Dış Ticarette Bilgisayar Uygulamaları Dersi 1. Ünite Özet

Bilgi Teknolojileri (B.T.)

Bilgi teknolojileri özellikle internet aracılığıyla gerçekleşen, elektronik ticaret (e-ticaret) , işletmelere rekabet üstünlüğü sağlayacak stratejilerin ve iş modellerinin uygulanmasında önemli bir araç olmaktadır. Artık geleneksel dış ticaret yapısı, e-ticaret ya da daha özelde e-dış ticaret formuna dönüşerek yeni ekonomide yerini almaktadır.

Bilgi teknolojileri kavram olarak; “Verilerin kayıt edilmesi, saklanması, belirli bir işlem sürecinden geçirmek suretiyle bilgiler üretilmesi, üretilen bu bilgilere erişilmesi, saklanması ve nakledilmesi” gibi işlemlerin etkili ve verimli yapılmasına olanak tanıyan teknolojileri tanımlamaktadır. Bu kitapta “Bilgi Teknolojileri” terimi, bilgisayar ve iletişim teknolojilerini, elektroniği de kapsayacak şekilde kullanılmaktadır.

Temel Tanımlar

Bilgisayar

Bilgisayar, kendisine girişi yapılan bilgiler üzerinde aritmetiksel, mantıksal ve karşılaştırmalı işlemler yapabilen, kıyaslamalardan sonuçlar çıkarabilen, yüksek kapasitede veri depolayan elektronik cihazlar topluluğudur.

Bilgisayarlar donanım ve yazılım olmak üzere iki bileşenden meydana gelmektedir.

Bilgisayarı oluşturan fiziksel parçalara donanım (Hardware) denir.

Bilgisayarın donanımını etkin bir şekilde kullanmamızı sağlayan programlara da yazılım (Software) denir.

Bilgisayar yazılımları Sistem Yazılımları (System Software) ve Uygulama Yazılımları (Application Software) olarak iki ana grupta incelenebilir.

Bilgisayarlar sunucu bilgisayarlar, kişisel bilgisayarlar, istemci bilgisayarlar olarak üç temel çeşide ayrılırlar.

İnternet, dünya kapsamında birçok bilgisayar sistemi TCP/IP protokolü ile birbirine bağlayan ve gittikçe büyüyen genel bir iletişim ağıdır.

Bilgi Teknolojilerinin Kapsamı

B.T.’leri temel olarak, bilgisayarların ve yazılımların aracılığıyla bilginin oluşturulması, işlenmesi, dönüştürülmesi, saklanması, korunması, iletilmesi ve bu bilgiye güvenli bir biçimde erişilmesini sağlar.

Bilgi teknolojileri kapsamı açısından;

• Bilginin ortaya çıkartılması,
• Ortaya çıkartılan tüm bilgilerin toparlanması,
• Toparlanan bilgilerin biriktirilmesi,
• Biriktirilen bilgilerin, gerekli şekillerde işlenmesi,
• Bir araya gelen bilgilerin işlenmesinin ardından elde edilen bilgi bütününün yeniden kontrolden geçirilerek toparlanması,
• Toparlanan bilginin gerekli yerlere yayılması
• Yayılan bilgilerin saklanıp, korunması şeklindeki tüm bu işlemlerin gerçekleştirilmesinde kullanılan araçların bütününe verilen genel addır.

Tüm bunlar Bilgi teknolojilerinin işlevlerini oluştururlar.

Yeni ekonomide belli bir mekâna yerleşik olmadan, ticarethaneler, mağazalar, büyük işyerleri açmaksızın sadece İnternet üzerinden mal ve hizmet pazarlayan ticaret ve hizmet şirketlerinin ve bunlardan yararlanacak büyük bir talep kitlesi bulunması, dijitalleşmenin önemini vurgulamaktadır.

BİT’lerin en önemli özelliğinin, teknolojik yeteneklerinin sürekli artması ve maliyetlerinin de sürekli olarak düşmesi olduğu kabul edilmektedir. Bu ilişkiyi ifade eden üç kural vardır. Bunlar:

1. Moore Kuralı: Fiyatına göre ürünün kullanım hızı daha fazla artmaktadır. Örneğin; bilgisayarların gün geçtikçe artan işlem güçlerine ve hızlarına karşın fiyatları giderek düşmektedir.
2. Gilder Kuralı: Birim fiyat değişmeden iletişim sistemlerinin toplam bant genişliği her yılda bir 13’e katlanmaktadır.
3. Metcalfe Kuralı: Bir iletişim ağının değeri ağdaki düğüm (node) sayısının karesiyle orantılıdır. Dolayısıyla bir ağa bağlı olmanın değeri üssel olarak artarken, kullanıcı başına fiyatı sabit kalmakta hatta azalmaktadır.

Bilgi teknolojileri ilgili alanları itibariyle, bilgisayarlar, mikro elektronik (ve tümleşik devreler), iletişim teknolojisi, multimedya ve biyoteknoloji olmak üzere genel olarak beş farklı alanda ortaya çıkmaktadırlar. Bunlar:

1. Bilgisayarlar: Daha önce de açıklandığı gibi, bilgisayarlar; insanların yapabilecekleri işlerin bir bölümünü nasıl yapılacağı insanlar tarafından tanımlanmak kaydıyla, insanlardan daha çabuk ve güvenilir şeklide çözen otomatik makinelerdir.
2. Mikro elektronik : Mikro elektronik ve iletişim birbirini tamamlayarak birlikte gelişmektedir. Bu etkileşim öyle güçlenmiştir ki sonuç olarak onları tek bir çatı altında buluşturmuştur: B.İ.T.
3. İletişim: Yukarıda konu edildiği üzere, mikro elektronikteki gelişme ile birlikte iletişim teknolojisi de yenilenmiştir.
4. Multimedya: Multimedya, yazılı metin, çizgi grafikler, film ve ses gibi bilgilerin bir araya getirilerek numaralanması ve hacminin küçültülerek kullanıma sunulma işlemidir. Medya sektörü bilgi toplumun ve bilgi ekonomisinin öncüllerinden biridir.
5. Biyoteknoloji: Biyoteknoloji "Özel bir kullanıma yönelik olarak ürün veya işlemleri dönüştürmek veya meydana getirmek için biyolojik sistem ve canlı organizmaları veya türevlerini kullanan teknolojik uygulamalar” olarak tanımlanmaktadır. Biyoteknoloji tıbbi ve tarımsal konularda yeni bir çığır açmıştır.

Özellikle tıbbi biyoteknolojide yaşanan gelişmeler neticesinde hastalıkların teşhis ve tedavisinde büyük mesafeler kat edilmiştir. Tarımsal biyoteknolojideki gelişmeler sayesinde üretim ve çevre korunmasında faydalı olabilecek gelişmeler de olmuştur. Bu yöntemle büyük ölçekli üretim yapılabilmesi ve ayrıca, biyoteknolojik ürünlerin üretilmesi için gerekli teknolojik gelişmenin patent haklarının saklı tutulabilmesi nedenleriyle ticari kazancın boyutları da hızla artmaktadır. (TÜBİTAK)

Bilgi Ekonomisi ve Bilgi Toplumu

Bilgisayarın keşfi ve hayata uyumlaştırılması ile gelen diğer iletişim teknolojisi, mikro elektronik, robotlar, biyoteknoloji ve fiber optikler gibi yeni üretim teknik ve ilişkileri, bilgi temelli bir teknolojik devrime önayak olmuştur; Ancak, bu devrimin farkı, amacın fiziksel anlamda üretimden öte, bilginin üretilip, yayılarak çoğaltılmasıdır. Bu anlamda, 21. yüzyıl, bilgi ve iletişim teknolojilerinin inanılmaz hızda insan yaşamının tüm öğelerinde değişiklikler yaratan ve küreselleşme sürecine hız kazandıran değişimlerin yaşandığı bir süreç olmaktadır.

Modern Ürerim Faktörleri: Bilgi ve Teknoloji

Günümüzde, klasik üretim faktörlerinin yanı sıra bilgi ile donanmış nitelikli, becerikli insan yani “beşerî sermaye” ve tüm bu faktörlerin verimliliğini arttıracak olan “teknoloji”, modern büyüme kuramlarının kapsamını oluşturmaktadır.

Beşerî sermaye özellikle teknoloji bilgili insan gelişmekte olan ülkeler için büyümenin ve kalkınmanın en önemli unsurudur. Aşağıda teknolojinin yararlı olduğu başlıca alanlara değinilmiştir.

1. Üretim; Sanayinin gelişmesinde teknolojinin katkısı çok büyüktür. Teknolojik ilerleme sanayi alanında olduğu kadar tarımsal kesimde de önemli bir yer tutmaktadır. Günümüzün gelişmiş ülkelerindeki sanayileşme, tarımda verimlilik artışı sonucu, bu kesimde istihdam edilen işgücünün serbest kalarak sanayi kesiminde istihdam edilmesi ile gerçekleştirilmiştir. Tarım sektöründe hayvan gücünün yerine makinelerin kullanılması, drenaj ve sulama kanallarının yapımı ve yeni hibrid tohumlarının geliştirilmesi, tarımsal üretimin artmasına ve ekonomik büyümeye katkıda bulunmuştur.
2. Sağlık; Bilindiği gibi teknoloji tıp biliminin gelişiminde çok önemli katkılar sağlamıştır. Hastalıkların önlenmesi, tedavisi ya da teşhisinde teknolojik ürünlerden yararlanılmaktadır.
3. Eğitim; Eğitimde teknolojiden yararlanılarak eğitimin özürlüler gibi hem daha fazla insan kitlelerine ulaşmada, daha hızlı ve kolay öğrenme ve öğretmede yararlanılmaktadır. Örneğin episkop, projeksiyon makinesi ve televizyon gibi ürünler yardımıyla okullarda ders anlatmada kolaylık sağlanmaktadır.
4. Sosyal ve kültürel alanlarda; Teknolojinin bir diğer faydası insanların düşüncelerini, duygularını daha fazla insana anlatmasının daha kolay bir hale gelmesidir. Matbaa sayesinde basılıp yayılan kitaplar sayesinde insanlık kültür birikimini arttırmıştır. İnternet, gazete, televizyon, radyo ve diğer iletişim aletleri ile daha fazla insana haberler, bilgiler ulaştırılmaktadır.
5. Ulaşım; Teknoloji sayesinde çok uzak mesafeleri çok daha kısa zamanda kat etmek olanaklı hale gelmiştir.
6. Güvenlik; Özel ve kamusal kesimde insanların güvenliğinde, örneğin trafik problemlerini çözmede ya da kullanılan taşıtlarda kullanılan teknolojik unsurlar önemli yer tutmaktadırlar.
7. Günlük yaşam; Teknoloji sayesinde insanlar günlük yaşam içindeki işlerini daha hızlı, kolay, konforlu yapabilmektedirler. Örneğin evlerde kullanılan buzdolabı, çamaşır veya bulaşık makinesi gibi teknolojik ürünler emekten ve zamandan tasarruf sağlamıştır.
8. İletişim; Bilgi ve iletişim teknolojileriyle özellikle ve internet sayesinde dünyanın diğer bir ucundan diğer ucuna anında (online) bilgi ulaştırılabilmesi mümkün hale gelmiştir. Örneğin, ileride ayrıntısı ile ele alınacak olan dış ticarette yazışmaların artık kelime işlemciler tarafından gerçekleştiriliyor olması yine işletmelere birçok tasarruf yaratmaktadır.

Bilgi Ekonomisi ve Bilgi Toplumunun Kapsamı

Bilgi ekonomisinin temel özellikleri

1. Sınırsızlık: Bu özelliklerden ilki, mekândan ve zamandan bağımsız yapısının olmasıdır. İnternet ekonomisini ve elektronik ticareti bu kapsamda değerlendirmek mümkündür.
2. Dijitallik : yeni ekonominin dijital (sanal) bilgisayar ortamında doğduğu, çoğaldığı ve genişlediği söylenebilir.
3. Küresellik: Küreselleşme ve insan kaynakları görünümünde yaşanan radikal değişim (kurumların insan kaynaklarına dayalı yeniden yapılanması) diğer bir özellik olarak sayılmaktadır. Yeni ekonomide sanayi işçilerinin yerini bilgi işçisi olarak ifade edilen nitelikli, bilişim teknolojisini kullanan işgücü almaktadır. Web tasarımcısı, network uzmanı, İnternet strateji uzmanı, veritabanı uzmanı, medikal enformatik uzmanı, teknoloji hisseleri analisti, e-ticaret proje uzmanı, e-ticaret uzmanı, varlık yönetimi v.s. bir çok yeni iş alanı ve iş tanımı ortaya çıkmıştır.
4. Bilgelik: Bilgi ve enformasyona dayalı işler, yeni nesil ekonomiyi oluşturmaktadır. Önceki açıklamalarda da yer aldığı gibi bilgi ekonomisi kapsamında yer alan ürün ve hizmetlerin en belirgin özelliği, “bilgi”nin temel üretim faktörü olarak ele alınmasıdır. Daha yüksek eğitim ve beceri gereksinimi de giderek artmaktadır. Yeni nesil ekonomideki rekabet, firmaların 21.yüzyılın yeni ürün ve hizmetlerini yaratabilmeleri ve bunları en hızlı şekilde piyasaya sunabilmeleri için, teknolojik yenilikleri uygulama yeteneklerine bağlı olacaktır. Bu tür firmalar dinamik ve girişimci olup, değişen koşullara çok hızlı ve isabetli tepki gösterebileceklerdir.
5. Hızlılık: ekonomik dinamizm ve rekabet, yeni ekonomideki önemli unsurlardan “hız”a bağlı olarak artmıştır. İşletmelerin çok hızlı ve esnek hareket etmeleri ve teknolojiyi çok iyi kullanmaları kaçınılmaz bir zorunluluk haline gelmiştir.
6. Verimlilik: Son olarak bu özelliklere, bilgi ekonomisinin diğer özelliklerinin bir sonucu olarak, artan verimliliğin varlığını ifade eden dışsal yararlar (pozitif dışsallıklar) özelliği de ilave edilebilir.
7. Bağlılık: Bilgi bir ağ ekonomisidir. Bilgi yalnızca sahiplerine değil, aynı zamanda başkalarına da (dışsal) yarar sağlar. Başka bir değişle, ekonomilerde bilgi birikimi arttıkça bundan bütün firmalar yararlanacak; dışsallıkların başka firmalar tarafından kullanılması sonucunda içselleşerek tüm ekonomiler bundan yararlanacaktır. Ancak, patent ve fikri haklar konularında bilginin kolay ve ucuz kopyalanabilmesi nedeniyle bazı negatif dışsallıkları olabileceği konusunda da görüşler vardır.
8. Teknolojik ve Rekabetçi Yenilik: AraştırmaGeliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerinin ve teknolojik yenilik yapma kapasitesinin artması, yeni ekonominin temel gerekliliği ve kaynağıdır. Hızlılık ilkesinin bir sonucu olarak, işletmelerin bu anlamda birbirlerine olan bağımlılıkları ve etkileşimleri artmıştır. Bilgi ekonomisi “zaman ve mekân” sınırını ortadan kaldırdığı için, işletme yönetimi açısından sekiz saatle sınırlı olan çalışma anlayışının değiştiği ve günün 24 saatine uygun bir organizasyon yapısının söz konusu olduğu görülmektedir. Herşeyin bu kadar hızlı ulaşılıp, tüketildiği bu ekonomide ürün ve hizmetlerde yenilik ve farklılaştırmanın sürekli olması şart gözükmektedir.

“Bilgiye dayalı, bilgiyi temel alan ekonomi” şeklindeki dar tanımı dışında, yukarıdaki genel karakteristiklerinden yararlanarak çok genel bir tanım yapmaya çalışırsak; Bilgi ekonomisi: “Küreselleşmeyle bilgi ve iletişim teknolojilerinin karşılıklı etkileşimi sonucu, hızlanarak artan geleneksel mal ve hizmet üretiminin yanı sıra teknolojik yeni dijital ürün ve hizmetlerin üretilip ticaretinin yapıldığı; enformasyon (bilgi) ve inovasyon (yenilik)a dayalı göstergelerle tanımlanan ve ölçülen verimliliğin ve rekabetin, geleneksel faktörlerden farklı beşeri sermaye ve hızlılık gibi başka unsurlara dayandığı genel ekonomik dinamiklerdir.”

Bakınız (S:14, Tablo 1.2) de betimlendiği gibi geleneksel ekonomi ile bilgi ekonomisini karşılaştırdığımızda başlıca üç temel özellik söz konusudur. Bunlar:

1. Bilgi toplumunda bilgisayar, sanayi toplumunun temsili üretim aracı olan buhar makinasının yerini almıştır.
2. Zihinsel emek, fiziksel emeğin yerini almıştır. Bilgi toplumunun merkezinde toprak, sermaye gibi maddi varlıklar değil, aksine nitelikli ve eğitimli insanlar yer almaktadır.
3. Bilgi ve teknoloji üretimi fiziksel üretimin yerini almıştır.

Bilgi Ekonomisinin Göstergeleri

Bir ekonominin bilgi ekonomisine geçiş sürecindeki konumunu belirlemek amacıyla imalat sanayi için, OECD tarafından yapılan bir sınıflama önerisinde sektörlerdeki Ar-Ge yoğunlukları esas alınarak 4 farklı sektörel grup tanımlanmaktadır. Bunlar:

• İleri teknoloji (Havacılık ve Uzay, Bilgisayar, Elektronik-haberleşme ve İlaç Sektörleri),
• Orta-İleri teknoloji (Mesleki, Bilim ve ölçüm cihazları, Taşıt araçları, Makine, İlaç hariç Kimyasallar),
• Orta-Düşük Teknoloji (Lastik, Plastik ürünler, Demir-çelik, Metal eşya, Metalik olmayan mineraller, Petrol rafinerileri),
• Düşük Teknoloji (Dokuma-giyim, Gıda-içkitütün) olarak sıralanmaktadır.

Bilgi ekonomisinin ölçümünde bilgi endeksi ile benzer alt göstergelere sahip olması nedeniyle ağırlıklı olarak kullanılan bir diğer araç, teknoloji endeksleri dir. Bazı teknoloji endeksleri ile ülkelerin ekonomik performans göstergeleri arasında da ilişki kurulabilmektedir.

Endeks değerlerine göre, 162 ülke teknolojik yetenekleri açısından dört grup altında sınıflandırılmaktadır: (1-25) arası Lider Ülkeler; (26-50) arası Potansiyel Liderler; (51- 111) arası Geç Gelenler ve (112-162) arası Marjinaller olarak nitelendirilmektedir.

ABD’de, 1999 yılından itibaren “Eyalet Yeni Ekonomi Endeksi” (State New Economy Index) adıyla “yeni ekonomi” olarak adlandırılan yapısal temellerin göstergesi olarak, bir dizi ekonomik gösterge seti kullanılmaya başlanmıştır.

Hemen hemen tüm eyaletler (13/20) bazında hesaplanan göstergeler yıllık raporlar halinde yayınlanmaktadır. (The 2010 State New Economy Index-ITIF) Bu endeksin hesaplanmasında kullanılan temel değişkenler genel başlıklarıyla;

Bilgiye dayalı işler (Yönetim, Profesyonel ve Teknik İşler, Eğitimli İşgücü, İmalat sanayindeki işgücünün eğitim seviyesi);

• Küreselleşme (İmalat sanayi İhracatı, Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Korumacılık);
• Ekonomik dinamizm (İş yayılımı, Başlıca Kamu Teklifl eri, Verimlik düzeyi, Risk sermayesi),
• Dijital ekonomi (Online nüfus, Yerel ticari İnternet kayıtları, Teknoloji okulları, Dijital hükümet, Dijital tarım, Dijital imalat);
• Yenilik (Inovasyon) kapasitesi (Yüksek-teknik İşler, Bilim adamları ve Mühendisler, Patentler, Arge-Ge sanayi yatırımları, Teşebbüs sermayesi) olarak sıralanmaktadır.

Dünya Ekonomik Forumu (WEF)’nun 2012 yılı için hazırladığı-Küresel Bilgi Teknoloji Raporu’nda bilişim teknolojilerini ilgilendiren sosyal ve ekonomik parametreler ışığında, bir ülkenin rekabet gücünü etkileyen Birbiriyle Bağlantılı Olmaya (Şebekeler/Ağyapılar İçinde Olmaya) Hazırlık Endeksi (Networked Readiness Index-NRI) temelinde bir sıralama yapılıyor. NRI, 4 adet alt endeksten oluşmaktadır. Bunlar; 1. çevre koşulları, 2. hazırlıklı olma, 3. kullanım, 4. yaratılan etki şeklinde sınıflandırılmıştır.

Bilgi Teknolojilerinin Girişimciliğe Etkileri

Yeni toplumda teorik bilgiyi piyasada yeni ürün ve hizmetlere başarılı şekilde dönüştürenler ile eğitim ve ArGe harcamalarına en çok yatırım yapan işletmeler ve toplumlar başarılı olacaktır. Bilgi teknolojilerinin girişimciliğe başlıca etkilerinin; bilgi sağlama, iletişim, maliyet azaltma, rekabet avantajı yaratma ve pazarlara erişim olduğunu söyleyebiliriz.

Elektronik Ticaret (e-ticaret)

Ticaretin elektronik ortamda ağ üzerinden gerçekleşen şeklidir. Elektronik ticaretin geleneksel ticarete göre belirgin farkları daha çok iletişim ve onay işlemlerinde ortaya çıkmaktadır. Veri aktarımının sağlanması için geleneksel yöntemde de birçok yol vardır. Ancak bunların hepsi e-posta ve diğer veri aktarım yöntemlerinden daha hızlı olamaz. Örnekleme için bakınız (S.22, Tablo 1.8)

Elektronik Ticaretin İşletmelere Etkileri

E-ticaretin temel faydaları olarak verimliliğin artması ve elektronik pazarların oluşumuna olanak tanıması ve bunu kolaylaştırmasıdır. Özetle, girişimciler, bilişim teknolojisinde yaşanan gelişmeler sonucunda, piyasaya girerken pek çok olanakla karşı karşıya kalmaktadır. Bunlar genel olarak; i) piyasaya girmek için göreceli olarak düşük maliyet, ii) bütün dünyadaki müşterilere ulaşma, iii) mal ve hizmetlerin kişiselleştirilmesi olarak ifade edilebilir.

Yukarıdaki tüm olumlu etkilerine karşın e-ticaretin bazı olumsuz etkiler de ortaya çıkarması da olasıdır. Belli başlı alanlardaki bazı sorunlar,

1. Altyapı; dijital sisteme ve altyapıya olan bağımlılık bu koşullar yeterli olmadığında aksamaların yaşanmasına neden olmaktadır.
2. Hukuk ve yasalar: Hukuki yetersizlikler ve boşlukların çeşitli güvenlik sorunları yaratması da söz konusudur. Güvenlik sorunlarından bazıları şunlardır:
   • Giriş yetkisi verilmeyen ağ kaynaklarına giriş,
   • Bilgi ve ağ kaynaklarını imha etmek, zarar vermek,
   • Bilgiyi değiştirmek, karıştırmak veya bilgiye yeni şeyler eklemek,
   • Yetkisiz kişilere bilginin iletilmesi,
   • Bilgi ve ağ kaynaklarının çalınması,
   • Alınan hizmetleri ve gönderilen veya alınan bilgiyi inkâr etmek,
   • Ağ hizmetlerinin kesilmesine ve bozulmasına neden olmak,
   • Almadığı veya göndermediği bilgileri aldığını veya gönderdiğini iddia etmek
3. Uyum; Bilginin yetersiz ya da eksik olması sistemden tamamen dışlanmayı getirmektedir.
4. Lolistik; Taşıma işlemleri neticesinde ürünün, doğru zaman ve doğru yerde olmamasından dolayı sorunlar yaşanabilir.

Dış Ticaret ve Bilgi Teknolojileri

İhracat ve ithalat firmaları artık günümüzde doğrudan e-ticaret yoluyla dışa açılmaktadır. Dolayısıyla, dış ticaret yapabilmenin olmazsa olmaz koşulu, bilgi teknolojilerini etkin kullanmak olmuştur.

Mekândan ve zamandan tasarruf sağlayan E-ticaret başlı başına bu süreçte önemli bir etkendir. Böylece aracıları ortadan kaldırabilen ve maliyet kısıtlardan kurtulan girişimler-özellikle KOBİ’ler büyük girişimler gibidünyanın bir ucundaki yeni pazarlara daha rahatça ulaşabilmektedirler.

Aşağıda verilen bazı örnekler dış ticaret yapan işletmelerin hangi amaçla ya da hangi alanda bilgisayar uygulamalarını kullandıklarına ilişkindir.

• İhracat ve İthalat için Evrakları Hazırlama
  • Mevzuatı uygulama (Elektronik Veri Transferi ile beyanname tescili vb.)
• Muhasebe işlem ve kayıtları
  • Yurtdışı Ödeme/Tahsilat, Fatura, İrsaliye, Mal AlışSatış, Dekont, vb.) Kasa ve personel avansları ve diğer ödemeler, Banka işlemleri
• Lojistik,
  • Stok Takip, Yurtdışı Sipariş takibi, Geçici kabul ve Dâhilde işleme işlemleri, gümrük işlemleri, Antrepo ve depo
• Doküman, Arşiv

Geleneksel dış ticaretteki birçok zorunlu ve yorucu süreç,- örneğin, pazar araştırması, yazışmalar, firma ziyaretleri, tanıtım gezilerinin yapılması, örnek ürünlerin gidiş gelişi, fuar etkinliklerine katılımların gerekliliği vs.-artık bilgi teknolojileri yardımıyla kolaylaşmış ve ucuzlaşmış hatta bazıları tamamen ortadan kalkmıştır. Bu avantajları nedeniyle, dış ticaretteki teknik işlerin karmaşık ve çok sayıda prosedüre tabi olması, internet tabanlı çalışmaları zorunlu kılmaktadır. Özellikle, lojistik, gümrükleme ve finans konularında bilgi teknolojisi kullanımına büyük ihtiyaç duyulmaktadır. Dış Ticaret yapan şirketlerin siparişlerini, yüklemelerini, gümrükleme işlemlerini, yurt dışı ödemelerini, dahilde işleme ve geçici kabul işlemlerini takip edebilecekleri, tüm dış ticaret evraklarını hazırlayabilecekleri bilgisayar uygulamalarının çeşitliliği ve sayısı her geçen gün artmaktadır. Sonuç olarak, dış ticaret faaliyetlerinde bilgi teknolojilerinin ve internetin kullanımı kaçınılmazdır. Yukarıda açıklanan tüm gelişmeler, “e-dış ticaret” kavramının ortaya çıkmasına neden olmuştur.