Görsel Web Tasarımı Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Görsel iletişimin sözel iletişime göre temel farkı nedir?

İnsanın çevresini algılamasının temelinde beş duyu yatmasına karşın görme ve işitme duyularıyla diğer duyu kanallarından daha fazla enformasyon alınmaktadır. Görsel iletişim sözel iletişime kıyasla mesajların çok kısa sürede algılanıp yorumlanmasına katkı sağlamaktadır.

Amblem, logo ve logotayp tasarımlarında okunurluk özelliğinin sağlanabilmesi için dikkat edilmesi gerenler nelerdir?

Okunurluk tasarımın en belirleyici özelliklerinden biridir. Özellikle metin içeren tasarımlarda okunurluğu sağlamak son derece önemlidir. Bu açıdan gerek yazı karakteri seçimi gerekse tasarımda kurulacak renk ilişkisi okunurluğu önemli ölçüde etkilemektedir. Amblem, logo ve logotaypın potansiyel kullanımlarında etkisini yitirmemesi için renk seçimine önem verilmelidir. 

Piktogram, İdeogram ve Logogram nedir? Farkları nelerdir?

Görsel mesaj düzenlemede tıpkı işaret, simge ve sembollerde olduğu gibi benzer amaçlarla kullanılan fakat sıklıkla karıştırılan görsel niteleyiciler piktogram, ideogram ve logogram olarak isimlendirilmektedir. Piktogramlar, bir eşyayı, bir objeyi, bir yeri, bir işleyişi, bir kavramı, bir durumu resmetme yoluyla, olduğu gibi temsil eden sembollere verilen isimdir. Tıpkı alfabede olduğu gibi bu sembollere dayalı yazı sistemi ise “piktografi” olarak isimlendirilmektedir. Piktogram bir nesne ya da olayın doğrudan temsiline dayandığı için, bir piktogram -istisnalar olmasına karşın- herkes tarafından aynı şekilde anlaşılmakta ve yorumlanmaktadır.

İdeogram ise piktograma göre anlamı sonradan yüklenmiş görsel yapıları belirtir. Başka bir ifade ile piktogramda olduğu gibi anlamı herkesçe belirgin olmayan, kültürel etmenler ve yaşantı yoluyla sonradan yüklenmiş anlamları barındırmaktadır.

Logogram ise özellikle uzak doğu dillerinde örneklerine sıkça rastlanan, bir kelime ya da kelime öbeğine karşılık gelen işaretler için kullanılan bir kavramdır. Bu tür işaretleme örneklerine mağara duvar resimlerinde de rastlanmaktadır. Buradan yapılacak bir çıkarımla, insan iletişiminde logogramların oldukça eski bir yeri olduğunu söyleyebiliriz. Çin ve Japon alfabelerinin logogram üzerine temellendiği bilinmektedir.

Amblem, logo ve logotayp tasarımında dikkat edilecek noktalar nelerdir?

Bu soruyu yanıtlamadan önce amblem, logo ve logotayp tasarımında dikkat edilmesi gereken noktalar; 
• Tanıtımı yapılacak kurum hakkında tasarıma yön verebilmek için ön bilgi edinilmelidir.
• Kurum için uygun olabilecek görsel iletişim aracı belirlenmelidir.
• Kullanılan harfler ve semboller ayrıntılı olarak incelenmelidir.
• Çok ince ya da çok kalın yazı karakterlerinin kullanımından kaçınılmalıdır.
• İtalik karakterler okunurluğu engellemeyecek şekilde kullanılmalıdır.
• Harf ve kelime boşlukları okunurluğu engellememelidir.
• Sembol ve işaretlerin metinle uyum içinde olması sağlanmalıdır.
• Kullanılan sembol, işaret ve renkler kuruluşun imajıyla örtüşmelidir.
• Verilmek istenen mesaj en sade grafik anlatımla birlikte sunulmalıdır.
• Var olan bir logo tasarımı taklit edilmemeli, tasarım özgün olmalıdır.
• Görsel bir estetiği olan ve yıllarca yaşayabilecek tasarımlar yapılmalıdır.
• Kolayca anlaşılabilmelidir.
• Küçük ebatlarda kullanımlarında etkisini kaybetmemeli, anlaşılır olmalıdır.
• Büyük ebatlarda kullanımlarda etkisini kaybetmemeli, estetiğini yitirmemelidir.

İşaret, simge ve sembollerin kullanıldığı durumları açıklayınız. 

İşaretler, simge ve semboller temelde görsel yapılardır ve çoğunlukla anlamca birbiri yerine kullanılmaktadır. Sözlü iletişimin yetersiz olduğu durumlarda işe koşulabilecek ya da sözlü iletişimi destekleme amacıyla kullanılabilecek bu görsel yapılar, kelimelerden çok daha güçlü olabilmektedir.

Abmlem, logo ve logotayp tasarım sürecinde tasarım öncesi nelere dikkat edilmelidir?

Görsel kimlik araçları, hem yeni kurulan bir kurum için hem de hâlihazırdaki bir kurumun imajını değiştirmek ve pekiştirmek amacıyla tasarlanabilmektedir. Kurumun beklentileri, kendini rakip firmalara göre konumlandırdığı yer, rakiplere göre farklılaşan özellikleri, müşterilerin gözündeki yeri ve marka değeri tasarıma yön verecek önemli bilgilerdir. Bu bilgilerin tasarıma, tasarımın da kurumsal imaja ve görsel kimliğe oldukça önemli katkısının olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle tasarım öncesinde söz konusu bilgileri sağlamak ortaya konacak imaj çalışmasında oldukça önemli bir adım olacaktır. 

Amblem, logo ve logotaypların kullanım alanları nelerdir?

Amblem, logo ve logotayplar çoğunlukla ticari çağrışımlar yaparlar. Bunun yanında amblem, logo ve logotaypların bireysel amaçlarla da tercih edildiği görülmektedir. Söz konusu tasarımların kullanım alanları bu kapsamda bireysel ve kurumsal tasarımlar olmak üzere iki aşamada karşımıza çıkmaktadır. Kullanım şekli olarak da dijital, basılı ve ürün üzerinde kullanım şekilleri bulunmaktadır. 

Amblem, logo ve logotayp tasarımlarında kullanılan grafik uygulamalar nelerdir?

Amblem, logo ve logotayp tasarımlarında ise ağırlıklı olarak vektörel uygulamalar tercih edilmektedir. Bitmap grafikler, ilgili imajı oluşturan ve her biri sadece tek bir renge ait renk bilgisi içeren piksellerin bir araya gelmeleriyle oluşan grafik türü olarak tanımlanabilir. Vektörel grafikler ise çözünürlük kavramından bağımsız olarak, her bir nesnenin, koordinat düzlemi üzerinde matematiksel fonksiyonlarla tanımlanarak oluşturulması esasına dayanan grafiklerdir. 

Görsel algı nedir?

Görsel iletişimi olanaklı kılan önemli bir etken de algıdır. Algı, bireyin dış dünyasında gerçekleşen olayları anlamlandırmasıyla ilişkilidir. Görsel algı ise görsel kanalın işe koşulduğu bir anlamlandırma sürecini ifade etmektedir.

Görsel iletişim araçları nelerdir?

Görsel iletişim söz konusu olduğunda, basılı ve dijital görsel medya, internet ve televizyon başta olmak üzere her türlü görsel ortam bu iletişimi sağlamak için kullanılabilmektedir. Görsel mesaj söz konusu olduğunda tasarım sürecinde insanların görsel iletişiminin temellerinde yer alan işaret, simge ve semboller; kültürlerle şekillendirilerek görsel iletişim aracı haline getirilen piktogram, ideogram ve logogramlar ve görsel kimlik oluşturma ve bu kimliği sürdürme amacıyla kullanılan amblem, logo ve logotayplar üzerinde durulmuştur. 

Amblem, logo ya da logotaypın tasarım özellikleri nelerdir?

Amblem, logo ve logotayp tasarımlarının; sade, okunur, akılda kalıcı, özgün, etkili, kullanışlı ve sürdürülebilir olması gerekmektedir.

Amblem nedir?

Amblem, bir kurumun, bir ürünün ya da bir hizmetin yapısını ve niteliklerini tanımlamak amacıyla tasarlanan görsel simge olarak tanımlanabilir. Amblem tasarımlarında kullanılan görselleri, somut, soyut ve grafiksel olmak üzere sınıflandırmak olanaklıdır. Somut görsel, bakıldığında ne olduğu anlaşılan ve vermek istediği mesajı doğrudan veren görseller için kullanılan bir tanımlamadır. 

Amblem, logo ve logotayp neden özgün tasarıma sahip olmalıdır?

Bir tasarım her şeyden önce özgün bir nitelik taşımalıdır. Kurumun görsel kimliği olan amblem, logo ya da logotaypın başka tasarımlara benzemesi akılda kalıcılığı olumsuz yönde etkileyebilir. Diğer taraftan bu benzerlik paydaşlarda olumsuz bir imaj da oluşturabilir. Bu nedenle amblem, logo ya da logotaypın tasarımında özgünlüğe dikkat edilmeldir. 

Amblem, logo ve logotaypın ürün üzerinden kullanımında nelere dikkat edilmelidir?

kullanılacak tasarımlarda ürün rengine uyum sağlama amacıyla birtakım düzenlemeler yapılabilir. Ürün üzerinde kullanımda yaygın olarak simetri kuralına dikkat edilmektedir. Amblem, logo ve logotayp ürünün en görünür noktasına ve simetrik bir ölçüyle yerleştirilir. Bu sayede tasarımın görünürlüğü artırılmakta ve marka imajı desteklenmektedir.

amblem, logo ya da logotaypın tasarımında kullanışlılık neden önemlidir?

Bir amblem, logo ya da logotaypın tasarım amacı kurumsal kimliğe doğrudan hizmet etmektir. Dolayısıyla kurumsal kimlik faaliyetleri çerçevesinde kullanılabilir bir tasarım oldukça önemlidir. Amblem, logo ve logotayp, kurumun her türlü görsel iletişiminde kullanılabilir bir forma sahip olmalıdır. Bunun için tasarımcı boyutunu ilgilendiren dosya formatlarının türetilmiş olması kadar her tür ürün üzerinde uygulama örneğinin önceden test edilmesi kullanışlılığı oldukça artıracaktır.

Algı kuramlarından biri olan Gestalt kuramını açıklayınız. 

Algı denildiğinde ilk akla gelen kuramsal yaklaşımlardan biri Gestalt kuramıdır. Kurama ismini veren “Gestalt” kelimesi Almanca “stellen” fiilinden türetilmiştir ve koymak, yerleştirmek, düzenlemek anlamlarına karşılık olarak kullanılmaktadır. Kuram, insan gözünün görsel parçaları nasıl organize edip algıladığına odaklanmaktadır. Gestalt Kuramı, yakınlık, benzerlik, tamamlama, devamlılık ve şekil-zemin ilkelerinden oluşmaktadır.

Logo nedir? Amblemden farkını açıklayınız. 

Logo, tıpkı amblem gibi, kurumun imajını oluşturmak ya da desteklemek amacıyla kullanılan görsel yapıdır. Amblemden farkı ise görsel figürlerden çok tasarımda kurumun adının ya da adını oluşturan harflerin öne çıkarılmasıdır. Başka bir ifadeyle çeşitli tipografi teknikleri kullanılarak logolar oluşturulur. Bu süreçte renk, vurgu, devamlılık, hiyerarşi gibi tasarım elemanları sıklıkla kullanılmaktadır. Logolar, tasarımdan tasarıma değişmesine karşın genellikle amblemlerle bir arada kullanılırlar. Özellikle logonun kullanılacağı yere göre (web sitesi, ürün ambalajı, ürünün kendisi, afiş, reklam, broşür vb.) alternatif kullanım seçeneklerinin de tasarımcılar tarafından sunulması gerekmektedir. 

Logotayp nedir?

Logotayp, amblem ve logodan farklı olarak, metinlerin ve görsellerin bir imaj oluşturmak amacıyla bir arada kullanımı temeline dayanmaktadır. Başka bir ifadeyle bir yazı karakterine kuruma özgü ek bir görsel karakter kazandırılmasıyla logotayp oluşturulmaktadır.

Amblem, logo ya da logotaypın tasarımında sürdürülebilirlik özelliğini açıklayınız. 

Sürdürülebilirlik uzun soluklu kullanılabilirlik olarak açıklanabilir. Amblem ve logo tasarımları sadece kurumun şu anına değil, geleceğine de hizmet etmelidir. Nasıl ki kimlik tek ve değişmez ise kurum kimliğini de öyle değerlendirebiliriz.

Amblem, logo ve logotaypın tasarım ve üretim sürecinin özgün fikir aşamasında nelere dikkat edilmelidir?

Burada amaç gelişigüzel bir tasarım ortaya koymak değil, özgün ve kaliteli bir görsel kimlik elemanı tasarlamaktır. Bu aşamada, alternatif çok sayıda tasarım karar verme sürecinde işe koşulabilir. Günümüzde internet sitelerinde ücretsiz olarak sunulan birçok şablon olduğu düşünüldüğünde, özgün tasarıma ulaşmanın ne kadar güç olacağı daha iyi anlaşılacaktır. Tasarımcının her fikri değerli görerek, nihai tasarımı somutlaştırmadan önce, deneme çizimleriyle (eskiz) özgün fikirleri görselleştirmesi oldukça önemlidir. Bu süreçte ortaya çıkacak özgün fikir, kurumun görsel kimliğinin hangi yolla (amblem, logo, logotayp) sunulacağına da karar verme aşamasıdır. Her görsel kimlik mutlaka amblem barındırmak durumunda değildir. Amblem içerecek tasarımlarda çizimin somut ya da soyut olması özgünlüğünü etkileyebilir. Bunun yerine sadece tipografi unsurları kullanılarak da görsel kimlik için bir tasarım ortaya konulabilir.