Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar Dersi 3. Ünite Özet

Stratejik Planlama ve Stratejik Yönetim

Bu başlıkta strateji, stratejik planlama ve stratejik yönetim kavramları ayrı ayrı açıklanarak aralarındaki farklar vurgulanmıştır.

Strateji Kavramı

Strateji, TDK Sözlüğünde “bir ulusun veya uluslar topluluğunun, barış ve savaşta benimsenen politikalara destek vermek amacıyla politik, ekonomik, psikolojik ve askerî güçleri bir arada kullanma bilimi ve sanatı” biçiminde tanımlanmaktadır. Strateji kavramı, yüzyıllar boyunca askerî bir kavram olarak kullanılmıştır. Askerî strateji, bir savaşta orduların girişecekleri harekât ve faaliyetlerin tasarlanması ve yönetilmesi sanatıdır. Askerî kökenli strateji kavramı 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren işletme ve yönetim alanında da kullanılmaya başlanmış, 1980’li yıllardan itibaren kamu yönetiminin de gündemine girmiştir. Strateji özel sektörde genellikle, yoğun rekabet bulunan pazarlarda rakiplerini yenmek olarak görülmektedir. Kamu sektöründe ise strateji çoğunlukla örgütlerin performansını geliştirme, daha iyi hizmet sunma, kaynakları etkili ve verimli kullanma olarak kavramlaştırılmaktadır.

Stratejik Planlama

Stratejik planlama; örgütün çevresini analiz etmesi, misyonunu ve amaçlarını belirlemesi, paydaşlarını gözden geçirmesi, güçlü ve zayıf yanlarını analiz etmesi ve uygulamaya yönelik faaliyet planlarını geliştirmesi için bir çerçeve sunmaktadır. Stratejik planlama; “örgüt misyonunun açıkça ifade edilmesi”, “paydaşlarının belirlenmesi ve görüşlerinin alınması”, “örgütün 3-5 yılı kapsayan stratejik amaç ve hedeflerinin belirlenmesi” ve “bunlara ulaşmak için stratejilerin geliştirilmesi”nden oluşan bir yönetim sürecidir. Kamu yönetiminde stratejik planlama ise “kamu kurum ve kuruluşlarına misyonlarını yerine getirmede, kendilerinden beklenenleri karşılamada ve kamu yararı yaratmalarında yardımcı olmak” biçiminde tanımlanmaktadır.

Stratejik Yönetim

“Şimdi neredeyiz?”, “Nereye gitmek istiyoruz?”, “Oraya nasıl gidebiliriz?” ve “Başarımızı nasıl değerlendiririz?” biçimindeki dört temel sorunun cevabı stratejik yönetimin kapsamını oluşturmaktadır. Bu noktadan hareketle stratejik yönetimin iç ve dış çevre analizi, strateji belirleme, uygulama ile kontrolü kapsayan geniş kapsamlı bir kavram olduğu söylenebilir. Stratejik yönetim, örgütleri değişime yönlendiren ve istenen sonuçlara ulaşabilmek için bir araya getirilen felsefe, yaklaşım, düşünce, kavramlar ve teknikleri uygulama süreci olarak da değerlendirilmektedir.

Stratejik Planlama-Stratejik Yönetim Farkı

Stratejik planlama, planın hazırlanmasıyla, stratejik yönetim de uygulama ve performans değerlendirmeyle ilişkilidir. Diğer bir ifadeyle stratejik planlama, stratejik yönetim sürecinin ilk aşamasını oluşturmaktadır. Stratejik planların uygulanması ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesiyle stratejik yönetim süreci tamamlanmaktadır. Bu bağlamda stratejik planlama en iyi stratejik kararların alınmasına, stratejik yönetim ise planların uygulanması ve hedeflenen sonuçların elde edilmesine odaklanır. Stratejik yönetim stratejik planlamadan ibaret değildir ve stratejik planlamadan daha kapsamlı bir süreçtir. Ülkemizde de kamu yönetiminde, stratejik yönetim yerine stratejik planlama kavramı kullanılmaktadır. Stratejik planlamayı kamu kurumları için zorunlu hâle getiren yasalarda, ikincil mevzuatta ve hazırlanan kılavuzlarda stratejik planlama kavramı yer almaktadır. Ancak stratejik planlama geniş anlamda ele alınarak stratejik yönetim sürecinin bütününü kapsayacak biçimde uygulanmaya çalışılmaktadır.

Türkiye’de Yerel Yönetimlerde Stratejik Planlama

Dünyada her alanda yaşanan hızlı değişim, vatandaşların kamu kurumlarından daha hızlı ve kaliteli hizmet sunmalarını istemeleri kamu harcamalarının ülkelerin mali sistemleri üzerinde yarattığı baskı gibi çeşitli nedenlerle son otuz yılda pek çok ülkede kamu yönetimi reformları uygulamaya konmuştur. Ülkemizde kamu yönetiminde yeniden yapılanma çalışmaları süreci 2003 yılından itibaren başlatılmış ve bu kapsamda pek çok yasa çıkarılmıştır. Bu süreçte yapılan çeşitli değişikliklerle birlikte kamu idarelerinin planlı hizmet sunumu, politika geliştirme, belirlenen politikaları somut iş programlarına ve bütçelere dayandırma ile uygulamayı etkili bir biçimde izleme ve değerlendirmelerini sağlamaya yönelik olarak “stratejik planlama” da temel bir araç olarak benimsenmiştir. Büyükşehir belediyelerine, nüfusu 50.000’in üzerindeki belediyelere ve il özel idarelerine stratejik planlarını hazırlamaları için ilgili oldukları kanunların yürürlüğe giriş tarihinden itibaren bir yıl süre verilmiştir. Belediyeler ve il özel idareleri yasa gereği yerel yönetimler seçimlerinden sonra altı ay içinde stratejik plan hazırlamak zorunda oldukları için 2009 seçimlerinden sonra ikinci kez ve 2014 seçimlerinden sonra da üçüncü kez stratejik plan hazırlamışlardır.

Yerel Yönetimlerde Stratejik Planlamaya İlişkin Yasal Düzenlemeler

Stratejik planlamaya ilişkin olarak yerel yönetimleri ilgilendiren yasal düzenlemeler alt başlıklarda incelenmiştir.

Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu

24.12. 2003 tarihli ve 25326 sayılı R.G.’de yayınlanan 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (KMYKK) ile stratejik planlama merkezi kamu idareleri ve yerel yönetimler için zorunlu hâle getirilmiştir. Ancak Kanun’un ilgili maddelerinin uygulanması 01.01.2005 tarihine ertelenmiştir. Aynı Kanun’un 3/n. maddesinde stratejik plan; “Kamu idarelerinin orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren planı ifade eder” biçiminde tanımlanmaktadır. Kanunun “Üst Yöneticiler” başlığını taşıyan 11. maddesinde üst yöneticiler, Bakanlıklarda ve diğer kamu idarelerinde en üst yönetici, il özel idarelerinde vali ve belediyelerde belediye başkanı olarak tanımlanmıştır. Aynı Kanun’un “Faaliyet Raporları” başlığını taşıyan 41. maddesinde; üst yöneticilere ve bütçeyle ödenek tahsis edilen harcama yetkililerine, hesap verme sorumluluğu çerçevesinde, her yıl faaliyet raporu hazırlama; üst yöneticiye, harcama yetkilileri tarafından hazırlanan birim faaliyet raporlarını esas alarak, idaresinin faaliyet sonuçlarını gösteren idare faaliyet raporunu düzenleyerek kamuoyuna açıklama görevleri verilmiştir. Mahallî idarelerce hazırlanan idare faaliyet raporlarının birer örneğinin Sayıştay ve İçişleri Bakanlığına gönderilmesi gerekmektedir.

Büyükşehir Belediye Kanunu

10.07.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’yla büyükşehir belediyelerine stratejik plan hazırlama yükümlülüğü getirilmiştir. Kanun’un 7/a. maddesinde; büyükşehir belediyesinin görev yetki ve sorumlulukları arasında “ilçe belediyelerinin görüşlerini alarak büyükşehir belediyesinin stratejik planını, yıllık hedeflerini, yatırım programlarını ve bunlara uygun olarak bütçesini hazırlamak” bulunmaktadır. Aynı Kanun’un 18/b. maddesiyle, büyükşehir belediye başkanına da “belediyeyi stratejik plana uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi hazırlamak ve uygulamak, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini belirlemek, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak” görevi verilmiştir.

İl Özel İdaresi Kanunu

Bu Kanun’un 10/a. maddesine göre, il genel meclisinin görev ve yetkileri arasında; “stratejik plan ile yatırım ve çalışma programlarını, il özel idaresi faaliyetlerini ve personelinin performans ölçütlerini görüşmek ve karara bağlamak” bulunmaktadır. Kanun’un 26/a. maddesi uyarınca Encümen, “stratejik plan ve yıllık çalışma programı ile bütçe ve kesin hesabı inceleyip il genel meclisine görüş bildirmek” zorundadır. Vali, “il özel idaresini stratejik plana uygun olarak yönetmek, il özel idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi, il özel idaresi faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak” zorundadır.

Belediye Kanunu

5393 sayılı Belediye Kanunu 03.07.2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu Kanuna göre, nüfusu 50.000’nin üzerinde olan belediyelerin yerel yönetimler seçimlerinden sonra altı ay içinde stratejik plan hazırlamaları gerekmektedir. 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18/a. maddesiyle belediye meclisine; stratejik plan ile yatırım ve çalışma programlarını, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini görüşmek ve kabul etmek görevi verilmiştir. Belediye Kanunu’nun 38/b. maddesinde belediye başkanının görev ve yetkileri arasında; belediyeyi stratejik plana uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak görevleri bulunmaktadır.

Kamu İdarelerince Hazırlanacak Faaliyet Raporları Hakkında Yönetmelik

17.3.2006 tarih ve 26111 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik, kamu idarelerinin hazırlamak zorunda oldukları yıllık faaliyet raporlarına ilişkin esasları düzenlemektedir. Faaliyet raporları hazırlanırken idarelerin sorumluluk, doğruluk ve tarafsızlık, açıklık, tam açıklama, tutarlılık ve yıllık olma ilkelerine uymaları beklenmektedir. Faaliyet raporu; belediye veya il özel idaresinin, geçmiş bir yıl boyunca gerçekleştirdiği faaliyetleri içeren kapsamlı bir rapordur. Bu raporlar, yerel yönetimlerin paydaşları başta olmak üzere kamuoyuna, o belediye veya il özel idaresinin performansı ve faaliyetleri hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır.

Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

26.05.2006 tarihine yürürlüğe giren ve 26.02.2018 tarihinde yenilenen bu yönetmelik, stratejik plan hazırlamakla yükümlü kamu idarelerinin ve stratejik planlama sürecinin temel aşamaları ile bu sürece ilişkin takvimin tespitine, stratejik planların değerlendirilmesine, kalkınma planı ve programlara uygunluğunun sağlanmasına yönelik usul ve esasların belirlenmesi amacıyla hazırlanmıştır.

Kamu İdarelerince Hazırlanacak Performans Programları Hakkında Yönetmelik

Kamu idareleri, bütçesi hazırlanan yıla ilişkin performans hedef ve göstergelerini, performans hedeflerine ulaşmak için yürütülecek faaliyetler ile bunların kaynak ihtiyacını gösteren performans programını hazırlamak zorundadırlar. Performans programının, mali hizmetler biriminin koordinasyonunda harcama yetkililerinin katılımıyla hazırlanması üst yöneticinin sorumluluğundadır.

Yerel Yönetimler İçin Öngörülen Stratejik Planlama Modeli

Ülkemizde yerel yönetimler için oluşturulmak istenen stratejik planlama süreci modelinin üç temel ögesi bulunmaktadır. Bunlar: Stratejik plan, performans programı ve faaliyet raporudur. Stratejik plan modelin planlama boyutunu, performans programı uygulama ve bütçe boyutunu, faaliyet raporu ise denetim boyutunu oluşturmaktadır.

Stratejik Plan: Belediyeler ve il özel idareleri, katılımcı yöntemlerle beş yıllık stratejik planlarını hazırlamak zorundadırlar. Bunun için yerel yönetimlerin geleceğe ilişkin misyon ve vizyonlarını oluşturmaları, amaçlar ve ölçülebilir hedefler saptayarak, performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmeleri ve bu sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmaları gerekmektedir.

Performans Programı: Stratejik planlama modelinin ikinci ögesi olan performans programı, beş yıllık olarak hazırlanan stratejik planların yıllık uygulama dilimlerini oluşturmaktadır. Belediyeler ve il özel idareleri stratejik planlarında belirledikleri amaç ve hedeflere dayanarak o yıl içinde ulaşmayı öngördükleri hedeflerini, bu hedeflere ulaşmak için gerçekleştirecekleri faaliyet ve projeleri, bunlara yönelik performans göstergelerini ve kaynak ihtiyaçlarını hesaplamaları gerekmektedir.

Faaliyet Raporu : Üst yöneticiler ve bütçeyle ödenek tahsis edilen harcama yetkilileri tarafından her yıl performans programlarına dayalı olarak faaliyet raporları düzenlenmesi gerekmektedir. Kamu kurumlarının stratejik plan ve performans programları uyarınca yürüttükleri faaliyetlerini, belirlenmiş performans göstergelerine göre hedef ve gerçekleşme durumunu, meydana gelen sapmaların nedenlerini faaliyet raporlarında açıklamaları zorunludur.

Yerel Yönetimlerde Stratejik Planlama Süreci

Son yirmi beş yılda ortaya atılan stratejik yönetim modellerinde, hepsinin temelinde “stratejik analiz”, “strateji geliştirme ya da stratejik plan hazırlama”, “uygulama” ve “kontrol” olmak üzere dört temel aşamanın bulunduğu görülmektedir. Ancak tüm bu aşamalardan önce özellikle kamu kurumlarında hazırlık çalışmalarının yapılması gerekmektedir. Hazırlık aşaması da eklendiğinde, stratejik planlama sürecinin beş temel aşamadan oluştuğu söylenebilir.

Hazırlık Aşaması

Stratejik planlama süreci hazırlık dönemi ile başlar. Plan yapmak ve kuruluşu bu plan doğrultusunda yönetmek kuruluş yönetiminin ana işlevleri arasında olduğu için, üst yönetimin desteği ve yönlendirmesi, stratejik planlamanın vazgeçilmez koşuludur. Üst yönetim (vali veya belediye başkanı) planlama sürecine kendisi başkanlık yapmalı veya üst düzey yöneticiler arasından bir görevlendirme yapmalıdır. planlamanın başarısı il özel idaresinin/belediyenin tüm çalışanlarının planı sahiplenmesi ile mümkündür. Ekip oluşturma aşamasına özel önem verilmelidir. Katılımcı planlama süreci; örgütlere sahiplenmeyi artırma, farklı fikirler ve bakış açılarını ortaya çıkarma, motivasyonu yükseltme, amaçlara ulaşmayı kolaylaştırma gibi pek çok konuda başarılı sonuçlar alınmasını sağlamaktadır. Ekip kurulduktan sonra öncelikle hazırlık çalışması yapılmalı; planın aşamaları, bu aşamalarda yapılacak faaliyetler, faaliyetlerin süreleri ve tamamlanacağı tarihleri gösteren zaman çizelgesi, stratejik planlamadan sorumlu birim ve kişiler, eğitim ihtiyacı, gerek duyulması hâlinde danışmanlık hizmeti ihtiyacı, planlama sürecinin gerektirdiği masraflar ile beşerî ve teknik kaynak ihtiyacı belirlenmelidir. Kısaca “stratejik planlama sürecinin planının” yapılması gerekmektedir.

Stratejik Analiz Aşaması

Durum analizi olarak da adlandırılan stratejik analiz aşaması, il özel idaresi ve belediyenin içinde bulunduğu durumun iç ve dış çevre açısından değerlendirilmesini gerektirir. Dış ve iç çevre koşullarının analizini gerektiren bu süreçte kolaylığı nedeniyle en sık kullanılan yöntem SWOT analizidir. SWOT analizi İngilizce güçlü ( strength ), zayıf ( weakness ), fırsat ( opportunity ) ve tehdit ( threat ) kelimelerinin baş harflerinden oluşmuştur.

Stratejik analiz kapsamında yapılması gereken en önemli değerlendirmelerden bir diğeri de paydaşların belirlenmesi ve görüşlerinin alınmasıdır. Paydaşlar örgütün çalışmalarından etkilenen ve örgütü etkileyen bireyler ve/veya kuruluşlardır. Paydaş analizi, iç ve dış paydaşların analizi olmak üzere ikiye ayrılarak yapılmalıdır. Dış paydaşları; vatandaşlar, hizmetlerden yararlananlar, diğer kamu örgütleri, mal ve hizmet sağlayanlar, parlamento, seçilmişler, medya, sendikalar vb. oluşturmaktadır. İç paydaşlar ise il özel idaresi/ belediyenin diğer çalışanlarından doğrudan girdi veya hizmet alanlardır. İl özel idareleri ile belediyelerin iç ve dış analiz ile paydaş analizinde sağlıklı verilere ulaşarak objektif değerlendirmeler yapabilmeleri oldukça önemlidir.

Stratejik Plan Hazırlama Aşaması

Stratejik plan hazırlama aşaması; paydaş analizi, SWOT analizi ve yapılan diğer değerlendirmeler sonucunda ortaya konan durum analizi sonuçlarına dayanarak, misyon ve vizyon geliştirme, temel değerleri ortaya koyma, uzun dönemli amaçlar ile daha kısa dönemli hedefleri belirleme, bu amaçlar ve hedeflere ulaştıracak alternatif stratejiler geliştirme ve izlenecek stratejileri seçme faaliyetlerini kapsar.

Misyon: Stratejik plan hazırlama aşamasında ilk önce il özel idaresi/belediyenin misyonunun belirlenmesi gerekmektedir. Misyon örgütün varoluş nedenidir. İl özel idaresinin/belediyenin amaç ve hedeflerinin özlü ve açık biçimde ifadesidir.

Vizyon: Vizyon misyon ile birlikte il özel idaresinin/belediyenin stratejik planının çatısını oluşturur. Örgütün gelecekte nerede olmak istediğini gösteren yol haritasıdır.

Temel değerler: Örgüt kültürünün parçaları olarak tanımlanabilecek değerler örgütün tüm çalışanlarına nüfus eden inançlar ve davranışlardır. Temel değerler; örgütün kimliğini, iş yapma biçimini, çalışma felsefesini ve personel arasındaki davranış biçimini gösterir.

Amaçlar: Stratejik plan hazırlama aşamasında misyon, vizyon ve temel değerler belirlendikten sonra sıra amaç ve hedeflerin belirlenmesine gelir. Amaç ve hedef uygulamada anlamları sıkça karıştırılan iki kavramdır. Amaçlar ölçmeye dayalı olmayan, zaman sınırı belirtilmeyen genel ifadelerdir.

Hedefler: Hedefler amaçlara ulaşmak için belirlenen ölçülebilir, kısa süreli ve zaman sınırı belli alt amaçlardır. Hedefler, genel kapsamlı olarak belirlenmiş amaçların uygulanabilmesini sağlar.

Stratejiler: Strateji, idarelerin/belediyelerin belirlediği amaç ve hedeflere nasıl ulaşılacağını gösteren uygulamaya dönük hareket tarzıdır. Bir başka ifadeyle “nasıl?” sorusuna cevap arama sürecidir.

Stratejik Planı Uygulama Aşaması

Stratejik plan uygulama aşaması, belirlenen stratejilerin bütçe ve yıllık uygulama programlarıyla pratiğe dökülmesidir. Bu süreç örgüt kültürü, yapısı ve yönetim sistemindeki değişikliklerle de ilgilidir.

Kaynak Dağılımı ve Bütçe Boyutu

Kaynak dağılımı; hazırlanan eylem planları ve programları doğrultusunda örgütün elindeki maddi, fiziksel, beşerî, finansal ve teknolojik kaynakların nerelere, nasıl, ne miktarda ve ne zaman ayrılacağına ilişkin kararların alınmasıdır. Bütçeler hazırlanırken önce hedeflere ait faaliyet ve projelerin maliyet tahminleri yapılarak her hedefin yaklaşık maliyetine ulaşılır. Stratejik planların yıllık uygulama dilimlerine performans programı denilmektedir. Performans programlarının en önemli işlevi stratejik planlarla bütçeler arasındaki ilişkiyi kurmaktır. Performans Esaslı Bütçeleme Rehberine göre performans programı, bir yılda kamu örgütünün stratejik planı doğrultusunda yürütmesi gereken faaliyetleri, bu faaliyetlerin kaynak ihtiyacını, performans hedef ve göstergelerini içeren, örgüt bütçesinin ve örgüt faaliyet raporunun hazırlanmasına dayanak oluşturan programdır.

Örgütsel Faktörlere İlişkin Boyut

Bütçe dâhil kaynak dağılımı programının gerçek değeri, il özel idaresi ve belediyenin amaç ve hedeflerine ulaşılmasıyla ortaya çıkar.

Örgüt yapısı: Örgüt yapısı idarenin/belediyenin “fiziki yapısı” ve “sosyal yapısı” olmak üzere iki yapıdan oluşmaktadır. Fiziki yapı; örgütün bulunduğu yeri, yerleşim düzenini, dekorasyonunu sosyal yapı ise örgütün büyüklüğünü, iş bölümü ve uzmanlık derecesini, bölümlere ayırmayı, emir-komuta ilişkilerini, merkezîleşme derecesini kapsamaktadır.

Sistemler: Tüm sistemler gibi örgütler de çeşitli alt sistemlerden oluşur ve kendinden büyük bir üst sistemin de alt sistemi konumundadır. Her sistem diğer sistemlerle ve kendi alt ve üst sistemleri ile bağımlılık ilişkisi içindedir. Bu bağımlılık, onların birbirleriyle iletişim ve etkileşimleri sonucunda gerçekleşmektedir. Örgütlerin üst ve alt sistemlerle ilişkisinde ve etkileşiminde çeşitli süreç, akış ve bağlantılar (sistemler) etkili olmaktadır.

Yönetim biçimi: Valinin veya başkanın yönetim biçimi, hazırlanan stratejik planın idare/belediye çalışanları tarafından uygulanmasını etkileyen önemli bir faktördür. Yöneticiler stratejik liderlik yapmalıdırlar.

Personel: Bir örgütün sosyal ve entelektüel sermayesi olarak nitelendirilen personelin; stratejik planların gerek hazırlanması gerekse uygulanmasındaki etkisi ve önemi tartışılmaz bir gerçektir.

Yetenekler: Yetenek, örgütlerin sahip oldukları kaynakları etkili biçimde koordine ederek amaçlarına ulaşmalarını sağlayacak beceri ve bilgi demeti olarak tanımlanabilir. Yetenekler, her örgütün kendine özgüdür ve birbirinden farklıdır.

Örgüt kültürü: Stratejik planların uygulanmasında önemli etkiye sahip faktörlerden biri de örgüt kültürüdür. Kültür, örgütü bir arada tutan, birleştirip bütünleştiren ve diğerlerinden ayırt eden özellikler dizisidir.

Stratejik Planın Denetim Aşaması

Stratejik planın denetimi örgütlerin yaptıkları faaliyetler sonucunda elde ettikleri çıktı ve sonuçların stratejik planda belirlenen amaç ve hedeflerle karşılaştırılarak değerlendirilmesini gerektirmektedir. Denetim faaliyeti sonuçların izlenmesi ve değerlendirilmesiyle başlar. Değerlendirme sonucunda sapmalar varsa düzeltici önlemlerin alınması ve denetim sonuçlarının raporlanmasıyla sona erer.

İzleme ve değerlendirme : Stratejik plan hazırlandıktan sonra uygulamaya geçer geçmez sürekli olarak izlenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Bunun için ulaşılmak istenen hedeflere ve performans göstergelerine yönelik veriler düzenli olarak toplanmalı ve değerlendirilmelidir.

Raporlama : İzleme ve değerlendirme sonunda rapor hazırlanması gelinen noktayı ortaya koymak açısından önemlidir. Amaç ve faaliyetlerin gerçekleştirilmesine ilişkin gelişmelerin belirli bir sıklıkla izlenerek sonuçların raporlanması, kurum içi ve kurum dışı ilgili taraflara sunulması sürecin önemli bir aşamasını oluşturmaktadır.