Boş Zaman ve Rekreasyon Yönetimi Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim
Boş Zaman Ve Rekreasyon: Kavram Ve Özellikler
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Rekreasyon nedir?
Rekreasyon, insanların boş zamanlarında yaptıkları uzaklaşmak, dinlenmek, hava değişimi, gezmegörme, sağlık, beraber olma, heyecan duyma, farklı yaşantılar elde etme gibi pek çok amaçla, ev dışında veya ev içinde, açık veya kapalı alanlarda kent içinde veya kırsal alanda yaptıkları faaliyetler bütünüdür.
Rekreasyon ne tür etmenler içerir?
Rekreasyon, fiziksel, bilişsel, duygusal ve sosyal etmenler içermektedir.
Spor ve rekreasyon kavramı arasındaki bağ nasıl ifade edilir?
Spor ve rekreasyon ifade ettikleri anlam ve amaçları bakımından karıştırılan iki kavramdır. Spor, fiziksel faydalarının yanı sıra insanların ruhsal sağlığının da olumlu yönde etkilemek, sosyal ve moral kazançlar sağlamak amacı ile yapılan hareketler topluluğu olarak tanımlanabilir. Spor, rekreasyon faaliyetlerinin bir bölümünü oluşturmaktadır. Ancak sporun rekreatif bir faaliyet sayılabilmesi için bireyin tamamen boş zamanlarında oyun, eğlenme ve fiziksel aktivite amacıyla spor yapıyor olması gerekmektedir.
Tarih öncesi dönemde başlıca rekreasyon faaliyetleri nelerdir?
Bu dönemdeki başlıca faaliyetler: • Avlanmak • Balıkçılık • Mağara boyamak • Resim çizmek • Güreşmek
Roma Döneminde rekreasyon faaliyetleri ne durumdadır?
Roma Döneminde yapılan rekreasyon aktiviteleri içinde en çok öne çıkan gladyatör dövüşleri olmuştur. Ancak bu faaliyetlere katılanlar çoğunlukla köleler olmuştur. Romalılar ise izleyici yani pasif katılımcı olmuştur. Bu dönemdeki diğer bir aktivite çeşidi ise zengin malikânelerde düzenlenen eğlenceler olmuştur.
Sanayi Devriminin rekreasyon tarihi açısından önemi nedir?
19. yüzyılda yaşanan Sanayi Devrimi sonucunda endüstrileşme ve fabrika sayısının artması ile şehirlere büyük göçler yaşanmıştır. İnsanlar yoğunlaşan iş hayatı, nüfus artışı ve büyük şehirlerden sıkılarak kendilerini rahatlatabilecekleri rekreasyon alanı arayışları içine girmişler ve bu arayışlar günümüzdeki rekreasyon anlayışının temellerini oluşturmuştur.
Rekreasyonu diğer faaliyetlerden ayıran temel özellikler nelerdir?
Rekreasyon, şu özellikleri ile diğer faaliyet ve kavramlardan ayrılmaktadır: • İş değildir, kar amacı taşımaz. • İrade kişinin kendisine bırakılmalıdır. • Etkinlik türünü, yerini ve zamanını kişi kendi iradesi ile seçmelidir. • Rekreasyon etkinlikleri esnektir. • İnsanlar bu etkinlikler ile kişiliğini ifade etme şansı bulmaktadır. • Özgürlük hissi verir. • İstek ön plandadır. Etkinliklere katılma veya devam etme zorunluluğu yoktur. • Katılımda herhangi bir yaş veya cinsiyet sınırlaması yoktur. • Fiziksel, zihinsel, ruhsal ya da toplumsal faaliyet gerektirir. • Rekreasyonel faaliyetler çok çeşitli alternatifler içerir. • Haz ve neşe sağlayan faaliyettir. • Evrenseldir. • Aynı faaliyet içerisindeki her kişiye göre ayrı amacı vardır. • Katılımcıya kişisel ve toplumsal özellikler kazandırır. • Toplumun geleneklerine uygun olmalı ve sosyal değerlere ters düşmemelidir. • Bir faaliyet yapılırken ikincisinin gerçekleme imkânı da vardır. • Rekreasyon etkinlikleri rekreasyonistler tarafından üstlenilir.
Başlıca rekreasyon teorileri hangileridir?
Rekreasyon teorileri şunlardır: • İhtiyaçlara hizmet eden rekreasyon • Boş zaman değerlendirme aracı olarak rekreasyon • Bireye ve topluma bir değer olarak rekreasyon • Yeniden yaratma olarak rekreasyon
Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisindeki kendini gerçekleştirme basamağındaki kendini gerçekleştirmiş kişilerin özellikleri nelerdir?
Kendini gerçekleştirmiş kişilerin başlıca özellikleri şunlardır: • Kendini, doğayı ve başkalarını kabul etme • İçten geldiği gibi doğal ve sade davranma • Kendi dışındaki bir soruya yönelebilme • Yalnız kalabilme ve bundan hoşlanma • Güzellikleri takdir edebilme İnsanlık âlemi ile kendini özdeşleştirebilme • Başkaları ile yoğun ilişkiler kurabilme • Eşitlikçi ve yoğun ilişkiler kurabilme • Yanlış ile doğruyu, iyi ile kötüyü ayırt edebilme • Yaratıcı ve kendine has olma
Rekreasyonun psikolojik yararları nelerdir?
Rekreasyonun insanlara sağlayacağı psikolojik yararlar şunlardır: • Bireyin kendisini ve kimliğini tanımasına yardımcı olur • Çevre değişimi, doğal ve kırsal alanlar ruhsal gerginliği azaltır • Kişide tatmin yaratır ve moral verir • Statüyü yükseltir • Karakterin gelişmesine yön verir • Suça yönelimi azaltır • Yaratıcı gücü geliştirir • Entelektüel hayatı geliştirir • Kişisel yetenek ve beceriyi geliştirir • Çalışma başarısı ve iş verimini arttırır • Yalnızlığı giderir • Kişilik geliştirme ve sosyalleşmeyi arttırır.
Rekreasyon faaliyetlerine katılımı etkileyen ana faktörler dışında bu aktivitelere katılımı etkileyen diğer faktörler nelerdir?
Rekreasyon faaliyetlerine katılımı etkileyen dört ana faktör dışında, faaliyetlere eğilimi etkileyen diğer faktörler şunlardır: • Eğitim düzeyi • Aile yapısı • Yaş • Meslek • Şehirleşme • Nüfus artışı • Teknoloji • Reklam • Kültürel etki • Çevre bilinci • Sağlık bilinci • Rekreasyon merkezleri
Rekreasyon faaliyetlerine katılımı etkileyen faktörler nelerdir?
Rekreasyon faaliyetlerine katılımı etkileyen dört ana faktör vardır. Bunlar: • Sezonluk engeller (güneşli gün sayısı, gündüzlerin uzunluğu, sıcaklık vb.) • Finansal kaynaklar ve rekreasyon alanlarının ulaşılabilir olması (yakın çevredeki alanların tercihi) • Cinsiyet ve sosyal sınırlama (çalışan bayan erkek boş zaman farkı) • Kaynaklar ve moda ( değişen yaşam koşulları ve popülerlik)
Rekreasyon faaliyetleri nasıl sınıflandırılmaktadır?
Rekreasyon faaliyetlerini aşağıdaki gibi sınıflandırmak mümkündür: • Etkinliklere katılma şekline göre rekreasyon (aktif rekreasyon, pasif rekreasyon) • Yerel sınıflamaya göre rekreasyon (kentsel rekreasyon, kırsal rekreasyon) • Mekânsal açıdan rekreasyon (açık alan rekreasyonu, kapalı alan rekreasyonu) • Katılımcıların sayısına gör rekreasyon (bireysel rekreasyon, grup rekreasyonu) • Fonksiyonel açıdan rekreasyon (ticari rekreasyon, sosyal rekreasyon, estetik rekreasyon, zihinsel rekreasyon) • Zamansal açıdan rekreasyon (günlük rekreasyon, tatil rekreasyonu, değişken rekreasyon)
Boş zamanın temel fonksiyonları nelerdir?
Boş zamanın temel fonksiyonları şunlardır: • Dinlenme fonksiyonu • Eğlenme fonksiyonu • Gelişim fonksiyonu
Rekreasyon faaliyetlerine katılmayı engelleyen en önemli faktörler nelerdir?
Bu faktörler: • Sezonluk engeller • Finansal kaynaklar • Cinsiyet • Sosyal sınırlama • Fiziksel kaynaklar • Moda
Çalışma dışı zaman nedir?
Çalışma dışı zaman, insanın yaşamını idame ettirmesi için gerekli olan temel fizyolojik ihtiyaçlardan beslenme ve uykuya ayırdığı zaman ve boş zamanlardan oluşmaktadır.
Serbest zaman ve boş zaman arasındaki farkı açıklayınız.
Serbest zaman; uyku, zorunlu bireysel faaliyetler ve işten arta kalan zamandır. Boş zaman ise; kişinin mesleksel, ailesel ve toplumsal ödevlerini ve hayatını devam ettirebilmesi için zorunlu faaliyetleri yerine getirdikten sonra, özgür iradesi ile yapabileceği dinlenme, eğlenme, bilgi ve becerilerini geliştirme, toplumsal yaşama gönüllü olarak katılma gibi uğraşıları gerçekleştirebileceği zaman dilimidir. Serbest zaman boş zamanı da kapsayan, daha geniş bir zaman dilimini ifade eden bir kavramdır.
Boş zaman hangi faktörlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir?
Boş zaman kavramı, şu faktörlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir: • Sosyal faktörler • Kültürel yapı • Ekonomik faktörler • Aile yapısı • Meslek • Gelir düzeyi • Yerleşim yeri • Yaş • Cinsiyet
Rekreasyonun başlıca yararları nelerdir?
Rekreasyonun yararları şu başlıklar altında toplanabilir: • Fiziksel yararlar • Toplumsal yararlar • Psikolojik yararlar
Zamanın psikolojik boyutu var mıdır?
Evet. Örneğin sınav sırasında bildiğiniz soruları cevaplarken sınav süresi çabuk geçerken, cevapları bilmiyorsanız süre size uzun gelebilir. Bu durum, zamanın psikolojik bir boyutunun olduğunu göstermektedir.
Zaman hangi özelliklere sahiptir?
Zaman, biriktirilemeyen, ödünç alınamayan, kiralanamayan, çoğaltılamayan, toplanamayan, sadece kullanılan ve kaybedilen bir kaynaktır. Bu nedenle zamanın etkili ve verimli kullanılabilmesi çok önemlidir.
Serbest zaman ve boş zaman kavramları aynı mıdır?
Hayır. Boş zaman ve serbest zaman farklı kavramlardır. Serbest zaman boş zamanı da kapsayan, daha geniş bir zaman dilimini ifade eden bir kavramdır. Boş zaman, zorlama duygumuzun en az olduğu, kendi yargı ve seçimlerimize göre kullanılan isteğe bağlı zamandır.
Uzun ve kısa süreli boş zamanlar hangileridir?
Uzun süreli boş zamanlar; çocukluk dönemi boş zamanları, yılık izin boş zamanları ve emeklilik dönemi boş zamanlarından oluşmaktadır. Kısa süreli boş zamanlar ise; iş günü sonu (akşamüstü) boş zamanları, hafta sonları ve kısa süreli tatillerden oluşmaktadır.
Boş zamanın üç temel fonksiyonu nedir?
- Dinlenme fonksiyonu
- Eğlenme fonksiyonu
- Gelişim fonksiyonu
Antik çağ Yunan ve Roma uygarlığında en önemli boş zaman uğraşısı nedir?
Beden eğitimi ve spor
Beden eğitimine bakış açısı Antik Çağ Yunan ve Roma uygarlıklarında nasıldı?
Antik çağ Yunan uygarlığında beden eğitimi felsefi görüşler açısından ele alınırken, Roma İmparatorluğunda beden eğitimi sadece savaşçı amaçlar kapsamı içinde ele alınmıştır
Orta Çağ döneminde boş zaman nasıl tanımlanır?
Orta Çağ döneminde boş zaman; dinlenme ve yaratmadan daha çok yüksek sosyal sınıflar arasında sosyal bir gösterişe dönüşmüştür. Yunan felsefesinin aksine boş zaman işten uzaklaşma değil, hangi aktivite içinde bulunacağını seçme özgürlüğü olarak ele alındı.
Orta Çağın sonlarında boş zaman kavramında nasıl bir değişim yaşanmıştır?
Orta Çağın sonlarında, boş zaman gösteriş, lüks, zevk ve israf haline dönüşmüştür. Boş zaman kullanımı köle gibi çalışmaya karşı bir asalet göstergesi olmuştur.
İnsanların yaşam şartlarında ve yaşam seviyesinin yükselmesinde değişmeyen üç ana unsur nedir?
Birincisi çalışma, ikincisi uyuma, sonuncusu da diğer temel gereksinimler olarak belirlenmiştir. Bu unsurlardan arta kalan zaman “boş zaman” olarak belirtilir.
Boş zaman ve rekreasyon kavramları aynı mıdır?
Boş zaman, rekreasyon kavramını içine alan bir kavramdır. Çünkü rekreasyon her şeyden önce boş zamanı olan insanların, bu boş zamanlarında gerçekleştirecekleri etkinliklerle ilgilidir.
Eski Mısır'da rekreasyon faaliyetlerine daha çok kimler katılmaktadır?
Daha çok zengin ve üst düzey sınıflar katılmaktadır.
Eski Yunan şehirlerinde rekreasyon faaliyetleri nelerdi?
Eski Yunan şehirlerinde rekreasyon faaliyetlerinin çoğunluğunu spor gösterileri, bilim, felsefe ve güzel sanatlar ile ilgili aktiviteler oluşturuyordu ve agoralar halkın rekreasyon için bira araya geldiği önemli toplantı merkezleriydi.
Gladyatör dövüşleri hangi dönemde en göze çarpan rekreasyon aktivitesiydi?
Roma Dönemi
Orta Çağ'da lordlar düzenledikleri savaş turnuvalarına kimleri izleyici olarak davet ederlerdi?
Kadınları
Selçuklu döneminde hangi durum Türklerin rekreasyon yaşamına yön vermiştir?
Selçuklu döneminde lonca zanaat örgütlerinin doğması ve ahilik geleneği, Türklerin rekreasyon yaşamına yön vermiştir. Lonca üyesi olan erkekler iş bitiminde yemekli toplantılarda bir araya gelirlerdi. Ahilik, köylere, hatta göçerlere kadar, spor ve şenlikleri götürmüştür.
Rekreasyon teorileri nelerdir?
- İhtiyaçlara Hizmet Eden Rekreasyon
- Boş Zaman Değerlendirme Aracı Olarak Rekreasyon
- Bireye ve Topluma Bir Değer Olarak Rekreasyon
- Yeniden Yaratma Olarak Rekreasyon
Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisinde neler yer almaktadır?
1. Temel Fizyolojik İhtiyaçlar
2. Güvenlik İhtiyacı
3. Sosyal İhtiyaçlar
4. Sosyal Saygınlık
5. Kendini Gerçekleştirme İhtiyacı
Rekreasyon faaliyetleri nasıl sınıflandırılır?
- Etkinliklere Katılma Şekline Göre Rekreasyon (Aktif ve Pasif Rekreasyon)
- Yerel Sınıflamaya Göre Rekreasyon (Kentsel ve Kırsal Rekreasyon)
- Mekânsal Açıdan Rekreasyon (Açık Alan ve Kapalı Alan Rekreasyonu)
- Katılımcıların Sayısına Göre Rekreasyon (Bireysel ve Grup Rekreasyonu)
- Fonksiyonel Açıdan Rekreasyon (Ticari, Sosyal, Artistik, Entellektüel Rekreasyon)
- Zamansal Açıdan Rekreasyon (Günlük, Tatil ve Değişken Rekreasyon)
Rekreasyon faaliyetlerine katılımı etkileyen faktörler nelerdir?
- Sezonluk engeller,
- Finansal kaynaklar ve rekreasyon alanlarının ulaşılabilir olması,
- Cinsiyet ve sosyal sınırlama,
- Fiziksel kaynaklar ve moda.