Tarım Alet ve Makinaları Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Bitkisel üretim için ilk işlem nedir?

Bitkisel üretim için başta gelen işlem, toprak işlemedir.

Tohum yatağı hazırlığı ne demektir?

Bitkilerin topraktan en iyi biçimde yararlanabilmesi için toprağın onların isteklerine uygun olarak hazırlanması gerekir. Toprak işlemenin bitkilerin gelişmesine uygun tohum yatağı hazırlığı olarak nitelendirilmesi de bundandır.

Toprak işleme ile ne yapılır?

Toprak işleme yapılarak esas olarak toprağın içindeki su ve havanın doldurduğu boşlukların miktarı ile parçacık (agretat) büyüklüğü ve şekli yani Strüktürü değiştirilir.

Toprak işleme toprağın hangi özelliklerini etkiler?

Toprak işleme, toprağın su tutma kapasitesi, geçirgenliği, kapilaritesi, suyun buharlaşması, sıcaklığı gibi fiziksel özelliklerini etkiler.

Uygun furda strüktüre ulaşılması neyi etkiler ?

Bitkilerin isteklerine uygun toprak hazırlığında uygun furda strüktüre ulaşılması, toprağın biyolojik yapısına da etkilemektedir.

Toprakta organik madde eksikliğinin etkisi nedir?

Toprakta organik madde eksikliği, furda yapının kısa sürede bozulmasına neden olur.

Topraktaki suyun bitki kökleri tarafından alınabilmesi, köklere ve topraktaki bakterilere yeterli oksijen sağlanabilmesi için hangi şartlar gereklidir?

Toprağın tavında yapılmış bir toprak işleme ile hazırlanmış furda toprak strüktüründe, toprak parçacıkları ile bunları birarada tutan kollodial maddeler, mikroorganizmalar dengeli bir biçimde bulunmalıdır.

Toprağın furda yapısını olumsuz etkileyen unsurlar nelerdir?

Yağmur damlacıklarının mekanik çarpma etkisi, ticari gübrenin içinde bulunan NA veCl iyonlarının miktarı ile insan, hayvan ve makinaların toprağı sıkıştırması olumsuz yönde etkilemektedir.

Toprak işlemenin doğrulunu etkileyen unsurlar nelerdir?

Toprak işlemenin doğruluğu, yapıldığı zamana ve bu doğru zaman da toprakta bulunan nem oranına bağlıdır. Nem oranı uygun olmayan topraklarda yapılan işlemede yeterli parçalama, karıştırma ve devirme yapılamaz, toprak işleme giderleri artar.

Toprak işleme derinliği ne kadar olmalıdır?

Bu derinlik anız bozmada 6-12 cm, asıl sürümde 15-25 cm arasındadır.

Taban taşı nedir?

Toprak, kulaklı pullukla uzun yıllar aynı derinlikte işlenmesi durumunda toprakta meydana gelen oluşuma taban taşı denir.

Taban taşı oluşumunu önlemek için ne yapılmalıdır?

İşleme derinliği sıkça değiştirilmeli ve 4-5 yılda bir derin sürme yapan dipkazanlar kullanılmalıdır.

Toprak işleme derinliği neye göre değişir?

Toprak işleme derinliği yetiştirilecek bitkiye ve bitkinin kök yapısına göre değişir. Örneğin, yumru bitkiler ve yonca için derin, tahıl ve baklagiller için ise daha az derin işleme yeterlidir.

Toprağın fazla derin işlenmemesinin sonuçları nelerdir?

Toprağın fazla derin olmadan işlenmesi • Toprağın tozlaşarak erozyona uğramasına, • Besin maddelerinin yakınması sonucu verimsizleşmesine, • Kısa sürede taban taşı oluşmasına, • Yabani otların yeterince yok edilememesine neden olur.

Dış sürtünme ve iç sürtünme ne demektir?

Mekanik olarak alet ve makinalarla işlemesi, toprağı hareketlendirir. Sonuçta toprak parçacıkları birbirleriyle (iç sürtünme) ve alet ile (dış sürtünme) sürtünmeye başlar.

Dış sürtünmeyi etkileyen unsurlar nelerdir?

Dış sürtünme aletin yüzey özelliklerine, yüzeylerin birbirine yaptığı basınca ve sürtünme hızına göre değişir.

Direnç kuvvetini etkileyen unsurlar nelerdir?

Toprak işleme sırasında ortaya çıkan direnç kuvveti toprağın cinsine (kum, silt, kil oranlarına), özgül ağırlığına, nem içeriğine, sürtünme özelliğine; işleme yapan aletin işleme derinliğine, genişliğine, ilerleme hazına, keskinliğine, yapısına, çeken makina ile bağlantı durumuna ve her üç düzlemdeki ayarlarına göre değişmektedir.

Pulluğu çekecek traktör gücünün belirlenmesinde ön önemli parametre nedir?

Pullukla çalışmada, özgül toprak direnci çeki kuvveti gereksiniminin dolayısıyla pulluğu çekecek traktör gücünün belirlenmesinde en önemli parametredir.

Toprağın tanecik büyüklüğü ile işleme aletine gösterdiği direnç arasında nasıl bir ilişki vardır?

İçindeki tanecik büyüklüğü arttıkça toprağın işleme aletine gösterdiği direnç azalır, toprak kolayca işlenebilir.

Toprak işleme tekniği yönünden topraklar nasıl gruplandırılır?

Bunlar hafif topraklar, hafif-orta ağır topraklar, orta ağır topraklar, orta ağır-ağır topraklar ve ağır topraklar şeklinde 5 grupta toplanabilir.

Anız bozma hangi amaçla yapılır?

Amaç, toprağın organik madde miktarını artırmak için toprak yüzeyindeki yabancı otlarla birlikte anızı toprağa karıştırmak; özellikle kurak zamanlarda ve bölgelerde nem kaybını önlemek için tarla yüzeyinde bir yalıtım tabakası oluşturmak ve yine yüzeyde bitkisel artıkları parçalayarak humusa dönüştürecek mikroorganizmaların faaliyetleri için uygun koşulları sağlamaktır.

Anız bozmada toprak genellikle kaç cm derinlikte işlenmektedir?

Genellikle 12-15 cm derinlikte işlenmektedir.

Toprak erozyonuna yol açan etmenler nelerdir?

Toprak erozyonu daha çok rüzgâr ve su gibi etmenlerle gerçekleşmektedir.

Erozyonu önlemek için en bilinen teknik hangisidir?

Bu tekniklerden en bilineni eğimli tarlalarda toprağın meyile dik yönde işlenmesidir. Böylece oluşturulan enine çizgiler yüzey akışını yavaşlatır.

Erozyonu önlemek için uygulanması gereken diğer yöntemler nelerdir?

• Eğime dik yönde 30-40 cm genişliğindeki bantlara ekim yapılması, • Eğimli arazilerde suyun akışını engelleyecek teraslar oluşturulması, • Rüzgârın hızını azaltacak pürüzlü yüzey oluşturacak şekilde büyük kesekler bırakacak şekilde sürüm yapılması Rüzgârın hızını azaltacak pürüzlü yüzey oluşturacak şekilde büyük kesekler bırakacak şekilde sürüm yapılması • Toprağın döndürülmeden işlenmesiyle bitki artıklarının yüzeyde bırakılması erozyonun önlenmesi için uygulanması gereken yöntemlerdir.

Tohum yatağı hazırlamak amacıyla kullanılan tarım alet ve makinaları toprağa kaç şekilde etki ederler?

Bunlar toprağa 4 şekilde etki ederler: • Toprağın parçalanması • Toprağın döndürülmesi • Toprağın kabartılması • Toprağın karıştırılması

Farklı toprak işleme alet ve makinalarının geliştirilmesine yol açan unsurlar nelerdir?

Tarımı yapılan bitki sayısının çokluğu, toprak özelliklerinin çok kısa mesafelerde değişkenlik göstermesi, zamana ve yere göre doğal koşulların toprağa etkileri gibi özellikler çok değişik toprak işleme alet ve makinalarının geliştirilmesini sağlamıştır.

Toprak işleme alet ve makinaları toprağa etki etki şekline göre hangi ana gruplarda toplanır?

Bu alet ve makinalar pulluklar, toprak frezeleri ve yüzeysel toprak işleme makinaları olarak üç ana grupta toplanabilir.

Pulluk hangi amaçla kullanılır?

Pulluklar, toprağın bitkisel üretim için yeterli olan 20-25 cm’lik üst katmanını kabartıp kısmen veya tamamen devirerek işleyen aletlerdir.

Pullukla işlenen toprak hangi özellikleri kazanır?

Pullukla işlenen toprak yağmur ve kar sularını kolay geçirir, nemi iyi tutar, havalanma durumu iyileşir ve bitki köklerinin uzamasına fazla direnç göstermez.

Pulluklar hangi özelliklerine göre sınıflandırılır?

Pulluklar işleyici gövde biçimleri, kullanma şekilleri, işleyici gövde sayıları gibi özelliklere göre sınıflandırılabilmektedirler.

Kulaklı pulluklar hangi elemanlardan oluşur?

Uç demiri, kulak, taban demiri ve varsa ökçe demiri, kulak uzantısı, keski demiri, öngövdecik gibi işleyici elemanlar ile payanda, çatı, traktöre bağlantı yerleri, ayar düzenleri ve tekerlekler gibi yardımcı elemanlardan oluşmuştur.

Kulaklı pulluklarda güç gereksinimi hangi faktörlere göre değişir?

Toprağın kesilme direnci kuvveti; pulluğun iş genişliği, iş derinliği, gövde sayısı, gövdenin şekli, toprak cinsi ve ilerleme hızı gibi faktörlere göre değişir.

Diskli pulluklar hangi amaçla kullanılır?

Diskli pulluklar, yeni arazilerin açılmasında, taşlı ve bitki örtüsü yoğun arazilerin işlenmesinde kullanılırlar.

Diskli pulların kullanımından önce hangi ayarların yapılması gerekir?

Sürümden önce diskli pulluklarda sağ-sol paralellik ayarı, iz genişliği ayarı ve disk açıları ayarlanmalıdır.

Döner kulaklı pulluklar hangi amaçla kullanılırlar ve normal kulaklı pulluklardan farkları nelerdir?

Düz sürüm yapmak için kullanılırlar. Normal kulaklı pulluklara göre gövde sayısı iki kat fazladır. Bu nedenle hem pahalıdırlar hem de ancak büyük ve güçlü traktörlerle çekilebilirlir.

Dipkazanın kullanım amacı nedir?

Bitki köklerinin derinlere gitmesini ve suyun derinlere sızmasını engelleyen taban taşının kırılması amacıyla kullanılır.

Özel pulluklar hangi işlem için kullanılır?

Gövdelerine zarar vermeden ağaçların diplerinde yetişen yabancı otları yok etmede kullanılırlar.

Özel pulluklar kullanım amacına göre hangi isimlerle adlandırılır?

Bahçe pulluğu, bağ pulluğu, anız bozma pulluğu ve ripper olarak adlandırılırlar.

Toprak frezeleri toprağa hangi şekillerde etki eder?

Toprağa daha çok karıştırma ve parçalama şeklinde etki ederler.

Kurak bölgelerde toprak frezesi kullanmanın ne gibi sakıncası bulunur?

Toprak fazla parçalanıp toz haline getirildiğinden özellikle kurak bölgelerde erozyon tehlikesi bulunmaktadır.

Yüzeysel toprak işleme makinalarının kullanım amaçları nelerdir?

Bu makinalar toprağı yeterince parçalayarak tohum yatağı hazırlamak, nadasa bırakılmış tarlalarda yabancı ot mücadelesi yapmak, toprak yüzeyindeki bitki artıklarını veya gübreyi toprağa gömmek yağışlardan ve sulamadan sonra yüzeyde oluşan kaymak tabakasını kırarak toprak nemini korumak için kullanılırlar.

Kültüvatör nedir?

Toprağı yırtarak kabartan, devirmeden işleyen, havalandıran, yabancı otları kesen ve köklerini yüzeye çıkaran, tarladaki kesekleri parçalayan makinalardır.

Tırmık ne için kullanılır?

Pullukla işlenmiş tarlalarda toprağın kabartılması keseklerin parçalanması, tarla yüzeyinin düzeltilmesi, kaymak tabakasının kırılması ve yabancı otların sökülmesi yanında bazen de serpme olarak ekilen tohumların toprağa karıştırılması için kullanılırlar.

Dişli tırmıklarda hangi kesitli dişler hangi amaçlar için tercih edilir?

Kare ve dikdörtgen kesitli dişler kesekleri iyi parçalarlar, yuvarlak kesitli dişler yabancı ot mücadelesinde, üçgen kesitli dişler ise çayır alanlarda toprağın havalandırılması için tercih edilirler.

Diskli tırmıklarda toprağın işleme şekline etki eden faktörler nelerdir?

Disklerin yön açısı, çapı, kenarlarının keskinliği ve tırmığın ağırlığı ile ilerleme hızı gibi faktörler etkilidir. Diskli tırmıklar kurak bölgelerde ve özellikle rüzgâr erozyonu söz konusu olan bölgelerde kullanılmamalıdır.

Diskli tırmıklarda disk açısı ile amaçlar arasındaki ilişki nedir?

Küçük yön açısı değerleri, kesme etkisi fazla olduğundan anız bozma ve yabancı ot mücadelesinde kullanılırlar. Yön açısı büyüdükçe parçalama ve karıştırma etkisi arttığından daha çok malç yapma gibi amaçlarla kullanılırlar.

Yaylı tırmıklar hangi arazi tipleri için daha uygundur?

Yaylı tırmıkların özellikle taşlı arazilerde kullanılmalara daha uygundur.

Yaylı tırmıkların, toprağı iyi parçalaması yanında hangi özelliği dikkat çeker?

Derine batan yaylı ayaklar, titreşim özelliği sayesinde yabancı otları da kolayca sökerler.

Döner tırmıkların kullanım alanları nelerdir?

Yüzeysel olarak çapalama, kaymak tabakası kırma ve yabancı ot filizlerini yok etme, kesekleri ufalama ve toprağı hafifçe bastırarak arazi yüzeyine düzeltmede kullanılırlar.

Döner tırmık tipleri nelerdir?

Döner tırmıkların yıldız tip, dişli tırmık ve spiral çubuklu gibi tipleri bulunmaktadır.

Yıldız tip döner tırmığın işlevi nedir?

10-15 cm derinliği kadar toprağı parçalama etkisine sahiptir. Pulluk izlerini parçalar ve düzeltir. Böylece toprağın çabuk oturmasını sağlar.

Dişli tırmık ne için kullanılır?

Ekimden sonra oluşan kaymak tabakasının kırılmasında kullanılır. Toprağı kabartır, parçalar ve boşlukların yapısını bozarak toprağın oturmasına yardımcı olur.

Spiral çubuklu döner tırmık hangi amaç için kullanılır?

Parçalar ve sıkıştırma etkisi sonucunda kabarık toprakların sıkıştırılmasında kullanılır.

Merdanelerin kullanım amaçları nelerdir?

Tohum yatağı hazırlamada kesekleri kırmak, toprağı bastırmak ve tarla yüzeyini düzeltmek için kullanılır. Ekili tahılların köklerinin toprakla temasının sağlanması için ilkbaharda merdaneler kullanılır. Ayrıca merdanelerin bastırma özelliği sayesinde topraktaki hava boşlukları da dağılır.

Merdaneler nasıl sınıflandırılır?

Aktif elemanlarının yüzey şekillerine göre; düz merdaneler, dalgalı merdaneler ve dip bastıran merdaneler olmak üzere üç grupta değerlendirilir.

Dalgalı merdane türleri nelerdir?

• Tırnaklı • Kafes tipi • Diskli • Spiral • Parmaklı şeklinde türleri bulunmaktadır.

Merdaneler ezerek parçalamada neden daha etkilidir?

Ağır olmalarından dolayı toprağa yaptıkları yüzey basınçları fazla olduğundan, kesekleri ezerek parçalamada diğer makinalardan daha etkilidirler.

Merdanelerin toprağa bastırma etkilerini neler belirler?

Toprak strüktürü ve nem oranına bağlı olarak, ağırlık, çap, yüzey biçimi ve çalışma hızı merdanelerin toprağı bastırma etkilerini değiştirir.

Merdanelerin bastırma etkinliğini artıran unsurlar nelerdir?

Merdanenin ağırlığı ve toprağın nemi arttıkça, ilerleme hızı azaldıkça merdanelerde bastırma etkinliği artar.

Tapan ne için kullanılır?

Toprağın üst yüzeyini fazlaca bastırmadan düzeltmek ve küçük kesekleri parçalamak için tapanlardan yararlanılır. Böylece, topraktaki kılcal boruların yapısı bozularak nemin buharlaşması engellenir.

Strüktür ve Furda strüktür nedir?

Strüktür: Toprağın yapısı, dokusu demektir. 

Furda Strüktür: Toprağın tarım için en uygun yapı biçimidir.

Taban taşı nedir?

Uzun yıllar pullukla aynı derinlikte sürülmesinden dolayı toprak içinde belirli bir derinlikte oluşan sert yapıdır ve bitki köklerinin derinlere gitmesine ve derinlerdeki nemin yukarı çıkmasına engel olur.

Özgül toprak direnci nedir?

Pulluk tarafından kesilen toprak şeridinin enine birim kesit alanına düşen toprak direnci değeridir (kp/dm2).

Tohum yatağı hazırlama amacıyla kullan›lan tarım alet ve makinaları toprağa nasıl etki ederler?

Toprağın parçalanması

Toprağın döndürülmesi

Toprağın kabartılması

Toprağın karıştırılması

Pulluklar toprağın bitkisel üretim için yeterli olan 20-25 cm’lik üst katmanını kabartıp k›smen veya tamamen devirerek işleyen aletlerdir. Pullukları hangi özelliklerine göre sınıflandırabiliriz?

Pulluklar, işleyici gövde biçimleri, kullanma şekilleri, işleyici gövde sayıları gibi özelliklere göre sınıflandırılabilmektedirler.

Kulaklı pullukların elemanları nelerdir?

Uç demiri

Kulak

Taban Demiri

Payanda

Emniyet Düzeni

Kulaklı pullukla sürüm yöntemleri nelerdir?

Tahtavari sürme

• Balık Sırtı
• Açık Çizi
• Karışık Sürüm

Şekilli sürme

Düz sürme

Yön açısı ve durum açısı nedir?

Yön açısı, içbükey diskin keskin kenarlarından geçen düzlem ile hareket yönündeki düzlem arasındaki açı, normal koşullarda 40°-50° arasındadır, arttıkça iş genişliği artar.

Durum açısı, içbükey diskin keskin kenarlarından geçen düzlem ile düşley düzlem arasında kalan açı, normal koşullarda 3°-30° arasındadır, küçüldükçe disk dikleşir ve parçalama etkisi artar.

Pulluk çeşitleri nelerdir?

Kulaklı Pulluk

Diskli Pulluk

Döner Kulaklı Pulluk

Dipkazan

Özel pulluklar

• Bahçe pulluğu
• Bağ pulluğu
• Anız bozma pulluğu
• Ripper

Toprak frezesi nedir ve ne işe yarar?

Toprağa daha çok karıştırma ve parçalama şeklinde etki eden toprak frezeleri, traktör kuyruk milinden hareket alır. Frezenin işleyici elemanı ilerleme yönüne dik olarak yerleştirilmiş yatay bir mile bağlanmış bükük bıçaklardır. Arka tarafta bir sac kapak bulunan makina, tekerlekler ya da kızaklar üzerinde kayarak ilerler.

Freze bıçakları traktör tekerlekleri yönünde dönme hareketi yaparak, toprağı dilimler halinde keser ve parçalar. Kesilen toprak dilimlerinin büyüklüğü; bıçağın sayısı ve çevre hızı ile traktör ilerleme hızına göre değişir.

Yüzeysel işleme makineleri nelerdir?

İşlevleri yönünden birbirine benzeyen

• kültüvatörler ve
• tırmıklar ile
• merdaneler ve
• tapanlar bu grupta yer alan makinalardır.

Uygulamada en çok karşılaşılan tırmık tipleri nelerdir?

Uygulamada en çok

• dişli,
• yaylı,
• diskli ve
• döner tırmık tiplerine rastlanmaktadır.

Malç nedir?

Bitkilerin daha iyi gelişebilmeleri için bitki sapları, saman gibi malzemelerle toprak yüzeyini kaplamaktır. 

Merdanelerin aktif elemanları nelerdir?

Merdanelerin aktif elemanları, bir mile bağlı olarak dönen düz silindir ya da çevresi tırtıllı, üçgen çıkıntılı disklerdir.

Merdanelerin çeşitleri nelerdir?

Merdaneler aktif elemanlarının dış yüzey şekillerine göre;

• düz merdaneler,
• dalgalı merdaneler
  • dişli,
  • tırnaklı,
  • kafes tipi,
  • diskli,
  • Spiral 
  • parmaklı 
• dip bastıran merdaneler olmak üzere üç grupta de¤erlendirilirler.