Boş Zaman ve Rekreasyon Yönetimi Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Davranışçı liderlik yaklaşımlarının ana fikri nedir?

Davranışçı liderlik yaklaşımlarının ana fikri; liderleri başarılı ve etkili yapan faktörlerin, liderin özelliklerinden çok, liderin liderlik süreci içerisinde sergilediği davranışları olduğu düşüncesidir

Blake Mouton’un yönetim tarzı matriksi hangi liderlik yaklaşımına örnek verilebilir?

Davranışçı liderlik yaklaşımlarından biri olan yönetim tarzı matriksi, liderin ilgi duyduğu iki temel boyut üzerine yapılandırılmıştır. Bu modelin amacı, liderin yönetimi altında bulunan örgüt çevresinde, üretim ve insan faktörüne ne kadar önem verildiğinin gösterilmesidir.

Durumsallık yaklaşımı ilk kez kim tarafından ortaya atılmıştır? Bu yaklaşım tarzı ile ne ifade edilir?

Liderlik ile ilgili çalışmalarda durumsallık yaklaşımını ilk kez Fiedler (1967) kullanmıştır. Fiedler’e göre her durum için geçerli olabilecek çeşitli liderlik tarzı olmayıp, içinde bulunulan duruma göre etkili olabilecek çeşitli liderlik tarzları söz konusudur. Bu yaklaşımda etkin liderin kişiliğinin, liderlik şeklinin ve davranışının, liderin içinde bulunduğu durumlara bağlı olduğuna vurgu yapılmıştır. Bu yaklaşıma göre, liderin faaliyetlerini biçimlendiren bazı durumsal faktörlerin bulunmaktadır. Durumsal yaklaşıma göre liderlik; yere, zamana göre değişen karmaşık bir sistemin belirlediği yönetsel bir rol davranışı olarak ifade edilir.

Özelliklerle yaklaşımı hangi yönleriyle eleştirilir?

Gerçekleştirilen çalışmalarda, etkin liderlerin aynı özellikleri taşımadığı belirlenmiş, bazı gruplarda ise grup üyelerinin liderin sahip olduğu özelliklerden daha fazlasına sahip oldukları gözlenmiştir. Toplumsal ve kültürel farklılıklar nedeniyle değişik toplumlarda, bir liderde olması gereken özelliklerin de değiştiği görülmektedir. Bu sonuçlar liderlik sürecinin tam olarak anlaşılabilmesi için bazı başka değişkenlere bakılmasını zorunlu kılmıştır

Bir rekreasyon liderinden beklenilen fonksiyonlar nelerdir?

Rekreasyon liderinden beklenilen; grup üyelerine mutluluk yaşatmak, gruba üye olmaktan tatmin sağlamalarına yardımcı olmak, üyelerine belirli etkinliklere yönlendirmek, yol göstermek ve etkilemektir. Organizasyonların teknik, ekonomik, toplumsal ve siyasal özellikleri, bir rekreasyon liderinden beklenecek yenilik bulma, yaratıcılık, hayal gücü gibi özellikleri ile beraber ancak bir fonksiyonel değer oluşturmaktadır. Rekreasyon liderinden beklenen, üyelerin mensubu oldukları gruptaki etkinliklere katılımdan zevk almalarını sağlamak, üyelere yol göstermek, onları faaliyetlere yönlendirmek ve etkilemek olarak ifade edilir.

Etkili grup liderlerinin yaygın olarak sergilediği özellikler nelerdir?

• Liderlik ettikleri insanlara yön ve anlam kazandırmak • Güven sağlamak • Eylemleri onaylamak ve risk almak. Proaktif olmak, başarıya ulaşırken risk almaya hevesli olmak • Umut verici olmak. Hem somut hem de sembolik yollarla başarıya ulaşabilecek fikirleri desteklemek.

Liderliğin üç önemli bileşeni nedir?

Liderliğin üç önemli bileşeni şu şekilde ifade edilebilir: • Davranışsal bir süreçtir, • İnsanlar arası doğal bir ilişkidir, • Üyeleri, grup ve örgütün hedeflerine doğru etkilemeyi ve motive etmeyi amaçlar.

Liderlik yaklaşımlarından özellikler yaklaşımı ne ifade eder?

Özellikler yaklaşımında, liderin sahip olduğu özellikler, liderlik sürecinin etkinliğini belirleyen en önemli faktör olarak kabul edilir. Belirli bir grup içinde bir kişinin lider olarak benimsenmesinin ve grubu yönetmesinin nedeninin, kişinin sahip olduğu özellikler olduğuna inanılmaktadır. Özellikler yaklaşımında liderin entelektüel, duygusal, sosyal vb. kişisel özellikleri ile fiziksel özellikleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Fiziksel olarak; boy, kilo, yaş, fiziksel olgunluk belirtileri, sağlık durumu, yakışıklılık/güzellik gibi özellikler öne çıkartılmıştır. Kişisel özellikler ile ilgili olarak da zekâ, hitabet yeteneği, bireylerarası ilişkiler ve haberleşme yeteneği, güven verme veya güvenilir olma, girişimcilik ve riski göze alma, cesaret ve kendine güven gibi özelliklere yer verilmiştir.

Liderlik yöneticilik midir?

Liderlik yöneticilik değildir. İyi bir yönetici iyi bir liderdir, fakat iyi bir lider muhakkak başarılı bir yönetici olacak diye bir kural yoktur. Liderler, üstün kişiler arası iletişim, yönlendirme, fikir verme ve temsil becerilerine sahiplerken, yöneticiler genellikle idari, teknik ve sözel becerilere sahiptir. Ayrıca liderler, yeni fikirler ortaya atmak ve diğer çalışanları bu fikirleri gerçekleştirmeye ikna etmek için yeterli kişisel güce sahip olduklarından dolayı örgütteki değişimlerin de öncüleridir. Etkin liderler kendi güçlerinin türüne ve kaynaklarının bilincine varmış, karşılaştıkları durumlara, takipçilerine ve yer aldıkları grup içerindeki konumlarına uygun liderlik tarzlarını kullanmayı öğrenmiş kişilerdir.

Çağdaş liderlik yaklaşımları olarak adlandırılan dönemde hangi yaklaşımlar bulunur?

1980’lerde ortaya çıkan ve “Çağdaş Liderlik Yaklaşımları” olarak adlandırılan dönemde; “Karizmatik” (Conger ve Kanungo, House) “Dönüşümsel” (Bass ve Avolio) ve klasik ilişkiler yerine liderin bir patrondan çok bir eğitici, bir antrenör gibi davrandığı “Antrenör (Coaching)” liderler ile ilgili araştırmalar yapıldığı görülmektedir.

Ticari rekreasyon hizmetlerinin verildiği alanlar nelerdir?

Ticari rekreasyon hizmetlerinin verildiği alanlar golf sahaları, özel spalar, tenis sahaları, dans stüdyoları, spor stadyumları, konser salonları, oyun odaları şeklinde sıralanabilir.

Rekreasyon liderlikte maliyet-fayda temelli karar verme modelleri nelerdir?

Rekreasyonel liderlikte maliyet- fayda temelli üç karar verme modelinden söz edilmektedir. Karar vermede analitik model, karar vermek için analitik yöntemlerin kullanıldığı ve en etkili basit karar vermeyi ifade eden doğrusal bir modeldir. Doğal karar verme ve yaratıcı karar verme modelleri ise karışık ve farklı değişkenlerin olduğu durumlarda etkili karar vermeye yardımcı olan doğrusal olmayan modellerdir.

Analitik karar verme modellerinin çoğunluğu hangi adımları içerir?

Analitik karar verme modellerinin çoğu aşağıdaki adımların hepsini ya da bir kısmını içermektedirler: • Problemin tanımlanması • Problem ile ilgili bilginin toplanması • Önceliklerin dikkate alınması • Seçeneklerin dikkate alınması • Çözümlerin listelenmesi • Çözümlerin ve sonuçlarının değerlendirilmesi • Bir karar vermek • Yeniden değerlendirme

Rekreasyon liderinin liderlik ettiği grup üyelerine karşı sorumlulukları nelerdir?

• İnsanlara saygı duyar ve tarafsızlıkla hizmet eder. • Güvenilir bir bireydir ve sır saklamayı bilir. • Grubun üyelerine her konuda yardım eder. Bunu yaparken ayrıcalık gütmez.

Bir rekreasyon lideri hangi liderlik rollerine sahiptir?

Bir rekreasyon lideri, danışmacı liderlik, kontrolcü liderlik, ilgisiz liderlik ve görev yanlısı liderlik rollerine sahiptir.

Rekreatif etkinliklerde lider-grup üyesi etkileşiminin önemi nedir?

Liderlik rolü oynanırken hangi rol seçilmiş olursa olsun, önemli olan; lider-grup üyesi ilişkisinin iyi kurulmuş olmasıdır. Bu ilişkinin kurulmadığı durumlarda, grup üyeleri o grupta bulunmaktan zevk almayacakları gibi, grubun yerine getirmesi gereken görev de tamamlanamayacaktır. Liderlik rolündeki ideal noktayı daha iyi anlayabilmek için, lider ile grup üyeleri arasındaki “yoğun etkileşim” belirleyici kriter olarak kullanılabilir. Yoğun etkileşim kavramı ile liderliğin dinamik özelliği açıklanmak istenmektedir. Özellikle rekreasyon liderliğinin özü dinamiktir. Üyeler ile lider arasındaki böylesi dinamik bir etkileşim kurulmadığında, rekreatif etkinliklerde başarıdan söz etmek güçtür.

Rekreasyon liderinin topluma karşı sorumlulukları nelerdir?

• Görev aldığı kuruma, topluma ve ülkesine bağlıdır. • Rekreatif etkinliklerin toplumsal fonksiyonlarının tam olarak gerçekleştirilmesi için çaba harcar. • Rekreatif etkinlikler aracılığı ile toplumsal birlik bütünlüğün sağlanması, vatandaşlık ruhu ve aile kavramlarına saygılı davranılması gerekliliği ve bu değerlerin yaşatılması, geliştirilmesi için bilinçli uğraş verir.

Yönetici kararları işletmenin başarısı ya da başarısızlığı üzerinde etkili midir?

İşletmenin başarısı ya da başarısızlığı yöneticinin kararlarıyla doğru orantılıdır. Bu nedenle modern işletmecilikte karar verme yönetimin temeli olarak kabul edilir. Yöneticiler sürekli olarak ne yapılacağını, kimin yapacağını, ne zaman, nerede ve nasıl yapılacağını seçmek zorunda olduklarından karar vermeyi temel görevleri olarak görürler.

Kararlar kaça ayrılır? Nelerdir?

• Stratejik Kararlar: Örgüt ile çevresi arasındaki ilişkilerin düzenlenmesine yönelik olan stratejik kararlar, dışa dönük bir nitelik taşımaktadır. Stratejik kararlar, çevresel analizler ışığında örgütün genel amaçları saptama ve söz konusu amaçlara ulaştırarak üretim ya da faaliyet konuları ile pazarları araştırma ve seçme konularıyla bağlantılıdır. • Yönetsel Kararlar: Yönetsel kararlar, örgütsel kaynaklardan maksimum fayda elde edebilmek amacıyla en elverişli örgütsel yapının oluşturulması ve örgütsel kaynakların geliştirilmesi amaçlarına hizmet etmektedir. • Eylemsel Kararlar: Eylemsel kararlar, örgütsel kaynakların en etkili ve verimli şekilde üretim sürecine dâhil edilmesini sağlayan kararlardır.

Günümüzde rekreasyon liderliğine talep neden artmaktadır?

İnsanların modern teknolojinin yarattığı ortamdan kaçmaları, boş zaman olgusunun değerini arttırmaktadır. Rekreasyon etkinliklerinin yoğunluğu ve çeşitliliği sürekli çoğalmaktadır. Dolayısıyla, rekreasyon liderliği ihtiyacı da aynı oranda artış göstermektedir. Çağımızda, rekreasyon etkinliklerinde ortaya çıkan çeşitlilik ve amaç farklılıklarının giderek bir zenginliği sergilemesi, toplumun rekreasyon liderine olan talebini arttırdığı ifade edilir.

Kuzey Amerika’da belediyeler ve ilçe yönetimleri yerel vatandaşların için nasıl hizmet vermektedir?

Belediyeler ve ilçe yönetimleri, yerel vatandaşların boş zaman aktivitelerine katılabilmeleri, tesislerin sürdürülebilmesi ve geliştirilmesi amacıyla hizmet vermektedirler. Belediyeler ve ilçe yönetimleri bu tesislerde kullanılmak üzere program da geliştirirler. Bunun nedeni yerel yönetimlerin daha çok insana günlük yaşantılarında rekreasyon hizmeti ulaştırmayı amaçlamalarıdır. Pek çok kasaba ve şehirde vatandaşlar için softball, baseball, tenis, yüzme, basketbol gibi spor branşları ve piknik ve oyun alanları hizmetleri verilir. Orta ve büyük ölçekli şehirlerde vatandaşlar için golf, basketbol ve bisiklet gibi diğer spor dallarında ve doğal hayat, kültürel sanat, kütüphane, müze ile ilgili hizmetler de verilir.

Beş adımdan oluşan karar alma süreci aşamaları nelerdir?

• Başarı İçin Gerekli Ortamın Hazırlanması • Konunun Çerçevesinin Çizilmesi • Seçenekler Yaratma • Seçenekleri Değerlendirme • En İyi Alternatifin Seçilmesi

Karar verme süreci, zaman yönünden kaç aşamada ele alınabilir?

• Sorunların ortaya çıktığı, bilgilerin toplandığı ve karara ihtiyaç duyulduğunun anlaşıldığı geçmiş zaman, • Seçeneklerin saptanıp bu seçeneklerden birisinin seçildiği şimdiki zaman, • Kararların eyleme dönüştürülüp sonuçlarının değerlendirildiği gelecek zaman biçiminde sınıflandırılabilir.

Amerika’da federal ve eyalet birimleri içerisindeki liderlik pozisyonları nelerdir?

ABD’de federal ve eyalet birimleri içerisindeki yer alan liderlik pozisyonları şu şekildedir; korucular, doğacılar, outdoor eğitim uzmanları, park müfettişleri, planlayıcılar, müze direktörleri, turizm direktörleri ve akademisyenlerdir.

Terapatik rekreasyon nedir?

Engellilerin rekreasyon etkinliklerine katılımının sağlanması ve bireylerin kendilerini iyi hissetmeleri amacıyla hizmet veren bazı profesyonel meslek grupları bulunmaktadır. Terapatik rekreasyon, bireylerin kendi boş zaman hayat tarzlarını yaratmaları ve ifade etmeleri için bireylere sağlanan rekreasyon hizmetleridir.

Rekreasyon liderleri nelere karşı sorumlulukları vardır?

Rekreasyon liderinin üstlenmiş oldukları sorumluluklar, liderlik ettiği grup üyelerine, topluma, mesleğine ve görevine, kendisine ve çalıştığı veya bağlı olduğu kuruma karşı olmak üzere çeşitli kategorilere ayrılarak açıklanabilir.

Analitik karar verme sürecinde izlenen adımlar bu modeli kullananlara ne gibi faydalar sağlar?

Yapılandırılmış bu doğrusal model bir gruba karar verme sürecinde yardımcı olabilecek kullanışlı bir çatı oluşturmaktadır. Bu model, basit kararların sonuçlarının değerlendirilmesine izin veren en kullanışlı modellerden biri olarak kabul edilmektedir. Bu doğrusal doğal model karar vermede deneyimi olmayan bireyler için bir çatı görevi görebilir. Ayrıca bu model deneyimli ancak karar verme sürecinde bir kılavuza ihtiyacı olan liderlere kontrol listesi hizmeti de vermektedir.

Doğal karar verme modeli doğrusal bir karar alma süreci midir?

Hayır. Doğal karar alma modeli doğrusal bir karar alma süreci değildir. Bu model sistematik düşünme, dinleme, bilgiyi uygulamaya dökebilme, sağduyu ve sezgisel becerilere dayanır.

Yaratıcı karar verme modelinde hangi teknikler kullanılmaktadır?

Yaratıcı düşünme modeli model tanıma, yansıtıcı düşünme, simülasyon ve genişletilmiş beyin fırtınası gibi teknikleri içermektedir.

Yaratıcı karar verme sürecinde simülasyon tekniği nasıl kullanılır? Örnek veriniz?

Zaman değişkeninin izin verdiği durumlarda, simülasyon karar verme sürecinde önemli bir teknik olarak değerlendirilir. Simülasyon, kararların çıktılarının ve her bir kararın adım adım incelenmesini kapsar. Örneğin, liderlik ettiğiniz grubunuz ile birlikte bir dağ gezisi gerçekleştirdiğinizi hayal edelim. Yazın ilk günleri olması nedeniyle karşınıza çok hızlı akan ve derinliği fazla olan bir nehir olsun. Ana kampınıza doğru devam ettiğinizden nehir geçişini hızlı bir şekilde yapmak istiyorsunuz. Nehir üzerinde geçiş için ıslak bir kütük bulunmakta ve pek çok öğrenciniz bu kütüğü kullanarak geçiş yapacak. Eğer sadece kendiniz olsanız karşıya yürüyerek geçmek ile ilgili bir tereddüttünüz olmaz. Ancak sekiz öğrenciden oluşan bir gruptan sorumlusunuz ve bunları bazıları diğerlerine göre daha çevik. Grubun öğle yemeği için mola vermesine karar veriyorsunuz ve grup yemek yerken siz nehir kenarı gidiyorsunuz. Aşağı ve yukarı akıntıları inceliyor ve tehlikeli olacak durumları zihinsel olarak test ediyorsunuz. Sizin zihinsel olarak simülasyon yapabilme yeteneğiniz sayesinde tüm grup güvenli bir şekilde geçiş yapabiliyor.

Ivancevich ve Matteson'a göre etkili grup liderlerinin özellikleri nelerdir?

1. Liderlik ettikleri insanlara yön ve anlam kazandırmak
2. Güven sağlamak
3. Eylemleri onaylamak ve risk almak. Proaktif olmak, başarıya ulaşırken risk almaya hevesli olmak
4. Umut verici olmak. Hem somut hem de sembolik yollarla başarıya ulaşabilecek fikirleri desteklemek.

Liderlik kavramının üç önemli bileşeni nelerdir?

Liderilik:

• Davranışsal bir süreçtir,
• İnsanlar arası doğal bir ilişkidir,
• Üyeleri, grup ve örgütün hedeflerine doğru etkilemeyi ve motive etmeyi amaçlar.

"Belirli bir grup içinde bir kişinin lider olarak benimsenmesinin ve grubu
yönetmesinin nedeninin, kişinin sahip olduğu özellikler olduğuna inanılmaktadır."

Yukarıda verilen düşünce hangi liderlik yaklaşımına aittir?

Özellikler Yaklaşımı

Liderlik yaklaşımları içerisinde yer alan davranışçı liderlik yaklaşımlarının ana fikri nedir? 

“Davranışçı Liderlik Yaklaşımlarının” ana fikri; liderleri başarılı ve etkili yapan faktörlerin, liderin özelliklerinden çok, liderin liderlik süreci içerisinde sergilediği
davranışları olduğu düşüncesidir.

Rensis Likert'in ortaya koyduğu Dörtlü Yaklaşım Modeline göre yöneticilerin davranışları nasıl gruplandırılmaktadır? 

Likert, yöneticilerinin davranışlarını istismarcı otokratik, yardımcı otokratik, katılımcı ve demokratik olmak üzere dört ana grup altında toplamıştır.

Durumsal yaklaşıma göre liderlerin davranışlarını etkileyen faktörler nelerdir?

Üstlerin Beklentileri ve Davranışları
Gerçekleştirilecek Amacın Niteliği
Grup Üyelerinin Beklentileri ve Davranışları
Meslektaşların Özellikleri ve Beklentileri
Örgütsel İklim ve Politikalar
Liderin Kişiliği ve Deneyimleri

Terapatik rekreasyon alanı içerisinde görev yapan liderlerinin çalışma alanları nerelerdir?

Terapatik rekreasyon alanı içerisinde görev yapan liderlerin çalışma alanları rehabilitasyon merkezleri, kronik hastalıklar merkezleri, çocuk hastaneleri, zihinsel engelliler için okullar, özel kamplar gibi tesislerdir.

Ticari rekreasyon nedir? Açıklayınız.

Finansal olarak kar amacı güden işletmeler gibi rekreasyon hizmeti veren çok sayıda ve çeşitlilikteki birimler ticari rekreasyon olarak ifade edilmektedir.

Rekreasyon liderinin, liderlik ettiği grup üyelerine karşı sorumlulukları nelerdir?

• İnsanlara saygı duyar ve tarafsızlıkla hizmet eder.
• Güvenilir bir bireydir ve sır saklamayı bilir.
• Grubun üyelerine her konuda yardım eder. Bunu yaparken ayrıcalık gütmez.

Rekreasyon liderinin topluma karşı sorumlulukları nelerdir?

• Görev aldığı kuruma, topluma ve ülkesine bağlıdır.
• Rekreatif etkinliklerin toplumsal fonksiyonlarının tam olarak gerçekleştirilmesi için çaba harcar.
• Rekreatif etkinlikler aracılığı ile toplumsal birlik bütünlüğün sağlanması, vatandaşlık ruhu ve aile kavramlarına saygılı davranılması gerekliliği ve bu değerlerin yaşatılması, geliştirilmesi için bilinçli uğraş verir.

Rekreasyon liderinin mesleğine ve görevine karşı olan sorumlulukları nelerdir?

• Mesleğini yüceltir, mesleğini toplumda kabul ettirmek için çaba harcar.
• Bireylerin rekreasyon liderliğine yönelmeleri ve meslek olarak seçmelerini teşvik eder.

Rekreasyon liderinin kendisine karşı olan sorumlulukları nelerdir?

• Meslektaşları ile olumlu ilişkiler kurar.
• Objektif olmaya çalışır.
• Rekreasyon lideri, sürekli bir yenilik ve değişim içinde olur.

Rekreasyon liderinin çalıştığı veya bağlı bulunduğu kuruma karşı sorumlulukları nelerdir?

• Etkinlikler için ilgili birimlerle iletişim kurar.
• Kuruma karşı güven duyar.

Rekreasyonel liderlikte, liderlik rolleri nelerdir?

Danışmacı liderlik,kontrolcü liderlik, ilgisiz liderlik, görev yanlısı liderlik. 

Herhangi bir karar vermeden önce grup üyelerinin görüşlerini alan bir liderin bu davranışı hangi liderlik rolü ile bağdaşmaktadır?

Danışmacı liderlik

Luecke (2008)'e göre karar alma sürecinin basamakları nelerdir?

• Başarı İçin Gerekli Ortamın Hazırlanması
• Konunun Çerçevesinin Çizilmesi
• Seçenekler Yaratma
• Seçenekleri Değerlendirme
• En İyi Alternatifin Seçilmesi

Rekreasyonel liderlikte maliyet- fayda temelli karar verme modelleri nelerdir?

Karar vermede analitik model, doğal karar verme modeli ve yaratıcı karar verme modeli.

Grup üyeleri ile yakın temasa girmekten kaçınan, grup üyelerini etkilemeyen, yol göstericilik, öneri getirme gibi işlevleri tamamen grup üyelerine bırakan rekreasyon liderinin hangi liderlik rolünü benimsediği söylenebilir?

İlgisiz liderlik

Eren (2005)'e göre örgütsel kaynakların en uygun dağılımını sağlayan, örgütsel faaliyetlerin çerçevesini çizen ve örgütsel verimlilik artışını sağlayan karar yapıları nelerdir?

Stratejik kararlar, yönetsel kararlar, eylemsel kararlar

Gürüz ve Gürel (2006)'e göre karar verme zaman yönünden hangi aşamalarda incelenmektedir? 

1. Sorunların ortaya çıktığı, bilgilerin toplandığı ve karara ihtiyaç duyulduğunun anlaşıldığı geçmiş zaman,
2. Seçeneklerin saptanıp bu seçeneklerden birisinin seçildiği şimdiki zaman,
3. Kararların eyleme dönüştürülüp sonuçlarının değerlendirildiği gelecek zaman.