Belediye, İmar ve Gayrimenkul Mevzuatı Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Yerel yönetimler nedir?

Yerel yönetimler il, belediye ve köy halkının yerel ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulan organları seçimle işbaşına gelen kamu tüzelkişilikleridir. 

Kaç tür yerel yönetim vardır?

Anayasaya göre ilde;

• İl özel idaresi,
• Belediye ve
• Köy olmak üzere üç tür yerel yönetim vardır.

Kentlerde belediyeler, kırsal yerleşimde köy muhtarlıkları ve illerde il özel idaresi yerel yönetim birimleridir. Bu idarelerin ortak özellikleri ise yerinden yönetim ilkesine uygun olarak düzenlenmeleridir. Yerinden yönetim çeşitli kamu hizmetlerinin merkezi idare dışında örgütlenmesi yürütülmesidir.

Osmanlı döneminde “İl Özel İdareleri” ilk olarak hangi tarihte ve hangi kanunla kurulmuştur?

Osmanlı merkeziyetçi yapısının taşra yönetimine uygulamak amacı ile Vilayet Umumi Meclisleri yeni adı ile İl Özel İdareleri ilk olarak 1864 tarihinde Teşkili Vilayet Nizamnamesi ile kurulmuştur.

İl özel idaresinin kuruluş ve yönetim esasları hangi yıl belirlenmiştir?

1913 yılında geçici bir kanun olarak yürürlüğe konulan bir düzenleme ile “İdare-i Umumiyei Vilayet Kanunu Muvakkati” ile İl özel idarelerinin kuruluş ve görevlerine ilişkin ilk esaslarda belirlenmiştir.

Hangi yıl ve hangi sayı ile “İl Özel İdaresi Kanunu” olmuştur?

1987 yılında 3360 sayılı Kanunla bazı maddeleri yeniden düzenlenmesi ile “İdare-i Umumiyei Vilayat Kanunu Muvakkati” kanununun ismi “İl Özel İdaresi Kanunu” olarak değiştirilmiştir. Son olarak il özel idaresinin kuruluşunu, organlarını, yönetimini, görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları 04.03.2005 tarih ve 25745 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ile yeniden düzenlenmiştir.

5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nda il özel idaresi tanımı nasıldır?

İl özel idaresi; il halkının mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel kişisi olarak tanımlanmaktadır.

İl özel idaresi nasıl kurulur?

İl özel idaresi, ülkemizdeki her hangi yeni bir ilin kurulması ile kanunla kurulur ve ilin kaldırılmasıyla tüzel kişiliği sona ermektedir. İl özel idaresinin görev alanı il sınırlarını kapsamaktadır.

İl özel idaresinin görev ve sorumlulukları nelerdir?

İl özel idaresi bir il içerisinde mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla;

1. Gençlik ve spor Sağlık, tarım, sanayi ve ticaret; Belediye sınırları il sınırı olan Büyükşehir Belediyeleri hariç ilin çevre düzeni plânı, bayındırlık ve iskân, toprağın korunması, erozyonun önlenmesi, kültür, sanat, turizm, sosyal hizmet ve yardımlar, yoksullara mikro kredi verilmesi, çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtları; ilk ve orta öğretim kurumlarının arsa temini, binalarının yapım, bakım ve onarımı ile diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına ilişkin hizmetleri il sınırları içinde, 
2. İmar, yol, su, kanalizasyon, katı atık, çevre, acil yardım ve kurtarma, orman köylerinin desteklenmesi, ağaçlandırma, park ve bahçe tesisine ilişkin hizmetleri belediye sınırları dışında, yapmakla görevli ve yetkilidir.

İl özel idaresinin yetkileri nelerdir?

İl özel idaresinin yetki ve imtiyazları şunlardır:

1. Kanunlarla verilen görev ve hizmetleri yerine getirebilmek için her türlü faaliyette bulunmak, gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetleri için kanunlarda belirtilen izin ve ruhsatları vermek ve denetlemek.
2. Kanunların il özel idaresine verdiği yetki çerçevesinde yönetmelik çıkarmak, emir vermek, yasak koymak ve uygulamak, kanunlarda belirtilen cezaları vermek.
3. Hizmetlerin yürütülmesi amacıyla, taşınır ve taşınmaz malları almak, satmak, kiralamak veya kiraya vermek, takas etmek, bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesis etmek.
4. Borç almak ve bağış kabul etmek, 
5. Vergi, resim ve harçlar dışında kalan ve miktarı yirmibeş milyar Türk Lirasına kadar olan dava konusu uyuşmazlıkların anlaşmayla tasfiyesine karar vermek.
6. Özel kanunları gereğince il özel idaresine ait vergi, resim ve harçların tarh, tahakkuk ve tahsilini yapmak.

İl özel idaresinin organları nelerdir?

İl’de kurulmuş olan il özel idaresinin organları; 

• İl genel meclisi,
• İl encümeni ve
• Validen oluşmaktadır.

İl encümeninin görevleri nelerdir?

İl encümeninin görev ve yetkileri şunlardır:

1. Stratejik plân ve yıllık çalışma programı ile bütçe ve kesin hesabı inceleyip il genel meclisine görüş bildirmek,
2. Yıllık çalışma programına alınan işlerle ilgili kamulaştırma kararlarını almak ve uygulamak,
3. Öngörülmeyen giderler ödeneğinin harcama yerlerini belirlemek,
4. Bütçede fonksiyonel sınıflandırmanın ikinci düzeyleri arasında aktarma yapmak,
5. Kanunlarda öngörülen cezaları vermek,
6. Vergi, resim ve harçlar dışında kalan ve miktarı beş milyar Türk Lirasına kadar olan ihtilafların sulhen halline karar vermek,
7. Taşınmaz mal satımına, trampa edilmesine ve tahsisine ilişkin kararları uygulamak, süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek, 
8. Belediye sınırları dışındaki umuma açık yerlerin açılış ve kapanış saatlerini belirlemek, 
9. Vali tarafından havale edilen konularda görüş bildirmek, 

Vali kimdir? Görevleri nelerdir?

Vali, il özel idaresinin başı ve tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Valinin başlıca görev ve yetkileri şunlardır; 

1. İl özel idaresi teşkilâtının en üst amiri olarak il özel idaresi teşkilâtını sevk ve idare etmek, il özel idaresinin hak ve menfaatlerini korumak, 
2. İl özel idaresini stratejik plâna uygun olarak yönetmek,
3. İl özel idaresini Devlet dairelerinde ve törenlerde, davacı veya davalı olarak da yargı yerlerinde temsil etmek veya vekil tayin etmek,
4. İl encümenine başkanlık etmek, 
5. İl özel idaresinin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek,
6. İl özel idaresinin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek,
7. Yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak,
8. İl genel meclisi ve encümen kararlarını uygulamak,
9. Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve encümenin yetkisi dışında kalan aktarmaları yapmak,
10. İl özel idaresi personelini atamak.
11. İl özel idaresi, bağlı kuruluşlarını ve işletmelerini denetlemek,
12. Şartsız bağışları kabul etmek,
13. İl halkının huzur, esenlik, sağlık ve mutluluğu için gereken önlemleri almak,
14. Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak,
15. Kanunlarla il özel idaresine verilen ve il genel meclisi veya il encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmaktır.

İl özel idaresi teşkilâtının birimleri nelerdir?

İl özel idaresi teşkilatı; 

• Genel sekreterlik,
• Malî işler,
• Sağlık,
• Tarım,
• İmar,
• İnsan kaynakları,
• Hukuk işleri birimlerinden oluşur.

İlin nüfusu, fiziki ve coğrafi yapısı, ekonomik, sosyal, kültürel özellikleri ile gelişme potansiyeli dikkate alınarak norm kadro sistemine ve ihtiyaca göre oluşturulacak diğer birimlerin kurulması, kaldırılması veya birleştirilmesi il genel meclisinin kararıyla olur. Bu birimler büyükşehir belediyesi olan illerde daire başkanlığı ve müdürlük, diğer illerde müdürlük şeklinde kurulur.

İl özel idarelerinde kaç tür denetim yapılabilir?

İl özel idarelerinde;

• İç ve
• Dış olmak üzere iki şekilde denetim yapılabilir.

Denetim, iş ve işlemlerin hukuka uygunluk, malî ve performans denetimini kapsar. 

İl özel idarelerinde denetimin amacı nedir?

İl özel idarelerinin denetimi; faaliyet ve işlemlerinde hataların önlenmesine yardımcı olmak, çalışanların ve il özel idaresi teşkilâtının gelişmesine, yönetim ve kontrol sistemlerinin geçerli, güvenilir ve tutarlı duruma gelmesine rehberlik etmek amacıyla; hizmetlerin süreç ve sonuçlarını mevzuata, önceden belirlenmiş amaç ve hedeflere, performans ölçütlerine ve kalite standartlarına göre tarafsız olarak analiz etmek, karşılaştırmak ve ölçmek; kanıtlara dayalı olarak değerlendirmek, elde edilen sonuçları rapor hâline getirerek ilgililere duyurmaktır. 

Belediye nedir?

Belediye, bir beldenin ve belde sakinlerinin her türlü mahalli, ortak ve medenî ihtiyaçlarını düzenlemek ve karşılamak üzere kurulan görevli ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel kişisidir.

Belediyenin organları nelerdir?

Belediyelerin organları;

• Belediye meclisi,
• Belediye encümeni ve
• Belediye başkanıdır.

2014 yılında yapılan yasa değişikliklere göre belediyelerde nasıl bir değişiklik yapılmıştır?

2014 yılında yapılan değişikliklere göre, yeni kurulan ve sınırları genişleyen bütün büyükşehirlerde köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu yerlerdeki köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde isimleri ile tek mahalle olarak bağlı oldukları ilçenin belediyesine katılmıştır.

5393 sayılı Belediye Yasası’na göre belediyenin görev ve sorumlulukları nelerdir?

5393 sayılı Belediye Yasası’nın Belediyenin görev ve sorumluluklarını belirleyen 14. maddesi çerçevesinde “....Belediye, mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla;

• İmar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı; coğrafî ve kent bilgi sistemleri; çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık; zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans; şehir içi trafik; defin ve mezarlıklar; ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar; konut; kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor; sosyal hizmet ve yardım, nikâh, meslek ve beceri kazandırma; ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır. Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 50.000’i geçen belediyeler, kadınlar ve çocuklar için koruma evleri açar.
• Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 50.000’i geçen belediyeler, kadınlar ve çocuklar için koruma evleri açar. Okul öncesi eğitim kurumları açabilir; Devlete ait her derecedeki okul binalarının inşaatı ile bakım ve onarımını yapabilir veya yaptırabilir, her türlü araç, gereç ve malzeme ihtiyaçlarını karşılayabilir; sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir; kültür ve tabiat varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânların ve işlevlerinin korunmasını sağlayabilir; bu amaçla bakım ve onarımını yapabilir, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir. Gerektiğinde, öğrencilere, amatör spor kulüplerine malzeme verir ve gerekli desteği sağlar, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan sporculara belediye meclisi kararıyla ödül verebilir. Gıda bankacılığı yapabilir.

Belediye meclisi nedir?

Belediye meclisi, belediyenin karar organıdır ve ilgili kanunda gösterilen esas ve usûllere göre seçilmiş üyelerden oluşmaktadır. Belediye başkanının başkanlığında belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği üyeler ile biri mali hizmetler birim amiri olmak üzere belediye başkanının her yıl birim amirleri arasından seçeceği üyelerden oluşmaktadır. Belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir. 

Belediye encümeninin görev ve yetkileri nelerdir?

Belediye başkanı kimdir?

Belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Belediye başkanı, ilgili kanunda gösterilen esas ve usûllere göre 5 yıllık bir dönem için seçilir. Belediye başkanı, görevinin devamı süresince siyasî partilerin yönetim ve denetim organlarında görev alamaz; profesyonel spor kulüplerinin başkanlığını yapamaz ve yönetiminde bulunamaz.

Belediye başkanının başlıca görev ve yetkileri nelerdir?

Belediye başkanının başlıca görev ve yetkileri şunlardır;

1. Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak, 
2. Belediyeyi stratejik plâna uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak, 
3. Belediyeyi Devlet dairelerinde ve törenlerde, davacı veya davalı olarak da yargı yerlerinde temsil etmek veya vekil tayin etmek,
4. Meclise ve encümene başkanlık etmek,
5. Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek,
6. Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek,
7. Yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak,
8. Meclis ve encümen kararlarını uygulamak, 
9. Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve encümenin yetkisi dışındaki aktarmalara onay vermek,
10. Belediye personelini atamak,
11. Belediye ve bağlı kuruluşları ile işletmelerini denetlemek,
12. Şartsız bağışları kabul etmek,
13. Belde halkının huzur, esenlik, sağlık ve mutluluğu için gereken önlemleri almak,
14. Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak, özürlülere yönelik hizmetleri yürütmek ve özürlüler merkezini oluşturmak,
15. Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak,
16. Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak,

Belediye teşkilâtının birimleri nelerdir?

Belediye teşkilâtı, norm kadroya uygun olarak;

• Yazı işleri,
• Malî hizmetler,
• Fen işleri ve
• Zabıta birimlerinden oluşur.

Beldenin nüfusu, fizikî ve coğrafî yapısı, ekonomik, sosyal ve kültürel özellikleri ile gelişme potansiyeli dikkate alınarak, norm kadro ilke ve standartlarına uygun olarak gerektiğinde sağlık, itfaiye, imar, insan kaynakları, hukuk işleri ve ihtiyaca göre diğer birimler oluşturulabilir. Bu birimlerin kurulması, kaldırılması veya birleştirilmesi belediye meclisinin kararıyla olur.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun amacı nedir?

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun amacı, büyükşehir belediyesi yönetiminin hukukî statüsünü düzenlemek, hizmetlerin plânlı, programlı, etkin, verimli ve uyum içinde yürütülmesini sağlamaktır. Büyükşehir belediyesi; en az üç ilçe veya ilk kademe belediyesini kapsayan, bu belediyeler arasında koordinasyonu sağlayan; kanunlarla verilen görev ve sorumlulukları yerine getiren, yetkileri kullanan; idarî ve malî özerkliğe sahip ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişisidir. Büyükşehir belediye başkanı, büyükşehir belediye idaresinin başı ve tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Büyükşehir belediye başkanı, ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre büyükşehir belediyesi sınırları içindeki seçmenler tarafından doğrudan seçilir.

Büyükşehir belediye meclisi nasıl oluşur?

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’na göre Büyükşehir belediye meclisi, büyükşehir sınırları  içerisindeki ilçe ve ilk kademe belediye meclislerinin üyelerinin beşte biri ile, bu belediyelerin başkanlarından oluşur. Meclisin başkanı, büyükşehir belediye başkanıdır. Meclis her ayın ikinci haftası toplanır. Büyükşehir belediye meclisi, her dönem başı toplantısında, üyeleri arasından seçilecek en az beş, en çok dokuz kişiden oluşan ihtisas komisyonları kurabilir.

Büyükşehir belediye encümeni nasıl oluşur?

Büyükşehir belediye encümeni, belediye meclisinin her yılın ilk olağan toplantısında kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği beş üye ile; genel sekreter ve biri mali hizmet birim amiri olmak üzere belediye başkanı tarafından her yıl birim amirleri arasından seçilecek 5 üyeden oluşur. Encümene belediye başkanı, katılamadığı durumlarda genel sekreter başkanlık yapar.

Büyükşehir belediye başkanı nasıl seçilir?

Başkan doğrudan seçmenler tarafından 5 yıllığına seçilir. Görevleri diğer belediye başkanları gibi olmakla beraber büyükşehir sınırları içerisindeki diğer belediyeler arasında birlik ve koordinasyonu sağlamakla görevlidir. Büyükşehir ilçe ve ilk kademe belediye meclislerinin bütçe ve imar dışındaki kararları büyükşehir belediye başkanına gönderilir. Başkan, hukuka aykırı gördüğü kararları yedi gün içinde gerekçesini belirtmek kaydıyla bir kez daha görüşülmesini isteyebilir.

Büyükşehir belediye başkanının başlıca görev ve yetkileri nelerdir?

Büyükşehir belediye başkanının başlıca görev ve yetkileri;

1. Belediye teşkilatının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, beldenin ve belediyenin hak ve menfaatlerini korumak,
2. Belediyeyi stratejik plâna uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi hazırlamak ve uygulamak, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini belirlemek, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak,
3. Büyükşehir belediye meclisi ve encümenine başkanlık etmek, bu organların kararlarını uygulamak,
4. Bu Kanunla büyükşehir belediyesine verilen görev ve hizmetlerin etkin ve verimli bir şekilde uygulanabilmesi için gerekli önlemleri almak,
5. Büyükşehir belediyesinin ve bağlı kuruluşları ile işletmelerinin etkin ve verimli yönetilmesini sağlamak, büyükşehir belediyesi ve bağlı kuruluşları ile işletmelerinin bütçe tasarılarını, bütçe üzerindeki değişiklik önerilerini ve bütçe kesin hesap cetvellerini hazırlamak,
6. Büyükşehir belediyesinin hak ve menfaatlerini izlemek, alacak ve gelirlerinin tahsilini sağlamak,
7. Yetkili organların kararını almak şartıyla, büyükşehir belediyesi adına sözleşme yapmak, karşılıksız bağışları kabul etmek ve gerekli tasarruflarda bulunmak,
8. Mahkemelerde davacı veya davalı sıfatıyla ve resmî mercilerde büyükşehir belediyesini temsil etmek, belediye ve bağlı kuruluş avukatlarına veya özel avukatlara temsil ettirmek,
9. Belediye personelini atamak, belediye ve bağlı kuruluşlarını denetlemek,
10. Gerektiğinde bizzat nikâh kıymak, 
11. Diğer kanunların belediye başkanlarına verdiği görev ve yetkilerden büyükşehir belediyesi görevlerine ilişkin olan hizmetleri yerine getirmek ve yetkileri kullanmak,
12. Gerektiğinde görev ve yetkilerinden bir veya birkaçını ilçe veya ilk kademe belediye başkanına devretmek,
13. Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak, özürlülerle ilgili faaliyetlere destek olmak üzere özürlü merkezleri oluşturmaktır.

Ayrıca, büyükşehir belediyelerinin ilçe ve alt kademe belediyelerine görevlerini devretmeleri için büyükşehir belediye başkanının uygun görüşü aranmaktadır. 

Köy nedir?

Ülkemizde 7.4.1924 tarih ve 68 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 442 sayılı Köy Kanunu’nda nüfusu iki binden aşağı yerleşimlere köy ve nüfusu iki bin ile yirmi bin arasında olanlara kasaba ve yirmi binden çok nüfusu olanlara şehir denir. Nüfusu iki bini geçtiği halde köy olarak kalan yerler de vardır. Bu yerler, belediye örgütüne sahip olmadıkça köy olarak kalmaktadır. Nüfusu iki binden aşağı olsa dahi belediye teşkilatı mevcut olan nahiye, kaza ve vilayet merkezlerine kasaba denir ve bu yerleşimler Belediye Kanununa tabi tutulmuşlardır. Köy yerleşmesi; cami, okul, otlak, yaylak, baltalık gibi orta malları bulunan ve toplu veya dağınık evlerde oturan insanlar bağ ve bahçe ve tarlaları ile birlikte oluşturdukları en alt yerel yönetim birimine denmektedir.

Köylerde köyün yönetimi nasıl sağlanmaktadır?

Köylerde köyün yönetimi köy muhtarı ve ihtiyar meclisi tarafından gerçekleştirilir. Köy muhtarı ve ihtiyar meclisi azaları 5 yılda yapılan yerel seçimle iş başına gelirler. Köy muhtarı ve ihtiyar meclisi azaları doğrudan doğruya köyde ikamet eden köylü kadın ve erkekler arasından seçilir. Köy muhtarı ihtiyar meclisinin başıdır. Muhtarın ihtiyar meclisinin görevleri arasında köyün sınırı içinde köylüye ait işleri yapmak ve yaptırmaktır. Muhtarın görevleri;

• Devlet işleri ve
• Köy işleri olmak üzere ikiye ayrılır.
  
  

İhtiyar meclisinin görevleri nelerdir? 

İhtiyar meclisi köylüye ait işleri konuşur ve hangi işleri köylü tarafından kendileri çalışarak doğrudan doğruya ve hangi işlerin para ile veya ırgat ile görülebileceğine karar verir.

İl Özel İdareleri ilk olarak hangi tarihte Teşkili Vilayet Nizamnamesi ile kurulmuştur?

Vilayet Umumi Meclisleri yeni adı ile İl Özel İdareleri ilk olarak 1864 tarihinde Teşkili Vilayet Nizamnamesi ile kurulmuştur.

Yasaya göre İl Özel İdaresi nasıl tanımlanmaktadır?

Yasaya göre İl özel idaresi; il halkının mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel kişisi olarak tanımlanmaktadır.

İl Özel İdaresinin görev ve sorumlulukları nelerdir?

İl özel idaresi bir il içerisinde mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla;
a) Gençlik ve spor Sağlık, tarım, sanayi ve ticaret; Belediye sınırları il sınırı olan Büyükşehir Belediyeleri hariç ilin çevre düzeni plânı, bayındırlık ve iskân, toprağın korunması, erozyonun önlenmesi, kültür, sanat, turizm, sosyal hizmet ve yardımlar, yoksullara mikro kredi verilmesi, çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtları; ilk ve orta öğretim kurumlarının arsa temini, binalarının yapım, bakım ve onarımı ile diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına ilişkin hizmetleri il sınırları içinde,
b) İmar, yol, su, kanalizasyon, katı atık, çevre, acil yardım ve kurtarma, orman köylerinin desteklenmesi, ağaçlandırma, park ve bahçe tesisine ilişkin hizmetleri belediye sınırları dışında, yapmakla görevli ve yetkilidir. (Ek fıkra: 3/7/2005-
5393/85 md.; Değişik ikinci fıkra: 24/7/2008- 5793/42 md.)

İl özel idaresinin başlıca yetkileri ve imtiyazları nelerdir?

İl özel idaresinin başlıca yetkileri ve imtiyazları şunlardır;
a) Kanunlarla verilen görev ve hizmetleri yerine getirebilmek için her türlü faaliyette bulunmak, gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetleri için kanunlarda belirtilen izin ve ruhsatları vermek ve denetlemek.
b) Kanunların il özel idaresine verdiği yetki çerçevesinde yönetmelik çıkarmak, emir  vermek, yasak koymak ve uygulamak, kanunlarda belirtilen cezaları vermek.
c) Hizmetlerin yürütülmesi amacıyla, taşınır ve taşınmaz malları almak, satmak,  kiralamak veya kiraya vermek, takas etmek, bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesis etmek.
d) Borç almak ve bağış kabul etmek.
e) Vergi, resim ve harçlar dışında kalan ve miktarı yirmibeşmilyar Türk Lirasına kadar olan dava konusu uyuşmazlıkların anlaşmayla tasfiyesine karar vermek.
f) Özel kanunları gereğince il özel idaresine aitvergi, resim ve harçların tarh,  tahakkuk ve tahsilini yapmak.

İl Özel İdaresinin organları nelerdir?

İl içerisinde kurulmuş olan il özel idaresinin organları il genel meclisi, il encümeni ve validen oluşmaktadır.

İl genel meclisi ne zaman toplanır?

İl genel meclisi, il genel meclisince belirlenecek bir aylık tatil hariç her ayın ilk haftası meclis tarafından önceden belirlenen günde mutat toplantı yerinde toplanır.

İl genel meclisi hangi komisyonları neden kurar?

• İl genel meclisi, bir yıl görev yapmak üzere üyeleri arasından en az üç, en fazla beş kişiden oluşan ihtisas komisyonları kurabilir.
• İl genel meclisi, her yılın ocak ayında yapılacak toplantısında il özel idaresinin bir önceki yıl gelir ve giderleri ile hesap ve işlemlerinin denetimi için kendi üyeleri arasından gizli oyla ve üye sayısı üçten az, beşten çok olmamak üzere bir denetim komisyonu oluşturur.

İl genel meclisi görevi hangi durumlarda meclis çalışabilir duruma gelinceye veya yeni meclis seçimi yapılıncaya kadar encümenin memur üyeleri tarafından yürütülür?

İl genel meclisinin;
a) Danıştay tarafından feshi veya meclis toplantılarının ertelenmesi,
b) Yedek üyelerin getirilmesinden sonra da meclis üye tam sayısının yarısından aşağı düşmesi,
c) Geçici olarak görevden uzaklaştırılması,
d) Meclis üye tamsayısının yarıdan fazlasının tutuklanması,
durumlarında, meclis çalışabilir duruma gelinceye veya yeni meclis seçimi yapılıncaya kadar il genel meclisi görevi, encümenin memur üyeleri
tarafından yürütülür.

Encümenin görev ve yetkileri nelerdir?

a) Stratejik plân ve yıllık çalışma programı ile bütçe ve kesin hesabı inceleyip il genel meclisine görüş bildirmek,
b) Yıllık çalışma programına alınan işlerle ilgili kamulaştırma kararlarını almak ve uygulamak,
c) Öngörülmeyen giderler ödeneğinin harcama yerlerini belirlemek,
d) Bütçede fonksiyonel sınıflandırmanın ikinci düzeyleri arasında aktarma yapmak,
e) Kanunlarda öngörülen cezaları vermek,
f) Vergi, resim ve harçlar dışında kalan ve miktarı beş milyar Türk Lirasına kadar olan ihtilafların sulhen halline karar vermek,
g) Taşınmaz mal satımına, trampa edilmesine ve tahsisine ilişkin kararları uygulamak, süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek,
h) Belediye sınırları dışındaki umuma açık yerlerin açılış ve kapanış saatlerini belirlemek,
i) Vali tarafından havale edilen konularda görüş bildirmek, ve kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak olarak tanımlanmıştır.

Valinin başlıca görev ve yetkileri nelerdir?

a) İl özel idaresi teşkilâtının en üst amiri olarak il özel idaresi teşkilâtını sevk ve idare etmek, il özel idaresinin hak ve menfaatlerini korumak,
b) İl özel idaresini stratejik plâna uygun olarak yönetmek, il özel idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi, il özel idaresi faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak,
c) İl özel idaresini Devlet dairelerinde ve törenlerde, davacı veya davalı olarak da yargı yerlerinde temsil etmek veya vekil tayin etmek,
d) İl encümenine başkanlık etmek,
e) İl özel idaresinin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek,
f) İl özel idaresinin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek,
g) Yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak,
h) İl genel meclisi ve encümen kararlarını uygulamak,
i) Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve encümenin yetkisi dışında kalan aktarmaları yapmak,
j) İl özel idaresi personelini atamak,
k) İl özel idaresi, bağlı kuruluşlarını ve işletmelerini denetlemek,
l) Şartsız bağışları kabul etmek,
m) İl halkının huzur, esenlik, sağlık ve mutluluğu için gereken önlemleri almak,
n) Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak,
o) Kanunlarla il özel idaresine verilen ve il genel meclisi veya il encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmaktır.

İl özel idaresi teşkilatı hangi birimlerden oluşur?

İl özel idaresi teşkilatı; genel sekreterlik, malî işler, sağlık, tarım, imar, insan kaynakları, hukuk işleri birimlerinden oluşur.

Belediyenin tanımı nedir?

Belediye, bir beldenin ve belde sakinlerinin her türlü mahalli, ortak ve medenî ihtiyaçlarını düzenlemek ve karşılamak üzere kurulan görevli ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel kişisidir.

Belediyeler Yasası hangi tarihte yürürlüğe girmiştir?

Belediyeciliğin temelini oluşturan en önemli yasa olan 1580 sayılı Belediyeler Yasası 1930 yılında yürürlüğe girmiş ve 5393 sayılı Belediye Kanunu çıkartılasıya kadar yürürlükte kalmıştır.

Belediye Meclisinin toplantı şartları nasıl olur?

Her ayın ilk toplantısında belediye başkanı ve meclis üyeleri belediyeye ait işlerle ilgili konuların gündeme alınmasını önerebilir. Belediye meclisi, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve katılanların salt çoğunluğuyla karar verir. Salt çoğunlukla verilen kararlarda belediye başkanı, hukuka aykırı gördüğü meclis kararlarını, gerekçesini de belirterek yeniden görüşülmek üzere beş gün içinde meclise iade edebilir. Yeniden görüşülmesi istenilmeyen kararlar ile yeniden görüşülmesi istenip de belediye meclisi üye tam sayısının salt çoğunluğuyla ısrar edilen kararlar kesinleşir. Belediye başkanı, meclisin ısrarı ile kesinleşen kararlar aleyhine on gün içinde idarî yargıya başvurabilir.

Belediye Encümeni kimlerden oluşur?

Belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında;
a) İl belediyelerinde ve nüfusu 100.000’in üzerindeki belediyelerde, belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği üç üye, malî hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği iki üye olmak üzere yedi kişiden (belediye başkanı, kurumdan üç kişi ve meclisten üç kişi),
b) Diğer belediyelerde, belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği iki üye, malî hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği bir üye olmak üzere beş kişiden (belediye başkanı, kurumdan iki kişi ve meclisten iki kişi), oluşur.

Belediye başkanının başlıca görev ve yetkileri nelerdir?

a) Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak,
b) Belediyeyi stratejik plâna uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak,
c) Belediyeyi Devlet dairelerinde ve törenlerde, davacı veya davalı olarak da yargı yerlerinde temsil etmek veya vekil tayin etmek,
d) Meclise ve encümene başkanlık etmek,
e) Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek,
f) Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek,
g) Yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak,
h) Meclis ve encümen kararlarını uygulamak,
i) Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve encümenin yetkisi dışındaki aktarmalara onay vermek,
j) Belediye personelini atamak,
k) Belediye ve bağlı kuruluşları ile işletmelerini denetlemek,
l) Şartsız bağışları kabul etmek,
m) Belde halkının huzur, esenlik, sağlık ve mutluluğu için gereken önlemleri almak,
n) Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak, özürlülere yönelik hizmetleri yürütmek ve özürlüler merkezini oluşturmak,
o) Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak,
p) Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak, olarak belirlenmiştir.

Belediye Teşkilâtı hangi birimlerden oluşur?

Belediye teşkilâtı, norm kadroya uygun olarak yazı işleri, malî hizmetler, fen işleri ve zabıta birimlerinden oluşur. Beldenin nüfusu, fizikî ve coğrafî yapısı, ekonomik, sosyal ve kültürel özellikleri ile gelişme potansiyeli dikkate alınarak, norm kadro ilke ve standartlarına uygun olarak gerektiğinde sağlık, itfaiye, imar, insan kaynakları, hukuk işleri ve ihtiyaca göre diğer birimler oluşturulabilir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun amacı nedir?

Günümüzde yürürlükteki bulunan ve 10.7.2004 tarih ve 25531sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun amacı, büyükşehir belediyesi yönetiminin hukukî statüsünü düzenlemek, hizmetlerin plânlı, programlı, etkin, verimli ve uyum içinde yürütülmesini sağlamaktır.

Büyükşehir Belediye Meclisi işleyişi nasıldır?

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’na göre Büyükşehir belediye meclisi, büyükşehir sınırları içerisindeki ilçe ve ilk kademe belediye meclislerinin üyelerinin beşte biri ile, bu belediyelerin başkanlarından oluşur. Meclisin başkanı, büyükşehir belediye başkanıdır. Meclis her ayın ikinci haftası toplanır. Büyükşehir belediye meclisi, her dönem başı toplantısında, üyeleri arasından seçilecek en az beş, en çok dokuz kişiden oluşan ihtisas komisyonları kurabilir.

İlçe ve ilk kademe belediyelerinin başlıca görev, yetki ve sorumlulukları nelerdir?

1) Kanunlarla münhasıran büyükşehir belediyesine verilen görevler ile birinci fıkrada sayılanlar dışında kalan görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak,
2) Büyükşehir katı atık yönetim plânına uygun olarak, katı atıkları toplamak ve aktarma istasyonuna taşımak,
3) Sıhhî işyerlerini, 2 nci ve 3 üncü sınıf gayrisıhhî müesseseleri, umuma açık istirahat ve eğlence yerlerini ruhsatlandırmak ve denetlemek,
4) Birinci fıkrada belirtilen hizmetlerden; otopark, spor, dinlenme ve eğlence yerleri ile parkları yapmak; yaşlılar, özürlüler, kadınlar, gençler ve çocuklara yönelik sosyal ve kültürel hizmetler sunmak; mesleki eğitim ve beceri kursları açmak; sağlık, eğitim, kültür tesis ve binalarının yapım, bakım ve onarımı ile kültür ve tabiat varlıkları ve tarihî dokuyu korumak; kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânların ve işlevlerinin geliştirilmesine ilişkin hizmetler
yapmak,
5) Defin ile ilgili hizmetleri yürütmek, olarak belirtilmiştir.

Köy, Kasaba ve Şehir tanımları nedir?

Ülkemizde 7.4.1924 tarih ve 68 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 442 sayılı Köy Kanunu’nda nüfusu iki binden aşağı yerleşimlere köy ve nüfusu iki bin ile yirmi bin arasında olanlara kasaba ve yirmi binden çok nüfusu olanlara şehir denir.

Köyün sınırı belirlenirken tanımlanması veya çizilmesi gereken özellikler nelerdir?

1) Eskiden beri bir köyün sayılan bütün tarla, bağ, bahçe, çayır, zeytinlik palamutluk, baltalık ve ortaklar sınır içinde kalmalıdır.
2) Dağlık ve ormanlık bölgede ötede beride dağınık olan evler, tarlalar, meralar parça parça en yakın köye bağlı sayılmakla beraber bunlar sınır haricinde bırakılmalı yalnız her birinin adı sınır kâğıdının altında yazılmalıdır.
3) Sınır mümkün olduğu kadar kolay anlaşılacak surette dereler, tepeler, yollar veya diğer değişmeyen işaretli yerlerden geçmeli ve bu dere, tepe ve yolların veya işaretli yerlerin köylüce adları ne ise belirlenen sınırda sırasıyla yazılmalıdır.
4) Eğer bir köyün sınırını derelerden, tepelerden, yollardan veya diğer değişmeyen işaretli yerlerden geçirmek mümkün olmazsa o halde sınır mümkün olduğu kadar düz yapılmalı ve büyük taşlar dikilerek sınır gösterilmelidir.
5) Bir köy halkından bazı kimselerin başka bir köy arazisi içinde kalan dağınık tarla, bağ, bahçe gibi yerleri sahibinin bulunduğu köyün sınırında değil öteki köyün sınırında gösterilmelidir.
6) Bir köyün sınırı mutlaka diğer köyün sınırıyla birleşmesi zorunlu olmayıp iki köyün sınırları arasında eskiden beri hiçbir köyün malı sayılmayan boş arazi, dağlar, ormanlar, yaylaklar varsa bunlar gene sınırın dışında bırakılmalıdır.
7) Bir köyün malı olan yaylaların o köy ihtiyar meclisi tarafından ayrıca sınırı çizilmekle beraber bu sınır kağıdı asıl köyün sınır kağıdı ile birleştirilmelidir.