aofsoru.com

Medya ve İletişim Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Medya Kavramı Ve Toplum

1. Soru

“Kitle İletişimi” nedir ?

Cevap

Bir kişi ya da kuruluşun (iletişimcinin) bir araç, ortam veya kanal (gazete, dergi radyo, televizyon) kullanarak hızlı ve sürekli bir biçimde iletiler (mesajlar) yayarak geniş kitlelere ulaşmasına kitle iletişimi denir.


2. Soru

“Sanayi Devrimi” üretim ilişkilerini ve iletişim şekillerini nasıl etkilemiştir?

Cevap

Tarıma, toprağa ve insan gücüne dayalı üretim şeklinin makineleşme ve seri üretime dönüşmesi dünyadaki toplumların yapısını, başka bir anlatımla yaşam şeklini değiştirmiştir. Sanayileşme ve makineleşmeyle beraber seri üretim için insan gücü giderek daha büyük bir gereksinim haline gelmiştir. Bu dönüşüm, tarımsal üretim nedeniyle küçük gruplar halinde köylerde ya da kasabalarda yaşayan insan gruplarının ticari ilişkilerin ve sanayi üretiminin yoğun olarak yaşandığı kentlere göç etmesine neden olmuştur. Kalabalıklaşan insan grupları içinde insan bireysel tutum ve davranışlardan kitlesel tutumlara davranışlara yönelmiştir. Kitle içinde her bir bireyin farklı farklı olan inancı, istekleri, düşünceleri ve duyguları önemsizleşerek tek bir düşünce ve inanç anlayışının altında birleşebilir. Kitle içinde birey kendini güçlü ve yenilmez hissetmekle beraber sürü psikolojisi içinde hareket edebilir.


3. Soru

“Küresel Köy” tanımı kim tarafından ne için yapılmıştır?

Cevap

McLuhan, teknolojik gelişmenin sonucu iletişim olanaklarının kolaylaşmasından dolayı dünyanın küresel anlamda küçüldüğünü başta ekonomik olmak üzere, toplumsal, siyasal, kültürel değerlerin değişerek medya vasıtasıyla tüm dünyaya yayıldığını işaret etmektedir. Enformasyon ya da bilgi çağı, bilginin üretim için temel kaynak olduğu, bilgi üretimi ve iletiminin yaygınlaştığı, bilgi üretimi ve dağıtımında çalışanların çoğunlukta olduğu, sürekli öğrenme ve bilgilenme yoluyla değişme ve gelişmenin kaçınılmaz hale geldiği yeni toplumsal ve ekonomik örgütlenme dönemini işaret etmektedir.


4. Soru

Küreselleşmenin dünya için zararlı olduğunu savunan görüşün temel argümanları nelerdir?

Cevap

Baskın kültürlerin ve değerlerin ekonomik yayılmacı güçten kaynaklı olarak dünyaya hakim olduğu ve bununda dünya toplumlarında tek tipleşmeye yol açması. Dünya toplumlarının Amerikanlaştığı ya da Batılılaştığı, ekonomik ve teknolojik olarak geride olan toplumların kendi kültürel birikimlerinin, değer yargılarının aşındığı ifade edilmektedir.


5. Soru

Görsel, yazılı ve işitsel basın terimleri ne ifade etmektedir?

Cevap

Bilgi verme ve geniş kitlelere yayma bakımından kitle iletişimin öncüsü olmuş olan gazete, yapısı bakımından yazılı basın olarak kabul edilmektedir. Radyo için sözlü ya da işitsel televizyon için yaygın olarak görsel basın terimi kullanılmaktadır.


6. Soru

Matbaanın ilk olarak kullanılmaya başladığı kentler hangileridir?

Cevap

Köln (1464), Basel (1466), Roma (1467), Venedik, (1469), Paris, Nurnberg, Utrecht (1470), Milano, Napoli, Floransa (1471), Augusta (1472), Lyon, Valencia, Budapeşte (1473), Krakov, Bruge (1474), Lüberk, Breslav (1475), Westminister, Rostrock (1476), Cenevre, Palermo, Messina (1478), Londra (1480), Anvers, Laypzig (1481), Odense (1482), Stockholm (1483).


7. Soru

İlk  yayınlanan gazeteler hangi tarihte ve nerelerde yayınlanmıştır?

Cevap

Hollanda’da 1605’te ticari bültenden doğduğu kabul edilen “Niuewe Tijdingen” adlı yayının ilk gazete olduğu düşünülmektedir. 1609’da Bremen yakınlarında Augusburg’da yayınlanan “Avis Relation Oder Zeitung”u ilk gazete olarak kabul edenler olduğu gibi aynı yıl, Strasburg’da “Relation” adlı bir başka gazetenin de yayınlandığı bilinmektedir. 14 Mayıs 1622’de Londra’da ilk İngiliz gazetesi “The News Fran İtaly and Germany” ve 1631’de Paris’te ilk Fransız gazetesi “La Gazette” adıyla haftalık yayınlanmış, bunları 1640’da Roma’da yayınlanan ilk İtalyan gazetesi “Gazetta Pulica” izlemiştir.


8. Soru

Siyasi devrimler ve kitle iletişimi arasındaki ilişkiyi özetleyiniz?

Cevap

Kitle iletişimin gelişmesinde bugünkü gazetecilik anlayışının yayılmasında siyasi devrimlerin etkisi büyük olmuştur. Amerikan Bağımsızlık Savaşı ve Fransız ihtilali ile ifade özgürlüğü, anayasalara yazılırken modern demokrasinin devamı için özgür basının gerekliliği işaret edilmiştir.


9. Soru

Sıcak ve soğuk iletişim araçlarını tanımlayınız?

Cevap

McLuhan kitle iletişim araçlarını sıcak ve soğuk iletişim araçları olarak ikiye ayırmaktadır. Sıcak iletişim araçları, alıcının bir duyusuna yüksek düzeyde hitap eder ve alıcının tek duyusunun önemli bir işlev yüklediği iletişim şekli gerçekleşir. Soğuk iletişim araçları ise alıcı ile kurduğu iletişim şeklinde birden fazla duyuya hitap eder ve izleyicinin iletişim sürecine yüksek düzeyde katılımını gerektirir. Bu nedenle sadece işitme duyusuna seslenen radyo ve yalnızca görme duyusuna hitap eden fotoğraf, sıcak iletişim araçları olarak adlandırılırken; hem göze hem de kulağa hitap eden televizyon, soğuk bir iletişim aracı olarak kabul edilmektedir.


10. Soru

Televizyonun en popüler kitle iletişim aracı olmasının sebepleri nelerdir?

Cevap

Yayıncılık teknolojisinin gelişmesiyle canlı yayın yapılması televizyonun inandırıcılık etkisi konusunda kitle iletişim araçlarının en belirleyici unsuru olmuştur. Görsel teknolojinin gelişmesi televizyonu diğer kitle iletişim araçlarına göre avantajlı hale getirirken eğlencenin merkezi yapmıştır. Önce siyah-beyaz yayın, sonra renkli yayın zamanla yüksek çözünürlüklü görüntü (HD) ve üç boyutlu yayınların yapılması televizyonu birçok kişi için vazgeçilmez, ucuz ve çoğu zaman tek eğlence kaynağı haline getirmiştir.


11. Soru

Geleneksel iletişim ile kitle iletişimi arasındaki temel farklar nelerdir?

Cevap

Geleneksel iletişim ile kitle iletişimini birbirinden ayıran iki temel özellik bulunmaktadır. İlki kitle iletişim araçları, zamandan kazanarak kapsamı alanını genişleterek, enformasyonu taşınabilir ve saklanabilir hale getirmişlerdir. İkincisi ise kitle iletişim araçları, işleyişi bakımından bir örgütlenme gereksinimi bulunmaktadır. Bu örgütlenmenin gereği ise kitle iletişim araçlarına yüklenen kamusal özellik ve yükümlülüklerden kaynaklanmaktadır.


12. Soru

Medyanın günümüze kadar gelişimi kabaca kaç döneme ayrılır ve özellikleri nelerdir?

Cevap

Medyanın etkileri konusunda yapılan araştırmalar 20. Yüzyılın başından bu yana üç dönemde gerçekleşmektedir. 1910’lardan başlayarak 1940’lara kadar süren evrede Birinci Dünya Savaşı sırasında kitle iletişim araçlarının propaganda ve manipülasyon amaçlı kullanımı söz konusudur. Kitle iletişim araçlarının propaganda gücü savaşın taraflarınca yoğun bir şekilde kullanılmıştır. 1940-1960 arası olan ikinci dönemde kitle iletişimi bir disiplin/bilim alanı olarak gelişme göstermiştir. Bu dönemdeki izleyiciler üzerinde alan araştırmaları yapılmış ve medyanın etkisinin sınırlı olduğu yönünde bulgulara ulaşılmıştır. Sınırlı etkiler dönemi olarak kabul edilen bu dönemde izleyiciler üzerinde alan araştırmaları yapılmıştır. 1960 sonrası üçüncü dönemde kitle iletişim araçlarının etkilerinin bir önceki dönemin aksine sınırlı değil, güçlü etkilerinin olduğu yönünde anlayış gelişmiştir. Başka bir ifadeyle açıklamak gerekirse kitle iletişim araçlarını etkileri konusunda güçlü etkilere geri dönüş sayılan ve halen günümüze kadar gelen anlayış, kitle iletişim araçlarının toplumsal dönüşüm içinde etkili bir değişken olarak kabul ederek izleyiciyi aktif bir konuma yerleştirmektedir.


13. Soru

Medya üzerine yapılan tartışmalar neden medyanın etkisini kabul edip, etki düzeyini, sınırlarını belirlemeye yönelmiştir?

Cevap

Kitle iletişim araçlarının etkileriyle ilgili yapılan araştırmaların temelinde tutumlar, kanatlar, davranışlar, alışkanlıklar, düşünceler üzerinde kitle iletişim araçlarının etkisinin ne kadar olduğunun kesin bir şekilde ispatlanamamasından kaynaklanmaktadır.


14. Soru

Medyanın etkileri kaç şekilde ve nasıl gerçekleşir?

Cevap

Medyanın etkilerine yönelik araştırmalar olumlu, olumsuz ve sınırlı olmak üzere üç farklı görüş ile şekillenmiştir. Medyanın etkilerine olumlu bakanlar medyanın toplumsal değişime ilerletici ve olumlu katkılar yaptığını savunarak özellikle bireylerin toplumsallaşması konusunda medyayı önemli bir etken olarak kabul etmişlerdir. Medyayı dünyaya açılan bir pencere olarak kabul edip insanların yaşadıkları kısıtlı çevrelerden başka düşünce ve yaşam alanlarına, kültürlere ulaşma aracı olarak görmüşlerdir. Medyanın etkilerinin sınırlı olduğunu savunanlar öncelikle medyanın belirli konularda genellikle fikirleri ve siyasal görüşleri değiştirmekten çok var olanı pekiştirdiği ya da sağlamlaştırdığı özellikle vurgulamaktadırlar. Medyanın özellikle suç ve şiddetin artmasına, kötü alışkanlıkların yaygınlaşması, bilinç körleşmesine neden olabilmesi, yerel kültürlerin silikleşmesi, küresel kültürün olumsuz yanlarının yaygınlaşması, adil olmayan egemen ideolojilerin devamlılığını sürdürmeye katkı sağlaması gibi konularda olumsuz etkileri olduğu ifade edilmektedir.


15. Soru

Medya hangi araçlarla bireylerin tutum ve davranışlarını etkileyebilmekte ve hatta değiştirebilmektedir?

Cevap

İnsanlar olayları medyadan takip etmektedirler. Medya sayesinde dünyayı, ulusları, toplumumuzu, kültürümüzü, farklı kültürleri ve insanları yakından tanıma fırsatı buluruz. Medya bir bilgi ve kültür aktarıcısı ve yayıcısıdır. Medya bize dünya hakkında bir çerçeve çizer ve dünyayı, belli bir düzeyde de olsa medyanın dilinden anlamamızda yardımcı olur. Medya zaman ve mekan sınırlılıkları içerisinde bireyin gelişmesine yardımcı olur. Toplumsal ve politik hareketliliğe yön ve hız kazandıran medya toplumda birçok sorunun ortaya konmasında, tartışılmasında ve çözümünde önemli bir rol üstlenmektedir.


16. Soru

Medyanın işlevleri kim tarafından nasıl tariflenmiştir?

Cevap

Medyanın işlevlerini Denis McQuail beş temel kategoride toplamıştır. Bu kategoriler bilgilendirme, kültürel devamlılık, toplumsallaştırma, kamuoyu yaratma ve eğlendirmedir.


17. Soru

Medyanın haber verme ve bilgi sağlama işlevini özetleyiniz.

Cevap

Medya olaylar ve durumlar hakkında haber ve bilgi vererek ulusal ve uluslararası konulardan haberdar olmamızı sağlar. Medya içinde yaşadığımız dünyayı coğrafyasıyla, kültürüyle, insanıyla tanımamızı sağlar. Farklı kıtalarda, ülkelerde, kendi ülkemizde olan olayları medya haberleştirerek bize yaşadığımız dünya hakkında anında bilgi taşır. Medya bu görevleri yerine getirirken kamuyu doğru ve tarafsız şekilde bilgilendirmelidir.


18. Soru

Medyanın tartışma ortamı yaratması neden gereklidir?

Cevap

Kamuoyunda kanaatlerin oluşabilmesi için fikirlerin ve bilgilerin açıkça ifade edilmesini sağlamalı ve bunların toplumda bütün kesimler tarafından anlaşılabilmesi için çaba sarf etmelidir. Medya, sağlıklı bir yurttaş bilincinin oluşabilmesi için tartışma ortamı yaratarak değişik fikirlerin ifade edilmesine yardımcı olmalıdır. Toplumda var olan sorunların konuşulmasını, öğrenilmesini sağlayarak çözüm önerilerinin ortaya çıkmasında önemli bir rol üstlenir. Özgürlükçü demokrasi, kamusal çıkarlara ilişkin sorunların özgürce tartışılması ile en doğru, en rasyonel çözümün bulunacağı inancına dayanır.


19. Soru

Medya, kültürü geliştirme işlevini nasıl gerçekleştirir?

Cevap

Toplumda var olan kültürün benimsenmesinde, yeni kültürel akımların toplumda bilinmesinde medyanın önemli katkıları olur. Özellikle kitaplar, filmler, belgesel nitelikteki yayınlar ile bu yayınların saklanmasında, kültürün devam etmesine medyanın ciddi faydaları bulunmaktadır.


20. Soru

Medyanın işlevlerinden olan “Eğlendirme”yi örneklerle açıklayınız.

Cevap

Televizyon vasıtasıyla eğlence içerikli programlardan film, tiyatro, konser, opera dans ve bale gösterilerine kadar birçok sanatsal faaliyet kitlelerle buluşur. Kitap yorumlarından şiir ve anı programlarına, sanatçı, sporcu ve siyasetçilerle yapılan söyleşi yayınlarını gazete, dergi, radyo ve her türlü kitle iletişim aracında bulmak mümkündür. Yaşadığımız kentin dışındaki herhangi bir resim, heykel sergisini yine medya yoluyla yakından görmek mümkün olabilmektedir.


21. Soru

Medyanın bireylerin hayatına etkisi ne şekillerde olabilir?

Cevap

Medya, toplumda var olan yerleşik, kuralları ve durumu devamlı olarak tekrar ettiği gibi bütün bunları bünyesinde verdiği haberlerle, eğlence programlarıyla, dizi filmlerle, yeniden üreterek kamuoyunun gündemine sunar. Unutulmuş, tarihsel nitelik kazanmış konuları, belgeseller ile yeniden gündeme getirerek, halka bu konuları hatırlatarak devamlı olarak akıllarda kalmasını sağlar. Bu kapsamda toplumsal ilişkiler hatırlanır, yeniden yaratılır, tanımlanır ve yorumlanır.


22. Soru

Medyanın 4. Güç olma özelliği neden kaynaklanmaktadır?

Cevap

Medyanın dördüncü güç olma özelliği demokratik devlet yönetimini düzenleyen yasama, yürütme ve yargı kuvvetlerinin yanında bir dördüncü kuvvet olarak kabul edilmesidir. Medyaya atfedilen bu sıfat demokrasinin devletin kurumları dışındaki genel toplum yaşantısının içinde yer alan sivil toplum örgütleri, cemaat örgütlenmeleri, genel ahlak, din, kültürel nitelikler vb. gibi denetim ve denge unsurları içinde basına verilen önemi göstermektedir.


23. Soru

Demokrasinin kabaca tanımını yapınız?

Cevap

Bireysel özgürlüklerin sağlanması ve çoğulcu toplumun gelişmesi için en iyi yönetim yurttaşa karşı sorumlu ve yurttaş tarafından denetlenebilecek temsili demokrasidir. Bu sistem içinde iktidar, demokrasinin gereği olarak devletin kurumları –yasama, yürütme, yargı- arasında birbirini denetleyebilecek şekilde, belli bir dengede dağıtılmıştır. Yöneten ve yönetilenler toplumun her kesiminin rıza gösterdiği bir anayasaya bağlı olarak olabildiğince eşit şartlarda sistemin içinde varlıklarını kurmaya çalışmaktadırlar.


24. Soru

Basın özgürlüğü ne demektir?

Cevap

Sivil toplum, kişisel yaşam, aile ve iş yaşamından oluşan devletten bağımsız özel bir alan olarak kabul edilmekte ve basın özgürlüğü de özel mülkiyet bağlamında düşünülerek bireylerin doğal hakları kapsamına girmektedir. Başka bir anlatımla basın özgürlüğü kişisel bir haktır, hiçbir şekilde kısıtlanamaz, engellenemez ve yasaklanamaz.


25. Soru

Kamuoyunun kanaat oluşturmasında medyanın işlevi nedir?

Cevap

Demokrasilerde halkın kendi yönetimi hakkındaki tercihini ve bazen doğrudan doğruya siyasete ilişkin isteklerini öğrenmek amacıyla düzenlenmiş olan ayrıntılı seçim mekanizmalarının tümü, kamuoyunun sesini dinlemek, ondan bilgi ve haber almak için yapılmış bir yatırım olarak kabul edilebilir. Özellikle gelişmiş ülkelerde, seçimler, yönetime ilişkin iletileri (mesajları) kitleden yöneticilere ulaştıran araçtır. Bu süreçte ortaya konulan oy tercihleri de kamuoyudur. İletişim ve toplumsal etkileşim süreci içinde ortaya çıkan kamuoyu kamunun ortak düşüncesidir. Toplumun olayları ve politikacıları izlemek izin kullandığı medya, seçmenlerin siyasal kararlarını verebilmelerinde de önemli rol oynamaktadır. Kitle iletişim araçları bir yandan özellikle siyasal mesajların özgür ya da doğru olarak halka iletilmesi görevini üstlenirken, diğer yandan da halkın, siyasal seçkinlere (siyasetçiler, siyasal partiler vb. gibi) duyduğu ilgiyi arttırmak, kamuoyunun fikir ve kanaat ve faaliyetlerini açıklamak, dolayısıyla toplumu oluşturan bireylerin etkilenmelerini sağlama işlevini yürütür.


26. Soru

Bireyin siyasi kanaati oluşurken, medyanın yanında etkili olan parametreler nelerdir?

Cevap

Birey ile sosyal çevrenin karşılıklı ilişkisi kamuoyunun oluşmasında büyük önem taşımaktadır. Bireyin toplum içindeki yeri, topluma hakim olan ideoloji, demografik yapı (nüfus), kültür, siyasal kurumlar, din, sivil toplum örgütleri, toplumda etkin olan birlikler, cemaatler, etnik yapı, birincil ve ikincil gruplar ile kitle iletişim araçları gibi çevresel faktörler bireyin kanaatini büyük ölçüde etkiler.


27. Soru

Alternatif Medya kavramını açıklayınız?

Cevap

Tekelleşmiş ve kar odaklı medya ile kamu yayıncılığı yapan medyanın dışında (bunlara alternatif olarak) temel niteliği kar gütmemek olan, sınıfsal, cinsel, etnik, dinsel eşitsizliklerden mağdur olanların, kamusal ve siyasal alandan dışlanmışların seslerini duyurma ihtiyacı ile ortaya çıkan medyaya alternatif medya denmektedir.


28. Soru

“Yatay Yoğunlaşma” ne demektir?

Cevap

Medyanın toplum üzerindeki etkisinden dolayı öncelikle ticari yönden kendi lehine kullanmak isteyen büyük sermaye sahipleri medyaya hakim olmaya çalışmaktadırlar. Sermaye sahipleri dışında toplumda güç kazanmak isteyen her türlü grup, siyasal partiler ve iktidar medya üzerinde egemenlik kurmak üzere medyada yoğunlaşma çabaları içine girmektedirler. Bu hakimiyet medyada tekelleşme/yoğunlaşma olarak görülmektedir. Bir şirketin aynı alanda birden fazla yayın organına sahip olması medyada yatay yoğunlaşma olarak adlandırılmaktadır.


29. Soru

“Dikey Yoğunlaşma”yı bir örnekle açıklayınız?

Cevap

Bir gazete sahibinin hem haber ajansına, hem yüksek baskı sayısına sahip matbaalara, hem de basın pazarlama ve dağıtım alanına hakim rekabeti ortadan kaldıran dağıtım şirketine sahip olması dikey yoğunlaşmadır. Böylece o gazete sahibi, ajans sahipliği ile haberlerin dağıtımında etkili bir konuma geldiği gibi kendi matbaaları olmayan gazeteler için de baskı unsuru haline gelecektir.


30. Soru

Çapraz Yoğunlaşmayı açıklayınız?

Cevap

Bir şirketin farklı medya alanlarında ve aynı zamanda başka ticaret kollarında rekabeti önleyecek şekilde varlık göstermesi çapraz yoğunlaşma olarak adlandırılmaktadır. Bir şirketin hem gazete, televizyon ve radyo kanallarına, internet sağlayıcısına sahip olması hem de reklam veren başka ticari faaliyetleri ve yatırımları olması çapraz yoğunlaşmaya örnek oluşturmaktadır.


31. Soru

Medyanın ekonomiyle ilişkisinin belirleyici unsurları nelerdir?

Cevap

Teknolojik altyapı, eğitimli iş gücü, basılı yayın üretenler için kağıt bedeli ve yayın dağıtımı, televizyon ve radyo yayıncılığında frekans tahsisi için ödenen bedel ve elbette elde edilmesi beklenen kar bu unsurların başlıcaları olarak kabul edilebilir.


32. Soru

Televizyon içeriklerinin ekonomik çıktılarını özetleyiniz?

Cevap

Yapılan programların saklanarak tekrar tekrar yayına verilebilmesi, hazırlanan programların başka kanallarda gösterilmek üzere satılması yayıncılık alanında ciddi bir pazar yaratmış televizyon kanalları için önemli bir kazanç kapısı haline gelmiştir. Televizyon ve radyoya gelir getiren en önemli unsur programların içinde veya programlar arasında yayınlanan reklamlardır. Televizyon ve radyoda yayınlanmak üzere hazırlanan reklamlar medya içinde yeni bir prodüksiyon alanı yaratmış ve aynı zamanda reklam sektörünün büyümesini sağlamıştır.


33. Soru

Medyanın eğlendirici yapısının başat aracı nedir ve nasıl bir işleyişi vardır?

Cevap

Medya toplum ilişkileri çerçevesinde yapılan araştırmalarda televizyonun özel bir yerinin olduğu tüm araştırmacılar tarafından kabul edilmektedir. Bunun nedenlerinin bir bölümü aracın niteliklerinden kaynaklanırken bir bölümü de, televizyonun topluma nüfuz etme düzeyinin yüksekliği ve günlük yaşamda kullanılma yoğunluğuna bağlıdır. Medya arzının bir olgusu olarak eğlence faaliyeti temelde evde gerçekleşmektedir. İzleyici kitlelerin kamusal toplantı mekânlarından kendi özel alanlarına çekilmesi yalnız eğlencenin doğasını değiştirmekle kalmamış, hayatlarımızı yaşayış biçimimizi de değiştirmiştir. Elektronik kitle iletişim medyasının ortaya çıkışıyla bir sosyal etkinlik olarak eğlence ve oyunun doğası da değişmiş, eğlence ve oyun bir katılım faaliyetinden bir görsel gösteriye dönüşmüştür. Kitle iletişim araçları tarafından dönüştürülen ve yaşantı (deneyim) arzusu tarafından baştan çıkarılan izleyici kitleleri, fantezi arayışının ve zevkin ivmelendirdiği hiper kapitalizm dünyasına girmiş bulunmaktadırlar.


34. Soru

Kitle İletişimi nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Bir kişi ya da kuruluşun (iletişimcinin) bir araç, ortam veya kanal (gazete, dergi radyo, televizyon) kullanarak hızlı ve sürekli bir biçimde iletiler (mesajlar) yayarak geniş kitlelere ulaşmasına kitle iletişimi denir. 


35. Soru

Görsel basın terimi hangi kitle iletişim araçları için kullanılmaktadır?

Cevap

Radyo için sözlü ya da işitsel, televizyon için yaygın olarak görsel basın terimi kullanılmaktadır.


36. Soru

İletişim teknolojisi açısından ilk gelişme hangisidir?

Cevap

İletişim teknolojisi açısından ilk gelişme matbaanın bulunmasının yanı sıra baskı süresinin kısalmasıdır.


37. Soru

Kitle iletişimin gelişmesinde nelerin rolü olmuştur?

Cevap

Kitle iletişimin gelişmesinde bugünkü gazetecilik anlayışının yayılmasında siyasi devrimlerin etkisi büyük olmuştur. Amerikan Bağımsızlık Savaşı ve Fransız ihtilali ile ifade özgürlüğü, anayasalara yazılırken modern demokrasinin devamı için özgür basının gerekliliği işaret edilmiştir.


38. Soru

20. Yüzyılın en hızlı ve yaygın kitle iletişim araçları nelerdir?

Cevap

20. Yüzyılın en hızlı ve yaygın kitle iletişim araçları sırasıyla radyo, televizyon ve internet olarak yer almaktadır.


39. Soru

Günümüzde medya kavramı içinde tanımlanan kitle iletişim araçları olarak neler sayılabilir?

Cevap

Günümüzde medya kavramı içinde tanımlanan kitle iletişim araçları; televizyon, radyo, gazete, dergi, internet, cep telefonları, kitaplar, afişler ve billboardlar olarak sayılabilir.


40. Soru

Geleneksel iletişim ile kitle iletişimini birbirinden ayıran iki temel özellik nedir?

Cevap

Geleneksel iletişim ile kitle iletişimini birbirinden ayıran iki temel özellik bulunmaktadır. İlki kitle iletişim araçları, zamandan kazanarak kapsama alanını genişleterek, enformasyonu taşınabilir ve saklanabilir hale getirmişlerdir. İkincisi ise kitle iletişim araçları, işleyişi bakımından bir örgütlenme gereksinimi bulunmaktadır. Bu örgütlenmenin gereği ise kitle iletişim araçlarına yüklenen kamusal özellik ve yükümlülüklerden kaynaklanmaktadır. (Tokgöz, 2000)


41. Soru

Medyanın topluma sağladığı yararlar nelerdir?

Cevap

İnsanlar olayları medyadan takip etmektedirler. Medya sayesinde dünyayı, ulusları, toplumumuzu, kültürümüzü, farklı kültürleri ve insanları yakından tanıma fırsatı buluruz. Medya bir bilgi ve kültür aktarıcısı ve yayıcısıdır. Medya bize dünya hakkında bir çerçeve çizer ve dünyayı, belli bir düzeyde de olsa medyanın dilinden anlamamızda yardımcı olur. Medya zaman ve mekan sınırlılıkları içerisinde bireyin gelişmesine yardımcı olur. Toplumsal ve politik hareketliliğe yön ve hız kazandıran medya toplumda birçok sorunun ortaya konmasında, tartışılmasında ve çözümünde önemli bir rol üstlenmektedir.


42. Soru

Medyanın toplumsal işlevleri nelerdir?

Cevap

Medyanın toplumsal işlevlerini, haber verme ve bilgi sağlama, tartışma ortamı yaratma, toplumsallaştırma, güdüleme, kültürü geliştirme, bütünleştirme, eğitim ve eğlence olarak belirtebiliriz.


43. Soru

Alternatif medya nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Tekelleşmiş ve kar odaklı medya ile kamu yayıncılığı yapan medyanın dışında (bunlara alternatif olarak) temel niteliği kar gütmemek olan, sınıfsal, cinsel, etnik, dinsel eşitsizliklerden mağdur olanların, kamusal ve siyasal alandan dışlanmışların seslerini
duyurma ihtiyacı ile ortaya çıkan medyaya alternatif medya denmektedir.


44. Soru

Yatay yoğunlaşma nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Bir şirketin aynı alanda birden fazla yayın organına sahip olması medyada yatay yoğunlaşma olarak adlandırılmaktadır.


45. Soru

Medyanın ekonomik üretim süreci düşünüldüğünde hangi unsurlar önem taşımaktadır?

Cevap

Medyanın ekonomik üretim süreci düşünüldüğünde birçok unsur önem kazanmaktadır. Teknolojik altyapı, eğitimli iş gücü, basılı yayın üretenler için kağıt bedeli ve yayın dağıtımı, televizyon ve radyo yayıncılığında frekans tahsisi için ödenen bedel ve elbette elde edilmesi beklenen kar bu unsurların başlıcaları olarak kabul edilebilir.


46. Soru

Medyanın toplum üzerindeki etkisinden dolayı büyük sermaye sahipleri dışında kimler egemenlik kurmak için medyada yoğunlaşma çabalarına girmektedir?

Cevap

Medyanın toplum üzerindeki etkisinden dolayı öncelikle ticari yönden kendi lehine kullanmak isteyen büyük sermaye sahipleri medyaya hakim olmaya çalışmaktadırlar. Sermaye sahipleri dışında toplumda güç kazanmak isteyen her türlü grup, siyasal partiler ve iktidar medya üzerinde egemenlik kurmak üzere medyada yoğunlaşma çabaları içine girmektedirler.


47. Soru

İçinde bulunduğumuz dönem tanımlanırken hangi toplum ifadelerine yer verilmiştir?

Cevap

İçinde bulunduğumuz dönemi tanımlamak üzere ‘Sanayi Sonrası Toplum, Bilgi Toplumu, Postmodern Toplum veya Enformasyon Toplumu’ gibi ifadeler kullanılarak toplumlarda ki dönüşümün içeriği açıklanmaya çalışılmıştır.


48. Soru

Televizyon ve radyoya gelir getiren en önemli unsur nedir?

Cevap

Televizyon ve radyoya gelir getiren en önemli unsur programların içinde veya programlar arasında yayınlanan reklamlardır.


49. Soru

Televizyon izlemek isteyen bireylerin devamlı olarak yayın teknolojisine bağlı olarak en azından her 10 yılda bir televizyon
alıcısını değiştirme gereği duyması hangi değişiklikle birlikte son bulmuştur?

Cevap

Türkiye’de İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) tarafından yerel/bölgesel nitelikteki yayın TRT kanununda yapılan değişikle televizyon yayın hakkı TRT’ye verilince İTÜ yayınlarına son verilmiştir.


50. Soru

Hem pazar analistleri hem de medya araştırmacıları çağımızı ne çağı olarak adlandırmaktadır?

Cevap

Hem pazar analistleri hem de medya araştırmacıları çağımızı “Eğlence Çağı” olarak adlandırmaktadırlar.


51. Soru

Medya içeriklerinin insanlar üzerindeki etkisi nedir?

Cevap

Medya içerikleri, bireylerin psikolojik tatmin aracı olarak işlev görmekte, onları eğlendirmekte ve medya kullanımı, boş zaman aktivitelerinin başında gelmektedir.


52. Soru

Medya toplum ilişkileri çerçevesinde yapılan araştırmalarda televizyonun özel bir yerinin olması neye bağlanmaktadır?

Cevap

Medya toplum ilişkileri çerçevesinde yapılan araştırmalarda televizyonun özel bir yerinin olduğu tüm araştırmacılar tarafından kabul edilmektedir. Bunun nedenlerinin bir bölümü aracın niteliklerinden kaynaklanırken bir bölümü de, televizyonun topluma nüfuz etme düzeyinin yüksekliği ve günlük yaşamda kullanılma yoğunluğuna bağlıdır.


53. Soru

Elektronik kitle iletişim medyasının ortaya çıkışının eğlence ve oyun dünyasına ne gibi etkileri olmuştur? 

Cevap

Elektronik kitle iletişim medyasının ortaya çıkışıyla bir sosyal etkinlik olarak eğlence ve oyunun doğası da değişmiş, eğlence ve oyun bir katılım faaliyetinden bir görsel gösteriye dönüşmüştür.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email