Hayvan Yetiştirme Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim
Keçi Yetiştirme
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Son çeyrek yüzyılda, keçi yetiştiriciliğinin kıtalardaki artış ve azalış durumları nasıldır?
Dünyada yaklaşık son 16 yılda Avrupa dışındaki tüm kıtalarda keçi varlığında artış söz konusudur. En önemli artış ise Okyanusya ve Afrika kıtasında gerçekleşmiştir. Keçi varlığının en yüksek olduğu kıta ise Asya olup, bunu Afrika izlemektedir.
Türkiye'ye özgü keçi ırkları nelerdir?
Türkiye’de yetiştiriciliği yapılan yerli keçi ırkları esas olarak Kıl, Ankara ve Kilis keçisidir. Bunların dışında Honamlı ve Norduz gibi lokal keçi tipleri ve özellikle Batı Anadolu sahil kesimleri ile bu bölgeye yakın şehirlerde düşük sayıda Malta ve Saanen melezleri de yetiştirilmektedir.
Diğer çiftlik hayvanlarına kıyasla keçi yetiştirilmesindeki avantajlar nelerdir?
Diğer çiftlik hayvanları ile karşılaştırıldığında keçi yetiştiriciliğinin çok önemli avantajları vardır. Nitekim keçiler kötü çevre koşullarında kolaylıkla yetiştirilebilmektedirler. Diğer çiftlik hayvanlarının değerlendiremedikleri dağlık bölgeleri, kaba yemleri ve ev içi artıkları daha iyi değerlendirebilmektedirler. Orman içi ve kenarında yerleşmiş ve yeterli tarım arazisi bulunmayan ailelerin en önemli veya tek geçim kaynağıdırlar. Büyük yerleşim yerlerinin yakınında bulunan düşük gelirli yetiştiricilerin süt, et ve lif ihtiyaçlarını karşılarlar. Basit ve ucuz maliyetli barınaklarda yetiştirilebilirler.
Seis nedir?
Seis: 1 yaşından 2 yaşına kadar olan erkek keçilerdir.
Çepiç nedir?
Çepiç: 7. aydan 1 yaşına kadar olan erkek ve dişi keçilerdir.
Yapay tohumlamanın avantajları nelerdir?
Yapay tohumlama uygulaması, doğal çiftleştirme sistemlerine göre en az sayıda teke kullanılarak fazla sayıda dişinin döllenmesine imkan vermektedir. Çünkü tekenin tek bir doğal aşımda harcadığı toplam sperma ile yapay tohumlamada 5-6 baş dişi keçi döllenebilmektedir. Böylece damızlık değeri yüksek tekelerden en üst düzeyde yararlanılmakla birlikte fazla teke bulundurmaktan kaynaklanan giderler en aza inmektedir. Bu yöntemde bir aşım dönemi için teke başına 250-300 baş keçi hesaplanmalıdır.
Keçi ırklarının sınıflandırılmasında kullanılan etmenler nelerdir?
Keçi ırklarının ayrıntılı olarak sınıflandırılmasında boynuz ve kulak yapısı gibi morfolojik özellikler ile birlikte, yetiştirildikleri coğrafik bölgeler ve verim özellikleri de esas alınmaktadır.
Et keçisi ırkları nelerdir?
Boer ve lif keçileri, et keçileridir.
Sınıf usulü aşımın özellikleri ve amacı nedir?
Sınıf usulü aşım, serbest aşımın biraz daha geliştirilmiş şeklidir. Bu sistemde amaç sürüyü bazı özellikler bakımından iyileştirmektir. Üzerinde durulan olumsuz özelliği taşıyan dişi keçiler sınıflar halinde gruplandırılır ve bu özelliği düzeltme bakımından uygun durumda olan damızlık tekeler (bir veya daha fazla sayıda) bu sınıfların içine katılır. Eğer gruplardaki dişi keçi sayısı bir teke tarafından aşılabilecek kadar az ise doğan oğlakların babalarının bilinmesi mümkün olabilmektedir. Bu sistemde teke başına genel olarak 40-60 baş dişi keçi hesaplanmaktadır.
Türkiye'de keçi sayısının en yüksek olduğu bölgeler sırasıyla nelerdir?
Türkiye’de tüm bölgelerde keçi yetiştiriciliğinin yapılmasına karşın, keçi sayısının en yüksek olduğu dört bölge sırasıyla Akdeniz, Güneydoğu Anadolu, Ege ve Ortadoğu Anadolu’dur.
Süt keçisinin özellikleri nelerdir?
Bu gruba giren keçi ırkları bazı dış yapı ve fizyolojik özellikler bakımından birbirlerine benzerlik gösterirler. Vücut ince, zarif ve kuru yapılıdır. Vücut görünümü köşemsi olup, dokunulduğunda kemikler hissedilebilir durumdadır. Deri genellikle yumuşak, ince ve gevşektir. Meme iyi gelişmiştir ve bezel bir yapı gösterir. Memeye kan sağlayan damarlar oldukça iyi gelişmiş ve bu nedenle gözle kolaylıkla fark edilebilir durumdadır. Süt keçisi ırklarında, laktasyon süresi uzun ve süt verimi yüksektir. Bu ırkların büyük çoğunluğunda döl verimi ve gelişme hızı diğer keçi ırklarına göre daha iyidir.
Çiftleştirme yöntemlerinden doğal aşım kaç şekilde gerçekleşir?
Keçilerde çiftleştirmeler doğal ve yapay (suni) olmak üzere iki şekilde yapılmaktadır. Doğal aşımlar ise serbest, sınıf usulü ve elden olmak üzere üç yolla gerçekleştirilmektedir.
En yaygın süt keçileri nelerdir?
Saanen, toggenburg, alpin, nubya, malta keçileri süt keçileridir.
Süt üretimi üzerinde kalıcı etkiye sahip tek etmen nedir?
Süt üretimi üzerinde kalıcı etkiye sahip tek faktör genetik yapı olup, yüksek ve sürekli bir süt üretimi için farklı bölge ve işletme koşullarına uygun olarak daha çok süt keçisi ırkları veya bunların melezleri ile üretim yapılmasında yarar vardır.
Ankara keçisi günümüzde hangi ülkelerde yetiştirilmektedir?
Bu keçi ırkımızın 1838 yılına kadar yalnızca Anadolu’da yetiştirilmesine karşın bu tarihten sonra ülke dışına çıkartılmıştır. Günümüzde de öncelikli olarak Güney Afrika ve Amerika (Teksas) olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Günümüzde, keçi yetiştiriciliği kaç farklı üretim sistemiyle gerçekleşmektedir?
Keçi yetiştiriciliğinde genellikle aile işletmeleri, köy sürüleri, yaylacılık ve göçebe sürüleri olmak üzere dört farklı üretim sistemi görülmekte ve genellikle de ekstantif yapıda yetiştiricilik yapmaktadırlar.
Et verimine önem verilen bir damızlık seçiminde dikkat edilmesi gereken etmenlr nelerdir?
Et verimi bakımından damızlık seçiminde süt emme ve besi döneminde gelişme hızı yüksek olan hayvanlara öncelik verilmelidir. Hızlı gelişen oğlaklar kesim çağına daha çabuk ulaşırlar ve bunlar yavaş gelişenlere göre daha fazla fakat birim ağırlık artışı için daha az yem tüketirler. Yine karkaslarında yağ birikimi az ve dağılımı dengeli, kas lifleri arasındaki yağ birikimi homojen ve sırt, but ve bel bölgeleri iyi gelişmiş olan oğlakların babaları et üretimi bakımından değerli damızlıklardır.
Hangi keçi yetiştiriciliği üretim sisteminde sürü büyüklüğü daha fazladır?
Göçebe sürülerde üretim biçiminde toprağa bağımlılık olmadığından ailenin ve keçi sürüsünün hiç bir zaman sabit yerleri yoktur. Keçilerin beslenmesi ve ailelerin yaşamlarını sürdürebilmeleri için iklim ve mera koşullarının uygun olduğu bölgelere sürekli olarak göç edilir. Sürü büyüklükleri diğer üç sisteme göre çok daha fazladır.
Dağ eteklerinde ve ovalarda bulunan tarım işletmelerince yapılan keçi üretim şekli nedir?
Köy Sürülerinde Üretim Bu üretim sistemi daha çok dağ eteklerinde ve ovalarda bulunan tarım işletmelerinde görülmektedir. Yem temini için esas olarak köy civarındaki meralardan yararlanılmaktadır. Elde edilen keçi ürünleri öncelikli olarak ailenin ihtiyacını karşılamakta ve ihtiyaç fazlası ürünler pazarlanmaktadır.
Keçilerde gebelik süresi ne kadardır?
Keçilerde gebelik süresi 144-154 gün arasında değişir ve ortalama 5 ay olarak kabul edilir. Gebeliğin ilk 2 ayında hızlı bir hücre çoğalması olurken, fötus büyümesi esas olarak son 4. ve 5. aylarda gerçekleşmektedir.