Karar Modelleri Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim
Belirsizlik Ortamında Karar
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
İyimserlik ölçütüne göre karar verici kazanç yapılı bir problem ile karşı karşıya ise ne yapmalıdır?
karar olarak seçilir.
Öncelikle her karar alternatifi için strateji tablosunun satırlarında yer alan en büyük değerleri belirler. Daha sonra, belirlenen bu değerler içinden en büyük değere sahip karar alternatifi en iyi karar olarak seçilir.
Belirsizlik ortamında kullanılan karar ölçütlerini nelerdir?
İyimserlik ölçütü, Kötümserlik ölçütü, Uzlaşma ölçütü, Eş olasılık ölçütü
İyimserlik ölçütünde hangi felsefe ile hareket edilir?
İyimserlik ölçütünde her ne olursa olsun “benim için hep en iyi durumlar ortaya çıkar” felsefesi benimsenir.
İYİMSERLİK ÖLÇÜTÜNÜ KİM GELİŞTİRMİŞTİR?
PLUNGER
Belirsizlik ortamında karar verme ne demektir?
Dolayısıyla doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarının bilinmediği karar verme durumu; belirsizlik ortamında karar verme olarak tanımlanır.
..............ölçüte göre karar verici her zaman şanslı olduğu ve gelecekte ortaya çıkabilecek doğal durumlar içinden hep en iyisi ile karşılaşacağı varsayımı ile hareket eder.
Yukarıdaki boşluğu doldurunuz.
İYİMSERLİK ÖLÇÜTÜ
İyimserlik ölçütü ne demektir?
PLUNGER tarafından geliştirilen bu ölçüt, iyimser bir tutuma sahip karar vericinin yaklaşımını yansıtır.
İyimserlik ölçütünün amacını açıklayınız.
Bu ölçüte göre karar verici her zaman şanslı olduğu ve gelecekte ortaya çıkabilecek doğal durumlar içinden hep en iyisi ile karşılaşacağı varsayımı ile hareket eder. İyimserlik ölçütü yaklaşımında, karar verici hangi karar alternatifini seçerse seçsin, strateji tablosunun satırlarında yer alan her karar alternatifinin en yüksek kazanç veya en düşük maliyet değerleri ile karşı karşıya kalacağını düşünür. Her karar alternatifinin en uygun değerlerinden de en büyük kazanç veya en küçük maliyete sahip kararın kendisi için geçerli olacağını kabul eder. İyimserlik ölçütünde karar verici, kazanç yapılı problemlerde “kazanabileceğim en büyük kazançlardan en büyüğünü seçerim” felsefesi ile hareket ederken maliyet yapılı problemlerde “ortaya çıkabilecek en küçük maliyetlerden en küçüğünü seçerim” felsefesi ile hareket etmektedir.
Uzlaşma ölçütünü kim önermiştir?
HURWICZ
KÖTÜMSERLİK ÖLÇÜTÜNDE AMAÇ NEDİR?
WALD tarafından önerilen bu ölçütte karar verici kötümser bir yapıya sahip olup hangi stratejiyi seçerse seçsin kendisi için en kötü sonucu verecek doğal durumun gerçekleşeceğine inanır ve bu inançla karar verir. Her ne olursa olsun “benim için hep kötü durumlar ortaya çıkar” felsefesini benimseyen karar vericilerin uyguladığı bir tekniktir. Kötümserlik ölçütü yaklaşımında karar verici hangi karar alternatifini seçerse seçsin, strateji tablosunun satırlarında yer alan her bir karar alternatifinin en düşük kazanç veya en yüksek maliyet değerleri ile karşı karşıya kalacağını düşünür. Kötümserlik ölçütünde karar verici, kazanç yapılı problemlerde “kazanabileceğim en küçük kazançlardan en büyüğünü seçerim” felsefesi ile hareket ederken maliyet yapılı problemlerde “ortaya çıkabilecek en büyük maliyetlerden en küçüğünü seçerim” felsefesi ile hareket etmektedir.
UZLAŞMA ÖLÇÜTÜNDE AMAÇ NEDİR?
Belirsizlik ortamında karar vermede iyimserlik ve kötümserlik iki uç durum olarak karşımıza çıkmaktadır. HURWICZ, karar probleminin doğasına ve karar vericinin içinde bulunduğu psikolojik duruma ilişkin daha esnek davranması amacı ile iyimserlik ve kötümserlik ölçütlerini bir arada kullanmasına imkan tanıyan bir ölçüt önermiştir. Uzlaşma olarak tanınan bu ölçütte, karar vericinin iyimserlik düzeyini belirten bir katsayıdan yararlanılır.
Belirsizlik ortamında, karar verici karşı karşıya kaldığı karar probleminde hangi seçeneklere sahip olduğunu
ve bu seçenekler seçildiğinde hangi doğal durumlarla karşılaşabileceğini bilir. Ama ......................................................
Yukarıdaki boşluğu doldurunuz.
Belirsizlik ortamında, karar verici karşı karşıya kaldığı karar probleminde hangi seçeneklere sahip olduğunu ve bu seçenekler seçildiğinde hangi doğal durumlarla karşılaşabileceğini bilir. Ama her seçenekte karşılaşabileceği doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarını bilemez.
EŞ OLASILIK ÖLÇÜTÜNDE AMAÇ NEDİR?
Eş olasılık ölçütünde, karar verme durumunda olan karar verici, ortaya çıkabilecek olayların eşit
şansa sahip olduğu varsayımı ile hareket eder.
Kötümserlik ölçütünde karar verici hangi felsefe ile hareket eder?
Kötümserlik ölçütünde “benim için hep kötü durumlar ortaya çıkar” felsefesi benimsenir.
Kötümserlik ölçütünü kim önermiştir?
WALD
Karar verme durumunun karmaşık olma nedenini yazınız.
Karar verme durumunun karmaşık olma nedeni, karar vericinin karar problemiyle ilgili kontrol edemediği değişkenlerin belirsizlik durumudur.
EŞ OLASILIK ÖLÇÜTÜ KİM TARAFINDAN GELİŞTİRİLMİŞTİR?
LAPLACE
Doğal durumların ortaya çıkışlarına ilişkin karar vericinin herhangi bir olasılık değerine sahip olmadığı duruma .......... denir.
Yukarıdaki boşluğu doldurunuz.
Doğal durumların ortaya çıkışlarına ilişkin karar vericinin herhangi bir olasılık değerine sahip olmadığı duruma belirsizlik denir.
.....................karar vericinin iyimserlik düzeyini belirten bir katsayıdan yararlanılır.
Yukarıdaki boşluğu doldurunuz.
Uzlaşma ölçütünde, karar vericinin iyimserlik düzeyini belirten bir katsayıdan yararlanılır.
İyimserlik ölçütüne göre karar verici kazanç yapılı bir problem ile karşı karşıya ise, öncelikle ................
Yukarıdaki boşluğu doldurunuz.
İyimserlik ölçütüne göre karar verici kazanç yapılı bir problem ile karşı karşıya ise, öncelikle her karar alternatifi için strateji tablosunun satırlarında yer alan en büyük değerleri belirler.