Tarımsal Yapılar ve Sulama Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Hidroloji nedir?

Dünyada ve atmosferde suyun oluşumunu, dolaşımını, fiziksel ve kimyasal özelliklerini, çevreyle ve doğayla ilişkilerini
inceleyen su bilimidir.

Yağış Şiddeti neyi ifade etmektedir?

Birim zamanda düşen yağış miktarıdır. Saatte düşen
yağışın miktarı mm olarak verilir.

Akifer nedir?

Suyu depolayan yeterli miktarda yeraltı suyu
akışına ve kullanılmasına izin veren gözenekli
ve geçirgen özelliğe sahip jeolojik birim.

Ülkemizin 2014 yıkı verilerine göre su potansiyeli nasıldır?

ülkemiz yüzey alanına düşen ve 234 milyar m3 olan yıllık su potansiyeli dikkate alındığında ve ülkemizin nüfusunun da 70 milyon olduğu kabul edilirse kişi başına düşen yerüstü suyu potansiyeli yaklaşık 3.343 m³/yıl yapmaktadır.
Kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı ise 1.600
m³/yıl olmaktadır. Bu değere göre ülkemiz yukarıda verilen su potansiyeli yönünden sınıflandırma ya
göre su azlığı yaşayan ülkeler sınıfına girmektedir.
Kısacası ülkemiz su potansiyeli bakımından zengini
bir ülke değildir. Ülkemizdeki hızlı nüfus artışı da
dikkate alındığında bugünkü koşullarda su zengini
olmayan ülkemizin ileriki yıllarda su fakiri ülkeler
arasında yer alması kaçınılmazdır.

Havza nedir?

Bir akarsu, göl, baraj rezervuarı veya yeraltı suyu haznesi gibi bir su kaynağını besleyen yeraltı ve yüzeysel suların toplandığı bölgenin tamamıdır. 

Flokülasyon nedir?

Su içinde bulunan partiküllerin birleşerek çökmesidir.

Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği göre yüzey suları, kalitesine göre nasıl sınıflandırılmaktadır?

Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği göre yüzey suları, kalitesine göre 4 sınıfa ayrılmıştır.
• Yüksek kaliteli yerüstü suları içeren Sınıf I
sular, içme suyu olarak kullanılma potansiyeline sahip sulardır. Bu sınıfa giren sular yüzme ve benzeri amaçlarla kullanılabilir.
Rekreasyonel amaçla kullanılabilir. Alabalık
üretiminde, hayvan üretiminde ve çiftlik
ihtiyacını karşılamak için kullanılabilir.
• Az kirlenmiş suları gösteren Sınıf II suların
ise içme suyu olarak kullanılma potansiyeli
vardır. Alabalık dışındaki balık üretiminde
ve rekreasyonel maksatlar için kullanılabilir.
• Bu suların sulama suyu olarak kullanılabilmesi için sulama suyu kalite kriterlerini sağlaması gerekmektedir.
• Sınıf III sular ise kirlenmiş sulardır ancak
uygun bir arıtmadan sonra su ürünleri yetiştiriciliğinde ve sanayinin ihtiyacı olan suyu karşılamak için kullanılabilir. Ancak
bu sular gıda, tekstil gibi nitelikli su gerektiren işletmelerde kullanılamaz.

• Çok kirlenmiş suları göstere sınıf IV sular
ancak belli işlemlerden geçirildikten sonra
III. Sınıf su özellikleri kazandırıldıktan sonra kullanılabilir.

Yeraltı Suyu nedir?

Yer yüzeyinin altındaki toprak parçaları ve kaya tabakaları arasında bulunan su. Yeraltındaki durgun veya hareket halinde
olan bütün sulardır.

Kapillar Saçak (Kılcal Saçak Bölge) Bölge nedir?

Doygunluk kuşağında düzensiz olarak yukarıya doğru değişik kalınlıklarda olabilen bölge. Bu bölgede yüzey gerilim nedeniyle
su yukarıya doğru hareket eder.

Artezyen nedir?

İki geçirgen olmayan tabaka arasında sıkışmış halde bulunan yeraltı suyunun (basınçlı yeraltı suları) üst tabakanın delinmesiyle fışkırarak yeryüzüne çıkması ile
oluşan kaynaklar.

Sulamada kullanan suyun miktarı hangi faktörlere bağlı olarak değişmektedir?

Sulamada kullanan suyun miktarı ürün tipine, iklim ve toprak yapısı bağlı olarak değişmektedir

Dünyada su kullanımı sıralaması hangi başlıklar altında toplanmaktadır?

Dünyada su kullanımı sıralaması beş başlık altında toplanmaktadır. Bunlardan ilk sırada gıda ve
tarım gelmektedir. Bu sektörler en fazla su kullanan sektörlerin başında gelmektedir. Bunu enerji ve sanayi takip etmektedir. Evsel su kullanımı ve içme suyu kullanımı 4. sırada yer almaktadır. Son olarak ise ekosistemlerin su ihtiyacı gelmektedir.

Su Yönetimi nedir?

Su kaynaklarının geliştirilmesi, dağıtılması ve kullanıma sunulmasıdır.

Ülkemizde Devlet Planlama Teşkilatının 2001 yılında hazırladığı Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planında “Su Havzaları Kullanımı
ve Yönetimi Özel İhtisas Komisyonu Raporu’nda
mevcut su potansiyelin paylaşılmasında kullanım
önceliği nasıldır?

1. İçme ve kullanma suyu ihtiyacı
2. Hayvanlar ve doğal hayatın, devamı için gerekli su ihtiyacı.
3. Tarımsal sulama suyu ihtiyacı
4. Enerji ve sanayi suyu ihtiyacı
5. Ticaret, turizm, balıkçılık vb. su. ihtiyacı

Ülkemizde Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün görevleri nelerdir?

• İçme, sulama ve kullanma suyu temin etmek
• Sulama tesisi kurmak
• Sulak alanları ıslah etmek
• Yerüstü ve yeraltı sularını kalite yönünden izlemek
• Atık su arıtımını sağlamak
• Taşkınlara karşı koruma tedbirleri almak
• Sulu ziraatı yaygınlaştırmak
• Hidroelektrik enerji üretmek
• Yeraltı suyu etüt ve araştırmaları için kuyu açmak veya açtırmak
• Yeraltı suyu tahsisi ve tescili işlemlerini yapmak
• Yeraltı sularının korunmasını sağlamak
• Baraj kurmak
• Su tasfiye tesisi inşaatlarını yapmak
• Su depoları yapmak
• Nehirleri ve bataklıkları ıslah etmek

Ülkemizde Tarım ve Orman Bakanlığı; Su Yönetimi Genel Müdürlüğü'nün görevleri nelerdir?

• Su kaynaklarının korunması, iyileştirilmesi ve kullanılmasına ilişkin
politikaları belirlemek
• Su yönetiminin ulusal ve uluslararası düzeyde koordinasyonunu
sağlamak
• Sucul çevrenin ekolojik ve kimyasal kalitesinin korunmasını
sağlamak, bunun için havza bazında nehir havza yönetim planları
hazırlamak, hazırlatmak
• Bütüncül nehir havzaları yönetimi ile ilgili mevzuat çalışmalarını
yürütmek
• Kurak dönemlerde yönetim stratejilerini belirlemek
• Yerüstü ve yeraltı sularının kalite ve miktarının korunmasına yönelik
çalışmalar yapmak, izlemek ya da izletmek
• Taşkın yönetim planlarını hazırlamak
• İklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi ile ilgili çalışmalar yapmak
• Ulusal su bilgi sistemini oluşturmak, izleme ağını kurmak ve izleme
programları hazırlamak
• Su kirliliği ve nitrat kirliliği açısından hassas alanları belirlemek ve
izlemek
• Sektörel bazda su kaynaklarının tahsislerine ait gerekli
koordinasyonu yapmak,
• Taşkınlarla ilgili strateji ve politikaları belirlemek

Ülkemizde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı; Çevre Yönetimi Genel
Müdürlüğü'nün su yönetimi ile ilgili görevleri nelerdir?

• Su kaynakları için koruma ve kullanma planlarını yapmak
• Kıta içi su kaynakları ile toprak kaynaklarının havza bazında bütüncül
yönetimi için gerekli çalışmaları yapmak
• Su kaynaklarının kalite sınıflanın belirlenmesi
• Su kalitesini artırmak için gerekli çalışmaları yapmak ya da yaptırmak
• Tesislerin deşarjları ve arıtma sistemlerini izlemek ve denetlemek
• Su ve toprak kirliliğine neden olan her türlü faaliyeti ülke bütününde izlemek ve denetlemek

Ülkemizde Tarım ve Orman Bakanlığı'nın su yönetimi ile ilgili görevleri nelerdir?

• Sulama projelerinin etüt ve uygulamalarını yapmak ya da yaptırtmak
• Tarımsal sulamada uygun sulama tekniklerinin kullanılması
sağlamak, bunları iyileştirici tedbirleri almak
• Sulama ile ilgili politikaların ve stratejilerin belirlenmesi
• Sulama veri tabanının hazırlanması
• Balıkçılık ve su ürünleri mevzuatı
• Kıyı suları da dahil tüm su ürünleri sahalarının kalitesinin
denetlenmesi

Ülkemizde su yönetimi ile ilgili olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın görevleri nelerdir?

• Turistik bölgelerde içme suyu temini ve atık su arıtım alt yapılarının yapımı

Ülkemizde su yönetimi ile ilgili Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın görevleri nelerdir?

• Barajlar, rezervuarlar, kanalizasyon ve arıtım gibi su kaynakları yatırımlarının genel planlamasını yapmak