Sosyal Güvenlik Hukuku Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Uzun vadeli sigorta kolları nelerdir?

Uzun vadeli sigorta kolları şunlardır; • Malullük sigortası, • Yaşlılık sigortası, • Ölüm sigortasıdır

Malullük sigortası nedir?

Malullük hâli sürekli bir iş göremezlik hâli olarak düşünülebilir. Bu nedenle erken emeklilik hâline benzetilebilir. Bu nedenle bağlanan malullük aylığı alınan primlerin karşılığı değildir. Çünkü malullüğün ne zaman ortaya çıkacağı belli değildir. Malullük aylığı bağlanabilmesi için kısa bir sigortalılık süresi ve kısa bir prim ödeme gün sayısı yeterli olabilmektedir.

Malullük sigortasından sağlanan haklar nelerdir?

Malullük sigortasından sigortalılara sağlanan hak, malullük aylığı bağlanmasıdır.

Malullük sigortasından yararlanma şartları nelerdir?

Malullük aylığına hak kazanabilmek için; • Malul sayılmak, • Belirli bir süre prim ödemiş olmak • Kuruma yazılı başvuruda bulunmak gereklidir

5510 sayılı Kanun kapsamına göre malul sayılma şartları nelerdir?

Sigortalının veya işverenin talebi üzerine Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu; sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60’ını, sigortalılar için çalışma gücünün en az % 60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı malul sayılır.

Malullük sigortasından yararlanmak için prim ödeme süreci nasıldır?

5510 sayılı Kanun’a göre en az 10 yıldan beri sigortalı bulunup toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmalıdır. Prim bildirilmiş olması yeterli değildir, genel sağlık sigortası primleri dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması gerekir. Aksi takdirde malullük aylığı bağlanamaz.

Malullük aylığı nasıl hesaplanır?

Malullük aylığı; prim gün sayısı 9000 günden az olan sigortalılar için 9000 gün üzerinden, 9000 gün ve daha fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden 29. madde hükümlerine göre hesaplanır. Sigortalı başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise tespit edilen aylık bağlama oranı 10 puan artırılır. Ancak 4. Madde kapsamında sigortalı sayılanlar için 9000 prim gün sayısı 7200 gün olarak uygulanır.

Malullük aylığı ne zaman başlar?

5510 sayılı Kanun’a göre malullük aylığı sigortalılar, sigortalı iken görevinden ayrılmış ve daha sonra başka bir sigortalılık hâline tabi olarak çalışmamış olanların • Malul sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden önce ise yazılı istek tarihini, • Malul sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden sonra ise rapor tarihini, • 4. madde kapsamında çalışmakta olanların ise maluliyetleri sebebiyle görevlerinden ayrıldıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren başlar.

Malullük aylığı ne zaman kesilir?

Malullük aylığı almakta iken bu Kanun’a göre veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayanların malullük aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilir ve bu Kanun’a tabi olarak çalıştıkları süre zarfında 80. maddeye göre belirlenen prime esas kazançları üzerinden 81. madde gereğince kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ait prim alınır.

Malullük aylığının yeniden bağlanma süreci nasıl gelişir?

Yeniden çalışmaya başladıkları için malullük aylığı kesilenler, işten ayrılırlarsa kesilmiş olan malullük aylıkları yeniden bağlanabilir. Bunlardan işten ayrılarak yeniden malullük aylığı bağlanması için yazılı istekte bulunan ya da emekliye ayrılan veya sevk edilenlere kontrol muayenesine tabi tutulmak ve ilk aylığına esas malullüğünün devam ettiği anlaşılmak kaydıyla, 4. madde kapsamında çalışıyorsa görevinden ayrıldığı tarihi, diğerlerine ise istek tarihlerini takip eden ödeme döneminden itibaren yeniden malullük aylığı hesaplanarak bağlanır.

Malullük aylığı dışındaki yardımlar nelerdir?

Malullük aylığı alanlar ayrıca herhangi bir prim ödemeden ve tescil edilmelerine gerek kalmadan genel sağlık sigortalısı sayılırlar. Hem kendileri hem de bakmakla yükümlü oldukları kişiler, Kurumun hizmetlerinden yararlanırlar. Malullük aylığı alanlara durumlarına göre rehabilitasyon (işe alıştırma) hizmetleri verilebilir. Ayrıca malullük aylıklarına ek olarak geçici sosyal yardım zammı da verilecektir. Geçici devam eden ödemeler, günümüzde artık sembolik hâle gelmiş önemsiz tutarlardır.

Yaşlılık sigortası nedir?

Uzun vadeli sigorta kolları arasında yer alan yaşlılık sigortası, sürekli gelir kayıplarına neden olan yaşlılık riskine karşı güvence sağlamak üzere oluşturulmuştur. Yaşlılık aylığı bağlanamayan durumlarda ise toptan ödeme yapılır.

Yaşlılık sigortasından sağlanan haklar nelerdir?

Yaşlılık sigortasından sigortalıya sağlanan haklar yaşlılık aylığı bağlanması ve toptan ödeme yapılmasıdır.

Hangi özel durumlarda yaşlılık aylığı bağlanır?

Yaşlılık aylığı bağlanan özel durumlar şunlardır: • İşe başlamadan önce malul durumda bulunanlar, • Çalışma gücü kaybı %60’tan az olanlar, • Maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışanlar, • Erken yaşlananlar, • Sürekli bakıma muhtaç derecede malul çocuğu bulunan kadın sigortalılar. yaşlılık aylığı almaya hak kazanır.

Farazi hizmet süresi nedir?

Bazı ağır, tehlikeli ve yıpratıcı nitelikteki işlerde çalışanlara veya görevleri nedeniyle kendi istekleri dışında, çalışmalarında kesintiler yaşayanlara belli yaş sınırlarına ulaşmaları beklenmeden daha kısa sürede yaşlılık aylığı bağlayabilmek için, sigortalılık sürelerine esasen fiilen çalışılmadığı hâlde farazi (varsayıma dayalı) eklenen hizmet süreleridir.

Fiilî hizmet süresi zammı nedir?

5510 sayılı Kanun uyarınca bazı işyerleri ve işlerde çalışan sigortalıların hizmet sürelerine, buralarda geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için 60 il 90 gün arasında ek hizmet süresi eklenmesi öngörülmüştür. İşlerin ağırlık ve zorluk derecesine göre bu süre 180 güne kadar da çıkabilir. Örnek vermek gerekirse, bu durum yer altı maden işlerinde çalışanlar için geçerlidir. Fiilî hizmet süresi zammından yararlanmak için belirtilen işlerde ve işyerlerinde en az 10 yıl (3600 gün) çalışmak şarttır. Yer altında çalışanlarda bu süre 5 yıl (1800 gün) olarak uygulanacaktır.

Fiilî hizmet süresi zammı uygulanacak işler ve işyerleri nerelerdir?

Fiilî hizmet süresi zammı uygulanacak işler ve işyerleri şunlardır; • Kurşun ve arsenik işleri, • Cam fabrika ve atölyeleri, • Cıva üretimi işleri sanayisi, • Çimento fabrikaları, • Kok fabrikalarıyla termik santraller, • Alüminyum fabrikaları, • Demir ve çelik fabrikaları, • Döküm fabrikaları, • Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler, • Yer altı maden işleri, • Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler, • Su altında veya su altında basınçlı hava içinde gerektiren işler, • Türk Silahlı Kuvvetlerinde, • Emniyet ve polis mesleğinde, Milli İstihbarat Teşkilatında, • İtfaiye veya yangın söndürme işleri, • Basın ve gazetecilik mesleğinde, • Türkiye Radyo Televizyon Kurumu basın kartı sahibi olmak suretiyle; • Türkiye Büyük Millet Meclisi.

İtibari hizmet süresi zammı nedir?

5510 sayılı Kanun uyarınca bağlanacak yaşlılık aylıklarının hesabında, bazı olağanüstü durumlarda, fiilen çalışılmak suretiyle geçen hizmet sürelerine eklenen süreler vardır. Bunlar itibari hizmet süresi zammı olmaktadır. Bundan esas itibarıyla Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları yararlanır. Burada dikkat edilmesi gereken husus, itibari hizmet sürelerinin sadece aylık bağlama oranının hesabında prim ödeme gün sayısına eklenmesidir.

Yaşlılık aylığı ne zaman kesilir?

Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra yeniden çalışmaya başlayanların yaşlılık aylığı kesilecektir. Ancak bağımsız çalışanlardan, bağımsız çalışan tarımsal faaliyette bulunan çiftçiler hariç olmak üzere, yaşlılık aylığı bağlanmış olsalar bile dilekçe vererek hem çalışmalarına devam edebilirler hem de yaşlılık aylığını almaya devam edebilirler. Ancak bunların aylıklarından %15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir. Bunlardan ayrıca kısa vadeli sigorta kolları primi alınmaz.

Sosyal güvenlik destek primi nedir?

5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi hariç olmak üzere diğer alt bentlerine tabi olanlardan emekli olduktan sonra yeniden çalışmaya başlayanlardan aylıklarının kesilmemesi için yazılı istekte bulunanların yaşlılık aylıklarının ödenmesine devam edilebilmesi için bunlardan, almakta oldukları aylıklarının % 15’i oranında kesilen primdir.

Yaşlılık aylığı almakta olanlara yapılan sağlık yardımları nelerdir?

5510 sayılı Kanun hükümleri uyarınca yaşlılık aylığı almakta olanlar, ayrıca herhangi bir tescile gerek kalmadan genel sağlık sigortası kapsamına alınmışlardır. Yaşlılık aylığı alanlar ve bunların hak sahipleri, genel sağlık sigortasının sağlık hizmetlerinden yararlanırlar. Ancak genel sağlık sigortası primi ödemezler.

Ölüm sigortası ve ölüm sigortası yardımları nedir?

Uzun vadeli sigorta kollarından bir diğeri olan ölüm sigortası; sürekli gelir kayıplarına ve gider artışlarına neden olan, aileyi geçindirenin ölümüne karşı güvence sağlamak üzere oluşturulmuş bir sosyal sigorta koludur. Ölüm sigortasından sağlanan temel yardım, geride kalan hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanmasıdır. Aylık almaya hak kazanan olmaması durumunda toptan ödeme yapılması, evlenen kız çocuklara evlenme ödeneği verilmesi ve cenaze ödeneği verilmesi de yapılan diğer yardımlardır.

Ölüm aylığının bağlanması için gerekli şartlar nedir?

Ölüm sigortalarından ölüm aylığı bağlanması olanağı veren hâller şunlardır: • En az 1800 gün malullük, yaşlılık, ölüm sigortası primi bildirilmiş olmalıdır. Bu şart gerçekleşmişse ayrıca belirli bir sigortalılık süresi aranmaz ve geride kalan hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilir. • 4. maddeye tabi sigortalılar için (iş sözleşmeleriyle çalışanlar), her türlü borçlanma süreleri hariç olmak üzere, en az beş yıldan beri sigortalı bulunup toplam 900 gün malullük, yaşlılık, ölüm sigortası bildirilmiş olmalıdır. Burada prim ödeme gün sayısı azaltılmış; ancak buna karşı ayrıca beş yıllık sigortalılık süresi de istenmiştir. Bu alternatif, sadece 4/1/a sigortalıları için geçerlidir. • 47. maddede yazılı sebeplerle kazaya uğramış; malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemler tamamlanmadan sigortalı ölürse geride kalan hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilir. • Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı; sigortalı olarak yeniden çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilen sigortalıların ölümü hâlinde geride kalan hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilir. • Kendilerine ölüm aylığı bağlanabilecek hak sahiplerinin Kurumdan yazılı istekte bulunmaları gerekir.

Ölüme bağlı toptan ödeme ve ihya nedir?

Ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamaması durumunda, ölüm tarihi esas alınmak kaydıyla, 31. maddenin 1. fıkrasına göre yaşlılık toptan ödemesinde olduğu gibi hesaplanan tutar, 34. madde hükümleri dikkate alınarak hak sahiplerine toptan ödeme şeklinde verilir. Hak sahiplerine yapılacak toptan ödemenin toplamı, sigortalıya yapılacak toptan ödeme tutarını geçemez.

Ölüm aylığı alan kişilere yapılan evlenme ödeneği nedir?

Evlenmeleri nedeniyle, gelir veya aylıklarının kesilmesi gereken kız çocuklarına, evlenmeleri ve talepte bulunmaları hâlinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödenir. Evlenme ödeneği alan hak sahibinin aylığının kesildiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde yeniden hak sahibi olması hâlinde iki yıllık sürenin sonuna kadar gelir veya aylık bağlanmaz bu durumda olanlar Kanun kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılır.

Ölüm aylığı alan kişilere yapılan cenaze ödeneği nedir?

İş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli iş göremezlik geliri, malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olup da ölen sigortalının hak sahiplerine Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden cenaze ödeneği ödenir. Cenaze ödeneği; sırasıyla sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir. Cenaze ödeneğinin sırasıyla sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine ödenememesi ve sigortalının cenazesinin gerçek veya tüzel kişiler tarafından kaldırılması durumunda belirli tutarı geçmemek üzere belgelere dayanan masraflar; masrafı yapan gerçek veya tüzel kişilere ödenir.

Ölüm aylığı alan kişilere yapılan sağlık yardımları nelerdir?

Kurumdan ölüm aylığı almakta olanlar, herhangi bir prim ödeme yükümlülüğü olmaksızın ve ayrıca genel sağlık sigortalısı olarak tescile gerek olmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılırlar ve sağlık hizmetlerinden yararlanabilirler.

Sigortalılık süresi nedir?

Sigortalılık süresi, kısaca sigortalılığın başlangıcından aylık bağlama talebinde bulunulan zamana kadar geçen süredir. Bu süre içinde sigortalı aralıksız çalışırsa sigortalılık süresi ile prim ödeme gün sayısı aynı olabilir.

Hizmet borçlanması nedir?

Sigortalılık süresinden sayılmayan, ancak Kanun’da belirtilen bazı sürelerin primlerinin sonradan ödenmesi suretiyle sigortalılık süresinden saydırılmasına hizmet borçlanması denir.

Uzun Vadeli Sigorta Kolları Bakımından Üçüncü Kişinin Sorumluluğu nelerdir?

Üçüncü kişilerin sorumluluğu şunlardır: • Üçüncü bir kişinin kastı nedeniyle malul veya vazife malulü olan sigortalıya veya ölümü hâlinde hak sahiplerine, bu Kanun uyarınca bağlanacak aylığın başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı için Kurumca zarara sebep olan üçüncü kişilere rücu edilir. • Malullük, vazife malullüğü veya ölüm hâli, kamu görevlilerinin veya er ve erbaşlar ile kamu idareleri tarafından görevlendirilen diğer kişilerin vazifelerinin gereği olarak yaptıkları fiiller sonucu meydana gelmiş ise bu fiillerden dolayı haklarında kesinleşmiş mahkûmiyet kararı bulunanlar hariç olmak üzere sigortalı veya hak sahiplerine yapılan ödemeler veya bağlanan aylıklar için Kurumca kurumuna veya ilgililere rücu edilmez. • Kastı nedeniyle bir sigortalının maluliyetine veya ölümüne neden olan kişiye Kurum, uğradığı zararın peşin sermaye değerinin yarısını ödetebilecektir; yani rücu edecektir.

Malullük aylığından yararlanabilmek için prim ödemesi süreçleri nasıl olmalıdır?

Malullük aylığının hesaplanması nasıldır?

Malullük aylığının başlangıcı nasıldır?

Malullük aylığı neden verilmektedir?

Yaşlılık sigortası nedir? Yaşlılık aylığına hak nasıl kazanılır?

Yaşlılık sigortasından yararlanma şartları nasıldır?

Çalışma gücü kaybı %60'dan az olanlarda yaşılılık aylığına hak kazanma nasıldır?

Erken yaşlananlarda yaşlılık aylığı nasıl durumlarda sağlanır?

Yaşlılık aylığının kesilmesi hangi durumlarda olur?

Ölüm sigortası nedir? Açıklayınız.

Ölüm aylığında dul eşin hissesi nedir?

Ölüm aylığında çocukların hissesi nasıldır?

Ölüm sigortalısında anne ve babanın hissesi nasıldır?

Ölüm sigortalısının anne ve babasından aylık kesilmesi ne gibi durumlarda olur?

Ölüm sigortalısının kız çocuklarının aylıklarının kesilmesi ve yeniden bağlanması durumu nasıldır?