Uluslararası Pazarlama Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Fiyat ne anlama gelmektedir?

Fiyat, ürünlerin karşılığında tüketicinin ödediği değerdir.

Pazarlar birçok bölüme ayrılmakta ve firmalar bu pazar bölümlerindeki tüketicilere özel farklı ürünler üretmektedir. Bu durumda yöneticiler hangi konularda fiyatlandırma kararları vermek durumundadır?

Pazarların her geçen gün daha karmaşık hale gelmesiyle, fiyatlandırma kararları da daha hayati öneme sahip hale gelmektedir. Pazarlar birçok bölüme ayrılmakta ve firmalar bu pazar bölümlerindeki tüketicilere özel farklı ürünler üretmektedir. Bu durumda yöneticiler şu konularda fiyatlandırma kararları vermek durumundadır.

• Tamamı veya bir bölümü bir ülkede üretilen ve diğer ülkelere pazarlanan ürünler için fiyatlandırma
• Ülke içinde üretilen veya pazarlanan fakat yurt dışında üretilen veya pazarlanan ürünlerden etkilenen ürünler için fiyatlandırma;
• Firmaların faaliyette bulunduğu bir pazardaki fiyatlandırma kararlarının diğer ülkelerdeki operasyonlara etkisi.

Fiyatlandırma kararlarını hangi faktörler etkilemektedir?

Fiyatlandırma kararlarını pek çok faktör etkilemektedir.

Bunların başında aşağıdaki faktörler gelmektedir:

• Maliyet giderleri,
• Pazarlar,
• Çevre koşulları 
• Teknoloji 

Tam maliyet esasına göre fiyatlandırma be şekilde uygulanmaktadır?

Tam maliyet esasına göre fiyatlandırma, birim fiyatın kolay hesaplanması nedeni ile uygulamada sıkça kullanılan bir yöntemdir. Bu yaklaşımda fiyat, dış pazarlara ürün arz etmek için kullanılan tüm maliyetler dikkate alınarak belirlenmektedir. Fiyatlandırma işlemi; belirli bir yöntem kullanılarak sabit maliyetlerin üretilen birimler üzerine dağıtılması ve sonrasında, birim başına ortaya konulan sabit ve değişken maliyetler üzerine belirli bir kâr oranı konulması ile gerçekleştirilir. Kısaca, tam maliyetle fiyatlandırmada birim maliyet, birim toplam maliyet ile belirli bir birim için hedef alınılan kârın toplamıdır. Tam maliyet esasına göre fiyatlandırma yaklaşımı, bir firmanın, sabit maliyetlerinden daha yüksek değişken maliyetlere sahip olması durumunda uygun bulunur.

Değişken maliyet esasına göre fiyatlandırma ne şekilde uygulanmaktadır?

Değişken maliyet esasına göre fiyatlandırma yaklaşımında, birim değişken maliyet dikkate alınır. Fiyat, toplam birim maliyetlerin altında ve birim değişken maliyetlerin üstündedir.  Değişken maliyet esasına göre fiyatlandırma, bir firmanın yüksek sabit maliyete sahip olması ve kullanılmayan üretim kapasitesine sahip olması durumunda pratik bir yaklaşım olarak kabul edilmektedir. Firmanın atıl kapasitesinin olmasının yanı sıra kullandığı fiili kapasitenin sabit maliyetleri karşılaması durumunda değişken maliyet dikkate alınılıp atıl kapasitenin kullanımına yönelik fiyatlandırma gerçekleştirilebilir. Bununla birlikte, değişken maliyetin üzerinde kalan her fiyat sabit maliyete de katkı sağlayacaktır.

Pazarın kaymağını alma stratejisinin uygulanmasının önerildiği başlıca durumları sıralayınız.

Pazarın kaymağını alma stratejisinin uygulanmasının önerildiği başlıca durumlar: 
• Talebi inelastik olan yeterli sayıda alıcı (bir pazar bölümü) bulunması,
• Az miktarda üretimin yol açacağı birim üretim ve dağıtım maliyetlerinin yüksek olmaması,
• Yüksek fiyat nedeni ile rakiplerin bir anda belirmesi tehlikesinin fazla olmaması,
• Yüksek fiyatın üstün kalite imajı yaratmasıdır.

Pazara derinlemesine girme stratejisinin uygulanmasının
önerildiği başlıca durumlarını sıralayınız.

Pazara derinlemesine girme stratejisinin uygulanmasının
önerildiği başlıca durumlar şunlardır:

• Pazar fiyata karşı duyarlıdır (talep elastiktir) ve bu sebeple düşük fiyat hızlı pazar büyümesine yol açar.
• Talep elastikiyetinin yüksek oluşunun kısa süreli olduğu tahmin edilmekte, tüketiciler ürüne alışınca bu durum değişecek diye düşünülmektedir.
• Yüksek sabit maliyetler nedeni ile maliyetlerin düşürülebilmesi için kitle üretimine geçmek zorunluluğu doğar.
• Ürün kolayca taklit edilebilir niteliktedir. Bu nedenle rakiplerin çıkması kolaydır ve kısa sürede rakipler çıkacaktır.

Uluslararası fiyatlandırma politikalarını belirleyen temel unsurlar nelerdir?

Uluslararası fiyatlandırma politikalarını belirleyen temel unsurlar aşağıdaki gibidir:

• İşletmenin amaçları,
• maliyetler,
• talebin yapısı,
• rekabet koşulları,
• dağıtım yapısı,
• devlet müdahaleleri,
• döviz kurları
• enflasyon 

Standart fiyatlandırma ne anlama gelmektedir?

İşletmenin ürünleri için tüm ülkelerde aynı fiyatı uygulamasına standart fiyatlandırma denir.

Adapte edilmiş fiyatlandırma nedir ve ne şekilde uygulanmaktadır?

Yerel pazar koşullarına bağlı olarak geliştirilen adapte edilmiş fiyatlandırma stratejisi rekabet şartlarına bağlı olarak uygulanmaktadır. Bu fiyatlandırmada yerel pazar koşulları dikkate alınmaktadır. Yerel pazar dağıtıcıları faaliyet gösterdikleri pazardaki şartlara bağlı olarak farklı fiyatlar uygulayabilmektedir. Bu fiyatlandırma politikasının temelinde dağıtım kanalı veya nihai tüketicinin fiyata duyarlılığı yatmaktadır. Ana işletme ürünün maliyetlerine ek olarak talep ve rekabet koşullarını değerlendirir. Maliyet ile birlikte bu koşullar dikkate alınarak pazara uygun fiyat belirlenir. Talebin fiyat esnekliği ve rekabetin şiddeti kâr marjını etkilemektedir. Talep güçlü ve rekabet düşükse kâr marjı da yüksek olmaktadır.

Uluslararası fiyatlandırma politikaları ne şekilde gruplandırılabilir?

Uluslararası fiyatlandırma politikalarını standart fiyatlandırma, uyarlanmış (adapte edilmiş) fiyatlandırma ve farklılaştırılmış fiyatlandırma olmak üzere üç grupta incelemek mümkündür.

Çok merkezli (Farklılaştırılmış) fiyatlandırma ne şekilde uygulanmaktadır?

Çok merkezli (farklılaştırılmış) fiyatlandırma, politikasında her bir pazar bağımsız olarak değerlendirilir ve pazar koşullarına uygun fiyat belirlenir. Bu fiyatlandırma sisteminde pazarlar arasında ciddi fiyat farklılıkları oluşmakta ve aynı ürünün farklı pazarlarda farklı fiyattan alınıp satılması beraberinde bazı sorunları getirmektedir. Örneğin, ürünün ucuz satılan ülkeden görece daha pahalı satılan ülkeye ihracatı gerçekleşmekte ve çok merkezli fiyat uygulaması nedeniyle yeni rakipler ortaya çıkmaktadır. Bu fiyatlandırma politikası pazarlar arasındaki fiyat duyarlılığı farklı olduğunda uygulanabilir.

Damping hangi durumda gerçekleşir?

Damping, ihraç ürünlerinin, ithal edilen ülkede adil olmayan fiyatlarla satılması durumunda olur.

Uluslararası pazarlamada fiyatlandırma kararlarını etkileyen firmadan kaynaklanan faktörler nelerdir?

Fiyatlandırmayı etkileyen firma kaynaklı faktörler aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:

• İşletme ve pazarlama amaçları
• rekabetçi strateji,
• konumlandırma,
• ürün geliştirme
• üretim yeri 
• pazara giriş biçimi

Uluslararası pazarlamada fiyatlandırma türleri nelerdir?

Uluslararası fiyatlandırmadaki zorlukların aşılmasında en kullanışlı yol, uluslararası pazarlamada fiyatlandırma türlerinin belirlenmesidir. Bu bağlamda, uluslararası pazarlamada aşağıdaki fiyatlandırma yöntemleri kullanılmaktadır:

• İhracat Fiyatlandırması
• Transfer Fiyatlandırma
• Dünya Pazarlarında Fiyatların Koordinasyonu

İhracat fiyatlandırmasında etkili olan unsurlar nelerdir?

İhracat fiyatlandırmasında etkili olan unsurlar ise aşağıdaki gibidir:
• Ürün veya endüstrinin doğası,
• Üretim tesisinin kuruluş yeri,
• Dağıtım sistemi,
• Yabancı pazarın yeri ve çevresi,
• Yasal çerçeve,
• Yönetimin tutumları.

Transfer fiyatlandırma ne anlama gelmektedir?

Transfer fiyatlandırma, tek bir işletmenin birimleri tarafından satılan ve satın alınan ürün ve hizmetlerin fiyatlandırılmasıdır. Diğer bir deyişle, transfer fiyatlandırma alıcı ve satıcı arasındaki işletme içi değişimlerle ilgilenmektedir.

Konsinye veya müşterek hesap yolu ile ödeme ne şekilde gerçekleşmektedir?

Konsinye veya müşterek hesap yolu ile ödeme, ürünün mülkiyetinin ihracatçıda olduğu ürün bedelinin ürün satıldıkça ödendiği bir ödeme biçimidir. İhracatçının riski çok yüksek olmasına karşın, ithalatçı herhangi bir risk taşımamaktadır. Bu tür ihracatın mevzuatta meydana gelebilecek değişiklikler nedeniyle ürün bedeli tahsilâtında sorunlar yaratmasıdır. Zorunluluklar dışında tercih edilmeyen bir satış ve ödeme biçimidir.

Açık hesap yolu ile ödeme ne şekilde gerçekleşmektedir?

Açık hesap yolu ile ödeme, ihraç edilen ürünün bedelinin, bu ürünün ithalatçı tarafından teslim alınmasından sonra ödenmesi şeklinde yapılan bir ödeme türüdür. İthalatçının gelen ürünü devralmasıyla bu ürünün mülkiyeti değil, ancak elde tutma hakkı kendisine geçer. Ürünlerin mülkiyetinin devri ise ancak bu ürünlerin devir ve teslimine ilişkin belgelerin ithalatçıya teslim edilmesi ile mümkündür.

Akreditif ne anlama gelmektedir?

Akreditif, belirli miktarın ödenmesini öngören ve belirli bir süre için geçerli ödeme taahhüdüdür.

Peşin ödeme ne şekilde gerçekleşmektedir?

Peşin ödeme, ithalatçının ürün bedelini kendi bankası aracılığıyla ihracatçıya ödemesi, ihracatçının da bedelini tahsil ettiği ürünü sonradan ithalatçıya göndermesi suretiyle gerçekleşir.

Vesaik karşılığı ödeme ne anlama gelmektedir?

Belge karşılığı ödeme” veya Türk hukuku uygulamasındaki adı ile “vesaik mukabili ödeme (cash against documents/documentary collections/bill of exchange)” terim anlamı itibari ile bankanın ithalatçıdan ürün bedelini tahsil etmesi ya da gelecek bir tarihte tahsil etmek üzere vadeli bir poliçe düzenlemesi karşılığında, ihracatçı tarafından kendisine verilmiş (tevdi edilmiş) olan belgeleri, ürünleri gümrükten
çekebilmesi için ithalatçıya vermesidir.

Akreditif işleyişi aşamalarını sıralayınız.

Akreditif işleyişi aşağıdaki aşamalarla gerçekleşir: 
1. İhracatçı ile satış sözleşmesini yapmasını takiben ithalatçı kendi bankası olan amir bankaya başvurup akreditif açtırma talimatı vererek akreditif işlemini başlatır.
2. Amir banka akreditif şartlarını ihracatçının bankasına (ihbar bankası) bildirir.
3. İhbar bankası akreditifi ihracatçıya bildirir.
4. Yüklemeyi takiben ihracatçı sevk evrakını ihbar bankasına ibraz eder.
5. Evraklar akreditif şartlarına uygunsa ve ihbar bankası teyit bankası ise ihracatçıya ödeme yapılır.
6. Evrak amir bankaya gönderilir, akreditif teyitsiz ise uygun evrak karşılığı ödemeyi amir banka yapar.
7. Son aşama olarak da akreditif bedelinin tahsili karşılığında evrak amir banka tarafından ithalatçıya teslim edilir.