aofsoru.com

Yaşlılarda Davranış Sorunları Ve Uyum Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Yaşlılık Ve Uyum

1. Soru

Yaşlılara bakım hizmeti sunanların göz önünde bulundurması gereken temel bilgi nedir?

Cevap

Yaşlıların içerisinde bulundukları gelişim dönemi gereği yaşadığı kayıp
ve yetersizlikler sonucunda çok önemsedikleri “bağımsız olma” yetilerini ve güçlerini kaybettiklerini, bu nedenle de kendilerini engellenmiş hissederek
öfkelenip, bağırıyor olabileceğini bilen bir birey yaşlılara daha farklı yaklaşabilmektedir.


2. Soru

Yaşam döngüsünün her aşamasında bireylerin temel amacı nedir?

Cevap

Yaşam döngüsünün her aşamasında bireylerin temel amacı sürekli değişen yaşam koşullarını ve kendisini yeniden düzenleyerek, yaşamlarını etkili
bir şekilde sürdürmektir.


3. Soru

Gelişim görevlerinin en önemli  belirleyicisi nedir?

Cevap

Gelişim görevlerinin en önemli belirleyicisi herhangi bir yaş grubundaki bireylerin
genel yeterlilik ve becerileridir (Fetherman, Smith
& Peterson, 1993).


4. Soru

Yetişkinlik dönemindeki bireylerin yerine getirmesi gereken gelişim görevlerinden birisi nedir?

Cevap

Yetişkinlik dönemindeki bireylerin yerine getirmesi gereken gelişim görevlerinden birisi de çocuk sahibi olma ve yetiştirmedir.


5. Soru

Okula başlayan çocukların nasıl bir düşünme biçimi geliştirmesi beklenmektedir?

Cevap

Okula başlayan çocukların zihinsel olarak mantıklı düşünce
üretmesi beklenmekte, kendisinden beklenen bu yeni gelişim görevi karşısında çocuğun okul öncesi döneme özgü hayalci ve fantastik düşünme kapasitesi ile verdiği cevapları bir yana bırakarak, mantıklı ve gerçekçi cevaplar vermesi gerekmektedir. 


6. Soru

Yaşlının uyumunu bozan davranışlar nelerdir?

Cevap

Kendisinden memnun olmama, çevresindekileri sürekli eleştirme ve
onlara ters davranma, hiç kimseye tahammül edememe, sürekli yakınma, yoğun kızgınlık ve öfke duyguları gibi tepkiler vererek kendilerince uyum
sağmaya çalışmakta ancak bu olumsuz tavırlar yaşlının uyumunu bozmaktadır (Berk, 2014).


7. Soru

Psikososyal gelişim açısından yaşlıların  uyum düzeylerini düşüren faktörler nelerdir?

Cevap

Psikososyal gelişim alanında ise benlik kavramındaki değişiklikler, eş kaybı, akranların ölümü, emeklilik ve emeklilikle ortaya çıkan gelirde azalma, statüde değişiklik, huzurevinde veya yaşlı bakım evine yerleşmek zorunda kalma gibi değişiklikler bireylerin yaşamlarını güçleştirmekte, uyum düzeylerini düşürmektedir (Berk, 2014).


8. Soru

Uyum nasıl tanımlanabilir?

Cevap

Uyum, genel olarak bireyin kendisinde ya da çevresinde meydana gelen değişikliklere yönelik olarak tepki vererek kendisini yeni durumlara uydurması olarak tanımlanabilir.


9. Soru

Yaşlılığa uyum sürecinin üç bileşeni nelerdir?

Cevap

Yaşlılığa uyum süreci Seçim Yapma, Telafi Etme, Etkili ya da Fonksiyonel Kılma olmak üzere üç bileşenle açıklanmaktadır.


10. Soru

Yaşlılar uyum sağlama sürecinde seçim yapma stratejisine neden başvurmaktadırlar?

Cevap

Yaşlılar uyum sağlama sürecinde seçim yapma stratejisine ortaya çıkan kayıp ve
azalan işlevselliklerinin yanı sıra kısalan ömürlerini daha etkili olarak kullanmak
amacıyla başvurmaktadırlar.


11. Soru

Telafi etme stratejisini nasıl açıklarsınız?

Cevap

Telafi etme stratejisi, aynı amaca ulaşmayı sağlayan alternatif kaynaklar ve yöntemler olduğunda kullanılmaktadır.


12. Soru

Yaşlıların uyumunu güçleştiren sorunlu davranışlar nasıl ortaya çıkar?

Cevap

Yaşlıların uyumunu güçleştiren sorunlu davranışlar bireylerin karşılaştıkları güçlük ve gelişim görevleri ile etkili olarak baş edememeleri sonucunda ortaya çıkmaktadır.


13. Soru

Uyum bozukluklarının diğer psikolojik bozukluklardan ayıran farkı nedir?

Cevap

Uyum bozukluklarının diğer psikolojik bozukluklardan en önemli farklılığı, uyumsuz davranışların mutlaka ve mutlaka bir stres algısına dayalı davranış örüntülerini içermesidir. Birey uyum bozukluğu göstermeden önce mutlaka bir stres kaynağı ile karşı karşıya kalmakta, bu stres kaynağı ile baş etmek için verdiği işlevsel olmayan tepkiler nedeni ile uygunsuz ve kendisinden beklenmeyen biçimlerde tepki vermektedir.


14. Soru

Strese karşı gösterilen tepkilerin uyum bozukluğu olarak nitelendirilmesi için hangi durumların var olması gerekir?

Cevap

Strese karşı gösterilen tepkilerin uyum bozukluğu olarak nitelendirilmesi için tepkilerin; stres kaynağının ortaya çıkışından itibaren üç ay içerisinde gözlenmesi, stres faktörüne gösterilmesi beklenen tepkiden fazla ya da aşırı olması ve bireyin günlük yaşamındaki işlevselliğinde azalmaya neden olması gerekmektedir.


15. Soru

"Kaygıyla Birlikte Seyreden Uyum Bozukluğu" hangi belirtilerle kendini gösterir?

Cevap

Kaygıyla Birlikte Seyreden Uyum Bozukluğu; sinirlilik, endişeli olma, sinirden titreme ve seğirme, sürekli kötü bir şeyler olacak beklentisi ve bağlandıkları yer ve kişilerden ayrılma korkusu gibi belirtilerle tanımlanmaktadır.


16. Soru

Stres oluşturabilecek kaynaklar nelerdir?

Cevap

Uzmanlar bireylerde stres oluşturabilecek kaynakları iki grup altında toplayarak
sınıflamıştır. Bu sınıflama stres oluşturan faktörlerin ciddiyetine ve birey için önemine göre gerçekleştirilmiş, stres kaynaklarının bir kısmı Önemli Yaşam Olayları, bir kısmı ise Gündelik Olaylar başlığı altında toplanmıştır (Lazarus & DeLongis, 1983).


17. Soru

Bireyin yaşamında değişiklik yapmasına ve uyum sağlamasına yol açan içsel ve dışsal uyaranları birer örnekle nasıl açıklarsınız?

Cevap

Bir yaşlının sinir hücrelerinin zarargörmesi sonucunda görme yetisini kaybetmesi  içsel kaynaklı önemli yaşam olaylarına örnek olarak verilebilir çünkü yaşlı vücudunda meydana gelen bu değişime göre yaşamında yeni düzenleme ve değişiklikler yaparak uyum sağlamak zorunda kalmaktadır. Öte yandan, aile üyelerinden birinin ölümü gibi bireyin dışındaki faktörlerden kaynaklanan olaylar
da bireylerin derinden etkilenmesine yol açmakta ve yeni yaşamına uyum sağlaması için yeni düzenlemeler yapmasını gerektirmektedir.


18. Soru

Yaşam olaylarının bireyler üzerindeki etkisinin yoğunluğu ve düzeyini belirleyen

faktörlerden birisini nasıl  açıklarsınız?

Cevap

Önemli yaşam olaylarının bireyler üzerindeki etkisinin yoğunluğu ve düzeyini belirleyen bir diğer faktör ise bu yaşam olayının bireyin içerisinde bulunduğu gelişim döneminde beklenen bir değişim olup olmamasıdır.Bireyler tarafından gerçekleşmesi beklenmeyen yaşam olayları, beklenen olaylardan daha fazla olumsuz etkiye yol açmaktadır. 


19. Soru

Bireyin stres yaşamasına yol açan gündelik olaylar arasında yer alan durumları nasıl örneklersiniz?

Cevap

Trafikte sıkışmak, yoğun iş programı nedeni ile işleri yetiştirememek, cep telefonunu kaybetmek, kilo sorunları ile uğraşmak, iş arkadaşı ile geçinmeye çalışmak, eşler arasındaki kültürel farklılıklar, reddedilme korkusu gibi birbirinden
çok farklı durumlar çok dramatik olmayan ancak bireyin stres yaşamasına yol açan gündelik olaylar arasında yer almaktadır (Kanner, Coyne, Schaefer
& Lazarus, 1981).


20. Soru

Problem odaklı başa çıkma stratejilerini nasıl açıklarsınız?

Cevap

Problem odaklı başa çıkma stratejileri, bireyin herhangi bir stres kaynağı ile karşılaştığında stres kaynağını ortadan kaldırmak ya da stres kaynağının
etkisini azaltmak için doğrudan stres oluşturan olaya ya da duruma yönelik tepkilerini içermektedir.


21. Soru

Duygu odaklı başa çıkma stratejilerini nasıl açıklarsınız?

Cevap

Duygu odaklı başa çıkma stratejileri genellikle stres kaynağı kontrol edilemez, değiştirilemez olarak algılandığında daha fazla tercih edilmektedir. Bu nedenle duygu odaklı başa çıkma stratejileri doğrudan problem ve sıkıntı oluşturan stres kaynağına dönük değildir. Bireyler stres kaynağına bir müdahalede bulunamayacağını, bu durumu kontrol edemeyeceğini düşünüyorsa olumsuz duygularının yıkıcı etkisinden sıyrılarak uyum sağlamaya çalışmaktadır. Bir
başka deyişle durum ya da olay sonucunda yaşadığı olumsuz duyguları kontrol etmeye, yönetmeye ve etkisini azaltmaya çalışmaktadır.


22. Soru

Sosyal karşılaştırma stratejisi hangi tür strateji başlığı altında düşünülebilir?

Cevap

Sosyal karşılaştırma stratejisi de yaşlılar arasında sıklıkla kullanılan, bireyin kendisini kendisinden daha kötü durumda olan akranları ile karşılaştırarak gerçekleştirdiği duygu odaklı bir stratejidir (Snyder, 2001).


23. Soru

 Özerklik uyum bozukluğuna nasıl katkıda bulunur?

Cevap

Yaşama aktif katılımla yakından ilişkili olan ve bireyin uyum bozukluğuna karşı koruyan bir diğer özellik ise özerkliktir. Özerklik kendi kendini düzenleme, kontrol etme ve kendi yaşamı ile ilgili kritik ve önemli kararlar alabilme becerisi gibi özellikleri vurgulamaktadır. Yaşlıların yaşam kalitesi ile doğrudan ilişkili olan bağımsız olabilme, kendi yaşamını özerk biçimde sürdürebilme uyum sağlama sürecinde kritik öneme sahiptir.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email