Radyo ve Televizyon Programcılığının Temel Kavramları Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim
Televizyon Yayıncılığında Program Türlerinin Sınıflandırılması
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Televizyon yayınları, temel olarak hangi işlevlerini sürdürmektedir?
Televizyon yayınları, temel olarak; haber verme, eğitme,
eğlendirme, mal ve hizmetlerin tanıtımını sağlama, inandırma ve harekete geçirme işlevlerini
sürdürmekte, gündelik yaşamımızın önemli bir parçası olmaya devam etmektedir.
Türleri birbirinden kesin çizgilerle ayırmayı zorlaştıran sebepler nelerdir?
Yayınların ve dolayısıyla program üretiminin çoğalması program yapılarının çeşitlenmesi, türleri
birbirinden kesin çizgilerle ayırmayı zorlaştırmaktadır.
Televizyon hangi bakımdan diğer kitle iletişim araçlarından ayrılmaktadır?
Gazete, radyo, sinema, İnternet vb. kitle iletişim araçlarından birçoğu televizyonla işlevsel ve biçimsel
anlamda benzerlik gösterirken televizyon, bağımsız bir anlatı yapısına sahip olması bakımından onlardan
ayrılmaktadır.
Televizyon programını tanımlayınız.
Televizyon programı; hedeflenen izleyici grubu belirli, amaçlar doğrultusunda hazırlanan,
belirlenmiş yayın kuşaklarında, çoğunlukla bedeli karşılığı yayınlanan, televizyon tekniklerine, diline ve
anlatı yapısına uygun olarak, yasal, dürüst ve etik ilkelerle üretilen, televizyon metinleri olarak da
tanımlanabilmektedir.
Televizyon yayıncılığında programlar nelere göre ayrımlaştırılabilmektedir?
Televizyon yayıncılığında programlar; cinsiyet, yaş, eğitim, yerleşim yeri, meslek, sosyo ekonomik seviye gibi özellikler dikkate alınarak, izler kitlelere göre ayrımlaştırılabilmektedir.
Televizyon programları alt sınıfları bakımından hangi türlere ayrılmaktadır?
Televizyon programları; yayın içeriği, saati, konusu, işlevleri, izleyici
kitlesinin durumu ve özellikleri, yapı ve içerik biçimleri bakımından da türlere ayrılmaktadır.
İngiltere’de program türlerini hangi kurum, nasıl sınıflandırır?
İngiltere’de program türlerini, önemli yayın kuruluşlarından sayılan BBC (British
Broadcast Commission) daha geniş kapsamlı bir şekilde sınıflandırmıştır. Bu komisyona göre;
programlar; haber ve kamusal konular, magazin ve belgeseller, eğitim, sanat ve müzik, çocuk,
dramalar, filmler, eğlence, spor, din, program tanıtımları ve reklamlar olarak sınıflandırılmıştır.
Türkiye'de yayın kuruluşlarının uyması gereken yayın esas ve usullerini hangi yönetmelik belirler?
Türkiye’de Radyo ve Televizyon Yayınlarının Esas ve Usulleri Hakkında
Yönetmelik, 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun ile Avrupa
Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi’nde öngörülen hükümler çerçevesinde yayın kuruluşlarının uyması
gereken yayın esas ve usullerini belirler.
Yayın türü tanımına göre programlar nasıl sınıflandırılır?
Yönetmelik, içerik bakımından ortak özelliklere sahip radyo ve televizyon programlarını, yayın türü
olarak tanımlar. Bu tanımdan yola çıkarak, programlar aşağıdaki gibi sınıflandırılmaktadır.
• Haber ve haber programları
• Spor programları
• Kültür programları
• Dini ve moral programlar
• Eğitim programları
• Bilgilendiren/eğlendiren programlar
• Gerçek insan yaşamından yola çıkılarak hazırlanan programlar
• Dramatik programlar
• Müzik programları
• Eğlence programları
• Program tanıtımları
• Reklamlar
• Diğer tür
Haber programları hangi amaçla yapılır?
Haber Programları, kamuoyunun bilgi edinme ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılır.
Haber programı tanımı nedir?
Olay, konu ve gelişmeleri ele alan ve gereğinde değerlendiren; olağandışı durumlar dışında belirli yayın gün ve saatinde ve genellikle belirli bir süreyle sınırlı olarak, düzenli biçimde izleyicilere sunulan program türü olarak tanımlanabilir.
Televizyon yayıncılığında haber program türleri nelerdir?
Televizyon yayıncılığında haber program türleri; haber bülteni, hava ve yol durumu,
ekonomi bülteni, haber programları, yorum programları ve güncel programlardan oluşmaktadır.
Yorum programlarını açıklayınız.
Yorum programları, kamuoyunun bir kesimini ya da tümünü ilgilendiren, yerel, ulusal ya da dünya
çapında bir olayı, konuyu ya da gelişmeyi çeşitli yönleriyle ve öznel bir bakış açısıyla değerlendiren
program türü olarak açıklanabilir.
Spor programları hangi konuları ne şekilde sunan program türleridir?
Spor programları, sporun çeşitli alanları ile ilgili önemli
olaylar, kişiler, karşılaşmalar ve sonuçları ile ilgili haberler ve spor olaylarının, karşılaşmaların
derinlemesine ele alınıp işlendiği, her türlü sportif faaliyetin naklen ya da banttan yayınından oluşabilen
program türüdür.
Spor karşılaşmalarını aktaran programların ortak özelliği nedir?
Spor karşılaşmalarını aktaran programların ortak özelliği, karşılaşma süresince kayıt ya da yayın yapıyor olmalarıdır.
Spor magazin programlarında dikkat edilmesi gereken husus nedir?
Dikkat edilmesi gereken husus sporcular ya da spor ile ilgili kişiler hakkında yapılacak magazin haber ve
programlarının seviyesini iyi belirlemek, özel yaşama ve mahremiyet sınırlarına özen göstermektir.
RTÜK hangi programları kültür programlarının sınıflandırmasına almaktadır?
RTÜK, toplumun düşünce ve hayat şekline konu olan
ve nesilden nesile aktarılan inanç, bilgi ve uygulamaların korunması, geliştirilmesi, yayılması ve
zenginleştirilmesi amacıyla milli kültür politikasının ilkeleri doğrultusunda hazırlanan programları kültür
programlarının sınıflandırmasına almaktadır.
Kültür programları hangi alt sınıflara ayrılmaktadır?
Kültür programları; belgeseller, bilgi-kültür yarışmaları, sanat programları, sohbet programları ve gösteri sanatı ile ilgili programlar olarak alt sınıflara ayrılabilmektedir.
Belgeseller ele aldıkları konulara göre hangi alt sınıflara ayrılır?
Belgeseller, ele aldıkları konulara göre; haber filmi, doğa belgeselleri, toplumsal içerikli belgeseller, tanıtım-reklam amaçlı belgeseller gibi farklı alt türlere ayrılmıştır.
Televizyon yayıncılığı tarihinde yayınlanan ilk yarışma programı nedir?
Televizyon yayıncılığı tarihinde yayınlanan ilk yarışma programı BBC televizyonunda 1938 yılında yayınlanan “Spelling Bee”dir.