Osmanlı Merkez ve Taşra Teşkilatı Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Tuğralı ahkâm nedir?

Tuğralı ahkâm, Padişahın adının yazılı olduğu tuğrası çekilmiş boş ferman kâğıdıdır.

Defterdarlığa ait bütün kayıtların saklandığı Defterdâr Kapısı (Bâb-ı Defterî) hangi mahaldeydi?

XVIII. yüzyılda defterdâr kapısının, paşa kapısı yakınında bulunduğu görülmektedir.

Osmanlı devlet teşkilatında Başmuhasebeciler hangi görevlinin yardımcısı idi?

Osmanlı devlet teşkilatında Başmuhasebeciler başdefterdarın yardımcısı idi.

Osmanlı mâli teşkilatında sergi nâzırı ve sergi halifesinin görevleri ne idi?

Baş defterdârın icra memurlarından sergi nâzırı ve sergi halifesi’nin vazifesi hâzine işlemlerinin defterini tutmaktı.

Osmanlı tarihinde “defterdâr” unvanının en eski kullanımı hangi padişah devrindedir?

Bu kavram Yıldırım Bayezid zamanında kullanılmıştır.

Osmanlı devlet teşkilatında Başmuhasebecinin yardımcısı olan görevliye ne denirdi?

Osmanlı devlet teşkilatında Başmuhasebecinin yardımcısı “başruznamçeci” idi.

Osmanlı mâli teşkilatında başbâkıkulunun görevi ne idi?

Bunlar, hazinenin alacaklarını takip ederler, borcu olup vermeyenleri hapis ve tazyik ile tahsilât yaparlardı.

Başmuhasebe kaleminde icraat ve tahsilât işlerinde defterdârın maiyetinde icra memuru olarak görev yapan beş görevli kimlerdi?

Başbâkıkulu, cizye başbâkıkulu, veznedârbaşı, sergi nâzırı ve sergi halifesi.

Osmanlı mâli teşkilatında veznedârbaşının görevi ne idi?

Hazineye ait paranın tahsilâtı ve ödemelere nezâret eden veznedârbaşı’nın diğer önemli vazifesi de maiyetindeki dört veznedar ile meskûkâtı muayene etmek, altın ve gümüşleri tartmaktı.

Osmanlı mâlî teşkilatında “İç Hazine”nin özelliği ne idi?

İç hazine padişahın özel hazinesi idi. Enderûn hazinesi de iç hazinenin bir bölümü idi. İç hazine, dış hazine için bir yardımcı hazine ve kredi kurumu vazifesi görmüştür.

Nüzül ne tür bir vergidir?

Nüzül, Osmanlı Devleti’nde hububattan aynî olarak toplanan avârız türü bir vergidir.

Tekâlif-i dîvâniye nedir?

Dîvân-ı Hümâyûn tarafından önceleri olağanüstü zamanlarda bilhassa seferlerin finansmanı için konulan fakat XVII. yüzyıldan sonra devamlı alınan vergiler.

Osmanlı devlet teşkilatında “Kanunnâme” nedir?

Osmanlı İmparatorluğunda şer’î hukukun yanında idarî, malî, cezaî, muhtelif hukuk sahalarına ait olmak üzere, vaktiyle padişahların fermanları ile konulmuş edilmiş olan kanun ve nizamları, aynen veya özet olarak, bir araya toplamak suretiyle tertip edilen mecmualara denir.

Başmuhasebe kaleminin âmiri olan başmuhasebecinin bir diğer adı ne idi?

Muhasebe-i evvel

Geliri doğrudan merkez hazinesine alınan gelirler hangileridir?

Bunlar cizye, âdet-i ağnam vergileri ile tuzla, maden, iskele ve liman mukata’aları ve gümrük gelirleridir.

Önceki Türk ve İslâm devletlerindeki müstevfi’liğe Osmanlı devrinde ne denilmiştir?

Önceki Türk ve İslâm devletlerindeki müstevfi’liğe Osmanlı devrinde defterdârlık denilmiştir.

“Kenar defterdârlıkları” veya “hazine defterdârlıkları” nerelerde kurulmuştur?

Diyarbakır, Şam, Erzurum, Trablusşam, Sivas ve Karaman.

Mâlikâne-dîvânî sistemi hangi dönemde Osmanlı mâlî sistemi içerisine dahil olmuştur?

XVII. yüzyıl sonlarında devlete ait toprakların vergi toplama hakkı mültezimlere satılarak Mâlikâne-dîvânî sistemi devreye sokulmuştur.

Osmanlılar “defterdâr” tabirini hangi devletten almışlardır?

Osmanlılar İlhanlılarda kullanılan defterdârî-i memâlik’i kabul etmişlerdir.

Osmanlı mâli teşkilatında cizye başbâkıkulunun görevi ne idi?

Cizye dolayısıyla hazineye borcu olanları takip eder ve cizye gelirlerini iltizâma almış olan mültezimlerinden borcunu ödememiş olanları takip ederdi.