İşletme Analitiği Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim
İşlemtabloları ile Veri Düzenleme ve Denetleme
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Soldan (Left) İşlevi hangi amaçla kullanılır?
SOLDAN(metin; k) işlevi, bir metinde bulunan ilk k tane karakteri döndürmektedir. k değeri boş bırakılırsa 1 olarak alınır. Örneğin, A1 hücresinde Eskişehir metni bulunmakta iken B1 hücresine =SOLDAN(A1; 4) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer Eski şeklinde olacaktır.
Sağdan (Right) İşlevi hangi durumlarda kullanılabilir?
SAĞDAN(metin; k) işlevi, bir metinde bulunan son k tane karakteri döndürmektedir. k değeri boş bırakılırsa 1 olarak alınır. Örneğin, A1 hücresinde Eskişehir metni bulunmakta iken B1 hücresine =SAĞDAN(A1; 5) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer şehir şeklinde olacaktır.
Parçaal (Mid) İşlevi hangi amaçla kullanılır?
PARÇAAL(metin; k; m) işlevi, bir metin içerisindeki k’ıncı karakterden başlayarak m tane karakteri döndürmektedir. Örneğin, A1 hücresinde Eskişehir metni bulunmakta iken B1 hücresine =PARÇAAL(A1; 3; 4) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer kişe şeklinde olacaktır.
Kırp (Trim) İşlevi hangi durumlarda kullanılabilir?
KIRP(metin) işlevi, bir metin içerisinde bulunan kelimeler arasındaki tek boşluklar hariç bütün boşlukları kaldırarak yeni oluşturulan metni döndürmektedir. Örneğin, A1 hücresinde Açıköğretim Fakültesi metni bulunmakta iken B1 hücresine =KIRP(A1) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer Açıköğretim Fakültesi şeklinde olacaktır. Yani Açıköğretim ve Fakültesi kelimeleri arasında bulunan üç adet boşluk tek boşluğa inecektir ve Fakültesi kelimesinden sonra bulunan iki adet boşluk da tamamen silinecektir.
Uzunluk (Len) İşlevi hangi amaçla kullanılır_
UZUNLUK(metin) işlevi, bir hücrede bulunan toplam karakter sayısını (boşluklar dahil) döndürmektedir. Örneğin, A1 hücresinde Açıköğretim Fakültesi metni bulunmakta iken B1 hücresine =UZUNLUK(A1) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer 21 şeklinde olacaktır.
Bul (Find) ve Mbul (Search) İşlevleri hangi amaçlarla kullanılır? Açıklayınız.
BUL(bulunacak_metin; içerisinde_arama_yapılacak_metin; [k]) işlevi, bir metin içerisinde istenen metni, k’ıncı karakterden sonra aramakta ve bulduğu takdirde metnin başlangıç pozisyonunun kaçıncı karakter olduğu değerini döndürmektedir. k parametresi opsiyonel olup, girilmediği takdirde 1 olarak alınacaktır. BUL işlevi büyük-küçük harfe duyarlıdır. Örneğin, A1 hücresinde Açıköğretim Fakültesi metni bulunmakta iken B1 hücresine =BUL(“a”;A1;1) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer 14 şeklinde olacaktır. Eğer bu formül =BUL(“A”;A1;1) şeklinde yazılsa idi, B1 hücresindeki değer 1 şeklinde olacaktı.
MBUL işlevi ise BUL işlevi ile aynı parametrelere sahiptir ve aynı işlevi yapmaktadır fakat büyük-küçük harfe duyarlı değildir. Örneğin, A1 hücresinde Açıköğretim Fakültesi metni bulunmakta iken B1 hücresine =MBUL(“a”;A1;1) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer 1 şeklinde olacaktır.
Yinele (Rept) İşlevi nerelerde kullanılır? Açıklayınız.
YİNELE(metin; n) işlevi, verilen metni n değeri kadar tekrar etmektedir. Örneğin, A1 hücresinde - metni bulunmakta iken B1 hücresine =YİNELE(A1; 5) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer ----- şeklinde olacaktır.
Birleştir (Concatenate) İşlevi ve & Operatörünü açıklayınız.
BİRLEŞTİR(metin1; metin2; …) işlevi, parametre olarak verilen metinleri birleştirerek tek bir metin oluşturmakta ve hücreye bu değeri döndürmektedir. BİRLEŞTİR işlevi yerine & operatörü de kullanılabilmektedir. Örneğin, A1 hücresinde Açık metni, A2 hücresinde öğretim metni, A3 hücresinde Fakültesi metni bulunmakta iken B1 hücresine =BİRLEŞTİR(A1;A2;” “;A3) ya da =A1&A2&” “&A3 formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer Açıköğretim Fakültesi şeklinde olacaktır.
Değiştir (Replace) İşlevini açıklayınız.
DEĞİŞTİR(eski_metin; k; m; yeni_metin) işlevi, parametre olarak verilen eski metnin k’ıncı karakterinden başlayarak m tane karakterini yeni metin ile değiştirmekte ve hücreye bu değeri döndürmektedir. Örneğin, A1 hücresinde Avrupa metni bulunmakta iken B1 hücresine =DEĞİŞTİR(A1; 4; 3; “asya”) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer Avrasya şeklinde olacaktır.
Sayıyaçevir (Value) İşlevi hangi amaçla kullanılır? Açıklayınız.
SAYIYAÇEVİR(metin) işlevi, parametre olarak verilen ve rakamlardan oluşan metni sayıya çevirmekte ve hücreye bu değeri döndürmektedir. Örneğin, A1 hücresinde 26 metni bulunmakta iken B1 hücresine =SAYIYAÇEVİR(A1) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer 26 şeklinde olacaktır. A1 hücresinde bulunan değer metin olduğu için sola hizalanmış bir şekilde iken B1 hücresindeki değer sayı olduğu için sağa hizalanmış olacaktır.
Büyükharf (Upper), Küçükharf (Lower) ve Yazım Düzeni
(Proper) İşlevlerini açıklayınız.
BÜYÜKHARF(metin) işlevi, parametre olarak verilen metnin bütün harflerini büyük harfe dönüştürmekte ve hücreye bu değeri döndürmektedir. Örneğin, A1 hücresinde Eskişehir metni bulunmakta iken B1 hücresine =BÜYÜKHARF(A1) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer ESKİŞEHİR şeklinde olacaktır.
KÜÇÜKHARF(metin) işlevi, parametre olarak verilen metnin bütün harflerini küçük harfe dönüştürmekte ve hücreye bu değeri döndürmektedir. Örneğin, A1 hücresinde Eskişehir metni bulunmakta iken B1 hücresine =KÜÇÜKHARF(A1) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer eskişehir şeklinde olacaktır.
YAZIM.DÜZENİ(metin) işlevi, parametre olarak verilen metin içerisindeki kelimelerin ilk harflerini büyük harfe, diğer harflerini ise küçük harfe dönüştürmekte ve hücreye bu değeri döndürmektedir. Örneğin, A1 hücresinde açıköğretim fakültesi metni bulunmakta iken B1 hücresine =YAZIM.DÜZENİ(A1) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer Açıköğretim Fakültesi şeklinde olacaktır.
Damga (Char) İşlevini açıklayınız.
DAMGA(sayı) işlevi, parametre olarak ASCII kodu verilen karakteri döndürmektedir.
Parametre değeri 1 ile 255 arasında olmalıdır. Örneğin, =DAMGA(65) formülü A karakterini, = DAMGA(82) formülü de R karakterini döndürmektedir.
Temiz (Clean) İşlevi hangi amaçlarla kullanılmaktadır?
TEMİZ(metin) işlevi, parametre olarak verilen metin içerisindeki yazdırılamaz karakterleri temizlemekte ve hücreye bu değeri döndürmektedir. Örneğin, A1 hücresine =DAMGA(10) formülü yazıldığında A1 hücresinde ASCII kodu 10 olan karakter bulunacaktır ve bu yazdırılamaz bir karakterdir. A1 hücresi boş olarak görünse de 1 adet karakter içermektedir. B1 hücresine =TEMİZ(A1) formülü yazılırsa, B1 hücresi bir formül içermesine rağmen hücrenin değeri boş olacaktır ve temizleme işlemi gerçekleştiği için B1 hücresi herhangi bir karakter içermeyecektir.
Yerinekoy (Substitute) İşlevinin amacı ve işleyişini açıklayınız.
YERİNEKOY(metin; eski_metin; yeni_metin; [n]) işlevi, parametre olarak verilen metin içerisinde eski metni bulduğu takdirde eski metni yeni metin ile değiştirmektedir. n parametresi opsiyoneldir ve metin içerisinde eski metnin kaçıncı tekrarının değiştirileceğinin belirlenmesini sağlamaktadır. n parametresi yazılmaz ise, metin içerisinde bulunan bütün eski metinler yeni metin ile değiştirilecektir.
Bul (Find) ve Değiştir (Replace) Özelliklerini açıklayınız.
Excel’in bul ve değiştir özellikleri oldukça güçlü birer veri arama ve düzenleme aracıdır.
Bul özelliği ile çalışma sayfası üzerinde bulunan metin ya da değerler aranabilmekte, değiştir özelliği ile de arama işlemi yapılıp bu işlem sonucunda bulunan değerler istenilen yeni değerler ile değiştirebilmektedir. Arama sonuçlarını, belirli bir formattaki metin ya
da değerlerin aranması gibi ya da büyük-küçük harf eşleştirmesi gibi özellikler kullanılarak daraltmak mümkündür.
Özel Git (Go To Special) işlevi nedir? Açıklayınız.
Excel’in Özel Git aracı, çalışma sayfası üzerinde bulunan belirli tipteki hücreleri hızlı bir şekilde seçme imkânı sağlamaktadır. Özel Git aracına giriş sekmesindeki düzenleme bölümü altında bulunan bul ve seç düğmesi yardımı ile ulaşılmaktadır. Özel Git aracı ile istenilen türdeki hücrelerin seçilebilmesi için, araç penceresinden istenilen hücre özelliği seçilip Tamam düğmesine basılmalıdır.
Satır (Row) ve Satırsay (Rows), Sütun (Column) ve Sütunsay (Columns) İşlevleri hakkında bilgi veriniz..
SATIR([başvuru]) işlevi, parametre olarak verilen hücre başvurusunun satır numarası değerini döndürmektedir. Başvuru parametresi opsiyonel olup, eğer herhangi bir başvuru belirtilmez ise işlev, formülün yazılmakta olduğu hücrenin başvurusunu parametre olarak
alacaktır.
SATIRSAY(dizi) işlevi, parametre olarak verilen bir dizi, hücre aralığı ya da başvurudaki satır sayısını döndürmektedir.
SÜTUN([başvuru]) işlevi, parametre olarak verilen hücre başvurusunun sütun numarası değerini döndürmektedir. Başvuru parametresi opsiyonel olup, eğer herhangi bir başvuru belirtilmez ise işlev, formülün yazılmakta olduğu hücrenin başvurusunu parametre olarak alacaktır.
SÜTUNSAY(dizi) işlevi, parametre olarak verilen bir dizi, hücre aralığı ya da başvurudaki sütun sayısını döndürmektedir.
Düşeyara (VLookUp) ve Yatayara (HLookUp) İşlevlerini açıklayınız.
DÜŞEYARA ve YATAYARA işlevleri, çalışma sayfasında bulunan bir hücre aralığında arama yapma imkanı sunmaktadır. Excel 2013’te DÜŞEYARA işlevi ile dikey olarak arama, YATAYARA işlevi ile de yatay olarak arama işlemi yapılabilmektedir. Dikey arama işlemlerinde arama ilk sütundan, yatay arama işlemlerinde de arama ilk satırdan başlamaktadır.
DÜŞEYARA(aranan_değer; tablo_dizisi; sütun_indis_sayısı; [aralık_bak]) işlevi, parametre olarak verilen tablo dizisinin ilk sütununda aranan değeri aramakta ve bulduğu takdirde aynı satırda bulunan ve sütun indis sayısı verilen hücredeki değeri döndürmektedir. Aralık_bak parametresi opsiyonel olup, işlevin tam eşleşme mi yoksa yaklaşık eşleşme mi bulmasının istendiği mantıksal değerlerle ifade edilmektedir.
YATAYARA(aranan_değer; tablo_dizisi; satır_indis_sayısı; [aralık_bak]) işlevi, tablo dizisi içerisinde arama işlemini yatay olarak, ilk satır içerisinde yapmakta ve bulduğu takdirde de satır indis sayısı verilen hücredeki değeri döndürmektedir.
Günsay (Days) ve Gün360 (Days360) İşlevleri hangi amaçla kullanılır?
GÜNSAY(bitiş_tarihi; başlangıç_tarihi) işlevi, parametre olarak verilen iki tarih arasındaki gün sayısını döndürmektedir. Eğer bitiş tarihi, başlangıç tarihinden daha önceki bir tarih olursa negatif bir değer döndürülecektir.
GÜN360(başlangıç_tarihi; bitiş_tarihi; [yöntem]) işlevi, parametre olarak verilen iki tarih arasındaki gün sayısını bazı muhasebe hesaplamalarında kullanılan 360 günlük yıl (her ay 30 gün) ile hesaplayıp döndürmektedir. Yöntem parametresi opsiyonel olup hesaplama işleminde kullanılacak olan yöntemi belirtmektedir. Bu parametre YANLIŞ değerini alır ya da belirtilmez ise yöntem ABD (NASD) yöntemi olarak, DOĞRU değerini alırsa da Avrupa yöntemi olarak belirlenir.
Eğer (IF) İşlevi hakkında bilgi veriniz.
EĞER(mantıksal_sınama; [eğer_doğruysa]; [eğer_yanlışsa]) işlevi, parametre olarak bir mantıksal sınama işlemini almakta ve yapılacak olan sınama işleminin sonucu DOĞRU ise bir değer, YANLIŞ ise başka bir değer döndürmektedir.
EğerHata (IFError) İşlevi nedir ve nasıl kullanılır?
EĞERHATA(değer; eğer_hatalıysa_değer) işlevi, parametre olarak aldığı hücre değerinin hatalı olması durumunda istenilen bir değeri döndürebilmektedir. Eğer hücre değeri hatalı değil ise hücrenin değeri döndürülecektir. EĞERHATA işlevi formüllerdeki hataları yakalamak ve işlemek için kullanılmaktadır. EĞERHATA işlevi, #YOK, #DEĞER!, #BAŞV!, #SAY/0!, #SAY!, #AD? veya #BOŞ! ifadelerini hatalı formül sonucu olarak değerlendirmektedir.