Spor Tesisi İşletmeciliği ve Saha Malzeme Bilgisi Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim
Spor Tesis İşletmesi Kavramı
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Spor tesisi kompleksi formuna yakın, insanlık tarihinin en eski spor tesisi kompleksi nedir?
Spor tesisi kompleksi formuna yakın, insanlık tarihinin en eski spor tesisi kompleksi Stadia’dır.
Bilinen ilk Olimpiyat hangi yılda ve nerede gerçekleşmiştir?
İlk olimpiyat M.Ö. 776 yılında Olympia’da gerçekleşmiştir.
Spor tesisi kavramı nedir?
Spor tesisi kavramı içerisinde sportif faaliyetlerin yapıldığı her türlü yapıyı (salon, stadyum, pist vs.) tanımlamak için kullanılır. Ayrıca çeşitli sportif etkinliklerin yapılmasına imkân veren koru, orman, ırmak, kanyon gibi arazileri de bu kavramın içerisinde düşünmek mümkündür. Spor tesisleri, kamu ve özel kuruluşlar tarafından aktif ve/ya da pasif katılım fırsatı sunan spor alanlarıdır.
Türkiye’de gerçek ya da tüzel kişiler tarafından kurulan spor tesisleri hangi yönetmeliğe bağlı olarak faaliyet gösterir?
Türkiye’de gerçek ya da tüzel kişiler tarafından kurulan spor tesisleri Özel Beden Eğitimi ve Spor Tesisleri Yönetmeliğine bağlı olarak faaliyet gösterir.
Özel Beden Eğitimi ve Spor Tesisleri Yönetmeliğinin 4. Maddesine göre spor tesislerinin tanımı nedir?
Yönetmeliğin 4. maddesi, spor tesislerini, “Gerçek veya tüzel kişiler tarafından beden eğitimi ve spor çalışmaları yapmak amacıyla açılan yerler” olarak tanımlamaktadır.
Spor tesisleri hangi tür sınıflamalar içerisinde yer almaktadır?
Spor tesisleri; • Kullanım Amacına Bağlı Olarak Spor Tesisleri, • Uygulanan Etkinliğe Göre Spor Tesis Tipleri, • Mekân ve Eylem Özelliğine Göre Spor Tesisi Tipleri, • Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü tarafından yapılan bir sınıflandırmalar içerisinde yer almaktadır.
Kullanım amacına bağlı olarak spor tesisleri kaç grup altında toplanır?
Kullanım amacına bağlı olarak spor tesisleri dört grup altında toplanır: • Tek Amaçlı Spor Tesisi, • Tek Alana Yönelik, Tek Amaçlı Spor Tesisi, • Çok Amaçlı Spor Tesisi, • Geleneksel Olmayan Spor Tesisi.
Tek amaçlı spor tesisi nedir?
Tek bir spor dalının uygulanabilmesi için yapılan ve faaliyet gösteren tesislerdir. Bu tesisler, tek amaçlı spor tesisi olarak tanımlanır. Golf sahası, bowling salonu, motor sporları pisti ve suni patinaj sahası gibi spor tesisleri tek amaçlı spor tesislerine örnek olarak gösterilebilir.
Tek alana yönelik, tek amaçlı spor tesisi nedir?
Bazı spor tesisleri ise içerisinde uygulanan tek bir spor branşı olmamasına rağmen buz sporları ya da su sporları gibi tek bir spor alanının uygulanmasına olanak tanıdığı için tek alana yönelik, tek amaçlı spor tesisi olarak tanımlanmaktadır.
Çok amaçlı spor tesisi nedir?
Spor tesisi içerisinde birden fazla spor branşı ya da etkinlik uygulanabiliyorsa, bu spor tesisi, kullanım amacına bağlı olarak çok amaçlı spor tesisi olarak ifade edilir. Günümüzün büyük spor kompleksleri çok amaçlı spor tesislerine örnek olarak gösterilebilir. Bu tesislerde; • Konserlerden, motokros yarışlarına; • Sirklerden, çeşitli spor şovlarına kadar birçok farklı etkinlik uygulanabilmektedir.
Geleneksel olmayan spor tesisinedir?
Son yıllarda spor dünyası içerisinde bazı spor branşlarına yönelik kayda değer bir ilginin oluştuğu görülmektedir. Özellikle macera sporlarına yönelik tüm dünyada artan bir ilgi söz konusudur. Bu ilgi, doğal olarak macera sporlarına yönelik spor tesisi inşasını hem sayısal hem de yapısal olarak etkilemektedir. Geleneksel olmayan spor tesisi olarak tanımlayabileceğimiz bu tesislere örnek olarak kapalı kaya tırmanışı merkezleri, paten sahaları ve snowboard parkları gösterilebilir.
Uygulanan etkinliğe göre spor tesislerini sınıflandırmanın amacı nedir?
Spor tesislerini sınıflandırmanın yollarından biri de tesis içerisinde uygulanan etkinliğe bağlı olarak bir sınıflandırma yapmaktır. Çünkü tesis içerisinde uygulanan etkinlik spor tesisinin yapımından yönetimine kadar birçok unsuru etkileyecektir. Örneğin; bir fitness salonunda buz hokeyi müsabakası düzenlenemeyeceği gibi, motor sporları yapılan bir tesiste seyircilerin oturma düzeni de yüzme havuzu çevresindeki oturma düzeni ile aynı olmayacaktır. Bu nedenden dolayı etkinliğin tipine ve şekline göre spor tesislerini sınıflandırmak etkili ve basit yollardan biridir.
Mekân ve eylem özelliğine göre spor tesisi tipleri nelerdir?
Mekân ve eylem özelliğine göre spor tesisleri şunlardır: • Açık spor tesisleri, • Kapalı spor tesisleri, • Spor alanı haline getirilmiş doğal ve kentsel alan.
Kapalı spor tesisleri nedir?
Kapalı spor tesisleri buz pateni salonu, spor salonu, kapalı atış poligonu ve kapalı binicilik (manej) tesisi gibi spor etkinliklerinin kapalı alanlarda uygulanmasına olanak tanıyan tesislerdir.
Açık spor tesisleri nedir?
Açık spor tesisleri ise bisiklet (Veledrom) alanı, açık yüzme havuzu, futbol stadyumu ve açık atıcılık (Trap-Skit) alanı gibi spor etkinliklerinin açık havada uygulandığı tesislerdir.
Spor alanı haline getirilmiş doğal ve kentsel alanlar nedir?
Dağcılık, kürek, bisiklet ve yelken gibi sporlar için hazırlanan bu alanlar daha çok açık havada spor imkânı sunmaktadır. Spor alanı haline getirilmiş doğal ve kentsel alanlar yerleşim merkezleri içerisinde spor yapma olanağı tanıyan bölgelerdir.
Geniş bir yaklaşım içerisinde işletmenin tanımı nedir?
Geniş bir yaklaşım içerisinde işletme, “Kişilerin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üretim faktörlerini uyumlu bir biçimde bir araya getirerek, ekonomik mal ve hizmet üretmek ve/ya da pazarlamak için faaliyette bulunan kuruluştur” şeklinde tanımlanabilir.
Spor işletmesi nedir?
Spor işletmesi, “Spor ile ilişkili her türlü mal ve hizmet üreten ve bu amaçla teşkilatlanmış, üretim ve pazarlamanın var olduğu ekonomik birimdir” olarak tanımlamaktadır.
Spor tesis işletmesi nasıl tanımlanmaktadır?
Spor tesis işletmelerini genel olarak “İçerisinde spor etkinliklerinin uygulanmasına olanak tanıyan, sosyal fayda ve/ya da kâr elde etmek amacıyla üretim faktörlerini bir araya getiren ve spor hizmeti üreten toplumsal, ekonomik ve teknik bir birim” olarak ifade edilebilir.
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren federasyonların yürüttükleri branş çalışmalarına göre spor tesisleri nasıl sınıflandırılmıştır?
Branş çalışmalarına göre spor tesisleri şöyle sıralanabilir: • Stat/Stadyum, • Spor Salonu, • Yüzme Havuzu (Açık/Kapalı), • Kayakevi, • Kayıkhane, • Telesiyej, • Tenis Kortu (Açık/Kapalı), • Portatif Tribün ve Soyunma Odalı Futbol Sahası, • Geleneksel Spor Dalları (Atlı Cirit vb.), Yağlı ve Karakucak Güreş Alanı, • Okçuluk Sahası, • Atış Poligonu, • Atletizm Sahası, • Manej (Açık/Kapalı), • Veledrom, • Açık Spor Sahaları (Voleybol, Basketbol, Hentbol vb.), • Sporcu Kamp Eğitim Merkezi-Gençlik Kampı Tesisi, • Plaj Futbolu, Hentbolü ve Voleybolu Sahası, • Adrenalin Sporları (Yamaç Paraşütü, Dağ Bisikleti, Rafting vb.) Alanı.
Eski Yunanda ve Roma’da spor tesisleri hangi amaçlarla kullanılmıştır?
Eski Yunanda ve Roma’da spor tesislerinin halkı yatıştırmak, sporcuların antrenman yapmasına olanak tanımak, izleyicileri eğlendirmek ve politik gündem yaratmak için kullanıldığı bilinmektedir.
M.Ö. 4. yüzyılda inşa edilen Stadia’nın belirgin özellikleri nelerdi?
Çevresi sunaklarla çevriliydi, sporcuların sahaya girişi için 32 metrelik bir tünele sahipti ve U şeklinde oturma düzeni bulunmaktaydı.
Eski Yunanlılarda güreş, koşu, atlama, disk atma gibi spor etkinliklerinin gerçekleştirildiği yapılar nelerdir?
Eski Yunanlılarda güreş, koşu, atlama, disk atma gibi spor etkinliklerinin gerçekleştirildiği yapılar Jimnasyum ve Palaestralardır.
Eski Yunanlılarda Stadyumlar hangi amaçla inşa edilmişlerdir.
Stadyumlar ayak koşuları, muharebe ve yumruk dövüşleri gibi daha çok dövüş sporları için inşa edilmiş sahalardı.
Roma medeniyeti tarafından inşa edilen tesisler içerisinde en dikkat çeken yapı nedir?
Roma medeniyeti tarafından inşa edilen tesisler içerisinde en dikkat çeken yapı Coliseum’dur.
Coliseum’da oturma düzeni nasıldır?
Coliseum’da oturma düzeni cinsiyete ve sosyal sınıfa bağlı düzenlenmişti. Tesis içerisinde İmparatorun kendisi ve ailesi için tahsis edilmiş ayrı bir bölüm vardı. Rahibeler, din görevlileri, askerler, siviller ve aileleri ile birlikte çocuklar farklı oturma bölümlerine yerleşiyordu. Ayrıca tesis içerisinde rezerve oturma yerleri de bulunmaktaydı. Bu yerler senatörlere ve şövalyelere tahsis edilmişti.
Coliseum’un giriş-çıkış sistemi nasıldır?
Seyirciler Coliseum içerisinde oturma yerlerine meyilli bir rampadan ulaşıyorlardı. Tesise girişte Romalılar tarafından geliştirilen ve kullanılan bir bilet sistemi vardı. Bu sistem sayesinde 50.000 kişinin yaklaşık 15 dakika içerisinde tesise girip oturma yerlerine ulaşabildiği tahmin edilmektedir. Bir etkinlik öncesinde seyirciler genellikle çömlek parçasından yapılmış bir bilet alıyordu. Her bir biletin üzerinde bir numara bulunmaktaydı ve bu numara Coliseum’un 78 girişinden birini tanımlamaktaydı.
Eski Yunan ve Roma, Mısır ve Çin kültürlerinde spor etkinliklerinin gerçekleştirilmesindeki temel amaçlar nelerdir?
Eski Yunan ve Roma, Mısır ve Çin kültürlerinde spor etkinliklerinin gerçekleştirilmesindeki temel amaçlar bireylerin savaş becerilerini geliştirmek, sağlıklı bedenlere sahip olmalarını sağlamak ve eğlence amacıyla yapılıyordu.
Ortaçağ dünyasında spor tesislerinin hem nitelik hem de nicelik açısından gerilemesinin sebebi nedir?
Ortaçağ dünyasında ruhban sınıfın ve hükümetlerin yetersiz desteği spor tesislerinin hem nitelik hem de nicelik açısından gerilemesine neden olmuştur.
Spor tesisleri için modern dönem hangi zamanda başlamıştır?
Spor tesisleri için modern dönem 1880’li yılların sonunda başlamıştır.
Özellikle büyük kamu tesislerini ele aldığımızda geçmişten günümüze spor tesis işletmeciliği içerisinde sabit kalan uygulamalar nelerdir?
Özellikle büyük kamu tesislerinde geçmişten günümüze spor tesis işletmeciliği içerisinde sabit kalan uygulamalar şunlardır: • Büyük kitlelerin kontrolü ve hareketi, • Şiddete meyilli toplulukların yönetimi, • VIP (Very Important Person) için güvenliği sağlama ve koruma, • Büyük kitlelerin bir arada olmasından dolayı oluşabilecek adi suçların kontrolü, • Tesisi temiz ve faal halde tutma, • Kamu tesislerine sermaye bulmak için politikalar oluşturma, • Çok amaçlı (içinde birden fazla çeşitte etkinlik yapılabilen) tesislerde esnekliği koruma.
Günümüzün büyük spor tesislerinde olmazsa olmaz olarak nitelendirilen uygulamalar nelerdir?
Büyük spor tesislerinde olmazsa olmaz olarak nitelendirilen uygulamalar şunlardır: • Görüşme odaları ve içerisinde internet bağlantısı bulunan basın odaları gibi medya ortamlarını sağlama, • TV kamera platformları ve TV kablo bağlantılarını oluşturma, • Reklam alanlarını ve isim haklarını satma, • Sporcular için antrenman odaları, alanları ve/ya da salonları oluşturma, • Isıtma ve havalandırma sistemleri kullanma, • Çevresel, bölgesel ve diğer yasal konulara uyma.
Tesis yönetimi nedir?
Tesis yönetimi; insanı, mekânı, süreci ve teknolojiyi etkili ve verimli bir şekilde bütünleştirerek, inşa edilmiş fiziksel çevrenin işlevsel bir şekilde kullanılmasından sorumlu meslek, işlev, görev ya da sorumluluk olarak ifade edilebilir.
En çağdaş tesis yöneticileri ya da işletme yöneticileri (bölüm başkanları, spor ve etkinlikler direktörleri, öğretmenler, antrenörler, rekreasyon ve fiziksel uygunluk programı yöneticileri) için tesis yönetimi nedir?
En çağdaş tesis yöneticileri ya da işletme yöneticileri (bölüm başkanları, spor ve etkinlikler direktörleri, öğretmenler, antrenörler, rekreasyon ve fiziksel uygunluk programı yöneticileri) için tesis yönetimi; organizasyon ya da programın yaratma, geliştirme yeteneğini artıran ve beden eğitimi, rekreasyon ve spor programlarının yürütülmesiyle ilgili tüm standartları yükselten hizmetlerin sunulmasıyla ilgili tüm standartları yükselten hizmetlerin sunulmasıyla ilgili tüm kararları vermek ve tüm bu konularda liderlik etmek anlamına gelir.
Toplam Tesis Yönetimi Paketi (TTYP) içerisinde yer alan hizmetler nelerdir?
Planlama ve Tasarım, Pazarlama, Fizibilite ve gereksinimleri değerlendirme, Organizasyon için yer ayırtma, Ekonomik etki değerlendirmesi, Halkla ve medya ile ilişkiler, Pazar analizi Lisans verme, Finansal planlama, Televizyon internet ve kablolu yayın hakları, Yer seçimi, Sponsorluk/reklam alma, Takım oluşturma, İsim hakları, Yönetim Finans Tesis programlaması, Muhasebe, Sistem analizi, Bütçe analizi/tahmin, Değer biçme, Sermaye planlama, Personelle müzakere, Maliyet sistemleri, İletişim ağı oluşturma, Envanter ve satın alma, Seyahat, İşletme, Hukuk, Personel alma ve eğitme, Sözleşme görüşmeleri, Ayrıcalıklar ve ikramiyeler, Sponsor bulma, Güvenlik, Sigorta, Etkinlik yönetimi, Çalışanlarla ilişkiler, Bilişim sistemleri, Risk yönetimi, Bilet satışları ve kiralar, Yasalar kurallar ve yönetmelikler, Bakım, Tıbbi acil yardım ve afet hizmetleri, Otopark, Programlama, Teknoloji, Ulaştırma.
Tesisin en iyi şekilde yönetilmesi için gerekli olan şartlar nelerdir?
Tesisin en iyi şekilde yönetilmesi için Toplam Tesis Yönetimi Paketinde (Tablo 1.3) belirtilen ilkelerin ve mükemmel bir işletme yönetimi pratiğinin, kaliteli, iyi eğitim almış ve kendini bu işe adamış personel tarafından uygulanması gerekir.
Toplam Tesis Yönetimi Paketinde belirtilen hizmetlere ek olarak bütünleştirilmesi gereken hizmetler nelerdir?
İlgili hizmetlere ek olarak bütünleştirilmesi gereken hizmetler şunlardır: • Güvenlik ve emniyet, • Erişim kolaylığı, katılım ve kontrol, • Temizlik, • Kapasite ve envanter, • İşlevsellik ve teknoloji.
Yönetici nedir?
Yöneticiler, bir işletmede kârı ve riski başkasına ait olmak üzere, belirli bir mal ve hizmeti ortaya koymak için gerekli girdileri sağlayan ve bunları belirli bir ihtiyacı karşılama amacına yönelik planlayan, örgütleyen, koordine eden, yönelten ve denetleyen kişiler olarak tanımlanmaktadır.
Spor tesis yöneticisi nasıl tanımlanabilir?
Spor tesis yöneticisi “Belirli bir amaç için tesis bünyesinde örgütlenmiş bireyleri belirlenen amaçlara ulaşmak için, uyumlu, etkili, verimli ve işbirliği içinde yönetme sorumluluğunda olan kişi” şeklinde tanımlanabilir.
Bulundukları kademelere göre spor tesislerinde yöneticiler hangi gruplara ayrılır?
Bulundukları kademelere göre spor tesislerindeki yöneticiler yöneticiler şunlardır: • Alt Kademe Yönetim ve Yöneticiler (Supervisors), • Orta Kademe Yönetim ve Yöneticiler (Production and Operations Managers), • Üst Kademe Yönetim ve Yöneticiler (Executives).
Bir yöneticinin sahip olması gereken beceriler nelerdir?
Yöneticinin sahip olması gereken beceriler şunlardır: • Teknik beceriler, • İletişim (haberleşme) becerisi, • İnsan ilişkileri becerisi, • Analitik beceri, • Karar verme becerisi, • Kavramsal beceri.
Spor tesis yöneticisinin sorumlu olduğu temel fonksiyonlar nelerdir?
Spor tesis yöneticisinin sorumlu olduğu temel fonksiyonlar şunlardır: • Tesisin sorunsuz işlemesi için gerekli olan faaliyetleri düzenlemek, • Tesiste gerçekleşecek programları ve etkinleri planlamak ve yürütülmesini sağlamak.
Tesis yöneticileri hangi görevleri yerine getirme yetkinliğine sahip olmalıdır?
Tesis yöneticilerinin yerine getirme yetkinliğine sahip olması gereken görevler şunlardır: • Hem uzun hem de kısa dönemli plan yapma, • Finansal öngörüler geliştirme, • Tesisin sorunsuz işleyişi için düzeni sağlama, • Tesisin bakımını yaptırma, • Tesisin mimari ve teknik planlaması yapma ve yönetme, • İdari işlerden güvenlik protokollerine kadar bütün faaliyetleri yönetme
Spor tesis işletmelerinin amaçları nelerdir?
Spor tesis işletmelerinin amaçları şunlardır: • Kâr elde etmek, • Sosyal fayda (verim) sağlamak, • Sporu yaygınlaştırmak, • Spor dallarını tanıtmak, • Tüketici memnuniyeti oluşturmak, • Sosyal sorumlulukları yerine getirmek, • Bünyesinde bulunduğu teşebbüsün imajını yükseltmek.
Spor hizmetlerinin özelliklerinden kaynaklanan farklılıklar nelerdir?
İlgili farklılıklar şunlardır: • Spor hizmeti soyuttur, • Spor hizmetinin üretimi ve tüketimi eş zamanlıdır, depolanamaz, • Spor hizmeti heterojendir, • Spor hizmetleri birleşik ürünlerdir.
Spor hizmetinin soyut olması ne demektir?
Spor tesislerinde satışı yapılacak olan bir nesneden çok bir organizasyon, program ya da etkinliktir ve bu noktada soyuttur. Spor tesislerinde bir hizmet satın alınmadan önce görülmez, tadılmaz, hissedilmez, duyulmaz ve koklanmaz.
Spor hizmetinin üretimi ve tüketimi eş zamanlıdır, depolanamaz olması farklılığı nedir?
Spor tesislerinde hizmet niteliğindeki ürün aynı anda üretilir ve tüketilir. Bu anlamda, hizmet niteliğindeki spor ürünleri daha sonra kullanılmak ya da satılmak amacıyla depolanamaz. Örneğin; günü geçmiş bir basketbol müsabakası biletlerinin satışı düşünülemez. Çünkü o müsabaka oynandıktan sonra o müsabakaya ait biletler bir değer ifade etmeyecektir.
Spor hizmetinin heterojen olması ne anlama gelmektedir?
Spor tesis işletmeleri emek-yoğun işletmelerdir. Dolayısıyla bu tesislerde standart hizmet üretme şansı bir hayli azdır. Aynı hizmet farklı kişiler tarafından farklı üretildiği gibi, aynı kişinin farklı zamanlarda farklı hizmetler üretmesi söz konusu olabilir. Örneğin; bir fitness merkezinde yapılan aerobik dersleri hiçbir zaman aynı nitelikte ve içerikte olmayacaktır.
Spor hizmetlerinin birleşik ürünler olması ne anlama gelmektedir?
Spor tesislerinde üretilen hizmetler destekleyici mal ve hizmetlere ihtiyaç duyar. Bu destekleyici mal ve hizmetler araç-gereç, zaman, ulaşım vb. unsurlardır.
İşletme fonksiyonundan kaynaklanan farklılıklar nelerdir?
İlgili farklılıklar şunlardır: • Satış, • Pazarlama, • Finansman, • Muhasebe, • İşlemler (Hizmet Üretimi), • İnsan Kaynakları Yönetimi.
Spor tesisi kavramını nasıl tanımlayabiliriz?
Günümüzde spor tesisi kavramı spor hizmeti üreten, bu amaç için belirlenmiş ve gereğince donatılmış her türlü spor alanını tanımlamak için kullanılmaktadır. Spor hizmetleri, spor endüstrisini oluşturan önemli parçalardan biri olarak kabul edilir ve spor etkinliklerinin yapıldığı spor tesisleri de spor hizmetleri içerisinde önemli bir unsur olarak yer alır.
M. Güçlü spor tesisi kavramını tanımlarken hangi mekanları da bu kavram içine katmıştır?
M. Güçlü'ye göre; spor tesisi kavramı içerisinde sportif faaliyetlerin yapıldığı her türlü yapıyı ( salon, stadyum, pist vb. ) tanımlamak için kullanılır. ayrıca çeşitli sportif etkinliklerin yapılmasına imkan veren koru, orman, ırmak, kanyon gibi arazileri de bu kavram içerisinde düşünmek mümkündür. Spor tesisleri, kamu ve özel kuruluşlar tarafından aktif ve ya/da pasif katılım fırsatı sunan spor alanlarıdır.
Spor tesislerindeki sayısal artış ve yapısal değişimi günümüz şartlarında nasıl açıklayabiliriz?
Gelişmiş toplumlarda çalışma saatlerinin azalması, teknolojik gelişmeler, yaşam sürelerinin uzaması, eğitim ve gelir düzeylerinin yükselmesi gibi etkenler bireylerin serbest zamanlarında bir artış meydana getirmiştir. Buna bağlı olarak rekreasyonel etkinliklere yönelik bir talep artışı olmuştur. Bu talep artışı içerisinde spor etkinliklerine gerek pasif gerekse de aktif katılım konusunda önemli bir ilgi söz konusudur. Bu ilgi, yeni ve farklı bir çok spor etkinliğinin gelişimini sağlamıştır. Bunun doğal bir sonucu olarak, spor etkinliklerinin uygulanabileceği spor tesislerinde hem sayısal bir artış hem de yapısal bir değişim meydana gelmiştir.
Spor alanında Türkiye'de gerçek ya da tüzel kişiler tarafından kurulan spor tesisleri hangi yönetmeliğe bağlı olarak faaliyet gösterirler?
Türkiye'de gerçek ya da tüzel kişiler tarafından kurulan spor tesisleri Özel Beden Eğitimi ve Spor Tesisleri Yönetmeliğine bağlı olarak faaliyet gösterirler. Yönetmeliğin 4. maddesi, spor tesislerini ' Gerçek veya Tüzel Kişiler ' tarafından beden eğitimi ve spor çalışmaları yapmak amacıyla açılan yerler olarak tanımlamaktadır.
Özel Beden Eğitimi ve Spor Tesisleri Yönetmeliğinin 9. maddesine göre spor tesislerinin hangi niteliklere sahip olması zorunludur?
1. Kullanım alanı 8 metrekareden az olmamak üzere en az soyunma odası, bay ve bayan birlikte çalışıldığı tesislerde en az iki soyunma odası, yeterli adet soyunma dolabı ve askılık, aydınlatma ve havalandırma sistemleri, 18 derecede ısı ve hijyenik şartlar.
2. Kullanım alanı 15 metrekareden az olmamak üzere en az bir dinlenme salonu bulunması bu salonun zemininin halıfleks, parke ve benzerimaddeler ile kaplanması ve bu bu yerin aydınlatma ve ısısının yeterli seviyede olması.
3. Bayan ve bay sporcuların birlikte spor yaptığı tesislerde en az iki duş ve tuvalet soyunma odası bulunması.
4. Tesiste çalışma yapıldığı sürece sıcak suyun bulunması.
5. Tesiste spor çalışması yapılan yerin ısısının 18 dereceden düşmemesi ve çalışma alanının sporcu sayısına göre yeterli seviyede olması.
6. Tesis zemininin yapılan spor dallarına göre tahta, parke, sunta, halıfleks ve benzeri malzemelerle kaplanmış olması. Açık tesislerde yapılan spor dallarının özelliğine göre federasyonca öngörülen çim, asfalt, beton vb. malzemeyle kaplanmış olması.
7. Tesiste yangın ve afetlere karşı hazırlık bulunması.
8. Çalışma sırasında fiziki darbelere karşı önleyici tedbirlerin sağlanması için çalışma alanında tehlike arz eden şeylerin olmaması. Hendek, çukur, sütun, toprak vb. bulunmaması.
9. Çalışma dalına uygun yeterli malzeme ve alet bulunması.
10. Tesisin genel sağlığa uygun genel şartlar taşıması.
11. Tesisin çalışması sırasında çevreyi rahatsız edici her şeye uygun tedbirin alınması.
Spor tesislerini sınıflandırmak istediğimizde bu tesisleri kaç ana başlık altında toplayabiliriz?
Spor tesislerini kullanım amacına uygulanan etkinliğe, mekan ve eylem özelliğine ve spora hazırlık sağlama amacı güden tesis tipine bağlı olarak çeşitli gruplara ayırabiliriz. Kullanım amacı olarak ele aldığımızda 4 grup altında toplayabiliriz.
1. Tek amaçlı spor tesisi: Bazı tesisleri sadece tek bir spor dalının uygulanabilmesi için yapılan ve faaliyet gösteren tesislerdir. Golf sahası, bowling salonu, motor sporları pisti, suni patinaj sahası vb.
2. Tek amaca yönelik, tek amaçlı spor tesisi: Bazı spor tesisleri ise içerisinde uygulanan tek spor branşı olmamasına rağmen buz sporları ya da su sporları gibi tek bir spor alanının uygulanmasına olanak tanıdığı için tek alana yönelik, tek amaçlı spor tesisi olarak tanımlanır. Örneğin; buz sporları salonunda, buz hokeyi, curling, buz pateni ya da artistik buz pateni gibi çeşitli spor branşları uygulanabilir.
3. Çok amaçlı spor tesisi: Spor tesisi içerisinde birden fazla spor branşı ya da etkinlik uygulanabilirse bu spor tesisi, kullanım amacına bağlı olarak çok amaçlı olarak ifade edilir.
4. Geleneksel olmayan spor tesisi: Son yıllarda özellikle macera sporlarına yönelik spor tesisi inşası bulunmaktadır. Geleneksel olmayan spor tesisi örnek olarak kapalı kaya tırmanışı merkezleri, paten sahaları, snowboard parkları vb. gösterilebilir.
Spor tesislerini uygulanan etkinliğe bağlı olarak ayırdığımızda hangi tip tesisler kullanılabilir?
Spor tesislerini uygulanan etkinliğe bağlı olarak ayırdığımızda;
1. Macera sporu: Adrenalin sporları salonu, macera sporları merkezi.
2. Amerikan futbolu: Arena, stadyum, saha, park, coliseum.
3. Beysbol: Beysbol parkı, saha, park coliseum.
4. Basketbol: Arena, spor merkezi, spor evi, spor salonu.
5. Konserler: Arena, coliseum, spor evi, spor salonu.
6. Sirkler: Arena, coliseum, spor evi, spor salonu.
7. Kır koşusu: Açık alan parkurları.
8. Fitness: Spor merkezi.
9. Golf: Golf sahası.
10. Jimnastik: Arena, spor merkezi, spor salonu.
11. Buz hokeyi: Arena, coliseum, spor sarayı, büyük spor çadırı.
12. Motor sporları: Hız yolu, motor sporları pisti, parkur.
13. Futbol: Stadyum, saha.
14. Softbol: Saha, park.
15. Yüzme ve dalma: Su merkezi, yüzme havuzu.
16. Atletizm: Atletizm pisti.
Spor tesislerini sınıflandırırken mekan ve eylem özelliğine göre ayırdığımızda kaç grupta toplayabiliriz?
Spor tesislerini sınıflandırma ile ilgili bir başka yol, mekan ve eylem özelliğine göre spor tesislerini gruplandırmaktır. Mekan ve eylem özelliğine göre tesisleri; açık spor tesisleri, kapalı spor tesisleri ve spor alanı haline getirilmiş doğal ve kentsel alan olarak 3 grupta toplayabiliriz. Örneğin stad / stadyum, spor alanı, açık ve kapalı yüzme havuzu, kayak evi, kayıkhane, telesiyej, tenis kortu ( Açık / kapalı ), atış poligonu, atletizm sahası, açık ve kapalı manej, veledrom vb.
Spor etkinlik hazırlık amacıyla kullanılacak tesislere hangi örnekleri verebiliriz?
Bu sınıflandırma içerisinde spora hazırlık sağlama amacı güden tesise göre spor tesisleri; sporcu kamp eğitim merkezleri ve sporcu sağlık merkezleri olarak ikiye ayrılabilir. Sivas Ahmet Ayık Güreş Eğitim Merkezi ve Uludağ Türk Silahlı Kuvvetleri Kış Sporları Eğitim Merkezi sporcu kamp eğitim merkezlerine örnektir. İzmir Valiliği Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Sporcu Sağlık Merkezi ve Hacettepe Üniversitesi Doping Kontrol Merkezi ise sporcu sağlık merkezlerine örnektir.
İşletme kavramını nasıl tanımlayabiliriz?
İşletme; kişilerin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üretim faktörlerini uyumlu bir biçimde bir araya getirerek, ekonomik mal ve hizmet üretmek ve / ya da pazarlamak için faaliyette bulunan kuruluştur. Dar anlamıyla ise işletme; başkalarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere mal ya da hizmet üretmek ve sahibine kar sağlamak amacıyla faaliyet gösteren iktisadi birimdir.
Spor işletmesi kavramını nasıl açıklayabiliriz?
Spor işletmesi; üretim faktörlerinin planlı bir şekilde organize edilmesi ve uygulanması suretiyle spor mal ve hizmetlerini üreten ve sunan birimdir. Veya spor işletmesi spor ile ilişkili her türlü mal ve hizmet üreten ve bu amaçla teşkilatlanmış, üretim ve pazarlamanın var olduğu ekonomik birimdir.
Spor tesisi işletmesi kavramının açıklamasını nasıl yapabiliriz?
Spor tesisi işletmeleri hizmet işletmeleridir ve bireylerin sportif ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üretim faktörlerini planlı bir şekilde organize ederek spor hizmeti üreten birimlerdir. Spor tesisi işletmeleri genel olarak, içerisinde spor etkinliklerinin uygulanmasına olanak tanıyan, sosyal fayda ve / ya da kar elde etmek amacıyla üretim faktörlerini bir araya getiren ve spor hizmeti üreten toplumsal, ekonomik ve teknik bir birim olarak açıklanabilir.
İlk Olimpiyat Stadı ne zaman ve nerede inşa edilmiştir?
M.Ö. 776 yılında Olimpia'da yapılan yarışmalar, kayıtları tutulmuş ve belgeleri elimizde bulunan en eski tarihli Olimpiyat Oyunu olarak kabul edilir. İlk olimpiyat stadı M.Ö. 776 yılında Olimpia'da inşa edilmiş ve tesis 192 metrelik düz koşu pistine ve hafif meyilli olan iki tepeciğe sahipmiş. Tüm seyirciler oyunları ayakta seyrediyorlarmış.
Yunan medeniyetini takiben Roma İmparatorluğunda spor tesisi işleyişi nasıldı?
Yunan İmparatorluğunu takiben Roma İmparatorluğu, zamanının en büyük medeniyetlerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Roma medeniyeti geliştikçe insanların bir arada toplanmasına olanak tanıyan tesislere duyulan ihtiyaç da artmıştır. Bu tesisler içerisinde en göze çarpan, yapımına M.S. 70 yılında başlanan ve 10 yıl içerisinde bitirilen Coliseum'dur. Roma şehrinin merkezinde bulunan bu muhteşem amfitiyatro başarılı lejyonerlerim ve Roma İmparatoru'nun onuruna inşa edilmiştir. 48 metre yükseklikte ve 50.000 seyirci kapasitelidir. Oturma düzeni cinsiyete ve sosyal sınıfa bağlıdır.
Spor tesisleri için modern dönem ne zaman başlamıştır?
Roma imparatorluğunun sona ermesi ve ruhban sınıfın oyun niteliğindeki etkinlikleri yasaklaması sonucu spor tesisi olarak ifade edebileceğimiz yapılara ilgi azalmıştır. Bu dönemde sabit oturma alanlarına ihtiyaç duyulmayan at yarışı ve avcılık gibi açık hava etkinlikleri yapılmaktadır. Bu nedenle ortaçağda sporda gerileme olmuştur. 19. yüzyıla kadar spor tesisi olarak ifade edilecek yapılara gereken önem verilmemiştir. Spor tesisleri için modern dönem 1880'li yılların sonunda başlamıştır. 1960'lar, 1970'ler ve 1990'larda oluşan bazı önemli gelişim dönemleri ile beraber günümüzün spor tesisi anlayışına ulaşılmıştır. Spor tesisleri zaman içerisinde önemli değişimler gösterse de, bu tesislerin yönetimi ve faaliyet biçimleri bir dereceye kadar sabit kalmıştır.
Geçmişten günümüze spor tesisi işletmeciliği içerisinde sabit kalan uygulamalar nelerdir?
Büyük kitlelerin kontrolü ve hareketi, şiddete meyilli toplulukların yönetimi, VIP için güvenliği sağlama ve koruma, büyük kitlelerin bir arada olmasından dolayı oluşabilecek adi suçların kontrolü, tesisi temiz ve faal halde tutma, kamu tesislerine sermaye bulmak için politikalar oluşturma, çok amaçlı tesislerde esnekliği koruma gibi uygulamalar geçmişten günümüze sabit kalan uygulamalardır.
Büyük bir spor tesisinde olmazsa olmaz noktalar nelerdir?
Büyük bir spor tesisinde; görüşme odaları ve içerisinde internet bağlantısı bulunan basın odaları gibi medya ortamlarını sağlama, TV, kamera platformları ve TV kablo bağlantılarının oluşturulması, reklam alanlarını ve isim haklarını satma, sporcular için antrenman odaları, alanları ve salon oluşturulması, ısıtma ve havalandırma sistemleri kullanma, çevresel, bölgesel ve diğer yasal konulara uyma olmazsa olmaz noktalardır.
Tesis yönetimi kavramını nasıl açıklayabiliriz?
Tesis yönetimi; insanı, mekanı, süreci ve teknolojiyi etkili ve verimli bir şekilde bütünleştirerek inşa edilmiş fiziksel çevrenin işlevsel bir şekilde kullanılmasından sorumlu meslek, işlev, görev ya da sorumluluk olarak ele alınmaktadır.
Bir tesisin en iyi ve etkili şekilde yönetilmesi için gerekli olan temel nitelikler nelerdir?
Güvenlik ve emniyet, erişim kolaylığı, katılım ve kontrol, temizlik, kapasite ve envanter, işlevsellik ve teknoloji.
Spor tesis yöneticilerini kaç kademede gruplandırabiliriz?
Spor tesisi yöneticilerini diğer örgütlerde olduğu gibi bulundukları kademeye göre; alt kademe yönetim ve yöneticiler, orta kademe yönetim ve yöneticiler, üst kademe yönetim ve yöneticiler olmak üzere 3 grup altında toplayabiliriz.
Bir tesis yöneticisinin sahip olması gereken beceriler nelerdir?
Bir tesis yöneticisinin sahip olması gereken becerileri şöyle sıralayabiliriz:
1. Teknik beceriler
2. iletişim becerisi
3. İnsan ilişkileri becerisi
4. Analitik beceri
5. Karar verme becerisi
6. Kavramsal beceri
Spor tesis işletmelerinin amaçları nelerdir?
Spor tesis işletmelerinin amaçlarını şöyle sıralayabiliriz: Kar elde etmek, sosyal fayda sağlamak, sporu yaygınlaştırmak, spor dallarını tanıtmak, tüketici memnuniyeti oluşturmak, sosyal sorumlulukları yerine getirmek, bünyesinde bulunduğu teşebbüsün imajını yükseltmek.
Spor hizmetlerinin özelliklerinden kaynaklanan farklılıklar nelerdir?
Spor hizmeti soyuttur, spor hizmetlerinin üretimi ve tüketimi eş zamanlıdır, depolanamaz, spor hizmeti heterojendir, spor hizmetleri birleşik ürünlerdir.
İşletme fonksiyonlarından kaynaklanan farklılıklar nelerdir?
Satış, pazarlama, finansman, muhasebe, işlemler ( hizmet üretimi ), insan kaynakları yönetimi işletme fonksiyonlarından kaynaklanan farklılıklardır.