Turizm Coğrafyası Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim
Afrika Ve Ortadoğu’Da Turizm
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Afrika'da en çok görülen yeryüzü şekli nedir?
Kıtanın yeryüzü şekilleri haritası incelendiğinde büyük bir kısmının platolarla kaplı olduğu görülür. Plato, kıtanın kuzeyi ve güneyinde geniş alanlar kaplar.
Fas, Cezayir, Tunus, Libya ve Mısır, Afrika'nın neresinde yer alır?
Kuzey Afrika Ülkeleri (Akdeniz Afrikası): Fas, Cezayir, Tunus, Libya, Mısır.
Ortadoğu'da turizmi sınırlandıran faktörler nelerdir?
Dinsel ve kültürel tutuculuk dışında bölgede turizmin en önemli sorunları arasında siyasi karışıklıklara dayalı olarak zaman zaman yaşanan çatışmalar, tarihi mimari eserlerin bakımsızlığı, otellerin turistler için yetersiz kapasitesi ve plansız sanayileşmeye dayanan çevre kirliliği sayılabilir (Boniface ve Cooper, 2005; 295).
Tunus'ta turizmin en büyük sorunu nedir?
Tunus ekonomisi içinde turizmin payı, %13,6’dır. Tunus’a her yıl 6 milyon dolayında turist gitmektedir. Bunların %70’lik bölümü başta Almanya, İngiltere, Fransa ve İtalya olmak üzere Avrupa ülkeleri vatandaşlarıdır. Tunus’un 2009 yılındaki turizm gelirleri 2,5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. Turizm alanında çalışanların oranı, nüfusun %13’üdür. Tunus, son yıllarda diğer ülkelerin turizm sektöründeki gelişmelerine ayak uydurmak için yeni politikalar geliştirmiştir. Bu bağlamda turizmde çeşitliliği artırarak sağlık ve termal turizme önem vermeye başlamıştır (Sümer, 2011). Oysaki Tunus, eskiden beri deniz ve plaj turizmiyle tanınan bir ülkedir. Özellikle Akdeniz kıyısında bulunması bu anlamda bir üstünlük olarak ortaya çıkmaktadır. Çöl, çevre, kültür, kongre ve golf turizmi de geliştirilmeye çalışılmaktadır. Sektörün en büyük sorunu, ucuz hizmet verilmesinden dolayı, alım gücü düşük olan Avrupalı turistlerin ülkeye gelmeleri, dolayısıyla döviz gelirinin düşük olması olarak özetlenebilir.
Afrika'da Safari turizmiyle ilgilenen ülkeler hangileridir?
Safari turizmiyle tanınan ülkeler; Kamerun, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Ruanda, Tanzanya, Kenya ve Uganda’dır. Buralarda macera arayan turistler için yaban hayvanlarının sürüleri görülmeye değerdir.
Kuzey Afrika ülkelerinin Akdeniz destinasyonu içinde kalmalarına karşın bu alandaki turizm pazarından aldıkları payın oldukça düşük olmasının nedeni nedir?
Kuzey Afrika ülkelerinin Akdeniz destinasyonu içinde kalmalarına karşın bu alandaki turizm pazarından aldıkları pay oldukça düşüktür. Özellikle Kuzey Akdeniz ülkeleriyle karşılaştırılamayacak oranda azdır. 2011 (Arap Baharı) olaylarından sonra yaşanan karışıklıklar, var olan turizm etkinliklerini de olumsuz yönde etkilemektedir (Özgüç, 2015; 340).
Afrika turizminin gücü neyden kaynaklanmaktadır?
Afrika turizminin gücü, doğal ve kültürel kaynaklarının çeşitliliğinden kaynaklanmaktadır. Kıtada eski kültürler, eşsiz doğal parklar ve el değmemiş plajlar, bulunmaktadır. Kültürel zenginliğinde kıtada yaşayan 3000 dolayında etnik grubun etkisi büyüktür. Antropologlar kıta insanlarını 11 ana grup ve 55 kabilede toplamaktadırlar (Özükan, 2009; 115).
Ortadoğu'da doğal ve kültürel kaynakları turizm alanında kullanarak kıtadaki insanların refah düzeyi artırmak için neler yapılması gerekmektedir?
Afrika çok zengin kaynaklara sahip olmasına karşın bunları sosyo-ekonomik gelişiminde kullanamayan bir yapıya sahiptir. Oysaki doğal ve kültürel kaynakları turizm alanında kullanılarak kıtadaki insanların refah düzeyi artırılabilir. Bunun için öncelikle alt yapıda iyileştirmeler yapılmalıdır. Havayolu ağının geliştirilmesi, politik istikrarın ve barı- şın gerçekleşmesi, turizmin gelişimini koordine etmek için turizm, finans ve ulaştırma bakanlıkları arasında iş birliğinin yaratılması gerekmektedir. Ayrıca turizmi çeşitlendirmek ve pazarlama bütçesinin etkinliğini arttırmak için basından yararlanılması ve rekabetin artırılması gereklidir (Kantarcı, 2007, s.918)
Basra Körfezi ülkelerinde turist gönderme potansiyelinin yüksek olmasının nedeni nedir?
Petrol ve doğal gaz rezervlerinden dolayı diğer Arap ülkelerine göre refah seviyesi yüksek olan Basra Körfezi ülkelerinde turist gönderme potansiyeli de yüksektir. Bu nedenle başta Suudi Arabistan olmak üzere vatandaşları, yurtdışı seyahat alışkanlıkları olan turist vatandaşlara sahiptir. Körfez ülkeleri, Ortadoğu dış turizm pazarının %60’ını oluşturur. Buradan yurtdışına seyahat edenlerin sayısı petrol fiyatlarındaki değişkenliğe göre şekil almaktadır. Petrol fiyatlarının arttığı dönemlerde yurt dışına seyahat edenler de artmaktadır. Aksi durumda ise azalmaktadır. 1990’da 8,2 milyon olan Ortadoğulu turist sayısı 2010 yılında 20 yılda dört kattan fazla artarak 36,2 milyona ulaşmıştır. 2000-2010 yılları arasında Ortadoğu dış turizm pazarı ortalama %9,9’luk büyüme ile %3,4 olan dünya ortalamasının çok üzerine çıkmıştır. Böylece dünya turizm pazarında en üst sıralarda yer almıştır. Türkiye’nin sahip olduğu turizm potansiyeli, muhteşem doğası, ılıman iklimi, alışveriş merkezleri ve mutfak zenginliği Ortadoğu toplumları için oldukça çekici bir destinasyon olmasını sağlamıştır. Ayrıca coğrafi yakınlığı, Körfez halkını, tatillerini Türkiye’de geçirmeleri için etkilemektedir. Son yıllara özgü olarak bölge halkının özellikle tercih ettiği yakın Arap ülkelerinde (Mısır, Bahreyn, Suriye, Mağrib ülkeleri gibi) birtakım iç güvenlik sorunları çıkması dolayısıyla Türkiye, en güvenli ülke listesinin başında gelmektedir. Ülkede ve çevresinde yaşanan karışıklıklar ise bazen Türkiye’nin turizmini de olumsuz yönde etkilemektedir (Bilgili, 2013; 4).
Afrika-Ortadoğu turizm bölgesi, kaç turistik alana ayrılır ve bunlar nelerdir?
Afrika-Ortadoğu turizm bölgesi, yedi turistik alana ayrılabilir. Birinci alan olan Kuzey Afrika geniş çöller, vahalar ve İslam kültürüyle tanınır. Bu ülkeler, Fas, Cezayir, Mali, Tunus, Mısır ve Etiyopya’dır. İkinci grupta yer alan İsrail, Ürdün, Türkiye rekreasyon ve deniz turizmiyle Batılı turistlere açıktır. Bahreyn, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’a iş amaçlı ziyaretler çoktur. Ancak Suudi Arabistan hac nedeniyle dinsel turizmde öne çıkar. Üçüncü grup ülkeler olan Senegal, Gambiya, Sierra Leone, Liberya, Gana, Togo, Benin ve Nijerya’da yerel kültür yanında Fransız kültürü hissedilir. Bu ülkeler ekvatoral iklime dayalı olarak yağmur ormanları açısından zengindir (Şahin, 1999; 83). Dördüncü grup ülkeler safari turizmiyle tanınırlar. Bunlar Kamerun, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Ruanda, Tanzanya, Kenya ve Uganda’dır. Buralarda macera arayan turistler için yaban hayvanlarının sürüleri görülmeye değerdir. Örneğin Kongo ve Ruanda’daki volkanik ulusal parkta yaşayan goril sürülerini gözlemlemeye birçok turist gelmektedir. Beşinci olarak Viktorya çağlayanı çevredeki Zambiya ve Zimbabwe gibi ülkeler üzerinden gelen turistler için bir çekim alanı oluşturur. Altıncı grupta Güney Afrika ülkeleri yer alır. Burada Güney Afrika Cumhuriyeti, Namibya, Botswana’yla küçük ülkelerden Lesoto ve Swaziland’ın turizmi gelişmeye başlamıştır. Yedinci turizm alanını kıtanın çevresindeki adalar oluşturur. Bunlar içinde en çok tanınan Seyşel, Madagaskar ve Mairutus adaları; kumsallar, mercan kayalıkları, dağları, doğal bitki örtüleriyle dikkat çekmektedir. Kuzeybatı Afrika’da yer alan Azor, Kanarya, Madeira ve Cape Verde adaları hem Avrupa hem de Kuzey Amerika’dan turist çekmektedir (Mancini, 1999; 341).
Ortadoğu'nun en çok turist çeken ülkeleri nelerdir?
Ortadoğu’nun en çok turist çeken ülkeleri; Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, İran, Bahreyn, Ürdün, İsrail, Katar, Lübnan ve Filistin’dir (Dünya Turizm Örgütü’nde verisi bulunan ülkeler arasında). Akdeniz’in doğusunda yer alan Lübnan eski turistik gücünü tekrar elde etme çabasındadır. Ancak bölge ülkelerinin genelinde dışa açık batı turizminden çok iç turizmdeki sayfiye alanlarına ağırlık verildiği söylenebilir (Özgüç, 1999; 406).
Afrika dünyanın kaçıncı büyük kıtasıdır?
Afrika, Asya’dan sonra dünyanın ikinci büyük kıtasıdır. Yaklaşık olarak 30.365.000 kilometrekare alanı bulunmaktadır.
Orta Afrika ülkelerine örnekler veriniz.
Orta Afrika Ülkeleri (Siyahi Afrika): Demokratik Kongo, Zaire, Zambiya, Gana, Nijerya, Sudan, Etiyopya, Tanzanya, Angola, Moritanya, Mali, Senegal, Gine, Sierra Leone, Liberya, Fildişi, Togo, Benin, Kamerun, Çad, Somali, Uganda, Kenya, Gabon, Nijer, Malawi, Ruanda, Brundi.
Ortadoğu ülkelerinin zengin tarihi ve kültürel kaynaklara sahip olmasına rağmen, çoğu ülkede bunların batı tarzı turizmin geliştirilmesi yolunda kullanılamamasının nedeni nedir?
Ortadoğu ülkeleri zengin tarihi ve kültürel kaynaklara sahiptir. Ancak çoğu ülkede bunlar batı tarzı turizmin geliştirilmesi yolunda kullanılamamaktadır. Bunda bölgede ya- şanan siyasi çalkantılar ve katı İslami yaşam tarzı çok etkili olmuştur. Suudi Arabistan’ın petrol ticareti ve hac amacı dışında sadece ülkeyi gezmek amacıyla gelenlere vize vermediği bilinmektedir. İran’ın ise İslam devriminden sonra batı ile ilişkileri bozulmuştur. Ortadoğu’da turizmi geliştirme çabası güden ülkelerin sadece Mısır, İsrail, Lübnan ve Ürdün oldukları görülmektedir (Türkiye, Kuzey Akdeniz ülkesi olarak bu gruptan ayrı de- ğerlendirilmiştir) (Özgüç, 2015; 345).
Mısır turizminin odak noktaları nelerdir?
Mısır turizmi, genelde anıt, mezar, tapınak, müze, piramit ve tarihi firavun yerleşmelerine odaklanmıştır. Göz kamaştırıcı tarihi eserler çoğunlukla, Nil vadisi boyunca Kahire’den Aswan’a kadar sürer. Buna bağlı olarak kültürel turlar, Kahire, Giza, Sfenks ve piramitler, Tutankamon hazineleri müzesini içine alır. Krallar Vadisi ve Karnak Tapınakları başta birçok arkeolojik sit alanı, bu güzergâhta yer almaktadır. Bazı turist kafileleri Luksor Aswan arasında 4-6 günlük tekne turlarına katılmaktadırlar. Mısır turizmi için tarihi eserler önemlidir. Ancak subtropikal (Akdeniz) iklimi nedeniyle deniz turizminde de gelişmeler yaşanmaktadır. Turistlerin talebi, Kızıldeniz kıyılarında otel ve tatil köylerinin artmasına yol açmıştır (Atasoy, 2010; 542). Ülkenin iklim yapısı, Akdeniz ve dünyanın doğal akvaryumu olan Kızıldeniz sahilleri ile piramitler, tapınaklar ve diğer eserler ülkeyi turistik anlamda cazip kılmaktadır (Sümer, 2011).
Afrika’da en çok turist çeken ülke olmanın yanı sıra, tek turist gönderebilen ülke hangisidir?
Güney Afrika Namibya, Botsvana ve Güney Afrika Cumhuriyeti gibi büyük ülkelerle Lesotho ve Sweziland gibi küçük ülkelerden oluşur. Bölgenin en önemli turizm destinasyonlarından biri, Afrika kıtasının en gelişmiş ülkesi olan Güney Afrika Cumhuriyetidir. Bu ülke sadece turist çekmekle kalmaz aynı zamanda Afrika’da tek turist gönderebilen ülke konumundadır (Özgüç, 2015; s.360). Bunda diğer Afrika ülkelerine oranla gelişmiş ekonomisi yanında güneyinde bulunan ümit burnundan kaynaklanan ula- şım kolaylığının etkisi büyüktür.
Fas’ın en önemli turist kaynakları hangi ülkelerdir?
Turizm, Fas’ın önemli gelir ve istihdam kaynaklarından biridir. Fransa Almanya, İspanya, İngiltere, İtalya ve ABD Fas’ın en önemli turist kaynaklarıdır. Ülke yönetimi, yabancı yatırımların çekilmesi konusunda ciddi çalışmalar yürütmektedir. Turizm sektö- ründe Fransız, İngiliz, Suudi Arabistan, Alman ortak yatırımları bulunmaktadır. Ancak sektör politik krizlerden etkilenmeye açıktır. Son dönemde ülkeyi ziyaret eden batılı turist sayısı azalırken, ülkeye Arap ülkelerinden gelen turist sayısı artmaktadır (Sümer, 2011). 2011 yılında yaşanan ve Arap Baharı adı verilen ayaklanmalardan Fas da olumsuz yönde etkilenmiştir. Bu nedenle batılı turistlerde azalma yaşanırken orantısal olarak Ortadoğulu turistlerde artma gerçekleşmiştir.
Namibya, Botswana, Mozambik, Zimbabwe, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Madagaskar, Afrika'nın neresinde yer alır?
Güney Afrika Ülkeleri: Namibya, Botswana, Mozambik, Zimbabwe, Güney Afrika Cumhuriyeti, Madagaskar.
Afrika'nın yeraltı kaynakları açısından en zengin bölgesi neresidir?
Güney Afrika, kıtanın başta değerli madenler olmak üzere yer altı kaynakları açısından en zengin bölgesidir. Güney Afrika Namibya, Botsvana ve Güney Afrika Cumhuriyeti gibi büyük ülkelerle Lesotho ve Sweziland gibi küçük ülkelerden oluşur. Bölgenin en önemli turizm destinasyonlarından biri, Afrika kıtasının en gelişmiş ülkesi olan Güney Afrika Cumhuriyetidir. Bu ülke sadece turist çekmekle kalmaz aynı zamanda Afrika’da tek turist gönderebilen ülke konumundadır (Özgüç, 2015; s.360). Bunda diğer Afrika ülkelerine oranla gelişmiş ekonomisi yanında güneyinde bulunan ümit burnundan kaynaklanan ula- şım kolaylığının etkisi büyüktür.
Ortadoğu’nun turistik değerleri özetle nelerdir?
Ortadoğu’nun turistik değerleri şöyle özetlenebilir (Boniface ve Cooper, 2005; 295):
• Bölgenin kültürel zenginliğinde üç tek tanrılı dinîn kutsal mekânlarının burada bulunması etkili olmuştur. Hristiyanlığa ilişkin eserler genelde Roma Yunan dönemi eserleridir. Akdeniz turlarına katılan kimi Avrupalı turistler her yıl kutsal kabul edilen bu alanları ziyaret etmektedirler. Bölgede zaman zaman yaşanan karışıklıklar nedeniyle kültürel turlara yapılan katılım istenen düzeyde değildir.
• Bölge Akdeniz iklimi nedeniyle plaj turizmine çok uygun koşullar taşımasına kar- şın dinsel ve kültürel tutumlar nedeniyle istenilen düzeyde gelişememektedir. Son yıllarda eğlenmek ve dinlenmek amacıyla da turistler bölgeye gelmektedir. Özellikle Türkiye, İsrail ve Dubai’de sayfiye alanları artmaktadır.
• Bölgede kış turizmi için uygun koşullar taşıyan dağlar da bulunmaktadır. Henüz uluslararası standartlara sahip olmayan bu alanda kış turizmine çoğunlukla yerli turistler katılmaktadır.
• Bölgedeki dağlarla birlikte çöller, macera tutkunu turistleriçin çekici alanlar olarak ortaya çıkmaktadır. Ekoturizmde yavaş da olsa bir gelişme vardır.