Kamu Ekonomisi 2 Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Bireyin rasyonel olması neyi ifade eder?

Bireyin rasyonel olması, oylamadan bulunacağı seçenekler arasında tutarlı bir tercih sıralamasında bulunabilmesini ifade eder.

Arrow'un , tutarlı toplumsal tercihlere ilişkin “uygunluk koşulları” nelerdir?

Arrow’un ileri sürdüğü koşullardan ilki söz konusu toplumda diktatörlük yönetiminin olmamasıdır. İkinci koşul, bireysel tercihlerin sıralaması ne şekilde olursa olsun, geçerli olan karar alma kuralı bir sonuç üretebilmelidir. Yani geçerli olan karar alma kuralı ile karar almak mümkün olabilmelidir. Üçüncü koşul, tüm olası sonuçları sıralamak mümkün olabilmelidir. Yani bireysel tercihlerin tüm olası sıralamalarına izin verilmeli, bireysel sıralamalar üzerinde bir kısıtlama olmamalıdır. Dördüncüsü, karar alma kuralı bireylerin tercihlerine cevap verebilmelidir.

“İlgisiz alternatiflerden bağımsızlık” koşulu nrdir?

Bir alternatif oylamadan çıkarılırsa veya oylamaya dahil edilirse ve bu durumda kalan alternatiflerin bireysel sıralamasında bir değişiklik olmuyorsa, toplumsal tercih sıralamasında da bir değişiklik olmamalıdır. Bu varsayım, “ilgisiz alternatiflerden bağımsızlık” koşulu olarak adlandırılır.

Anthony Downs iyi işleyen bir demokrasinin şartlarınıne şekilde sıralamıştır?

Anthony Downs iyi işleyen bir demokrasinin şartlarını şu şekilde sıralamıştır: 1) Partiler arasında gelişmiş bir rekabetinin olması ve kamusal görevlerin esas itibarıyla genel seçimlerle doldurulması (seçimle işbaşına gelme);
2) Belli aralıklarla yapılan seçimlerin yapılma zamanına sadece hükûmetteki
parti karar vermemeli; 3) Ergin nüfusun genel seçme hakkı, eşit seçme hakkı ve
özellikle eşit oy hakkına sahip olması; 4) Seçim sonuçlarının kabul edilmesi ve
seçimi kazanan ve kaybedenlerin illegal ve güce dayanan araçlar kullanmaktan
vazgeçmeleri.

“Rasyonel seçmen bilgisizliği” nedir?

Seçmenin rasyonel davranarak bilgisiz kalmayı tercih etmesi “rasyonel seçmen bilgisizliği”
olarak adlandırılır.

Downs’a göre eksik enformasyon ükaç  temel unsuru kapsamaktadır?

Downs’a göre eksik enformasyon üç temel unsuru kapsamaktadı: (1) Partilerin vatandaşların ne istediklerini her zaman tam olarak bilmemeleri;
(2) Vatandaşların hükûmetin veya muhalefetin ne yaptığını veya vatandaşların
çıkarlarına hizmet etmek için ne yapması gerektiğini her zaman bilmemeleri;
(3) Her iki tür bilgisizliği gidermek için ihtiyaç duyulan bilgiyi temin
etmenin maliyetli olması yani kıt kaynakların bilgiyi temin etmek için kullanılması
gerektiğidir.

Downs, 1965 yılında yayınlanan “Niçin Bir Demokraside Devlet Bütçesi Çok
Küçüktür?” başlıklı çalışmasında neyi analiz etmiştir?

Downs, 1965 yılında yayınlanan “Niçin Bir Demokraside Devlet Bütçesi Çok
Küçüktür?” başlıklı çalışmasında da politik alandaki enformasyon sorununu
kamu politikalarının sayısal bir göstergesi olan devlet bütçesine uygulamış ve bu
sorunun bütçe üzerindeki etkisini analiz etmiştir.

Elit teorilerin temel mantığı nedir?

Elit teorilerin temel mantığı tüm toplumları yönetenlerin azınlıktaki bir grup
olduğu varsayımına dayanır. Yönetilen konumda olanlar ise çoğunluğu oluşturmaktadır.
Yani toplumlarda belirli özelliklere sahip azınlık bir grup, çoğunluğu
oluşturan halkı yönetmektedir.

Moscaya göre,yönetici sınıf nedir?

Bütün siyasal fonksiyonları görür, iktidarın tekelini elinde tutar ve onun sağladığı bütün
nimetlerden yararlanır.

İtalyan sosyolog Vilfredo Pareto, Mosca’nın geliştirdiği “yönetici sınıf ”yerine hangi kavramı kullanmıştır?

İtalyan sosyolog Vilfredo Pareto, Mosca’nın geliştirdiği “yönetici sınıf ” kavramı
yerine siyasal elit kavramını ortaya koymuştur

Pareto’nun “elit dolaşımı” kavramı neyi ifade eder?

Pareto’ya göre toplumun tabakaları arasında aşağıdan yukarıya doğru devamlı bir hareket, bir dolaşım vardır. Bu devamlı hareket elit tabakasının iç yapısının değişmesi sonucunu doğurur. Buna göre toplumu yöneten elit kesimdir ve sınırlı sayıdaki bu elit kesim dönüşümlü olarak yönetici konumuna gelir.

Yunanca kökenli bir kelime olan oligarşi ne demektir?

Yunanca kökenli bir kelime olan oligarşi; “politik gücün, toplumun küçük bir
grubunun elinde olduğu yönetim şekli”ni ifade etmektedir.

“Siyasal Partiler: Modern Demokraside Oligarşik Eğilimlerin
Sosyolojik İncelemesi” başlıklı kitap kim tarafından yazılmıştır?

Robert Michels (1962), diğer elitist teorisyenlerden farklı olarak siyasi partilerdeki
oligarşik eğilimleri inceleyerek, buradaki elit yapıyı araştırmıştır ve bu konudaki
düşüncelerini “Siyasal Partiler: Modern Demokraside Oligarşik Eğilimlerin
Sosyolojik İncelemesi” başlıklı kitabında toplamıştır.

Michels siyasi partilerdeki oligarşik eğilimleri ühangi nedenlere bağlamaktadır?

Michels siyasi partilerdeki oligarşik eğilimleri üç nedene bağlamaktadır: Teknik nedenlerle halkın kendi kendini yönetmesi olanaksızdır.çünkü tüm büyük topluluklar kaçınılmaz olarak teknik uzmanlaşmayı ve uzman liderliği gerekli kılar. Entelektüel etkenler olarak Michels büyük ve karmaşık bir örgütte uzmanlaşmış, yönettikleri halk kitlelerinden daha yüksek bir kültür düzeyine erişmiş ve bu nedenle yönetilenler için kolay kolay vazgeçilemeyecek niteliklere bürünmüş kişiler olduklarını belirtir. Bu çevresel niteliklere ek olarak,
Michels halkın güçlü ve istikrarlı liderlik gereksinmesinden söz etmektedir. Bu
psikolojik gereksinme, liderlerin halkın gözünde yüceltilmelerini ve üstün insan
olduklarına inanılması sonucunu doğurur. Liderlerin böyle algılanmaları ise onların
örgütteki iktidarlarını güçlendirir.

Hayek’e göre sınırsız demokrasi nasıl mümkündür?

Hayek’e göre sınırsız demokrasi, gücü kanunla sınırlandırılmış iktidar ile
mümkündür. İktidarın sınırlandırılması ile ilgili olarak kuvvetler ayrılığı ilkesinin
ve anayasaların yeterince etkin olamayabileceğini vurgulamış ve hukukun
üstünlüğü ilkesini benimseyerek, bu sayede hükûmetin zorlayıcı gücünün genel
kurallara uygunluk dışında kullanılamayacağını belirtmiştir

Demokrasinin önündeki en önemli engeli sınırsız demokrasi ve bunun sonucu
olarak siyasal gücün kötüye kullanımı olarak gören düşünür kimdir?

Demokrasinin önündeki en önemli engeli sınırsız demokrasi ve bunun sonucu
olarak siyasal gücün kötüye kullanımı olarak gören iki önemli düşünür; F. A. Von
Hayek ve James M. Buchanan’dır.

Karl Marx demokrasiyi nasıl tanımlamıştır?

Karl Marx, 1800’lü yıllardaki demokrasiyi burjuvazinin egemen olduğu bir demokrasi
olarak nitelendirmiş ve ideal demokrasiyi proletaryanın egemen olduğu
bir demokrasi (Proletaryan Demokrasi) olarak tanımlamıştır.

“negatif oy ticareti” nedir?

Siyasal partilerin kendi çıkarları için bu şekilde anlaşarak toplumsal tercihlerde sapmaya yol açması “negatif oy ticareti”ni oluşturur

“parlamenter demokrasi” nedir?

Çoğunlukçu temsili demokrasinin uygulandığı yönetim sistemlerinden biri de
parlamenter sistemdir. Parlamenter yönetim sisteminin geçerli olduğu demokratik
yapıya “parlamenter demokrasi” denir.

Depolitizasyon nedir?

Depolitizasyon, toplumda çeşitli nedenlerle kendiliğinden beliren bir eğilimi veya
yönelişi değil fakat devlet otoritesince belli bir amaçla bilinçli olarak benimsenen
bir tutumu ifade etmek için kullanılır.