Meteoroloji 2 Dersi 5. Ünite Özet
Meteorolojik Kodlar-I: Metar Ve Specı
Havacılık Amaçlı Rutin Hava Raporu-METAR
Meteorolojik olay ve parametrelerin günün belirli zamanlarında ölçülmesi ve değerlendirilmesine gözlem veya rasat denir. Havacılık amaçlı yapılan gözlemler ise kullanıcıların ihtiyacına göre meteoroloji ve havacılık otoritelerinin (uluslararası ve ulusal) belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde yapılan ölçüm ve gözlemlerdir. Bu ölçüm ve gözlemlere dayalı olarak hazırlanan ve rutin olarak yayınlanan hava raporuna METAR (Meteorological Terminal Air Report) adı verilir.
METAR gözlemleri, uluslararası meydanlarda her yarım saatte bir; ulusal ve askeri meydanlarda saatte bir; gün doğumu, gün batımı saatleri arasında çalışan meydanlarda ise uçuş öncesini kapsayacak şekilde yapılmaktadır. Gözlem süresi, METAR raporu saatinden önceki 10 dakikalık süreyi kapsamaktadır. Bu süre boyunca elde edilen ortalama meteorolojik şartlar METAR raporu içinde yer almaktadır. Havacılık amaçlı yapılan rasatlar sonrasında elde edilen çeşitli parametrelere ait veriler, sayısal ve meteorolojik kısaltmaların kullanıldığı bir kod formuna çevrilerek METAR raporu oluşturulur. Raporda yer alan her bir grup, ayrıntısı belirlenmiş yapıda ve kurallarına uygun olarak kodlanmaktadır. Rapor içinde yer alan gruplar birbirine benzemez. Gözlem süresi boyunca meydana gelmeyen parametre veya parametrelere ait grup/gruplar METAR raporu içinde yer almaz.
1. Grup: Tanımlayıcı Grup: Rapor tipi, yer belirteci ve zaman bilgisinden oluşmaktadır. Aşağıda METAR raporunun tanımlayıcı grubuna ait kod formu görülmektedir:
METAR COR CCCC YYGGggZ NIL AUTO
Rapor tipi: Raporun tipini belirtmek amacıyla METAR ifadesi raporun başında yer almaktadır.
Yer belirteci (CCCC): METAR raporu hazırlanan havaalanının, dört harften oluşan belirteci bu grup ile rapora dâhil edilmektedir.
Zaman Grubu(YYGGggZ): Zaman grubu ile METAR raporunun yayınlandığı gün ve saat belirtilmektedir. Burada;
- YY: Raporun yayınlandığı aya ait günü,
- GGgg: Raporun yayınlandığı saat ve dakikayı,
- Z: UTC (Universal Time Coordinated) zaman göstericisini
belirtmektedir ve ZULU saati olarak okunmaktadır.
Uluslararası meydanlarda tam saati 20 ve 50 geçe; ulusal meydanlarda ise tam saati 50 geçe METAR raporu yayınlanmaktadır.
Tanımlayıcı Grup Bölümünde Kullanılan Terimler (COR): “ Corrected ” teriminin kısaltmasıdır ve gözlemlerin düzeltilmesi hâlinde raporlarda kullanılmaktadır.
2. Grup: Yer Rüzgârı: Yer rüzgârının hızını ve yönünü ölçen alete anemometre denir. Anemometreler, pist rakımından itibaren yaklaşık 10 metre yüksekliğe ait rüzgâr ölçümlerini gerçekleştirebilecek şekilde yerleştirilmektedirler. Rüzgâr ölçümü yapılan alanın etrafında bulunan binaların sayısı, şekil ve yeryüzü engebelerinin pürüzlülüğü anometrenin bulunacağı yüksekliği 9 ile 11 metre arasında değiştirmektedir. Aşağıda METAR raporunun yer rüzgârı grubuna ait kod formu verilmiştir:
dddffGf m f m : Yer rüzgârı.
ddd: Yer rüzgârının yönü.
Gözlem süresi boyunca elde edilen rüzgâr yön ölçümlerinin ortalaması, rüzgâr yönü bölümüne üç haneli sayısal bir değer olarak kodlanır. Sinoptik ve Aeronotik meteorolojide rüzgâr yönler 360°’lik daire üzerinden 10°’lik aralıklarla gerçek kuzeye göre verilmektedir. İniş ve kalkış esnasında uçağa verilen rüzgâr yön bilgisi ise manyetik kuzeye göre verilmektedir.
ff : Yer rüzgârının hızı.
Gözlem süresi boyunca elde edilen rüzgâr hız ölçümlerinin ortalaması, rüzgâr yön bilgisinin arkasına boşluk bırakılmadan iki haneli sayısal bir değer olarak kodlanır. Rüzgâr hızı tek rakamlı bir değer ise bu durumda ilk rakam sıfır olacak şekilde kodlama yapılmaktadır.
Gf m f m : Maksimum rüzgâr hızı (Hamle).
G harfi, Gust (Hamle) kelimesinin baş harfidir ve maksimum rüzgârı ifade etmektedir. Gözlem süresi boyunca ölçülen maksimum rüzgâr hızının ortalama rüzgâr hızından 10 knot veya daha fazla olduğu durumlarda maksimum rüzgâr rapora dâhil edilmektedir.
KT veya MPS : Rapor edilen rüzgâr hız birimi.
KT rüzgâr hız biriminin Knot yani deniz mili/saat (Nautical Mile Per Hour), MPS (Meters Per Second) ise rüzgâr hız biriminin metre/saniye olduğunu göstermektedir.
d n d n d n Vd x d x d x = Ekstrem yönler
Gözlem süresi boyunca rüzgâr yönünde 60° veya daha fazla, ancak 180°’den az bir değişim ile birlikte ortalama rüzgâr hızının 3 knot (2 m/s) veya daha fazla olduğu durumlarda ekstrem yönler rapora ilave edilmektedir. Rüzgâr yönünde meydana gelen bu değişim, saat istikameti doğrultusunda iki sınır rüzgâr yön değeri arasına “V” işareti konularak belirtilir. Böyle bir durumun gerçekleşmediği durumlarda ekstrem yönler rapora dâhil edilmez.
VRB’nin kullanımı: VRB, Variable (Değişken) teriminin kısaltmasıdır ve çeşitli koşullara bağlı olarak kullanılmaktadır. Bu koşullar;
- Rüzgâr hızı 3 knot’tan (2 m/s) az ise;
- Rüzgâr hızı yüksek ve rüzgâr yönünde 180° veya daha fazla değişim meydana geliyorsa ve rüzgâr yönü için tek bir yön verilemiyorsa bu durum da VRB terimi kullanılır. Örneğin havaalanı üzerinden oraj geçiş sırasında tek bir rüzgâr yönü vermek imkânsız olduğu için rüzgâr yönü VRB olarak verilir.
00000 (beş tane sıfır), rüzgâr hızının 1 knot (0,5m/s)’tan az olduğu durumlarda rüzgâr grubu yerine kodlanır ve rüzgârın sakin olduğunu belirtir. Rüzgâr hızının 100 knot (50 m/s) veya daha fazla olduğu durumlarda P99KT (P99MPS) rüzgâr hız grubu yerine yazılır.
3. Grup: Görüş Mesafesi Grubu: Görüş mesafesi bilgisi, gözlemci ya da tam otomatik gözlem aletler yardımıyla elde edilmektedir. CAVOK terimi ile ilgili ayrıntılı bilgi bulut bilgisi bölümünde yer almaktadır.
VVVV - hâkim görüş (rüyet): Havaalanı yüzeyinin en az yarısı veya daha fazlasında etkili olan en yüksek görüş mesafesi değeri hâkim görüş olarak tanımlanmaktadır. Hâkim görüsün görüldüğü alanlar bitişik veya bitişik olmayan alanları kapsayabilir. Bu değer insan gözlemleri ya da elektronik sistemlerle elde edilmektedir
- Gözlem süresi boyunca görüş mesafesi ölçümü tüm yönlerde aynı değer se veya kıstaslara uygun bir değişiklik yoksa hâkim görüş grubu rapor edilir.
- Gözlem süresi boyunca görüş mesafesi ölçümü tüm yönlerde aynı değer değil ise veya görüş değeri hızlı bir şekilde değişiyor ve hâkim görüş belirlenemiyor ise, gözlemlenen en düşük görüş değeri hâkim görüş bölümüne kodlanır.
V N V N V N V N D V : Minimum görüş
V N V N V N V N : Minimum görüş değer.
D V : Minimum görüşün yönü.
Gözlemlenen minimum görüş, hâkim görüşten faklı ve minimum görüş;
- 1500 metreden az veya
- Hâkim görüsün %50’snden az ve 5000 metreden az se bu durumda minimum görüş, yönü le birlikte rapora ilave edilir. Ancak yukarda belirtilen şartların sağlanamadığı durumlarda minimum görüş rapora dâhil edilmez. Eğer en düşük görüş mesafesi birden fazla yönde ölçülmüş ise bu durumda uçuş faaliyetler için önemli olan yön, minimum görüş değer arkasına boşluk bırakılmaksızın rapora ilave edilir.
4. Grup: Pist Görüş Mesafesi (RVR) : Uçak pist orta çizgisi üzerinde iken, pilotun pist orta çizgisini gösteren ışıkları veya yüzey işaretlerini görebildiği mesafeye pist görüş mesafesi (Runway Visual Range-RVR) denir. Aşağıda pist görüş mesafesini gösteren kod formu görülmektedir.
RD R D R / V R V R V R V R İ
İniş ve kalkışa uygun bir ya da daha fazla pist/pist başı için pist görüş mesafeler aşağıdaki kurallara uygun şekilde rapora dâhil edilir. Bu kurallar;
- Pist görüsü ölçümlerinin insan gözlemine dayalı olarak yapıldığı pistlerde, hâkim veya minimum görüş her havaalanı için belirlenen pist görüsü limit değerine eşit ya da altına düştüğünde.
- Pist görüsü ölçümlerinin otomatik cihazlarla yapıldığı yerlerde, hâkim veya minimum görüş 1500 metre ve altına düştüğünde ya da hâkim veya minimum görüş her ne olursa olsun; pist görüsü 1500 metre ve altına düştüğünde. Ancak yukarıdaki şartların sağlanmadığı durumlarda ise pist görüş mesafesi raporda yer almaz.
R: RVR grup belirticisi.
D R D R : Pist numarası.
Pist görüş mesafesi verilen pistin / pist başının numarası DRDR grubu ile verilmektedir. Paralel pistlerde, pistin pozisyonu belirtilirken sol -L (Left), sağ -R (Right) ve merkez -C (Center) ifadeler kullanılmaktadır
V R V R V R V R : Pist görüş mesafesi (metre).
Pist görüş mesafesi grubu rapor içinde en fazla dört piste kadar tekrarlanabilir. Eğer, ölçülen değer kullanılmakta olan ölçüm sisteminin (RVR cihazı, pist ışıklarını sayma yöntem) değerlendirebileceği minimum değerden az se, VRVRVRVR grubunda rapor edilen değerin önüne “M” harf konur. Bu durum ölçülebilen en düşük değer olduğunu belirtir
i: Pist görüşündeki değişim
Gözlem süresi boyunca pist görüş mesafesinde belirli azalma veya artışlar görülebilmektedir. Bu değişimler, “U, D ve N” harfleri kullanılarak belirtilmektedir.
U : 10 dakikalık gözlem süresi boyunca pist görüş mesafesinde görülen 100 metre ve üzerindeki artışlar için kullanılmaktadır.
D: 10 dakikalık gözlem süresi boyunca pist görüş mesafesinde görülen 100 metre ve üzerindeki azalış için kullanılmaktadır.
N: 10 dakikalık gözlem süresi boyunca pist görüş mesafesinde görülen 100 metrenin altındaki artış ya da azalışlar için kullanılmaktadır.
- Pist Görüşündeki Önemli Değişimler (Ekstrem Değerler): Pist görüşündeki minimum ve maksimum değerler grubu ile raporda yer almaktadır.
5. Grup: Hâlihazır Hava Durumu: Bu grupta havacılık faaliyetler için önem arz eden, havaalanında ya da yakınında meydana gelen/gözlenen hâlihazır hava olayları raporlanmaktadır. Hâlihazır ve tahmin edilen hava olaylarının raporlanması sırasında Dünya Meteoroloji Organizasyonu’nun (World Meteorological Organizaton - WMO) 306 No’lu dokümanında Kod 4678 başlığı altında yer alan kısaltma terimler kullanılmaktadır.
KOD 4678 - Hâlihazır ve tahmin edilen hava olayları: Meteorolojik Olayın Yakınlık veya Şiddeti: Kod 4678’de meteorolojik olay / olaylara ait yakınlık ve şiddet bilgileri bulunmaktadır.
Tanımlayıcı: Kod 4678’de meteorolojik olay / olaylara ait tanımlayıcılar bulunmaktadır. SH (Sağanak - Showers), TS (Oraj - Thunderstrom), FZ (Aşırı Soğumuş - Freezing), FG (sis), DZ (çisenti), RA (yağmur), MI (Sığ sis - Shallow), BC (Parçalı sis - Patches), PR (Kısmi sis - Partial), BL (Savrulan toz, kum, kar vb.- Blowing): DR (Sürüklenen toz, kum, kar vb.- Low Drifting), N BLSN (kar yağışı ile birlikte, savrulan kar) şeklinde kısaltmalar kullanılır.
Hava olayları: Kod 4678’de yer alan “Meteorolojik Olaylar” yağışlar, görüş engelleyici meteorolojik olaylar ve diğer meteorolojik olay ve olaylar olarak ayrılır. GR (Dolu - Hail): GS (Küçük Dolu ve/veya Kar Paletleri - Small Hail and/or Snow Pellets), BR (Pus – Mist), FG (Sis - Fog): FU (Duman - Smoke), HZ (Toz Pusu - Haze), DU (Geniş Alana Yayılmış Toz -Widespread Dust), SA (Kum - Sand), SQ (Squall): Rüzgâr hızının ani bir şekilde en az 16 knot artması ve rüzgâr hızının 22 knot veya daha fazla bir hıza ulaşması ve bu durumun en az bir dakika devam etmesi durumunda, SQ kısaltması kullanılmaktadır. DS (Toz Fırtınası - Duststorm), SS (Kum Fırtınası - Sandstrom), PO (Toz-Kum Türbüyonu - Dust or Sand Whirls): FC (Tornado veya Su Hortumu - Funnel Cloud): Kümülonimbus (Cb) bulutunun tabanında asılı bir şekilde oluşan yer yüzeyine ulaşan veya belli bir seviyede asılı bir şekilde kalabilen dikey eksene sahip huni şeklindeki yapıdır. UP (Tanımlanamayan Yağış - Unknown Precipitation)
6. Grup: Bulut Bilgisi: Bulut bilgisi bölümünü, bulut kapalılık miktarı ve yüksekliği bölümü veya dikine görüş veya NSC (Önemli Bulut Yok) veya NCD (Tespit Edilen Bulut Yok) bölümlerinden oluşmaktadır
N S N S N S h S h S h S : Bulut kapalılık ve yüksekliği.
N S N S N S : Bulut kapalılığı.
h S h S h S : Bulut taban yüksekliği. Bulut taban yükseklikleri feet cinsinden verilmektedir.
Bulut bilgisi; FEW, SCT, BKN ve OVC kısaltmalarından uygun olan birisi ve bunu takiben boşluk bırakılmaksızın bulut tabakasının taban yüksekliği birlikte kodlanır. Bulut gruplarının rapor edilme sırası bulut taban yüksekliğine göre en alt seviyeden en üst seviyeye doğru yapılmaktadır. Raporlanan bulut grup sayısı önemli konvektif bulutlar haricinde üçü geçmemektedir. Ancak önemli konvektif bulutların her zaman kodlanması gerekmektedir. Bulut gruplarının raporlanma sırası;
- Grup’ta taban yüksekliği en düşük olan bulut tabakası, kapalılığına bakılmaksızın FEW, SCT, BKN ve OVC kısaltma terimlerinden biri kullanılarak kodlanmaktadır.
- Grup’ta kapalılığı 2/8’den daha fazla olan bulut tabakası, SCT, BKN ve OVC kısaltma terimlerinden biri kullanılarak kodlanmaktadır.
- Grup’ta kapalılığı 4/8’den daha fazla olan bulut tabakası, BKN ve OVC kısaltma terimlerinden biri kullanılarak kodlanmaktadır. • Eğer CB ve TCU bulutları gözlenmiş ise bu durumda bu bulutlar, yüksekliklerine bağlı olarak uygun olan konuma dördüncü grup (ilave grup) olarak kodlanmaktadırlar.
VVh S h S h S : Dikine Görüş Gökyüzünün, sis, kum veya toz fırtınası veya diğer görüş engelleyici olaylar nedeniyle görülemediği durumlarda bulut grubu yerine dikine görüş grubu METAR raporunda yer almaktadır. Dikine görüş feet cinsinden ölçülmektedir.
VV : Dikine görüş belirticisi (Vertical Visibility).
h S h S h S : Dikine görüş mesafesi.
CAVOK (Ceiling And Visibility OKey): CAVOK terimi; hâkim görüş, pist görüş mesafesi, hâlihazır hava durumu ve bulut grupları yerine meteorolojik raporlarda kullanılmaktadır. CAVOK teriminin kullanılabilmesi için birtakım koşulların meydana gelmesi gerekmektedir. Bu koşullar aşağıda sıralanmaktadır:
- Hâkim görüş 10 km veya daha fazla ise,
- 1500 metrenin (5000 feet) altında bulut yoksa veya her meydan için belirlenen minimum sektör irtifasının (Minimum Sector Altitude) altında bulut yoksa ve Cumulonimbus (CB) ile Cumulus Congestus (TCU) bulutu bulunmuyor ise,
- Kod – 4678’e göre havacılık için önemli hava olayları yoksa.
NSC (Önemli Bulut Yok - No Significant Cloud): Havada bulut yoksa ya da gözlemlenen en alçak seviyedeki bulutun taban yüksekliği, o meydan için belirlenen minimum sektör irtifasına (Minimum Sector Altitude) eşit veya üzerinde ise ve bu bulutlar CB veya TCU değilse ve CAVOK teriminin kullanımı da uygun düşmüyorsa, bulut grubu yerine NSC kısaltma terimi kullanılır.
NCD (Tespit Edilen Bulut Yok - No Cloud Detected):
Tüm parametreleri kapsayan gözlem ve ölçümlerin tam otomatik sistemlerle yapılması durumunda, sistemdeki silyometre sensörü/sensörleri tarafından “Bulut Yok” tespiti yapılıyor ise, bulut grubu yerine NCD kısaltma terimi kullanılır. NCD kısaltma terimi ülkemizde kullanılmayacaktır.
7. Grup: Sıcaklık Bilgisi: Hava sıcaklığı ve işba sıcaklığı tam °C olarak rapor edilmektedir. Ölçülen sıcaklığın ondalık değeri 0,5 °C ve üzerinde ise bu durumda sayının ondalık değeri bir üst değere (daha sıcak olan değere) yuvarlanarak raporlanmaktadır.
T’T’: Hava sıcaklığı grubu
T d ’T d ’ : İşba sıcaklığı grubu 0°C’nin altında ölçülen eksi (-) sıcaklıklar, sıcaklık değerlerinin önüne M (minus) harfi konularak raporlanır.
8. Grup: Basınç Bilgisi: Basınç bilgisi bölümüne ölçülen basınç değeri, ondalık kısmı dikkate alınmadan sadece tam sayı olarak raporlanmaktadır. Basınç grubu Q harfiyle başlar ve arkasına dört haneli olarak QNH basınç değeri yazılır.
Q: Basınç grubu göstericisi.
P H P H P H P H : QNH basınç değeri (hPa). Eğer basınç “inchHg” cinsinden ölçülmüş ise bu durumda grup A harfi ile başlamaktadır. QNH = 29.71 inchHg ise bu değer “A2971” olarak rapor edilmektedir.
9. Grup: Ek Bilgiler: Uçuşlar için önemli olan geçmiş hava olayları, alçak seviye rüzgâr kesmesi, bölgesel hava anlaşmalarına göre deniz yüzey sıcaklıkları ve denizin durumu ve pistin durumu ek bilgiler bölümünde incelenmektedir.
REw’w’ - Geçmiş Hava Olayları Grubu
RE : Geçmiş hava olayı göstericisi
w’w’: Geçmiş hava olayı
En son METAR rasadından itibaren bir sonraki rasat saatine kadar geçen süre içinde fakat rasat süresi içinde gözlenmeyen meteorolojik olaylar, bu grup kullanılarak raporlanmaktadır. Geçmiş hava grubu da hâlihazır hava grubunda olduğu gibi maksimum üç grup hâlinde verilmektedir.
Alçak Seviye Rüzgâr Kesmesi (Wind Shear): Rüzgâr kesmesi, uçuş operasyonları üzerinde dikkat edilmesi gereken durumların başında gelmektedir. Bu nedenle yaklaşma veya kalkış hattı boyunca pist seviyesi ile 500 metre (1600 feet) yükseklik arasında tespit edilen rüzgâr kesmesi bilgisi METAR raporunda kodlanmaktadır. Rüzgâr kesmesi kodlaması WS (Wind Shear) göstericisi ile başlamaktadır. Rüzgâr kesmesi, bir pist başında belirlenmiş ise, “WS RDRDR” kod formatında, Şayet Rüzgâr kesmesi her iki pist başında da belirlenmiş ise bu durumda “WS ALL RWY” kod formatında rapor edilmektedir.
WT S T S /SS’ - Deniz Yüzey Sıcaklığı ve Denizin Durumu: METAR raporunda denizin durumu raporlanırken WMO’nun yayınlamış olduğu 306 nolu dokümanda yer alan Kod 3700 tablosundan yararlanılmaktadır. Bu tabloda denizin durumu ve dalga yüksekliklerine bağlı olarak deniz durumunu belirten kod numaraları bulunmaktadır. Bu grup ülkemizde kullanılmayacak olup ancak diğer ülkelere ait METAR raporlarında bulunabilmektedir.
W: Deniz yüzey sıcaklığı grup göstericisi.
TSTS: Deniz yüzey sıcaklığı (°C).
S: Denizin durumunu gösteren grup göstericisi.
S’ : Denizin durumu (Kod 3700 Denizin durumu ve dalga yüksekliği)
RD R D R E R C R e R e R B R B R - Pistin Durumu: Pist üzerinde yağış sonrası meydana gelen birikinti miktarını ve pistin frenleme durumuna ilişkin bilgilerin yer aldığı bölümdür. Bu bölüm raporlanırken WMO’nun yayınlamış olduğu 306 nolu dokümanda yer alan Kod 919, 519, 1079 ve 366 tablolarından yararlanılmaktadır. Kod 919’da pistin durumunu, Kod 919’da pist üzerindeki birikinti veya kirlilik boyutunu, Kod 1079’da pist üzerindeki birikinti miktarını ve Kod 366’da ise piste ait sürtünme katsayısı veya frenleme durumunu gösteren kod numaraları bulunmaktadır.
R: Pist tanımlayıcısı (Runway)
D R D R : Pist numarası
E R : Pistin durumu (Kod 0919)
C R : Pist üzerindeki birikinti / kirlilik boyutu (Kod 0519)
e R e R : Birikinti miktarı (Kod 1079)
B R B R : Sürtünme katsayısı / Frenleme durumu (Kod 0366) Paralel pist olan havaalanlarında, pistin pozisyonu belirtilmek üzere L, C veya R harfleri pist numarasının sonuna dâhil edilir.
Kar yağışı nedeniyle pist veya pistlerin trafiğe kapatıldığı “SNOCLO” ile kapalı pist veya pistlerin tekrar trafiğe açıldığı ise “CLRD//” ifadesi ile belirtilmektedir.
Havacılık Amaçlı Seçilmiş Özel Hava RaporuSPECI
ismidir ve METAR raporu yayımlandıktan sonra meteorolojik şartların belirlenen kıstaslar çerçevesinde değişmesi sonucunda yayınlanmaktadır. SPECI raporu, meteorolojik şartların kötüye gidişi nedeniyle gözlemden hemen sonra, meteorolojik şartların iyiye gitmesi durumunda ise yayınlanmadan önce 10 dakika beklenilir ve eğer bu süre içinde gözlemde önemli bir değişiklik gerçekleşmezse yayınlanır. SPECI ve METAR rapor formatları birbirine benzer yapıdadır. Her iki raporda da ortak olarak kullanılan gruplar ve elemanlar aynı anlamı taşımaktadır. SPECI raporuna özgü olarak değişen grupların açıklamalarına aşağıda yer verilmiştir.
YYGGggZ: Zaman Grubu
YY: SPECI gözleminin yapıldığı tarihtir
GGgg: SPECI yapılmasını gerektiren meteorolojik durumun başlama, değişme veya sona erme saati ve dakikasıdır.
Z: UTC olarak zaman belirticisidir
SPECI gözlemleri, bazı meteorolojik parametrelerin belirli kıstaslara göre değişmesi hâlinde yapılır ve yayınlanır. Değişim gösteren meteorolojik parametreler:
- Yer rüzgârı,
- Hâkim görüş,
- Pist görüş mesafesi,
- Meteorolojik olay
- Bulut bilgileri
Uçuş Planlamasında METAR ve SPECI Raporlarının Kullanımı
Hava trafik birimlerine verilen ve bir hava aracının planlanan uçuşuna veya uçuşun bir kısmına ait bilgiye uçuş planlaması denir. Uçuş planlaması yapılırken yer seviyesine ve uçuş gerçekleştirilecek uçuş seviyelerine ait meteorolojik bilgilere ihtiyaç duyulmaktadır. Uçakların iniş ve kalkış safhalarında, etkilendiği parametrelerden bazıları aşağıda sıralanmaktadır.
- Yer rüzgârı: Pilot ve hava trafik kontrolörleri, yer rüzgârının yön ve hızını bilme ihtiyacı duymaktadırlar. Uçağın piste inişi ve kalkışı sırasında kullanılacak olan pist yönü, yer rüzgârına göre seçilmektedir.
- Dikine rüzgâr kesmesi (Wind shear): Dikine rüzgâr kesmesi iki seviye arasındaki rüzgâr yönündeki değişikliklerdir. Dikine rüzgâr kesmesinin oluşması iniş ve tırmanış safhalarında ciddi problemlere yol açmakta ve uçağın havada tutunabilmesini zorlaştırmaktadır.
- Görüş mesafesi: Görüş mesafesinin kısıtlı ve bulut tabanının düşük olması, bir havaalanının hava trafik akışını olumsuz yönde etkilemektedir.
- Bulutlar: Alçak bulut taban yüksekliğine sahip olan bulutlar ve konvektif yapıya sahip Cu ve Cb bulutları uçakları iniş ve kalkış aşamasında olumsuz yönde etkilemektedir.
- Yağış: Yağışlar, iniş ve kalkış aşamasında çeşitli şekilde uçuşu etkilemektedirler.
-
2024-2025 Öğretim Yılı Güz Dönemi Kayıt Yenileme Duyurusu
date_range 7 Ekim 2024 Pazartesi comment 1 visibility 714
-
2024-2025 YKS Ek Yerleştirme İle Yerleşen Adayların Çevrimiçi (Online) Başvuru ve Kayıt Duyurusu
date_range 24 Eylül 2024 Salı comment 1 visibility 399
-
Çıkmış Soruları Gönder Para Kazan!
date_range 10 Eylül 2024 Salı comment 5 visibility 2358
-
2023-2024 Öğretim Yılı Yaz Okulu Sınavı Sonuçları Açıklandı!
date_range 27 Ağustos 2024 Salı comment 0 visibility 695
-
2024-2025 Öğretim Yılında İlk kez Kayıt Yaptıracak Adayların Ödeyeceği Ücretler
date_range 20 Ağustos 2024 Salı comment 0 visibility 2645
-
Başarı notu nedir, nasıl hesaplanıyor? Görüntüleme : 25337
-
Bütünleme sınavı neden yapılmamaktadır? Görüntüleme : 14362
-
Akademik durum neyi ifade ediyor? Görüntüleme : 12400
-
Harf notlarının anlamları nedir? Görüntüleme : 12360
-
Akademik yetersizlik uyarısı ne anlama gelmektedir? Görüntüleme : 10247