Bakım Elemanı Yetiştirme Ve Geliştirme 2 Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim
Engelli Bebek Ve Çocukların Kişisel Ve Günlük Bakımı
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
1. Soru
Bebeklerde göbek kordonu bakımı nasıl olmalıdır?
Cevap
Her gün en az iki kere göbek çevresi ılık suyla temizlenmelidir. Ayrıca antiseptik solüsyon, alkolle ıslatılmış gazlı bez veya pamuklar da bu bölgenin temizliğinde kullanılabilmektedir. Temel bakımda bu bölge ıslak bırakılmamalı, kullanılan bebek bezinin göbek kordonunun üstüne gelmemesine ve kordon çevresine idrar ya da dışkının bulaşmamasına özen gösterilmelidir. Göbek kordonunun düşmesine bağlı olarak oluşan yara ortadan kalkıncaya kadar göbek çevresinin temizliğine devam edilmesi gerekir.
2. Soru
Pişik nedir?
Cevap
Pişik bebeğin altının ıslak veya kirli kalmasından dolayı bacak aralarının ve kalçasının tahriş olmasıdır.
3. Soru
Bebeklerde alt temizliği nasıl yapılmalıdır?
Cevap
Temizlik işlemine başlamadan evvel eller çok iyi yıkanmalıdır. Alt temizleme işleminde kullanılacak tüm malzemeler bir arada tutulmalıdır. Doğumdan sonraki süreçte alt bölgenin temizliği için ılık su ve pamuk kullanılmalı daha sonraki süreçte ise alkolsüz ıslak mendiller tercih edilmelidir. Alt değiştirme sırasında bebeğin altının açık bırakılmasıve belli bir süre bu bölgenin havalandırılması bebek için oldukça yararlıdır. Temizlik sonrasında bebeğin altı yumuşak bir bez ya da kâğıt mendille kurulanmalı, bu bölgeye koruyucu krem sürülmelidir.
4. Soru
Bebeğin banyo ve banyo suyu sıcaklığı nasıl olmalıdır?
Cevap
Bebeğin banyosu çok sıcak olmayan bir odada (yirmi iki – yirmi üç derece) yaptırılmalıdır. Banyo suyu sıcaklığı 36-37 derece olmalı ve sıcaklığın uygun olup olmadığı elle değil, daha hassas bir bölge olan dirsekle kontrol edilmelidir.
5. Soru
Bebeklerin başında oluşan konaklar nasıl temizlenir?
Cevap
Bazı bebeklerin başında konak adı verilen ve pula benzeyen görüntüler oluşabilir. Bu durumda doktorun önerdiği ilaç ve şampuanlar kullanılabilir. Ayrıca bebeklerin saçları her banyoda yıkanmalı ve taranmalıdır. Çünkü günlük saç temizliği konak oluşmasını engeller.
6. Soru
Bebeklerde göz çapakları nasıl temizlenmelidir?
Cevap
Çapakların temizlenmesi için ılık su ile ıslatılmış gazlı bez veya pamuklu kulak çubuğu kullanabilir. Her temizlemede gazlı bez ya da pamuk değiştirilmeli ve temizlik içten dışa doğru bastırmadan yapılmalıdır.
7. Soru
Pamukçuk nasıl bir rahatsızlıktır?
Cevap
Pamukçuk, bazı mantarların ağız içinde oluşturdukları bir enfeksiyondur. Ağız içersinde pamukçuk oluşumu emmesini veya yemek yemesini engelleyecek kadar bebeğe acı verebillir.
8. Soru
Bebeklerde uyku için en güvenli yatma şekli nasıldır?
Cevap
Uyku için bebeklerde sırtüstü yatış en güvenli yatma şeklidir. Bebek uyurken başını her iki yana çevirebilir ve baş ve boynuna daha rahat pozisyon verebilir.
9. Soru
Erken dönemde öz bakım becerilerini edinmek çocuk için neden önemlidir?
Cevap
Erken dönemde, özellikle okul öncesi eğitim periyodunda çocuğa öğretilmek istenen öz bakım becerileri, onun sağlıklı bir kişi olarak gelişmesini sağlayacak ve zamanla bağımsız, kendini ifade edebilen, toplumla iletişim halinde olan ve olumlu bir kişiliğe sahip bir birey olmasına katkı sunacaktır.
10. Soru
Engelli çocuklarda da el hiyjeni nasıl sağlanmalıdır?
Cevap
El hijyeninin sağlanması bakımından çocukların engel türüne göre gerekli düzenlemelerin yapılması gerekir. Örneği, zihinsel engelli çocuklarda, lavabo veya banyo çocuğun boyuna uygun olmalıdır ya da lavabonun ön kısmına çocuğun musluğa kolayca erişebileceği yükseklikte sandalye, basamak ya da tabure konulmalıdır. Çocuğa el yıkama becerisi öğretilirken uygun yönergeler verilmelidir. Eğer çocuk ellerini yıkamak için herhangi bir çaba harcamıyor ve tepkisiz kalıyorsa uygun ipuçları kullanılmaldır. İlk önce sözel ipucu kullanılmalı, eğer yönerge ve sözel ipuçları da yetersiz kalıyorsa o zaman çocuğa model olunmalı ve ellerini nasıl yıkaması gerektiği çocuğa gösterilmeli ve gerektiğinde fiziksel yardımda bulunulmalıdır.
11. Soru
Çocuklarda tuvalet eğitiminin başarılı olması için ilk şart nedir?
Cevap
Tuvalet eğitiminin başarılı olması için; öncelikli şart çocuğun fiziksel gelişim düzeyinin eğitime hazır hale gelmesidir. Fiziksel olarak normal motor gelişim süreci devam eden çocuklarda önce mesanenin kontrolü belli bir zamandan sonra ise bağırsak kontrolü gelişir ve ilerleyen zamanlarda çocuk gece kontrolünü de kazanır.
12. Soru
Fiziksel engelli çocukların tuvalet eğitiminde lazımlık nasıl kullanılmalıdır?
Cevap
Lazımlık çocuğun fiziksel engeline uygun olarak ayarlanmalıdır. Çouğun baş ve gövde dengesine dikkat edilmeli ve ayak tabanlarının yerle temas etmesi sağlanmalıdır. Ayrıca çocuğun tutunabilmesi için lazımlık veya tuvalet kenarına yaşı ve boyuna uygun olan barlar konulmalıdır Böylelikle hem çocuğun kendini güvende hissetmesi hemde tuvaletini yapması için gereken uygun postürü koruması sağlanmış olur.
13. Soru
Çocukların giyinme becerisinin erken dönemde kazandırılmasında dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
Cevap
Becerilerin yaş ile olan uyumunu dikkate alarak çocuğun ilgisini yapılan beceriye çekmek, yeteneğini öğretilecek beceri için kullanmasını sağlamak ve yapılan işe
dikkatini toplamasına yardım etmek giyinme becerisinin erken dönemde kazandırılmasında dikkat edilmesi gereken hususlardır.
14. Soru
Fiziksel engelli çocuklara banyo nasıl yaptırılmalıdır?
Cevap
Fiziksel engelli çocuklarda özellikle spastik, ataksik ve diskinetik çocukların pozisyonlamalarındaki sıkıntıların onlara banyo yaptırmayı güçleştirdiği iyi bilinmelidir. Zira spastik çocukların kaslarındaki kasılmalar, diskinetik çocukların kol ve bacaklarında ortaya çıkan ani hareketler, onların küvet içerisinde tutulmalarını zorlaştırmaktadır. Bu nedenle fiziksel engelli çocuklar banyo sırasında kaygan bir zemin üzerine yatırılmamalıdır. Onları en iyi yıkama pozisyonu sırtlarının desteklendiği, baş ve kollarının öne getirildiği pozisyonlardır. Söz konusu fiziksel engelli çocukların banyo sonrası ıslak olarak banyodan çıkartılması çok daha zordur. Bu nedenle küvetten kaldırılmadan önce kalçalarından öne doğru bükülüp, havlu ile sarılırlarsa onları kontrol etmenin daha kolay olacağı iyi bilinmelidir.
15. Soru
Engelli çocuklarda diş bakımı nasıl sağlanmalıdır?
Cevap
Fazla sert olmayan ve ağız ve diş yapısı ile uyumlu, baş kısmı çok geniş ve büyük olmayan bir diş fırçasının sapına sünger takılarak çocuğun diş fırçasını tutması sağlanabilir. Kullanım kolaylığı açısından engelli bireylerin elektrikli diş fırçaları kullanmaları diş temizliği için daha uygun olabilmektedir.Çocuk günde en az iki kere yemek artığı kalmayacak şekilde dişlerini fırçalamalı her yemekten sonra ağzını çalkalaması gerektiği öğretilmelidir.
16. Soru
Engelli çocuğa beceri kazandırmaya çalışan kişiler nasıl davranmalıdır?
Cevap
Engelli çocuğa beceri kazandırmaya çalışan kişilerin davranışları tutarlı, olgun ve dengeli olmalı, tepkileri çocuklar için anlaşılmaz ve şaşırtıcı olmamalıdır. Bu kişiler esnek ve hoşgörülü olmalı, korkutma ve dayağa başvurmadan, kendi kişiliği, özellikleri ve öğretim becerisiyle çocuktaki ilgiyi canlı tutabilmeli, eksiklerini ve yetersiz yönlerini vurgulamak yerine,başarılarını ön plana çıkarıp çocuğu yönlendirmeli, engelli çocuğu diğer çocuklarla kıyasıya bir yarışa itmemeli, kendi iç çatışmalarını, bunalımlarını çocuklara asla yansıtmamalı ve çocuğa sorumluk verebilmelidir.
17. Soru
Ortez nedir?
Cevap
Ortez; bireyin vücudunda kas-iskelet sistemini etkileyen bazı problemler ve hastalıklar sonucunda ortaya çıkan yetersizlikleri gidermek, istenmeyen bazı pozisyonları önlemek ve düzeltmek, bireyin yerine getiremediği bazı fonksiyonları üstlenmek, ağrıyı gidermek ve dolayısıyla hastalığa bağlı olarak ortaya çıkabilecek ikincil problemlere müdahale etmek amacıyla dışardan uygulanan cihazlardır.
18. Soru
Çocuklarda tekerlekli sandalye seçiminde dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
Cevap
Çocuklarda tekerlekli sandalyenin çocuğun büyüme hızına uyum sağlamasına, baş kontrolü olmayan çocuklarda sandalyenin arkalık kısmının yüksek olmasına ve baş desteğinin bulunmasına dikkat edilmelidir. Tekerlekli sandalyede öne kayma riskini engellemek için kemer ve band şeklinde destekler kullanılmalıdır.
19. Soru
Ayakta durma sandalyeleri nasıl cihazlardır?
Cevap
Çocuğu dik pozisyonda destekleyen ve bacaklarına yük binmesini sağlayan, ellerin kullanımına izin veren ve çocuğun çevreyle iletişim kurmasını kolaylaştıran ayarlanabilir cihazlardır.
20. Soru
Bebek ve çocuklara bakım hizmeti verenlerin görev, yetki ve sorumlulukları nelerdir?
Cevap
Bireysel olarak çocuk için hazırlanmış eğitim planına uygun olarak, özbakım, kendine bakım ve günlük yaşam aktiviteleri kapsamında tuvalet, banyo, el-yüz temizliği, cilt temizliği, giyinme gibi temel ihtiyaçlarını günlük, haftalık ve aylık olarak karşılamak, yetersiz kaldığı durumlarda çocuğa yardım etmek ve bu işlevleri gerçekleştirirken çocuğu takip etmek, bakım, temizlik ve düzenin sağlanmasında çocuğa yardımcı olmak ve diğer ekip üyeleri ile birlikte çalışmaktır.