Ortaçağ ve Yeniçağ Türk Devletleri Tarihi Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Karakoyunlu hanedanı Türkmenlerin hangi oymağına mensuptur?

Kaynaklarda Karakoyunlu hanedanının Türkmenlerin Baranlı oymağına mensup olduğu bildirilmektedir.

Karakoyunlu beyliği ne zaman ve nerede kurulmuştur?

Sutaylıların 1350’den itibaren güçlerinin zayıflaması ve Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan çekilmeleri ile Karakoyunlu hakimiyeti güç kazandı. XIV. Yüzyılın başlarında Erciş bölgesinde beyliklerini tesis ettiler.

Anadolu'da Moğol hakimiyeti çöküş dönemine girdiğinde Karakoyunlular kimlere destek vermiştir?

1335 yılında İlhanlı hükümdarı Ebu Said Bahadır Han’ın ölümünden sonra Moğol hakimiyeti çöküş dönemine girmiş ve Moğol Noyanları birbirleriyle çatışmaya başlamışlardı. Bu durum Doğu Anadolu’daki Türkmenlerin yavaş yavaş kendi hakimiyet bölgelerinde güçlenmelerinin yolunu açtı. Karakoyunlular Moğol Sutaylılara geniş destek verdiler.

Karakoyunlular hangi bölgelerden ve ne sebeple Anadolu'ya gelmişlerdir?

Karakoyunlu hanedanını meydana getiren Türkmenler Moğol istilası sırasında Cengiz Han’ın hücumu üzerine Türe Bey adlı beylerinin idaresinde Türkistan ve Maveraünnehr’deki yurtlarını terk ederek Anadolu’ya gelmişlerdir.

Hasan Ali'nin ölümü nasıl gerçekleşmiştir?

Akkoyunlular üzerine yaptığı ikinci seferden sonra Hemedan taraflarına doğru kaçmaya çalıştı. Ancak Akkoyunluların takibi üzerine kendi hayatına son verdi.

Karakoyunluların ilk beyi kimdir?

Karakoyunluların ilk beyi Bayram Hoca’dır.

Cihan Şah’ın ölümü üzerine Karakoyunlu hükümdarı kim olmuştur?

Cihan Şah’ın ölüm haber Karakoyunlu beyleri tarafından duyulunca Makü’de hapiste bulunan Hasan Ali’yi hapisten çıkararak hükümdar yaptılar.

Karakoyunluları meydana getiren en önemli Türkmen aşiretleri hangileridir?

Karakoyunluları meydana getiren en önemli Türkmen aşiretleri Sa’dlı, Karamanlı, Baharlı, Duharlı, Alpavut, Ayinli, Hacılı, Ağaçeri, Döğer, Bayramlı ve Cakirli idi.

Karakoyunlu Devleti'ne kim son vermiştir?

Hasan Ali öldükten sonra Uzun Hasan Bey Kirman ve Bağdat’ı ele geçirerek Karakoyunlu Devleti’ni yıktı.

Bayram Hoca Karakoyunluların başına hangi olaylar silsilesi sonucunda geçmiştir?

O, Sincar Hakimi Pir Muhammed’i öl-dürerek yerine geçen Hüseyin Bey’in maiyetinde bulunuyordu. Hısn-ı Keyfa haki-mi Melik Adil’in etrafında toplanan mahalli emirler Türkmenlerin bölgedeki hakimiyetini ortadan kaldırmak için Hüseyin Bey’i Batman yakınlarında Salat çayı ke-narında karşıladılar. Askeri bakımdan üstün olan Türkmenler Melik Adil’in kuvvetlerini ağır bir yenilgiye uğratıp Melik Adil’i de esir aldılar. Bu savaşta Bayram Hoca büyük rol oynamış ve şöhreti daha da artmıştı. Kısa süre sonra Hüseyin Bey’i ortadan kaldırarak Türkmenlerin başına geçti (1351).

Kara Yusuf'un Karakoyunlu tahtına oturduktan sonra ilk iş olarak Tebriz üzerine yürümesinin nedeni nedir?

Kara Yusuf Karakoyunlu tahtına oturduktan sonra ilk iş olarak Tebriz üzerine yürüdü. Çünkü Karakoyunlular Tebriz’den ayrıldıktan sonra Celayirliler şehri yeniden ele geçirmişlerdi. Kara Yusuf Tebriz’e girerek Celayirli idaresine son verdi.

Kara Mehmet Bey kimdir?

Bayram Hoca’nın kardeşinin oğlu olan Kara Mehmet Bey, Karakoyunluların bölge-deki etkinliğinin devam etmesinde önemli rol oynamıştır.

Cihan Şah nasıl bir devlet adamı olarak tanımlanabilir?

Cihan Şah güçlü bir hükümdardı. Sağlığında başta Tebriz olmak üzere ülkesini bayındır hale getirmişti. İlim adamlarını korumuş kendisi de Farsça ve Türkçe şiirler yazmıştı.

Karakoyunlu adının menşei nedir?

Doğu Anadolu ve İran sahasında bulunan konar-göçer Türkmen oymakları yaylakta veya kışlakta hayvanlarının birbirine karışmasının önüne geçebilmek için belli cins veya renkte koyunlar beslemekteydiler. Karakoyunluların da adlarını tıpkı Akkoyunlular gibi besledikleri koyunların renklerinden almış olmaları kuvvetli bir ihtimal olarak görünmektedir.

Karakoyunlu hanedanını ortaya çıkararak Musul’dan Erzurum’a kadar geniş bir sahada hakimiyet kuran bey kimdir?

Karakoyunlu hanedanını ortaya çıkararak Musul’dan Erzurum’a kadar geniş bir sahada hakimiyet kuran Bayram Hoca’dır.

Cihan Şah Karakoyunlu tahtına oturunca yaptığık ilk sefer hangisidir?

Cihan Şah Karakoyunlu tahtına oturunca ilk iş olarak Gürcistan seferine çıktı. Tiflis’i zapt etti (1440). Ordusunu Gürcistan içlerine göndererek yağma ve tahribat yaptırdıktan sonra Tebriz’e döndü. Burada iken kurucusu Fazlullah Asratabadî olan Hurufîliğe bağlı müritleri Tebriz’de katlettirdi.

Kara Yusuf vefat ettikten sonra yerine kim geçmiştir?

Kara Yusuf vefat ettiğinde İskender Kerkük beyi idi. Kardeşlerinden Adilcevaz beyi İspend, Karakoyunluların güçlü oymaklarından Sa’dlıların da desteğini alarak babasının yerine geçtiğini ilan etti.

Hasan Ali'nin Akkoyunlular üzerine yaptığı seferler nasıl geçmiştir?

Hasan Ali durumunu kuvvetlendirince Akkoyunluların üzerine yürümeye karar verdi. Merend yakınlarında Uzun Hasan Bey ile yaptığı savaşı kaybedip Horasan’a kaçtı. Ebu Said’den aldığı kuvvetlerle yeniden saldırıya geçtiyse de yine başarılı olamadı (1469).

Cihan Şah’ın en önemli amacı neydi?

Cihan Şah’ın en önemli amacı Timurlu ülkesinde baş gösteren kargaşalıktan istifade ederek Horasan bölgesini ele geçirmekti.

Cihan Şah kim tarafından ve nasıl öldürülmüştür?

Cihan Şah Akkoyunlu ülkesinde meydana gelen gelişmelerden ve Uzun Hasan Bey’in faaliyetlerinden haberdar idi. Bu yüzden Akkoyunluları ortadan kaldırmak amacıyla fırsat kollamaya başlamıştı. 1467’de Şirvan üzerine sefer yapıp Şirvan şahı Ferruh Yesar’ı kendisine bağladıktan sonra Akkoyunlular üzerine yürüdü. Karakoyunluların geldiği haberini çok önceden almış olan Uzun Hasan açık bir savaş yerine Karakoyunlu ordusuna baskınlar yapmayı tercih etti. Bu yüzden 1467 yılının bütün yazı boyunca Akkoyunluların saldırılarıyla Cihan Şah’ın ordusu yıpratıldı. Karşısında muntazam bir ordu bulamayan Cihan Şah kışın bastırması üzerine ordusunu dağıtmak zorunda kaldı. Bunu fırsat sayan Uzun Hasan Bey, Karakoyunlu karargahına baskın yaparak Cihan Şah’ı öldürdü (1467).