Kbrn Savunma Ve Güvenlik Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim
Kitle İmha Silahları
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
İstenen terörist etkinin oluşturulması için KBRN maddesinin yerleştirilmesi, teröristler açısından, infilak maddesi ya da bombanın yerleştirilmesi kadar önemlidir. Bazı alanlar, azami etkinin yaratılması (kirlenme ve ölümlere yol açma faktörü) açısından daha elverişlidir. Bu tip saldırılar için muhtemel hedefler nelerdir?
Bu tip saldırılar için muhtemel hedefler;
- Hükümet binaları,
- Stadyumlar,
- Elektrik üretim santralleri /fabrikalar
- Barajlar,
- Tarihî değeri olan yerler.
Kitle imha silahı (KİS) nedir?
Toplu ölümlere ve yaralanmalara, kalıcı veya geçici çevresel kirlenmelere ya da büyük yapısal hasarlara sebep olabilecek silahlara KİS adı verilir. Kullanım alanlarına göre Nükleer, Biyolojik, Kimyasal silahlar ve bunları taşıma kabiliyeti olan füzeleri de ifade eder
Türkiye’nin taraf olduğu kitle imha silahlarının (KİS) yayılmasının önlenmesine yönelik uluslararası antlaşmalar nelerdir?
KİS’in yayılmasının önlenmesine yönelik uluslararası antlaşmalar:
- Nükleer Silahların Önlenmesine Dair Antlaşma (NSÖA),
- Biyolojik Silahlar Sözleşmesi,
- Kimyasal Silahlar Sözleşmesi,
- Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşması.
Türkiye’nin taraf olduğu kitle imha silahları (KİS) ile ilgili malzeme ve teknolojiler ile bunların fırlatma vasıtalarının yayılmasının önlenmesine yönelik ihracat kontrol rejimleri nelerdir?
KİS ile ilgili malzeme ve teknolojiler ile bunların fırlatma vasıtalarının yayılmasının önlenmesine yönelik ihracat kontrol rejimleri:
- Wassenaar Düzenlemesi,
- Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi,
- Avustralya Rejimi,
- Nükleer Tedarikçiler Grubu,
- Zangger Komitesi
Kimyasal silahların yapımında kullanılan kimyasal maddelerin birçoğu, çok az denetimle ya da denetimsiz olarak satın alınabilir. Bu maddelere örnek veriniz?
Kimyasal silahların yapımında kullanılan kimyasal maddelerin birçoğu, çok az denetimle ya da denetimsiz olarak satın alınabilir. Bu maddelere örnek olarak;
- Siyanojen (kanı etkileyen madde),
- Klorin Gazı (boğulmaya yol açan madde),
- Karbonil Klorür (fosgen boğulma maddesi),
- Arsin (levisit-ciltte kabarcık oluşturan madde).
El yapımı kitle imha silahı (KİS) düzenekleri nelerdir?
El yapımı kitle imha silahı (KİS) düzenekleri;
- Kırmalı Düzenekler
- Patlamalı Düzenekler
- Mekanik Püskürtmeli Düzenekler
- Vektörler
- Fabrikasyon Askeri Tip KİS Düzenekleri
El yapımı kitle imha silahı (KİS) düzeneklerinden vektörler hakkında bilgi veriniz?
Vektörler, genellikle sadece canlı organizmaları yaymak için kullanılır. Vektör, bakteri taşıyıcısı olup bakteri bulaştırılmış böcek türü bir canlı, giyecek, yiyecek ya da su olabilir. Vektörler hava şartlarına bağımlı değildir ve bu tip yayma önceden tahmini ve kontrolü en zor olandır.
Kitle imha silahlarının farklı biçim ve ortamlarda kullanım metotları bulunmaktadır. Hedef özelliklerine göre bu kullanım metotları nelerdir?
Kitle imha silahlarının farklı biçim ve ortamlarda kullanım metotları bulunmaktadır. Hedef özelliklerine göre bu kullanım metotları;
- Havalandırma sistemlerine nüfus,
- Açık havada yayma ve
- Depolanmış kimyasal maddelere saldırılar
Önemli kişilerin korumasında görevli personelce uygulanması gereken prosedürler nelerdir?
Önemli kişilerin korumasında görevli personelce uygulanması gereken prosedürler;
- KBRN konusunda yeterli düzeyde eğitim alınmalı,
- KBRN olaylarına karşı farkındalığı ve yeterliliği arttırmak için düzenli tatbikatlar yapılmalı,
- KBRN koruyucu malzemelerine ve tespit cihazlarına sahip olmalı, ayrıca kullanımı konusunda tam bilgi sahibi olunmalı,
- KBRN saldırısı olmasına karşı acil eylem planları önceden hazırlanmalı, standart operasyon prosedürleri belirlenmeli,
- Önemli kişilerin gideceği yerler önceden kimyasal/biyolojik/radyolojik detektörleriyle ve tespit cihazlarıyla önceden kontrol edilmeli,
- Önemli kişilerin bulunduğu ortamda tespit dedektörleri herhangi bir kötü duruma karşı sürekli açık tutulmalı ve periyodik olarak kontrol edilmeli,
- Önemli kişilerin bulunduğu ortamdaki şüpheli olan nesneler çok iyi kontrol edilmeli,
- Önemli kişilerin bulunduğu ortama girip çıkanlar cihazlarla kontrol edilmeli.
Patlayıcı maddelerin patlaması sonucu çevrede büyük hasarlar doğurabilecek etkileri nelerdir?
Patlayıcı maddelerin patlaması sonucu çevrede büyük hasarlar doğurabilecek etkileri;
- Basınç etkisi
- Yüksek (Pozitif ) Basınç,
- Düşük (Negatif) Basınç
- Parça Etkisi
- Isı (Yakıcı) Etkisi
- Patlamanın Diğer Etkileri
Önemli kişilerin korumasında görevli personelin mektup bombaların tespitine yönelik bilmesi gerekenler nelerdir?
Mektup Bombanın Tanınması
- Normal mektuplara göre daha kalındır. Kalınlığı 5 mm den fazladır. Zarf içerisindeki bombada genellikle kullanılan plastik patlayıcı maddenin kalınlığı 5 mm’den az olur ise patlamaz.
- Aynı ebattaki normal mektuptan daha ağırdır.
- Hem mektubun adresine kesin gitmesini sağlamak, hem de patlayıcı maddenin zarf üzerine bırakacağı yağların gözükmesini önlemek amacıyla üzerine gereğinden fazla pul yapıştırılmıştır.
- Zarf üzerinde gereğinden fazla bant ve diğer yapıştırıcılar bulunabilir.
- Zarf üzerindeki ad, soyadı, unvan ve adreste yazı ve harf hatası olabilir.
- Genellikle yavaş yazıldıkları için yazılarda mürekkep birikimi olabilir.
- Mektubun ağırlığı ya da ebatları dengesiz olabilir (Patlayıcının olduğu taraf daha ağırdır).
- Normal mektuplara göre daha sert olup, katlanmaz ve kırılmazdır.
- Hafif ellendiğinde kısmi sertliklere rastlanabilir.
- Zarf kapağı açılmış, tekrar kapatılmış ve yapışma yerleri yapıştırıcı ile kapatılmış olabilir.
- Zarf üzerinde yağ ve kir lekeleri olabilir.
- Patlayıcı Maddenin kokusu zarf üzerinden algılanabilir.
- Zarf üzerinde kişiye özel, zata özel gibi ibareler bulunabilir.
- Bombalı mektupların imalinde kullanılan pil, kablo ve kapsül parçaları metal detektörleri ile yapılan kontrollerde tespit edilebilir.
- Bombalı mektuplarda genelde torba zarf kullanılır.
- Torba zarfın arka kapağı açılıp tekrar yapıştırılabilir.
Teröristleri KBRNP silahlarını kullanmaya yönelten nedenler olduğu gibi, bu silahlardan kaçınmaya yönelten sebepler nelerdir?
Teröristleri KBRNP silahlarını kullanmaya yönelten nedenler olduğu gibi, bu silahlardan kaçınmaya yönelten sebepler;
- Terör saldırılarına maruz kalan ülkelerin, yalnız teröristlere karşı değil onlara destek sağlayanlara karşı da misilleme yapmaları ve bu desteğin ispatlanması durumunda uluslararası örgütler aracılığıyla dünya kamuoyunda gündeme getirmeleri bir risktir.
- Bazı kimyasal ve biyolojik madde sadece belli iklim şartlarında etkilidir. Ayrıca bunların çoğu yalnızca hedefi nişan olarak kontrol edemezler, hava koşullarına bağlı olarak yayılım olacağından saldırganın kendisi de saldırının kurbanı olabilir.
Kirli bomba nedir?
Kirli Bomba; Kitle imha silahları (KİS) veya KBRN içerikli maddelerin yanına yerleştirilen veya birlikte kullanılan (IED) el yapısı bombaya ait düzenek ve kurgular ile konvansiyonel bir silah hâline getirilmesi sonucu, insanları öldürmek veya ciddi hastalıklara neden olacak şekilde Kimyasal/Biyolojik veya Radyoaktif maddenin serbest bırakılması amacıyla bileşenlerin bir araya getirilmesidir.
Bir kitle imha silahının (KİS) fiziksel şekilleri nelerdir?
Bir kitle imha silahının (KİS) fiziksel şekilleri nelerdir?
- Aerosoller
- Katılar
- Sıvılar
Kimyasal silahların üretilme imkânları hakkında bilgi veriniz?
Biyolojik silahların üretimi ve kültürde çoğaltılmaları için gerekli olanaklar fazla beceri ve uzmanlık gerektirmez. Bu olanaklar hemen hemen bütün laboratuvarlarda bulunabilir. Birçok devlet, üniversite ve şahıslar kimyasal ve özellikle biyolojik silahların üretimini, gayet meşru tıbbi ve insancıl araştırma paravanı ardında saklayabilir. Birçok pestisit (tarım haşere ilaçları) fabrikası kolayca kimyasal silah üretimine elverişli hale getirilebilir. Pek çok pestisit ve yan ürünlerinin insanlar üzerinde toksik olabilmeleri için sadece küçük değişiklikler yeterli olacaktır.
Terör örgütlerinin kitle imha silahları (KİS) saldırısı ile elde etmek istedikleri birçok sonuç ortaya çıkmaktadır. Bu sonuçlar nelerdir?
Terör örgütlerinin kitle imha silahları (KİS) saldırısı ile elde etmek istedikleri birçok sonuç ortaya çıkmaktadır. Bu sonuçlar;
- Kitlesel ölümlere yol açmak,
- Acil hal müdahale sistemlerini şaşkına çevirmek,
- Kentin normal yaşantısına sekte vurmak
- Tesislerde kirlenmeye yol açmak ve onları işlemez hâle getirmek,
- Paniğe ve şaşkınlığa yol açmak,
- Hükümetin halkı koruma ve terörist faaliyeti önleme kabiliyetine olan güveni sarsmak,
- Acil durum müdahale sistemlerine olan güveni sarsmak.
Teröristlerin KBRNP (CBRNe) silahlarını, zaaf gösteren hedeflere karşı kullanma kararlarını izah eden sebepler nelerdir?
Teröristlerin KBRNP (CBRNe) silahlarını, zaaf gösteren hedeflere karşı kullanma kararlarını izah eden sebepler;
- Kimyasal ve biyolojik silahların yapımı nispeten diğerlerine göre daha ucuz ve kolaydır
- Kimyasal silahların yapımında kullanılan birçok kimyasal madde ve diğer materyal, ticari amaçla piyasada meşru olarak satılmaktadır.
- Bu maddelerin fark edilmesi oldukça zordur.
- Ölümlere yol açmak için, saf olmaları gerekmemektedir.
- Saldırılar, ölümlere yol açmadan da, hükümet ve halk üzerinde psikolojik anlamda hasara sebep olarak başarılı olabilir.
Bir kitle imha silahının (KİS ) kategorileri nelerdir?
Bir kitle imha silahının (KİS ) kategorileri;
- Kimyasal Maddeler
- Biyolojik Organizmalar ve Maddeler
- Radyasyon Yayma Düzenekleri
- Nükleer Düzenekler
- Patlayıcılar (Büyük Araç Bombaları)
El yapımı kitle imha silahı (KİS) düzeneklerinden fabrikasyon askeri tip KİS düzenekleri hakkında bilgi veriniz?
Bazı terörist örgütlerin elinde standart askeri kimyasal ve biyolojik mühimmat ve bunları fırlatma, ateşleme ya da yayma düzeneklerinin (top, roketatar, uçak vb.) bulunması mümkündür. Bu maddelerin standart askeri formları daha geliştirilmiş olup yayılmaları ile ilgili olarak bazı gönderme araçları haricinde, standart dışı ve elde yapılmış terör düzenekleri ile aynı şekilde gerçekleştirilir.
Önemli kişilerin korumasında görevli personelin paket bombaların tespitine yönelik bilmesi gerekenler nelerdir?
Paket Bombaların Tanınması;
- Paket bombalar değişik şekil ve ebatlarda olabilir
- Paketin içinde ne tür malzemenin olduğu bilinmediğinden ağırlığından şüphe edilebilir.
- Paket üzerindeki gönderen alıcı, adres, ad-soyad ve unvanlarda yazı ve harf hatası olabilir.
- Paket, alıcının çok yakını, arkadaşları veya tanıdıklarından geliyormuş gibi gösterilebilir.
- Paket üzerinde kişiye özel, zata özel gibi ibareler bulunabilir.
- Paket üzerinde gereğinden fazla bant, yapıştırıcı gibi paketi sağlamlaştırıcı maddeler bulunabilir.
- Terörist paketi açacak olan kişiyi yönlendirmek için açma yerini belirleyen taşıma kulpu, “üst taraf ” ibaresi veya kilit kullanılmış ise; anahtarını da göndermiş olabilir.
- Gönderen kişinin daha önce böyle bir paket gönderip göndermediği hatırlanmalı, göndermedi ise şüphelenilmelidir.
- Gönderen kişinin yakınlık derecesi, sizin veya eşinizin yakınlık derecesi, doğum günü, evlilik yıldönümü gibi özel günleri bilmiyor ise yine şüphelenilmelidir.
- Bu tür paket gelen kişi, gönderen kişiyi arayıp paketi gönderip göndermediğini tespit etmelidir.
Önemli kişilerin korumasında görevli personelin kitap bombaların tespitine yönelik bilmesi gerekenler nelerdir?
Kitap Bombanın Tanınması
- Kitap bombalar değişik şekil ve ebatlarda olabilir
- Posta ile veya özel kargo ile gönderilir.
- Ad soyad, unvan ve adreslerinde yazı ve harf hataları olabilir.
- Kitabın iç kısmı oyulurken kitap çevresinde yırtılma emareleri olabilir.
- Kitabın iç kısmı oyulduktan sonra sayfaların birbirlerine yapıştırılması veya tutturulması gerektiğinden kitap sayfalarında bozulmalar oluşabilir.
- Patlayıcı maddenin kokusu algılanabilir.
- Kitap emsallerine göre daha ağırdır.
- Kitabın dengesi bozuk olabilir.
- Adres bölümünde zata veya kişiye özel ibareleri olabilir.
- Bombalı kitabın imalinde kullanılan pil, kablo ve kapsül metal dedektörleri ile yapılan kontrolde tespit edilir.
Gönderen kişinin yakınlık derecesi araştırılmalı, daha önce böyle bir paket gönderip göndermediği tespit edilmeli ve alıcının bu şahsı tanıyıp tanımadığı öğrenilmelidir