir ve dış politikada Rusya yerine İngiltere’yi koymak istemiştir. Ayrıca güçlü bir donanma kurulması taraftarıdır. Weltpolitik, denizaşırı siyaset, sömürge elde etme ve doğuya açılma politikaları yükselen Almanya sanayi ve kapitalizminin bir sonucudur.


20. Soru

Almanya’ya karşı blokların kurulma sebebi nedir?

Cevap

Alman sanayisinin yavaş yavaş dünya piyasalarında İngiliz mallarını geride bırakması ve Alman donanmasının yükselen gücü İngiltere’nin düşmanlığını çekmeye başlamıştır. Bu durum Almanya’ya karşı blokların kurulmasına sebep olmuştur. Öte yandan, II. Wilhelm döneminde Almanya’nın Osmanlı Devleti’ndeki yatırımlarında ve ticaret hacminde de büyük bir artış görülmüştür. Özellikle Bağdat Demiryolu projesi, İngiltere’yi ve Rusya’yı Ortadoğu planları açısından rahatsız etmiştir.


21. Soru

Üçlü İtilaf nasıl kurulmuştur?

Cevap

Giderek güçlenen Alman sanayisinin hammadde ve Pazar ihtiyacı da bu siyaset değişiminde büyük rol oynamıştır. Alman siyasetindeki bu büyük dönüşüm, 19. yüzyılın son çeyreğinde giderek hızlanan emperyalist mücadelenin daha da derinleşmesini beraberinde getirmiştir. Nitekim Almanya’daki bu yön değişikliği, Avrupa’daki diğer devletlerin de bu yeni duruma ayak uydurma çabalarını doğurmuştur.
19. yüzyılın sonunda önce Fransa ile Rusya arasında bir uzlaşma arayışı ile başlayan çabalar, 20. yüzyılın başına gelindiğinde Fransa-İngiltere-Rusya arasındaki büyük ortaklık ya da İtilaf Bloku’nun doğması ile sonuçlanmıştır. 1894 yılında Fransız-Rus Askeri Antlaşması imzalanmıştır. 1904 yılında İngiltere-Fransa arasında Entente Cordiale adıyla bir dizi anlaşma imzalanmıştır. Üçlü ittifakın son adımı olan İngiltere-Rusya Antlaşması ise 1907 yılında gerçekleşmiştir. Bu anlaşmalar ayrı ayrı yapılmakla birlikte İngiltere, Fransa ve Rusya’yı birleştirmiştir. Üçlü İtilaf sömürgecilik ve yayılmacılıktan kaynaklanan sorunları çözen anlaşmalarla oluşturulmuştur. Bu da devletlerarası meselelerde ortak hareket edilmesini kolaylaştırmıştır.


22. Soru

Üçlü İttifak’ta İtalya ile yaşanan sorunlar nelerdir?

Cevap

İtalya Almanya ve Avusturya-Macaristan’dan destek beklentisi içinde olup beklediği desteği görememiştir. Bu nedenle 1887 yılında İngiltere ile yaptığı anlaşmada Mısır’da İngiltere’yi destekleme sözüne karşılık Trablusgarp konusunda İngiltere’nin desteğini almayı başarmıştır. Ancak bu anlaşmayı İngiltere’nin uzatmaması İtalya’yı korkutmuştur. İngiltere’nin desteğini almak için jest yapmak isteyen İtalya, Üçlü İttifak’ın yenilenmesi sırasında ek bir protokolle ittifakın İngiltere’ye yöneltilemeyeceğini kabul ettirmek istemiş ama taraflar bu koşulu reddetmiştir. İtalya, Tunus, Habeşistan ve gümrük meselelerinden dolayı ilişkilerinin gergin olduğu Fransa ile 1896’da ticaret, denizcilik, ikamet vs. konularda bazı anlaşmalar yapmıştır.
1900’de Fransa ve İtalya arasında nota alışverişi ile yapılan bir anlaşmada taraflar birbirlerinin Trablusgarp ve Fas’taki emellerini karşılıklı olarak tanımışlardır. Anlaşma’nın bir yıl sonra açığa çıkmasıyla Almanya ve Avusturya İtalya’yı protesto etmişlerdir. İtalya üçlü İttifak görüşmelerini sürdürürken diğer tarafta Fransa ile de pazarlık yapmaktaydı. İtalya Üçlü İttifak’ın varlığını hiçbir şekilde Fransa’ya yönelmeyeceğine dair Fransa’ya teminat vermiştir. Böylece Prinetti-Barrere Antlaşması yapılmıştır. Bu antlaşmanın en önemli sonucu şüphesiz İtalya’nın I. Dünya Savaşı’nın başında tarafsız kalmasını sağlamasıdır. 


23. Soru

Avrupa’da 20. yüzyılın başından I. Dünya Savaşı’na kadar yaşanan gelişmeler nelerdir?

Cevap

Avrupa, 20. yüzyıla Fransız-Alman rekabeti, Balkan Krizleri, emperyalist sürtüşmeler, bloklaşma ve denizlerde İngiltere ve Almanya’nın donanma rekabeti ve silahlanma yarışı ile girmiştir. 1899 ve 1907’de Lahey’de “Uluslararası Tartışmalarda Hakemlik” ve “Kara Savaşlarının Kuralları” temalı iki Uluslararası Barış Konferansı yapılmıştır.
1908’de Avusturya’nın Bosna-Hersek’i işgali Avrupa’nın yumuşak karnının neresi olduğunu göstermiştir. 1911’de Agadir’de alarm boruları çalmıştır. Avrupa devletleri İtalya’nın sömürgeci iştahını köreltmek için Kuzey Afrika’da Osmanlı Devleti’nin elinde kalan son bölge olan Trablusgarp’ı almasına hep birlikte göz yummuşlardır.
1912-1913 Balkan Savaşları’nda savaşmamalarına rağmen Avusturya ve Rusya bir Adriyatik limanı yüzünden karşı karşıya gelmiştir. Bu kadar zorluk atlatıldıktan sonra 1914 yılında bir Sırp gencinin Saraybosna’da patlattığı bir silah, dünya tarihinin o zamana kadar gördüğü en büyük savaşın başlamasına sebep olmuştur.


24. Soru

Fransa ile Almanya arasında yaşanan Fas sorunu nasıl gelişmiştir?

Cevap

Fransa’nın Fas konusunda üstünlük kurmasını Almanya protesto etmiştir. Ayrıca Almanya Fas ile 1890 yılında imzaladığı anlaşmaya göre çıkarlarının zedelendiğini bildirmiştir. Böylece Birinci Fas Buhranı başlamıştır. 1906’da toplanan El-Cezire Konferansı’nda Avusturya dışında Almanya’yı destekleyen olmamıştır. Üçlü İttifak ülkesi İtalya bile yaptığı gizli anlaşmalar sebebiyle Fransa’yı tutmuştur. ABD konferansta tarafsız kalmıştır. Sonuçta Fas’ın toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı tanınmıştır.
1909 yılında Almanya ve Fransa arasında Fas konusunda bir anlaşma imzalanmıştır. Buna göre, Fransa Almanya’nın Fas’taki çıkarlarını engellemeyecek, karşılığında Almanya da Fransa’nın Fas’taki politik menfaatlerini kabul edecektir. Ancak taraflar arasında yaşanan Kongo rekabeti Fas meselesinin alevlenmesine sebep olmuştur. 1911’de yapılan Fas-Kongo Antlaşması’na göre Fransa Almanya’ya Kongo’da toprak vermiş, Almanya da Kamerun’da küçük bir toprağı Fransa’ya vermiş ve Fas konusunda Fransa’yı serbest bırakmıştır. 


25. Soru

Trablusgarp Savaşı’nın başlama sebepleri nelerdir?

Cevap

İtalya Osmanlı Hükümeti’ne başvurarak Trablusgarp’ta kendisine imtiyaz verilmesini istemiştir. Ancak Osmanlı Devleti bu talebi reddetmiştir. İtalya 1911’de Osmanlı Devleti’ne verdiği bir nota ile hükümetin Trablusgarp ve Bingazi’de halkı İtalyanlar aleyhine kışkırttığından ve bölgeye asker ve mühimmat sevk edildiğinden şikayet ederek vatandaşlarının tahliye edileceğini bildirmiştir. Ardından Trablusgarp ve Bingazi’nin tahliye ve teslimini istemiştir. Babıali yalnızca ekonomik ayrıcalıklar için görüşmeye hazır olduğunu bildirerek İtalya’nın bunun dışındaki bütün isteklerini reddetmiştir. İtalya aynı gün Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmiştir. İtalya, 1 Ekim 1911’de Trablus sahilini ablukaya alıp 4 Ekim’de karaya çıkmıştır.
Yemen, Makedonya ve Arnavutluk’ta ayaklanmalarla meşgul olan Osmanlı Devleti’nin bu sırada Trablusgarp’ta 3.500 askeri bulunmaktadır. Aralarında Mustafa Kemal ve Enver Bey’in de bulunduğu Türk subayları mısır ve Tunus yoluyla Libya’ya giderek Senusileri örgütlemiş ve İtalyanlara karşı direnişe geçmişlerdir. İtalya 5 Kasım’da Trablus ve Bingazi vilayetlerinin İtalyan Krallığı’na katıldığını ilan etmiştir. 1912’de İmzalanan Uşi Antlaşması’na göre, Osmanlı Devleti Trablusgarp’tan çekilerek bağımsızlık vermiş ve bölgeyi İtalyanlara terk etmiştir.


26. Soru

Balkan Harbi nasıl sonuçlanmıştır?

Cevap

1912 yılının 17 Ekim’inde Bulgaristan ve Sırbistan 19 Ekim’inde Yunanistan Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmiştir. Balkan Harbi, Osmanlı Devleti açısından bütün cephelerde tam bir felaketle sonuçlanmıştır. Doğu ordusu Bulgarlara karşı aldığı mağlubiyetlerle Çatalca’ya kadar çekilmiştir. Batı Ordusu da Kumanova’da Sırplara yenilmiştir. Makedonya ve Trakya dört devlet tarafından işgal edilmiştir. Selanik Yunan birliklerine savaşmadan teslim edilmiştir. Yunan donanması bütün Ege adalarını işgal etmiştir. Arnavutluk bağımsızlığını ilan etmiştir.
Üçlü İtilaf ve üçlü İttifak toprak paylaşımlarındaki hedeflerinden dolayı Balkanlarda tekrar karşı karşıya gelmişlerdir. Böylece Osmanlı topraklarını paylaşmak için başlayan Balkan Savaşı’nın Avrupa Savaşı’na dönüşme ihtimali ortaya çıkmıştır. Osmanlı Devleti Bulgaristan ve Yunanistan ile anlaşmalar yapmıştır. Ancak bu anlaşmalar imzalanmadan I. Dünya Savaşı patlak vermiştir. Balkan savaşları sonucunda;

  • Üçlü İtilaf ve Üçlü İttifak Devletleri karşı karşıya gelmiştir.
  • Dünya Savaşı öncesinde blokların netleşmesinde etkili olmuştur.
  • Balkan Savaşları’ndan kazançlı çıkan Sırbistan, Yunanistan ve Romanya İtilaf Bloğuna yaklaşırken Osmanlı Devleti ve Bulgaristan ise İttifak Bloğuna yönelmiştir.

27. Soru

Alman Birliğini oluşturan Bismarck nasıl bir politika izledi?

Cevap

Bismark birliği kuvvetlendirmek için barışçıl ama fransayı yalnızlaştırmaya yönelik bir politika.


28. Soru

Kırım Savaşından sonra Avrupa'dan uzak kalan Rusya Fransa-Prusya arasındaki Sedan savaşından sonra nasıl bir tutum izlemiştir?

Cevap

Fransa-Prusya Savaşı’nda Prusya lehine tarafsız kalan ve durumdan yararlanmak isteyen Rusya, Kırım Savaşı’ndan (1853-1856) sonra 30 Mart 1856’da imzalanan Paris Antlaşması’nın Karadeniz’in tarafsız hale getirilmesi ve silahsızlandırılması ile ilgili hükümlerinin kaldırılması için harekete geçti.


29. Soru

1856 Kırım Savaşı sonrası 1877-78 Osmanlı Rus Harbi sırasında İngilterenin tutumu nasıldır?

Cevap

İngiltere, 1870’lerde İrlanda problemi ve iç sorunlarla uğraşıyordu. Bu sebeple Avrupa siyasetinden kendisini soyutlama eğilimindeydi ve çıkarları denizaşırı ülkelerde bulunuyordu. İngiltere, Boğazlar, Doğu Akdeniz ve Hindistan yolunun güvenliği ile ilgili konular dışında Avrupa meselelerine müdahale etmek istemiyordu. 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi’nden sonra Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünün korunması ilkesini bir kenara bıraktı. 1878’de Kıbrıs’a, 1882’de Mısır’a yerleşti. Buna karşılık, 20. yüzyılın başına kadar yalnızlık politikasını sürdürdü ve daha çok Afrika, Yakındoğu ve Uzakdoğu’daki sömürgeleriyle meşgul olmayı tercih etti.


30. Soru

1871-1914 yılları arası Avrupa' da hangi savaşlar yaşanmıştır?

Cevap

1871-1914 yılları, Roma İmparatorluğu’ndan beri Avrupa devletleri arasındaki en uzun barış dönemine sahne oldu. Osmanlı coğrafyası ve Balkanlar bir yana bırakılırsa bu dönemde Avrupa’da savaş yaşanmadı. Avrupa tarihinde bu döneme sanayileşme, bilimsel ve teknolojik gelişme, nüfus artışı, diplomasi, siyasi ittifaklar ve anlaşmalar, silahlanma, emperyalizm ve sömürgecilik yarışı damga vurdu. Bu da Avrupa devletlerinin Üçlü İttifak ve Üçlü İtilaf şeklinde bloklaşmasına yol açtı.


31. Soru

Bismarck kaç yıl başbakanlık yapmıştır?

Cevap

19 Yıl


32. Soru

Bismark'ın görev süresince yenmek istediği temel iki problem nedir?

Cevap

Alman birliğinin sağlamlaştırılması ve Fransa Meselesi


33. Soru

"Üç imparator Ligi" nedir?

Cevap

1872'de Almanya, Rusya ve Avusturya-Macaristan'ın kurduğu ittifaktır.


34. Soru

Rusya, Almanya ve Avusturya arasındaki üç imparator biriliğini tatil eden olay hangisidir?

Cevap

Osmanlı Rus harbi sonrası imzalanan Ayastefanos Antlaşması.


35. Soru

Andrassy Notası nedir kime karşı verilmiştir?

Cevap

1876'da İtilaf devletlerinin (Almanya, Avusturya, Rusya; İngiltere, Fransa, İtalya) Osamanlı'ya karşı verdikleri Nota'dır.


36. Soru

1881'de İkinci kez kurulan Üç İmparator Ligi neden bozulmuştur?

Cevap

İkinci Üç İmparator Ligi de Rusya ve Avusturya’nın Balkan çıkarlarının birbirine zıt olması yüzünden bozuldu.


37. Soru

Fransa'nın 1881 yılında Tunus'u işgal etmesine Osmanlı Devleti nasıl bir karşılık vermiştir?

Cevap

Fransa, 1881 Mart’ında Tunus’u işgal etti. Osmanlı Devleti, Avrupa başkentlerine işgali protesto eden telgraflar göndermek dışında bir şey yapamadı.


38. Soru

Almanya, Fransa'ya karşı İtalya'nın Trablusgarb emellerini desteklemesine rağmen, İtalya 1.Dünya savaşında neden fransızlarla birlikte yer almıştır?

Cevap

1902 yılında fransa ile yaptığı gizli anlaşma yüzünden


39. Soru

Birinci Akdeniz Antantı hangi yıl imzalanmıştır?

Cevap

1887 yılında


40. Soru

Bismarck'ın Rusya ile imzaladığı son anlaşma hangisidir?

Cevap

Alman-Rus Teminat Antlaşması (1887)


41. Soru

1888'de Alman tahtına çıkan II. Wilhelm  Bismarck'ın politikasına kıyasla nasıl bir politika izlemiştir?

Cevap

Barışçıl Realpolitikten, emperyal amaçları olan Weltpolitik politikasına geçmiştir. 


42. Soru

II Wilhelm yönetimindeki Almanya ile Osmanlı arasındaki Türk-Alman Ticaret anlaşması ne zaman imzalanmıştır.

Cevap

1890 Yılında


43. Soru

Diğer avrupa ülkelerine kıyazla sönürgecilik faaleyetlerine geç başlayan almanya hangi ülkeleri sömürgesi olarak ele geçirmiş ve İngiltere bunu kabul etmiştir?

Cevap

Almanya’nın sömürge serüveni 1883’te başlamıştı. O zamana dek İngiltere, Fransa, Hollanda, Portekiz ve İspanya gibi devletler, dünyanın dört bir yanında sömürgeler kurmuşlardı. Almanya, büyüyen sanayisine hammadde bulmaya ve mamul ürünlerini satacak geniş pazarlara ihtiyaç duyması üzerine, sömürgeci bir politika izlemeye başlamış ve Bismarck’ın çatışmasızlık politikası sebebiyle daha çok o güne kadar el atılmamış yerlere yerleşmeyi tercih etmişti. Bu doğrultuda 1883-1884’de Almanya Afrika’da Togo, Kamerun, Güney-Batı ve Doğu Afrika toprakları, Zengibar (Zanzibar) Adası ile Yeni Gine’yi ele geçirmişti. 1885’de İngiltere buraların Almanya’ya ait olduğunu kabul etmişti.


44. Soru

İngiltere'nin Güney Afrika'yı tamamen sömürgesi haline getirmesi hangi savaşla olmuştur?

Cevap

Boer Savaşı


45. Soru

1. Dünya savaşı öncesinde İngiltere, Rusya ve Fransa'dan oluşan itilaf devletleri nasıl bir araya gelmiştir?

Cevap

1894 Fransız-Rus, 1904 İngiliz-Fransız ve 1907 İngiliz-Rus Antlaşmaları ayrı ayrı yapılmakla birlikte İngiltere, Fransa ve Rusya’yı birleştirdi. Dolayısıyla Üçlü İtilaf, Üçlü İttifak’tan farklı olarak sömürgecilik ve yayılmacılıktan kaynaklanan sorunları çözen anlaşmalarla oluşturulmuştur


46. Soru

İtalya'nın Avusturya ve Almanya ile kurduğu üçlü ittifaktan uzaklaşıp, Fransa'ya yaklaşması hangi antlaşma ile olmuştur?

Cevap

Prinetti-Barrère Antlaşması


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email