Sosyal Hizmet Yönetimi Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim
Sosyal Hizmetlerde Stratejik Yönetim
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Strateji nedir?
Eldeki tüm kaynakları, varılmak istenen ereğe varma yönünde uygun olarak düzenleme ve harekete geçirme sürecidir. Özellikle işletme yönetimi açısından bakan bir başka tanımla strateji; işletme amaç ve hedeflerinin tespiti, işletme ile çevresi arasındaki ilişkilerin analiz edilmesi ve amaçlara ulaşmak için gerekli faaliyetlerin planlanması ve gerekli kaynakların dağıtılması işlemidir.
Stratejik yönetim nedir?
Stratejik yönetim, strateji geliştirme, uygulama ve sonuçları değerlendirme ve kontrol etmeye yönelik kararlar ve faaliyetlerdir. Stratejik yönetim hiyerarşik yapı içinde koordinasyon sağlar. Bir başka tanımla stratejik yönetim, organizasyonun hedeflerine ulaşabilmesi için doğru stratejiler geliştirme, bu stratejileri etkin bir şekilde uygulama ve sonuçlarını değerlendirerek hedefe doğru gidip gidilmediğini belirlemeyi sağlayan yönetim sürecidir.
Stratejik yönetim sürecinin gerekli kılan durumlar nasıl açıklanabilir?
Küreselleşme olgusu, teknolojik gelişmeler, yeni ortaya çıkan pazarlar müşteri beklentilerinin artması ve değişmesi gibi nedenlerle dünyada oluşan ve gittikçe artan ezici ve acımasız rekabet koşulları karşısında örgütler, işletmeler ve kuruluşlar bu şartlarla baş edebilmek için stratejik düşünmek zorunda kalmaktadır. Bu gelişmeler, örgütlerin stratejik yönetim ve buna bağlı olarak stratejik planlama süreçlerine yönelmesini gerektirmektedir. 1980’li yıllardan önce sadece özel sektörde uygulanan stratejik yönetim, günümüzde kamu sektöründe de uygulanmaya başlamıştır. Günümüzün yeni kamu yönetim anlayışı, bilgi çağının ve toplumunun dayatmasıyla yeni boyutlar kazanarak kalite, etkinlik, rekabetçilik, saydamlık, hesap verilebilirlik vb. yeni yaklaşımlarla kendini göstermeye başlamıştır.
Stratejik yönetimin özellikleri nelerdir?
• Stratejik yönetim, üst yönetimin görevi ve sorumluluğu altındadır. Stratejik yönetim aynı zamanda alt kademe yöneticilere rehberlik eder ve amaç birliği sağlar. • Stratejik yönetim, kaynakların amaca uygun, dengeli kullanımı ve dağıtımı ile ilgilidir. • Stratejik yönetim uzun dönemli faaliyetlere ve sonuçlara odaklanan bir yönetim sürecidir. • Stratejik yönetim aynı zamanda bir rekabet sürecidir. İşletmeyi kuruluşu veya örgütü tehdit eden dış çevreyi izleme ve analiz etmekle ilgilidir.
Stratejik yönetim hangi aşamalardan oluşmaktadır?
1. Vizyon ve misyonun belirlenmesi 2. Amaçların belirlenmesi 3. Strateji geliştirme 4. Strateji uygulama 5. Elde edilen sonuçların değerlendirilmesi.
Stratejik analiz nedir?
Stratejik analiz kuruluş amaçlarının yeniden tanımlanmasını, bu amaçlara ulaştıracak stratejilerin belirlenmesini ve dış çevre ile kuruluşun incelenmesine yönelik çalışmaları içeren bir süreçtir.
Stratejik analizi daha iyi sentezleyebilmek için neye ihtiyaç vardır? Bu süreçleri açıklayınız?
Stratejik analizi daha iyi sentezleyebilmek için üç boyutta, yani iç ve dış çevre analizi ile SWOT analizi olarak incelemek gerekir. Stratejik analiz yaparken öncelikle kuruluşun dış çevresindeki fırsat ve tehditler tahmin edilir. Ardından kuruluşun iç yapısındaki güçlü ve zayıf yönler saptanır. SWOT analizi, fırsat ve tehditlerle güçlü ve zayıf yönlerin karşılaştırılması işlemidir. • Dış çevre Analizi: Fırsat ve Tehditler: Dış çevre, kuruluşun dışında kalan fakat kuruluşla doğrudan veya dolaylı olarak ilgili etmenleri ifade eder. • İç Çevre Analizi: Güçlü ve Zayıf Yönler: Bir kuruluşun stratejisini belirlemede en önemli etkenlerden biri, kuruluşun kaynak ve yeteneklerinin incelenip belirlenmesidir. • SWOT Analizi: SWOT kavramı, İngilizcede dört kelimenin baş har erinden oluşan bir kavramdır. Strengths (güçlü yönler), Weaknesses (zayıf yönler), Opportunites (fırsatlar), Threats (tehditler). SWOT Analizi, bir projede veya bir ticari girişimde kurumun, tekniğin, sürecin, durumun veya kişinin güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek, iç ve dış çevreden kaynaklanan fırsat ve tehditleri saptamak için kullanılan stratejik bir tekniktir.
PEST analizi nedir?
Pest Analizi, Politik, Ekonomik, Sosyal ve Teknik Analizler ifadesinin kısaltılmasıdır ve stratejik yönetim süreci için yapılan dış çevre analizinde makro düzeydeki çevresel faktörlerin analizidir. Organizasyonun dikkate alması gereken makro düzeydeki çevresel faktörler hakkında bir resim ortaya koyar.
Ülkemizde sosyal hizmetlere oilskins ilk resmi girişimler ne zaman başlamıştır ve bu girişimler ne ile sınırlı kalmıştır?
Ülkemizde sosyal hizmetlere ilişkin ilk resmi girişimler Cumhuriyet öncesine dayanmaktadır. Sosyal hizmet alanına ilişkin sınırlı konuları kapsayan bu girişimler daha çok sosyal yardım boyutunda kendini göstermiştir. Örneğin yoksul, yetim, dul ve kimsesizlere yapılan sosyal yardımlar daha çok vakıflar aracılığıyla yapılırken, Müslüman ve gayrimüslim kimsesiz çocukların sokaklarda başıboş gezmesini engellemek amacıyla kurulan ıslahhaneler devlet eliyle hayata geçirilmiştir.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (ASPB) Stratejik Planlama Sürecinde nasıl bir yol izlenmiştir?
• ASPB’de planlama süreci, stratejik planlama çalışmalarının başlatıldığının 08.12.2011 tarih ve 2011 2 sayılı bir İç Genelge ile tüm kuruma duyurulması ile başlamıştır. • Stratejik Plan Genelgesi doğrultusunda çalışmaların yürütülebilmesi için Strateji Geliştirme Başkanlığı bünyesinde plan çalışmalarını koordine etmek, çalışmalarda toplantıların organizasyonu, kuruluş içi ve dışı iletişimin sağlanması ve belge yönetimi gibi destek hizmetlerini sağlamak için Stratejik Plan Koordinatör Birimi, tüm birimlerden personelin katılımı ile Stratejik Planlama Ekibi, birimlerin stratejik plan faaliyetlerini yürütmek üzere Stratejik Planlama Alt Ekipleri ve stratejik plan çalışmalarını desteklemek amacıyla da Stratejik Planlama Üst Kurulu oluşturulmuştur. • Stratejik Plan sürecinde Türkiye Sanayi Sevk ve İdare Enstitüsü (TÜSSİDE)’den danışmanlık hizmeti alınmıştır. • Stratejik Planlama sürecinin iyi yönetilmesi amacıyla, stratejik yönetim temel kavramları konusunda gelişimi destekleyecek, kurum içinde ve proje ekibi arasında ortak dili sağlayacak eğitim programları ve düzenli çalışmalar gerçekleştirilmiştir. • Kurumsal yapı analizi çalışmaları kapsamında; kurumun tarihçesi, görevleri, organizasyon yapısı ve ilgili mevzuat ile birlikte insan kaynakları, finansman kaynakları, bilgi iletişim teknolojileri, gerçekleştirilen ve yürütülmekte olan projeler incelenmiştir. • SWOT analizi, hizmetler, misyon, vizyon, amaçlar, hedefler ve performans göstergelerine yönelik çalışmalar yaptırılmış, oluşturulan görüş ve öneriler yazılı olarak alınmıştır. • İç ve Dış Paydaşların planlama sürecine katılımlarının sağlanması ve görüşlerinin plana yansıtılması amacıyla Stratejik Plan Koordine Ekibi ile birlikte İç Paydaş Ortak Akıl Platformu ile Dış Paydaş Görüşleri Ortak Akıl Platformu çalışmaları gerçekleştirilmiştir. • Stratejik Plan Koordine Birimi yürütücülüğünde, İç Denetim Birimi Başkanlığı, Denetim Hizmetleri Başkanlığı, Stratejik Planlama Ekibi ile birimlerin daire başkanları ve birer uzman personelden oluşan toplam 79 personelin katılımı ile yapılan çalıştayda Bakanlığın misyon, vizyon, ilke ve değerlerinin yanı sıra amaç, hedef, performans göstergeleri ve faaliyetlerine ilişkin öneriler katılımcı bir yaklaşımla alınmıştır. • Bakanlık Müsteşarı başkanlığında Müsteşar Yardımcıları, Birim Yöneticileri, Stratejik Planlama Ekibi ile Stratejik Plan Koordinatör Biriminin katılımı ile yapılan toplantıda, gerçekleştirilen çalışmalar Stratejik Plan Üst Kurulu tarafından değerlendirilmiştir. Yine süreç içinde birimlerde, hedeflerin yeniden değerlendirilmesi toplantıları yapılmıştır. Birimlerin gösterge hedef değerlerini tespit etmelerinin ardından Stratejik Plan Taslağı Üst Kurulun Onayına sunulmuştur.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın misyonu nedir?
Birey, aile ve toplum refahını arttırmak amacıyla dezavantajlı kesimler öncelikli olmak üzere tüm toplumu hedefleyen katılımcı anlayışla, adil ve arz odaklı bütüncül sosyal politikalar üretmek, uygulamak ve izlemek.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın vizyonu nedir?
Bakanlığın vizyonu; Türkiye’nin 2023’e doğru tarihsel yürüyüşünde, mutlu birey ve güçlü ailelerden oluşan müreffeh bir toplum için, zamanın ruhunu yakalayan, değişimi yönetebilen ve buna yönelik dönüşümü gerçekleştiren, sosyal riskleri önleyici sosyal politikalar geliştiren ve uygulayan bir bakanlık olmak. şeklinde belirlenmiştir.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın 2023 Vizyonu nelerdir?
Stratejik Planda, bu başlık altında; • ailelere ASDEP Danışmanı sağlanması, • profesyonel koruyucu aile sistemine girilmesi, • ihtiyaç duyulan her noktaya SHM’ler aracılığı ile sosyal hizmet ulaştırılması, • engelliler için erişilebilir yaşam alanları oluşturulması, • engellilere daha fazla istihdam olanakları yaratılması, • 18-60 yaş arası evsizlere barınma imkânı sağlanması, • sosyal hizmetlerin hak temelli bir şekilde sunulduğu bir sosyal destek sisteminin kurulması, • günlük 4.3 dolardan daha az gelirle yaşamak zorunda kalan kimsenin bırakılmaması, • sosyal desteklerde ailenin durumunun esas alınması, sosyal destek miktarının aileyi yoksulluktan kurtaracak düzeye getirilmesi, • istihdam halindeki kayıtlı kesimin yoksulluğa düşmesi hâlinde, • sosyal yardımlarla desteklenmesi, yoksulluğun (gıda ve gıda dışı) yüzde 10’ların altına kalıcı bir şekilde düşürülmesi öngörülmektedir.
Bakım Hizmetleri Kalite Standartları uygulama esasları nelerdir?
Bakım Hizmeti Kalite Standartları uygulama esasları; • Hizmet alanın ve hizmet verenin memnuniyet ölçümleri, • Kuruluşların öz değerlendirmeleri, • İyileştirmelerde süreç yönetimi, • İzleme ve değerlendirme, • Puanlama/Belgelendirme, • Ödemeler ile ilişkilendirme üzerine kurgulanmıştır.
Stratejik yönetim kavramını açıklayınız.
Stratejik yönetim, strateji geliştirme, uygulama ve sonuçları değerlendirme ve kontrol etmeye yönelik kararlar ve faaliyetlerdir. Stratejik yönetim hiyerarşik yapı içinde koordinasyon sağlar. Bir başka tanımla stratejik yönetim, organizasyonun hedeflerine ulaşabilmesi için doğru stratejiler geliştirme, bu stratejileri etkin bir şekilde uygulama ve sonuçlarını değerlendirerek hedefe doğru gidip gidilmediğini belirlemeyi sağlayan yönetim sürecidir.
Misyon ve Vizyon kavramlarını açıklayınız.
Misyon: Hizmetin yerine getirilme amacını; özlü, açık ve çarpıcı şekilde, yasal düzenlemelerle kuruluşa verilmiş olan görevler ve yetkiler çerçevesinde; kuruluşun sunduğu hizmet veya ürünleri tanımlayan ve hizmet sunduğu kişi ve kuruluşları belirten kuruluşun varlık amacını oluşturan bir kavramdır.
Vizyon: Kişi ve kuruluşun ulaşmayı arzu ettiği gelecektir.
Stratejik Yönetimin Özellikleri nelerdir?
Stratejik Yönetimin Özellikleri
• Stratejik yönetim, üst yönetimin görevi ve sorumluluğu altındadır. Stratejik yönetim aynı zamanda alt kademe yöneticilere rehberlik eder ve amaç birliği sağlar.
• Stratejik yönetim, kaynakların amaca uygun, dengeli kullanımı ve dağıtımı ile ilgilidir.
• Stratejik yönetim uzun dönemli faaliyetlere ve sonuçlara odaklanan bir yönetim sürecidir.
• Stratejik yönetim aynı zamanda bir rekabet sürecidir. İşletmeyi/kuruluşu veya örgütü tehdit eden dış çevreyi izleme ve analiz etmekle ilgilidir.
SMART özelliği ne demektir?
SMART;
Spesific-spesifik (kişiye ve duruma özel olmalı; ne, ne zaman, nerede, nasıl, niçin sorularını yanıtlamalıdır)
Measurable-ölçülebilir (amaçlar rakamsal ölçütlere dayanmalıdır)
Accesible-erişilebilir (amaçlar çalışanlar için ulaşılabilir boyutta olmalıdır)
Realistic-gerçekçi (amaçlar gerçekçi ve sonuç alınabilir olmalıdır)
Time limited (amaçların gerçekleştirilmesi için zaman sınırlı olmalıdır)
kuruluşun kendisiyle ilgili fakat kendi dışında kontrol edemediği etmenler nasıl adlandırılır?
Dış çevre, kuruluşun kendisiyle ilgili fakat kendi dışında kontrol edemediği etmenlerden oluşur.
SWOT Analizi, hangi amaçlar için kullanılan bir tekniktir?
SWOT Analizi, bir projede veya bir ticari girişimde kurumun, tekniğin, sürecin, durumun veya kişinin güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek, iç ve dış çevreden kaynaklanan fırsat
ve tehditleri saptamak için kullanılan stratejik bir tekniktir.
Pest Analizi hangi ifadenin kısaltılmasıdır?
Pest Analizi, “Politik, Ekonomik, Sosyal ve Teknik Analizler” ifadesinin kısaltılmasıdır
PEST Analizi hangi amaçla yapılır?
PEST Analizi, stratejik yönetim süreci için yapılan dış çevre analizinde makro düzeydeki çevresel faktörlerin analizidir. Organizasyonun dikkate alması gereken makro düzeydeki çevresel faktörler hakkında bir resim ortaya koyar.
Ülkemizde, sosyal hizmet ve yardımların bir bütün olarak hak sahiplerine ulaştırılması yönündeki ilk adım hangi kurumca ve hangi yılda hazırlanmıştır?
Sosyal hizmet ve yardımların bir bütün olarak hak sahiplerine ulaştırılması yönünde geliştirilen stratejik amaç ve hedefler doğrultusunda bir yönetim ve bütçe yapılanmasına gidilmiştir. Bu bağlamda atılan ilk adım, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumunca 2009 yılında hazırlanan ve 2010-2014 yıllarını kapsayan Stratejik Plan’dır.
Darülaceze’nin başlıca sosyal hizmet uygulamaları nelerdir?
Darülaceze’nin belli başlı sosyal hizmet uygulamaları arasında Irzahane (süt çocuğu yuvası) ve yetimhane, Darülaceze Mekteb-i İbtidaisi (ilkokulu), atölyeler, hastane ve sağlık üniteleri ile ibadethaneler sayılabilir.
Korunmaya muhtaç çocukların Kanun'la tanımı ülkemizde ilk defa kaç yılında yapılmıştır?
1949 yılında kabul edilen 5387 sayılı Kanun’la korunmaya muhtaç çocukların tanımı yapılmıştır. Bu kanunla 0-6 yaş arası çocukların korunması ve bakımını Sağlık ve Sosyal
Yardım Bakanlığına, 7-18 yaş arası çocukların korunması ve bakımını Millî Eğitim Bakanlığına vermiştir.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı(ASPB)'nın kurulması ile hangi müdürlükler bu bakanlığın çatısı altında toplanmıştır?
03.06.2011 tarih ve 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı(ASPB) kurulmuş; bununla birlikte Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme
Kurumu Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü ve Primsiz
Ödemeler Genel Müdürlüğünün faaliyetleri sonlandırılarak bu bakanlığa devredilmiştir. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile, sosyal hizmet ve sosyal yardım alanında hizmet
veren kamu kurumları tek bir bakanlık çatısı altında toplanarak hizmet sunumunda vizyon değişikliğine gidilmiştir.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı döneminde hazırlanan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının 2013-2017 Stratejik Planının bölümleri nelerdir?
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı döneminde hazırlanan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 2013-2017 Stratejik Planı, toplam 10 bölümden oluşmaktadır:
• Giriş
• Stratejik Planlama Süreci
• Uygulanan Metodlar
• Durum Analizi
• Misyon, Vizyon, Değerler ve İlkeler
• Amaç, Hedef ve Performans Göstergeleri
• Bakanlık Stratejileri
• 2023 Vizyonu
• Amaç ve Hedefler
• İzleme ve Değerlendirme
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı döneminde hazırlanan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Stratejik Planı’nda Bakanlığın Değerler ve İlkeleri nelerdir?
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Stratejik Planı’nda Bakanlığın Değerler ve İlkeleri ; bunlar Hesap verilebilirlik, Güvenilirlik, İşbirliğine açıklık, Hizmet alan (müşteri) odaklılık, Erişilebilirlik, Akılcı/bilimsel, Tarafsızlık,
Duyarlılık, Yenilikçi ve gelişime açık, Hak temellilik, Hukuka ve millî manevi değerlere bağlılık, Performans odaklılık ve Yerindelik olarak Plan’da yer almıştır.
Aile Sosyal Destek Projesi(ASDEP) nedir?
Aile Sosyal Destek Projesi(ASDEP): Bu projede sosyal yardım ve hizmetlere ihtiyacı olan aile ve bireylerin objektif kriterlere göre tespiti, bilgilendirilmesi, sosyal
yardım ve hizmetlerden yararlandırılması, diğer kamu hizmetlerine erişimlerinin sağlanması ve bu suretle yaşam koşullarının iyileştirilmesi ve refah seviyelerinin
yükseltilmesini amaçlayan ve bu sürecin tüm aşamalarında kendilerine rehberlik edilmesini öngören bir program yürütülmektedir. Proje kapsamında her ailenin bir
Aile Sosyal Destek Danışmanı olacaktır. Bu danışmanlar ailelerin; mevcut durumunu tespit edecek, tüm ihtiyaçlarını belirleyecek, sorunların çözümü için aileleri ilgili
birimlere yönlendirecek, bağlantıları sağlayacak, ailelerin sorunlarının çözümünü ve ilerleme durumlarını takip edecek ve tüm bu süreçleri raporlayacaktır.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı stratejik planında yer alan "Evde Bakım Uygulamaları" neleri kapsamaktadır?
Evde Bakım Uygulamaları:
• Çocukların öz ailesi ya da akrabası yanında desteklenerek bakımı
• Evlat edindirme yolu ile aile yanında bakım
• Koruyucu aile yanında bakım
• Engelli evde bakımı
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Bakım Hizmeti Kalite Standartları uygulama esasları nelerdir?
Bakım Hizmeti Kalite Standartları uygulama esasları;
• Hizmet alanın ve hizmet verenin memnuniyet ölçümleri,
• Kuruluşların öz değerlendirmeleri,
• İyileştirmelerde süreç yönetimi,
• İzleme ve değerlendirme,
• Puanlama/Belgelendirme
• Ödemeler ile ilişkilendirme üzerine kurgulanmıştır
Sağlık Bakanlığının; “Sağlıkta Dönüşüm Programı”nın çalışmaları nelerdir?
Sağlık Bakanlığının; “Sağlıkta Dönüşüm Programı”nın ana hedeflerinden biri olan “nitelikli ve etkili sağlık hizmetleri için kalite ve akreditasyon” hedefi çerçevesinde Mayıs 2007 tarihinde başlatılan kalite çalışmalarıdır. Bu çerçevede, Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarındaki performans uygulamaları; sağlık hizmetlerinde kalite geliştirme çalışmaları, performansa dayalı ek ödeme uygulaması, kurumsal performans değerlendirme çalışmaları, yönetici performansı değerlendirme çalışmaları, teşhisle ilişkili gruplar, klinik performans ölçümü çalışmaları, hasta ve çalışan güvenliği alanlarında devam etmektedir.
Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı'nın ilkeleri nelerdir?
Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı;
• İnsan sağlığını odak noktası yapma,
• Sağlıkta hizmet kalitesinin standartlarını yükseltme,
• Faaliyetlerinde hasta ve çalışan güvenliğini sağlama,
• Sağlığın tüm paydaşları ile birlikte hareket etme,
• Dinamik yapısıyla yeniliklere öncülük etme,
ilkeleri çerçevesinde çalışmaktadır
Sağlık Bakanlığı, “Sağlık Hizmetleri Kalite Standartları”nın uluslararası tanınırlığını hangi yılda ISQua'dan almıştır?
Sağlık Bakanlığı, “Sağlık Hizmetleri Kalite Standartları”nın uluslararası tanınırlığının sağlanması için ISQua’ya başvurmuş ve 2013 yılında onay almıştır.