Eleştiri Kuramları Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim
Ruhçözümleyici (Psikanalitik) Eleştiri
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Ruh çözümleyici eleştiri nedir?
Ruhçözümleyimci (Psikanalitik) eleştiri, yirminci yüzyılın ilk yarısında kendini güçlü bir biçimde hissettiren, ruhbilim alanının ünlü ruhbilimci ve hekimlerinin, sırasıyla Sigmund Freud, Carl G. Jung ve daha sonra Jacques Lacan’ın öğretilerinin yazınsal yapıtların çözümlenmesi ve yorumlanmasında yararlanılan gerçek bir yönteme dönüştürülerek ortaya çıkan bir eleştiridir.
Konuşan tedavi nedir?
Ruhçözümleyimci (Psikanalitik) eleştiri, yirminci yüzyılın ilk yarısında kendini güçlü bir biçimde hissettiren, ruhbilim alanının ünlü ruhbilimci ve hekimlerinin, sırasıyla Sigmund Freud, Carl G. Jung ve daha sonra Jacques Lacan’ın öğretilerinin yazınsal yapıtların çözümlenmesi ve yorumlanmasında yararlanılan gerçek bir yönteme dönüştürülerek ortaya çıkan bir eleştiridir.
Bilinçdışı nedir?
Davranış üzerine etki yapan, ama pek farkına varılamayan süreçlere verilen ad. Eğilimler, otomatik alışkanlıklar gibi bilinci etkileyen ya da doğa ötesi ile ilişkilerin kurulduğu, öznelliğin eksik olduğu alan.
Libido nedir?
Yaşam içgüdülerinin tüm psişik enerjisi (Jung). Dar anlamda cinsellikten doğan ve yetişkinlerde üreme amacıyla
birleşen enerji. Geniş anlamda aşk. Freud, yaşam içgüdüsüne ait olmayan içgüdülere, tam karşıtı ölüm içgüdüsü adını vermiş ve insan varlığını bu iki içgüdünün merkezi yapmıştır.
Yansıtma nedir?
Yansıtma: Tedavi sürecinde hastanın doktoruna karşı sevgi ve düşmanlık gibi, karşıt duygular geliştirmesi. Hasta anne ve babasına duyduğu duygularını, yeniden bir çocuk olduğu psikanalitik tedavi sırasında doktoruna yansıtarak, onu ebeveynleriyle özdeşleştirir.
Nevroz nedir?
Nevroz: Bir çeşit ruh ve sinir hastalığı. Nevroz (bunalım) ile psikoz (saplantı) arasındaki fark, hastanın içinde bulunduğu bilinçlilik düzeyinden kaynaklanır.
Ruhçözümleyici eleştirinin öncüleri kimlerdir?
Sigmund Freud, Carl G. Jung ve Jacques Lacan'dır.
Ruhçözümleyimci eleştiri’nin başlangıcı ne zamana dayanır?
Avrupa sanatında “Gerçeküstücü” akımın etkisini hissettirdiği döneme (1918-1940) dayanmaktadır.
Charles Mauron kimdir?
Ruhçözümsel eleştiri (psikokritik) yöntemini ortaya çıkarmıştır.
Psikanalizin kurucusu kimdir?
Avusturyalı hekim Sigmond Freud (1856-1939), psikanalizin kurucusudur.
Histeri Üzerine İncelemeler kimin eseridir?
Freud, 1895 yılında Breuer ile ortaklaşa hazırladıkları Histeri Üzerine İncelemeler adlı, tıp çevresinde tepkiyle karşılanan çalışmayı yayınlamıştır.
"Histeri üzerine incelemeler" yapıtında hangi kavramlar ön plana çıkmaktadır?
Ruhçözümleyimin temel ilkeleri olan bilinçdışı, değiştirme, dışavurum, bastırma kavramlarına rastlanır.
Freud'un "Rüyalar ve Yorumları" yapıtının içeriği nedir?
Bu çalışmayla, rüya, ilk kez, bilimsel incelemenin konusu olur. Serbest çağrışımları yorumlama yöntemiyle, rüyanın görünen (imgeler) içeriğinden yola çıkarak, genel anlamı bir arzunun gerçekleştirilmesi olan örtük içeriğini anlamak mümkün oluyordu.
Freudgil şey nedir?
Lacan’ın 1950’lerde “Freudgil şey” adını verdiği “bilinçdışı” (genel olarak bütün ruhsal mekanizma) kavramıyla, hem herkesin bilinçdışını, hem de ruhçözümleyimin kendi bilinçdışını, dolayısıyla ruhçözümleyimci nesne için de geçerli olanı kasteder.
Freud’e göre, bilinçdışı nelerden oluşur?
Freud’e göre, bilinçdışı ya da ruhsal mekanizma, es (bu), ego (ben) ve superego
(üstben)’dan oluşur.
Freud'un "Haz İlkesinin Ötesinde" yapıtının konusu nedir?
1920 yılında yayınladığı, Haz İlkesinin Ötesinde adlı yapıtında, yaşam dürtüsü (Eros) ile ölüm dürtüsü (Thanatos) kavramlarını, gerçeklik ilkesi ile haz ilkesini ortaya koyarak, ruhsal mekanizmanın işleyişinde bu (altben), ben ve üstben (kültürel) kavramlarını çevirime sokan yeni bir model önererek, kuramını geliştirir.
Refleksif düşünce nedir?
Refleksif düşünce, bir şey üzerinde düşünürken aynı zamanda kendi üzerinde de düşünen düşünce demektir.
Libido’nun Değişimleri ve Simgeleri yapıtı kime aittir?
İsviçreli ruh hekimi Carl Gustav Jung.
Yaratma nedir?
Yaratma, bilinci aşan ve bilmediğimiz içsel bir gücün (dehanın) dışa vurumudur.
Ruhsalyaşamöykü nedir?
Fernandez, Ruhçözümleyimin Yansılamaları (Incidences de la psychanalyse, 1970) başlıklı incelemesinde, ruhsalyaşamöyküsü adını verdiği yazınsal bir eleştiri türü karşısında eleştirmenlerin ve yazarların oluşturduğu karşıtlar birliğini aydınlatmaya ve yöntemini savunmaya çalışır.
Göstergeçözümleyim nedir?
Göstergeçözümleyim, gösterge sözcüğüne eklenen çözümleyim sözcüğünün de sezdirdiği gibi, bir “dil üretimi olan metin”lere uygulanan, Freud’un “gösteren kuramına” dayandırılarak bir tür ruhçözümleyim olmaya yönelen eleştirinin temelini oluşturur.