İthalat ve İhracat İşlemleri Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Ticari ilişkilerde en önemli aşama hangisidir?

Ticari ilişkilerde en önemli aşama ödeme aşaması olup bu aşamanın gerçekleşmesi ile birlikte satış sözleşmesinin ortaya çıkardığı ticari ilişki de sona ermiş olmaktadır.

Ödeme şekilleri nelerdir?

Ödeme şekilleri:
• Peşin ödeme,
• Konsinyasyon
• Mal mukabili ödeme,
• Vesaik mukabili ödeme,
• Kabul kredili ödeme,
• Akreditifli ödeme olarak sıralanabilir.

Peşin ödeme nedir?

Peşin ödeme, ihracat gerçekleşmeden mal bedelinin ithalatçı tarafından gönderilmesi ve daha sonra satış sözleşmesi konusu olan malın sevk edilmesidir.

Prefinansman nedir?

Prefinansman: İthalatçının ihracatçıyı, ihracat öncesi konvertibl dövizlerle ve en fazla bir yıl vade ile finanse etmesidir.

Mal mukabili ödeme nasıl tanımlanır?

Mal mukabili ödeme: Alıcının satın aldığı malın bedelini, malın satış sözleşmesinde belirtilen varma yerine gelmesinden sonra ödemesidir.

Vesaik mukabili ödeme nasıl açıklanır?

Vesaik mukabili ödeme: Satıcı ile alıcı arasında yapılan sözleşmeye istinaden ihraç ve diğer sevk vesaikinin, mal
bedelinin ödenmesi üzerine alıcıya teslim edilmesini ifade eden bir ödeme şeklidir.

Kabul kredisi, satıcı ile alıcı arasında yapılacak bir anlaşma ile ithal edilecek mal bedelinin ödenmesinin, malın gönderilmesinden belli bir süre sonraya bırakılmasıdır. Bu işlemde söz konusu işlemi yapacak olan banka nasıl bir işlev üstlenir?

Kabul kredisi, satıcı ile alıcı arasında yapılacak bir anlaşma ile ithal edilecek mal bedelinin ödenmesinin, malın gönderilmesinden belli bir süre sonraya bırakılmasıdır. Bir diğer ifadeyle, satıcı veya satıcının bankası tarafından düzenlenen vadeli bir poliçenin alıcı tarafından kabulünden itibaren açılan vadeli bir akreditif türüdür. Banka bu işlevi gerçekleştirmektedir.

İhracatçının, yurt dışına sattığı mal ile ilgili sevk vesaikinin ithalatçının bankasınca ilgili işlemlerine aracılık etmesi için belirlenen ülkesindeki bir bankaya teslimini müteakip, vesaiklerin ilgili şartlarına uygunluğunun saptanması üzerine mal bedelini tahsil etmesine imkân sağlayan bir kredi işlemi ne olarak adlandırılmaktadır?

Akreditif: İhracatçının, yurt dışına sattığı mal ile ilgili sevk vesaikinin ithalatçının bankasınca akreditif işlemlerine aracılık etmesi için belirlenen ülkesindeki bir bankaya teslimini müteakip, vesaiklerin akreditif şartlarına uygunluğunun saptanması üzerine mal bedelini tahsil etmesine imkân sağlayan bir kredi işlemidir.

Akreditifi açtıran alıcı (ithalatçı) ya ne ad verilir?

Akreditif amiri, akreditifi açtıran alıcı (ithalatçı)’dır.

Aracı banka, akreditif şartlarına göre lehtarın bulunduğu ülkede akreditifi lehtara ihbar veya teyit ettikten sonra hangi işlemler ile devam eder?

Aracı banka, akreditif şartlarına göre lehtarın bulunduğu ülkede akreditifi lehtara ihbar veya teyit eden, ödemeyi yapan veya ibraz edilen poliçeye kabul veya aval imzası koyan veya poliçeyi iştira eden bankadır. Bu banka, akreditifi açan bankanın muhabiri olabileceği gibi lehtarın bankası da olabilir.

Teyit bankası akreditife, amir banka dışında kendisinin kesin yükümlülüğünü de ekleyen bankadır. Bu bankanın sorumluluğu amir bankanın sorumluluğu düzeyindedir. Bu bağlamda teyit bankası ileride sorumlu duruma düşmemek için ne yapar?

Teyit bankası akreditife, amir banka dışında kendisinin kesin yükümlülüğünü de ekleyen bankadır. Bu bankanın sorumluluğu amir bankanın sorumluluğu düzeyindedir. Teyit bankası ileride sorumlu duruma düşmemek için şartları açıklıkla belirtilmemiş akreditifi teyit etmez.

Akreditif çeşitleri nelerdir?

Akreditif çeşitleri; Kabili Rücu Akreditif (Revocable Letter of Credit), Gayri Kabili Rücu Akreditif (Irrevocable Letter of Credit), Teyitsiz Akreditif (Unconfirmed Letter of Credit), Teyitli Akreditif (Confirmed Letter of Credit) olarak isimlendirilir. 

Kabili Rücu Akreditif (Revocable Letter of Credit) hangi nedenden ötürü güvenceli değildir?

Kabili rücu akreditif, ilgili banka ile lehtar arasında hukuken bir yükümlülük doğurmayıp her an tadil veya iptal edilebilir. Bu nedenle bu tür akreditif özellikle satıcı açısından güvenceli değildir.

Gayri kabili rücu akreditif kimin isteği ve onayı olmadan tadil veya iptal edilemez?

Gayri kabili rücu akreditif, akreditifi açan bankanın kesin taahhüdü olup bu taahhüt bütün ilgililerin (lehtar, amir ve muhabir bankaların) isteği ve onayı olmaksızın tadil veya iptal edilemez.

Uluslararası ticarette satıcıya en büyük güvenceyi veren akreditif türü hangisidir?

Gayri kabili rücu akreditif, akreditifi açan bankanın kesin taahhüdü olup bu taahhüt bütün ilgililerin (lehtar, amir ve muhabir bankaların) isteği ve onayı olmaksızın tadil veya iptal edilemez. Dolayısıyla bu çeşit akreditif satıcı açısından büyük bir güvence oluşturur. Uluslararası ticarette genellikle bu tür akreditif tercih edilir.

Bir kısmı veya tamamı kullanıldıkça ek bir değişiklik talimatına gerek kalmaksızın aynı şartlarla ve aynı tutar için otomatik olarak yenilenen bir akreditif hangisidir?

Rotatif (dönen) akreditif; bir kısmı veya tamamı kullanıldıkça ek bir değişiklik talimatına gerek kalmaksızın aynı şartlarla ve aynı tutar için otomatik olarak yenilenen bir akreditiftir.

Kırmızı şartlı akreditif, bu adı uygulanmasına başlandığı tarihlerde peşin ödeme şartının, akreditif mektubuna kırmızı mürekkep ile yazılışından almıştır. Artık, kırmızı mürekkep ile yazılmayan bu şart nedir?

Bu şartlar şunlardır:

“Red clause $ 25.000 permitted” (kırmızı şart 25.000 dolara kadar), şeklinde bir ifadeyle belirlenmekte veya
“Red clause” deyimi kullanılmaksızın belirli tutarda bir avans ödemesinin yapılacağının akreditif mektubunda açıklanması, yoluyla gerçekleştirilmektedir.

Garanti Akreditifi (Stand-by Litter of Credit) açan banka tarafından neler garanti edilmektedir?

Bu tür bir akreditifte;
• Yabancı bir ülkeye mal satmak üzere ihaleye giren satıcının satış sözleşmesinden  doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde alıcıya,
• Yabancı bir ülkede taahhüt işine giren bir firmanın işveren ile yaptığı sözleşme  veya ihale koşullarına uymaması halinde işverene,
• Yabancı bir ülkeden kredi alan bir firmanın borcunu vadesinde ödememesi halinde kredi verene, ödemeyi kabul ettiği tazminat bedelinin ödenmemesi akreditifi açan banka tarafından garanti edilir.

Akreditif sürecinde alıcı, başvurusunda hangi hususları açık ve kesin bir şekilde belirtmelidir?

Akreditif sürecinde alıcı, başvurusunda aşağıdaki hususları açık ve kesin bir şekilde belirtmelidir:
• Akreditif muhabire hangi yolla bildirilecektir. (mektup, swift, telgraf, teleks vb.),
• Akreditifin kabili rücu (dönülebilir) veya gayri kabili rücu (dönülemez) olduğu,
• Akreditifin teyitli mi, teyitsiz mi olduğu,
• Akreditifin üçüncü şahıslara devredilip, devredilemeyeceği,
• Lehtarın adı ve adresi,
• Akreditifin döviz cinsi ve meblağı,
• Eğer poliçe varsa poliçe ile ilgili detaylar,
• Akreditifin ifa şekli (ödeme, kabul, iştira veya vadeli ödeme),
• Akreditif çerçevesinde ibraz edilecek vesaikin türü, niteliği ve sayısı,
• Sigortanın kim tarafından yaptırılacağı ve sigortada kapsanacak risk türleri,
• Akreditifin nerede kullanılabileceği, ödemenin nerede yapılacağı,
• Teslim şekli, yükleme ve boşaltma yerleri,
• Taşımanın ne şekilde yapılacağı ve navlunun nasıl ödeneceği,
• Son yükleme tarihi ve akreditifin vadesi,
• Vesaikin, yüklemeden itibaren kaç gün içinde ibraz edileceği,
• Malların tanımı ve miktarı,
• Kısmi yükleme ve aktarmanın kabul edilip edilmeyeceği,
• Akreditif masraflarının kim tarafından ödeneceği.

Muhabir nezdinde açtırılan bir akreditifle ilgili ödeme 3 şekilde yapılabilir:
• Amir bankanın, muhabir nezdindeki hesabının borçlandırılması yoluyla,
• Amir banka nezdindeki muhabir banka hesabının alacaklandırılması yoluyla,

üçüncü durum hangisidir?

Üçüncü durumda, vesaik bedelinin ödeme, kabul veya iştira bankasına ödenmesinde aracılık eden bankaya “Rambursman bankası” denir.