Çağdaş Türk Yazı Dilleri 2 Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

-Keçiresiz, keçigip keldim go dep çoçulap yatam.

-Men erte kelsem dep arakat casasam da ıgı bolbodu. Saattın toktop kalganın bilbey kalıptırmın.

-Al cönünde tınçsızdanbanız.

-Men sizdi kaçan körö alamın?

-Siz bizdikine kelseniz bolot. Mümkünçülügünüz bolso erterek kelüügö arakettenseniz.

-Mümkün, erterek kelüügö arakettenemin.

-Salamatta bolunuz!

-Cakşı catınız!

Kırgız Türkçesi Metin Örneklerinden olan yukarıdaki diyaloğun günümüz Türkçesindeki karşılığı nasıldır?

-Affedersiniz, geç kaldım mı diye korkuyorum.

-Ben erken geleyim diye hareket etsem de mümkün olmadı. Saatın durduğunu fark etmemişim.

-O konuda üzülmeyiniz.

-Ben sizi ne zaman görebilirim?

-Siz bize gelseniz olur. İmkânınız olsa erkenden gelmeye davransanız.

-Mümkün, daha erken gelmeye çalışırım.

-Allahaısmarladık!

-İyi geceler!

-Tamaktandınız bı?

-Eligiçe tamaktana elekmin.

-Cürünüz, birge tüştönölü.

-Çın ıklasım menen.

Kırgız Türkçesi Metin Örneklerinden olan yukarıdaki diyaloğun günümüz Türkçesindeki karşılığı nasıldır?

-Yemek yediniz mi?

-Henüz yemedim.

-Yürüyün, birlikte yiyelim.

-Memnuniyetle.

Bizdin Üybülö
Bizdin üybülö çoñ. Çoñ atam menen çoñ enem (apam) ayılda turuşat. Biz şaarda turabız. Üydö beş kişi bar. Atam, apam, ecem, inim cana men.
Tayekem menen taaceñem Calalabatta. Alar jurnalist. Tayekem radiodo kabarçı.
Taaceñem oblasttık gezitte işteyt.
Atamdın inisi köldö işteyt. Al - sayasatçı. Ceñem - mugalim. Alardın bir kızı, bir uulu bar.

Yukarıdaki metnin günümüz Türkçesindeki karşılığı nasıldır?

Bizim Aile
Bizim aile geniştir. Dedem ile ninem köyde yaşıyorlar. Biz şehirde yaşıyoruz. Evde beş
kişi var. Babam, annem, ablam, kardeşim ve ben.
Dayım ile teyzem Calalabat’tadırlar. Onlar gazetecidirler. Dayım radyoda habercidir.
Teyzem bölge gazetesinde çalışıyor.
Babamın kardeşi gölde çalışıyor. O, siyasetçidir. Yengem öğretmendir. Onların bir kızı,
bir oğlu var.

Suroo, Coop
Temirlan menen Apendi süylöşüp oturup, Temirlan suraptır:
-Apendi, beyişte orun köppü, ce tozokto orun köppü? -
-Beyişte köp, -dedi Apendi.
-Anı kaydan bilesiñ? - deyt padışa.
Antkeni baydan kedey köp da, - deptir Apendi.

Yukarıdaki metnin günümüz Türkçesindeki karşılığı nasıldır?

Soru-Cevap
Timurlenk ile Nasrettin Hoca sohbet ederken, Timurlenk sormuş:
- Nasrettin Hoca, cennete mi yer çok, yoksa cehennemde mi yer çok?
-Cennette çok, dedi, Nasrettin Hoca.
-Bunu nereden biliyorsun, der padişah.
-Çünkü zenginden daha çok fakir var, demiş Nasrettin Hoca.

Menin Kızım
Kızım atasına okşoş. Öñü karatoru. Kaştarı koyuu, közdörü kara, süykümdüü. Çaçı
uzun, özü arık. Münözü maga okşoş.
Kolunun mancaları menikine okşoş. Mancaları içke, uzun, nazik.
Kızım külsö, közdörü koşo külöt. Maga oşonusu cagat. Men kızımdın közdörünön öpköndü cakşı köröm.
Kızımdın münözü şayır. Muzıkanı cakşı köröt. Gumanitardık sabaktarga kızıgat. Matematikanı caman köröt. Kızım talanttu, akılduu. Al ırdayt, biyleyt. Entsiklopediya okugandı cakşı köröt. Keede anın surooloruna coop bere albay kalam. Kızım ötö sezgiç.
Oşonduktan tez kubanat, tez taarınat. Keede cok cerden çır çıgarat da, biz uruşup ketebiz.
Kızım kekçil emes. Öz künöösün sezet. Tuura emes iş kılsa keçirim surayt. Kızımdın
uşul münözü maga cagat.

Yukarıdaki metnin günümüz Türkçesindeki karşılığı nasıldır?

Benim Kızım
Kızım babasına benzer. Yüzü esmerdir. Kaşları kalın, gözleri kara, sevimlidir. Saçı
uzun, kendisi zayıftır. Benzi bana benzer.
Elinin parmakları benimkisine benzer. Parmakları ince, uzun ve naziktir.
Kızım güldüğünde gözleri de birlikte güler. Bu benim hoşuma gider. Kızımın gözlerinden öpmek benim hoşuma gider.
Kızımın yüzü neşelidir. Müziği sever. Sosyal derslere ilgi duyar. Matematiği sevmez.
Kızım yetenekli ve akıllıdır. O şarkı söyler, dans eder. Ansiklopedi okumayı sever. Bazen
onun sorularına cevap veremem. Kızım çok hassastır. Bu nedenle çabuk sevinir, çabuk darılır. Bazen hiç yoktan huzursuzluk çıkarır ve biz kavga ederiz.
Kızım kindar değildir. Kendi hatasını anlar. Yanlış iş yaparsa af diler. Kızımın bu özelliği benim hoşuma gider.

Kança Dosuñ Bar
Çogulgan el Apendiden suraştı:
- Apendi, senin kança dosuñ bar? Apendi coop beriptir:
- Azır kança ekenin aytalbaym, antkeni işim oñ, turmuşum cakşı. Dostun sanın men
silerge cumuşum caman bolgondo aytam.

Yukarıdaki metnin günümüz Türkçesindeki karşılığı nasıldır?

Kaç Arkadaşın Var
Toplanan halk Nasrettin Hoca’ya sordu:
- Nasrettin Hoca, senin kaç arkadaşın var? Nasrettin Hoca cevap verir:
- Şimdi ne kadar olduğunu söyleyemem; çünkü şu an işim yolunda, hayatım iyi. Arkadaşın sayısını ben sizlere işim kötü olduğunda söylerim.

-Kaysı tilderdi bilesiz?

-Men azıraak anglisçe süylöy alamın.

-Siz meni tüşünüp catasız bı?

-Men sizdi cakşı tüşünüp catam.

-Kanca caştasız?

-Men cıyırmadamın.

-Biz birdey caştabız.

Kırgız Türkçesi Metin Örneklerinden olan yukarıdaki diyaloğun günümüz Türkçesindeki karşılığı nasıldır?

-Hangi dilleri biliyorsunuz?

-Ben biraz İngilizce konuşabiliyorum.

-Siz beni anlıyor musunuz?

-Ben sizi iyi anlıyorum.

-Kaç yaşındasınız?

-Ben yirmi yaşındayım.

-Biz aynı yaştayız.

-Taanışıp alalı.

-Atı(nız) kim? Familiya(ñız)?

-Ulutuñ(uz) kim?

-Kança caşta(sız)?

-Kayda okuysuz? Kançançı kursta okuysuz?

-Universitette okuymun, ekinçi kursta okuymun.

-Kaysı tilde süylöy alasız?

-Anglis tilinde süylöy alam.

-Salamatta cürösüz bü?

-Irakmat, abdan cakşı.

-Üy-bülönüz kanday?

-Irakmat, cakşı.

-Mümkün bolso taanışıp koysok.

-Men Çıngız.

-Men Asan.

-Mümkün bolso familiyanızdı bilip alsam.

-Menin familiyam Tursunaliyev.

-Siz menen taanışkanıma kubanam!

Kırgız Türkçesi Metin Örneklerinden olan yukarıdaki diyaloğun günümüz Türkçesindeki karşılığı nasıldır?

-Tanışabilir miyiz?

-Adın(ız) ne? Soyadın(ız)?

-Hangi millettensin(iz)?

-Kaç yaşındasın(ız)?

-Nerede okuyorsunuz? Kaçıncı sınıfta okuyorsunuz?

-Üniversitede okuyorum, ikinci sınıftayım.

-Hangi dili konuşabiliyorsunuz?

-İngilizce konuşabiliyorum.

-Selamette misiniz? (Nasılsınız?)

-Teşekkür, çok iyiyim.

-Aileniz nasıl?

-Teşekkür, iyi.

-Mümkünse tanışsak.

-Ben Cengiz.

-Ben Hasan.

-Mümkünse soyadınızı öğrenebilir miyim?

-Benim soyadım Tursunaliyev.

-Sizinle tanıştığıma memnun oldum!

-Keçiresiz. Men Kırgız universitetine baruuçu coldu bilbey catam. Kanday baruuga
bolot?

Yukarıdaki metnin günümüz Türkçesindeki karşılığı nasıldır?

-Affedersiniz, ben Kırgız Üniversitesine giden yolu bilmiyorum. Nasıl gidebilirim?

-Siz 33. avtobuska ce 5. trolleybuska otursanız bolot. “Sovyet ayantçasınan” tüşösüz.

Yukarıdaki metnin günümüz Türkçesindeki karşılığı nasıldır?

-Siz 33 numaralı otobüse veya 5 numaralı troleybüse binerseniz olur. “Sovyet
Meydanı”nda inersiniz.

Menin İş Künüm
Men künügö erteñmenen saat 6 da turamın. Töşögümdü cıynaym, cuunam, kiyinem,
könügüü casaymın. Saat 6.30dan-7ge çeyin erteñ menenki tamaktı içem.
Saat 7de cumuşka cönöym. Menin cumuşum saat 8de baştalat. Köbünçö men cumuşka 10-15 münöt erte kelem. İş ordumdu iretteym.
Men kitepkanaçımın. Boş ubaktımda kitep okuym. Kündölük poçtanı karaym. Gezitcurnaldardı okuym.
Saat 9dan baştap menin okurmandarım kelişet. Men alarga kerektüü kitepüerdi berem.
Saat 12den 13kö çeyin tüşkü tınıguu. Bir saat içinde men tamaktanam, bir az es alam.
Menin cumuşum saat 17de ayaktayt. Üygö kelip, keçki tamak casaym. Biz saat 19-20da
keçki tamaktı içebiz. Andan kiyin televizor köröm. Baldarımdın üy tapşırmasın tekşerem.
Alarga cardam berem. Keçinde alar menen añgemeleşem. Keede taza abaga çıgıp seyildeybiz.
Saat 22 de töşökkö catabız, uktaybız.

Yukarıdaki metnin günümüz Türkçesindeki karşılığı nasıldır?

Benim İş Günüm
Ben her gün sabah saat 6’da kalkarım. Döşeğimi toplarım, yıkanırım, giyinirim, her
günkü alışkanlıklarımı yaparım. Saat 6.30’dan 7.00’e kadar sabah kahvaltımı yaparım.
Saat 7.00’de işe giderim. Benim işim saat 8.00’de başlar. Çoğunlukla ben işe 10-15 dakika erken gelirim. Çalışma yerimi düzenlerim.
Ben kütüphaneciyim. Boş vaktimde kitap okurum. Her gün postaya bakarım. Gazete, dergileri okurum.
Saat 9.00’dan itibaren okurlarım gelirler. Ben onlara gerekli kitapları veririm.
Saat 12.00’den 13.00’e kadar öğle arasıdır. Bir saat içinde ben yemek yerim, biraz dinlenirim.
Benim işim saat 17.00’de biter. Eve gelip akşam yemeği yaparım. Biz saat 19.00-20.00’de
akşam yemeği yeriz. Ondan sonra televizyon izlerim. Çocuklarımın ev ödevlerini kontrol ederim. Onlara yardım ederim. Akşam onlarla sohbet ederim. Bazen temiz havaya çıkarak gezinti yaparız.
Saat 22.00’de yatağa gireriz, uyuruz.