Spor ve Medya İlişkisi Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Örgütün belirlediği amaca ulaşmasının gereklilikleri nelerdir?

Örgütün belirlediği amaca ulaşması için öncelikle amaca uygun bir yapının kurulması, amaçların belirlenmesi, belirlenen amaçlara ulaşmak için nitelikli personelin işe alınması, personelin çalışması ve donatımın sağlanması gerekir. Bu sürecin gerçekleştirilmesi ile kurum ya da kuruluşların başarısı doğru orantılıdır.

Coğrafi temele göre örgütlenme nedir?

İşletmeler faaliyet gösterdikleri ülkelerin kültür ve sosyal yaşam normlarını dikkate alarak faaliyet göstermelidirler. Özellikle çok uluslu işletmelerin değişik ülkelerde faaliyet gösterdiklerini düşünürsek, dikkate almaları gereken bu hususa iklim, yaşam koşulları, ulaşım biçimi gibi unsurlar da eklenir. Coğrafi temele göre yapılan örgütlenme biçimi ile yerel pazar koşullarına uyum sağlama süreci daha kolay olacaktır. Bu tür örgütlenmenin sağladığı diğer bir fayda ise işletmenin her bölge yapısına ve koşullarına ulaşma imkanı sağlayarak pazar payının artmasına fırsat tanımasıdır.

Farklı bilim dallarında örgüt kavramı nasıl ele alınmıştır?

Örgüt kavramı, değişik bilim dallarında, değişik biçimlerde ele alınmıştır. Sosyologlar kavramı mikro bir yaklaşımla ele alırken, psikologlar birey-örgüt etkileşimi biçiminde değerlendirmiştir. Yönetim bilimciler ise örgüt kavramını yaşayan organizma biçiminde ele almışlardır.

Televizyon kurum ve kuruluşlarının örgütlenme evresinde son aşamada hangi örgütlenme türü ortaya çıkmıştır?

Televizyon kurum ve kuruluşlarının örgütlenme evresinde son görülen örgütlenme biçimi şebeke türü örgütlenmedir. Televizyonlar bu tür örgütlenme sürecine girerken belirlemeleri gereken şey temel yeteneklerinin ne olduğudur. Temel yeteneklerinde uzmanlaşan örgütler, diğer yetenek, iş ve yapımları dış kaynak kullanımı ile diğer örgütlere devrederler. Bu nedendendir ki televizyonlarda örgütlenme biçimi şebeke örgüt biçimine gelmiştir.

Örgütlerin doğru yapılanmaları için gerekli olan unsurlar nelerdir?

Örgütler doğru yapılanmayı kurarken faaliyet gösterdikleri sektör, müşteri ve ürün profili, dağıtım kanallarının biçimi ve çeşitliliği gibi kavramlar göz önünde bulundurulur. Bu süreci örgütsel amaçların belirlenmesi izler. Örgüt amaçlarına, örgütte yer alan birimlerin alt amaçlarına ulaşması ile ulaşılır. Örgütlerin alt birimlerinin amaçlarına ulaşması ile o birimde çalışan personelin niteliği ile paralellik göstermektedir. Örgüt yapısına ve amaçlarına uygun nitelikli personelin eğitimi ve donanımının sağlanması ile örgüt, hizmet ya da ürünleri toplumun ihtiyaçlarını gidermeye çalışır.

Örgütlenme ilkeleri nelerdir?

Örgütün örgütlenme sürecinde taşıması gereken bazı ilkeleri vardır. Bu ilkelerin gerçekleştirilmesi sonucunda örgüt düzeni ve ilişkiler bütünü korunabilir. Bu ilkeler şöyle sıralanabilir: • İşbölümü ve uzmanlaşma ilkesi, • Hiyerarşik yapı (basamaklar) ilkesi, • Amaç birliği ilkesi, • Emir-komuta ilkesi, • Sınırlı denetim alanı ilkesi, • Yetki ve sorumluluk denkliği ilkesi, • Yetki devri ilkesi, • İstisnalarla yönetim ilkesi, • Denge ilkesi, • Verimlilik ve etkinlik ilkesi, • Basitlik ilkesi, • Esneklik ilkesi, • Açıklama ilkesi.

Ürün temeline göre örgütlenme nedir?

Ürün temeline göre örgütlenme biçimi birden fazla ürün ve çeşit üreten işletmeler tarafından kullanılır. Bu örgütleme türü işletmeyi daha esnek ve küçük yönetsel birimlere böler. Bu sayede ürün ve çeşitlerin kontrolü sağlanır. Özellikle çok çeşitli ürünler üreten ve büyük kapasitedeki işletmelerin bu tür örgütlenmeyi seçmelerine neden olan faktör budur. Bu tür örgütlemenin diğer bir özelliği ise her ürün ya da hizmet için ayrı yönetim fonksiyonları ve yöneticileri atanmasıdır. Ürün ya da hizmetten sorumlu yöneticilere bağlı diğer tüm yönetim fonksiyonlarını yöneten yöneticiler bulunmaktadır.

Matriks (karma) örgüt modeli nedir?

Matriks (karma) örgüt yapısının ilk düzeyinde işlevsel bölümlendirme yer alırken, ikinci aşamada ise ürün ve/veya coğrafi temele dayalı bölümlemeler yer almaktadır. Pazarlama işlevi fonksiyonel örgütleme biçimine göre şekillenmiş iken daha sonra coğrafi yapıya göre biçimlenmiştir. Benzer olarak üretim bölümü fonksiyonel biçimde bölümlenmiş iken, ona bağlı ürün çeşitleri ürün tipi bölümlenmiştir.

Yönetim fonksiyonları açıklanırken dikkat edilmesi gereken nokta nedir?

Yönetim fonksiyonlarını açıklarken dikkate alınması gereken konu, yönetim kavramının tedarik, üretim, pazarlama, finans, muhasebe ve araştırmageliştirme kavramlarından ayrımının yapılmasıdır.

Eşgüdümleme nedir?

Örgütler büyüdükçe bölümlerin sayısı artar. Dolayısıyla bölümler arası ve bu bölümler tarafından belirlenmiş eylemler arası koordinasyonun sağlanması gerekir. Bu aşamada karşımıza önemli bir yönetim fonksiyonu olan eşgüdümleme (koordinasyon) kavramı çıkmaktadır. Eşgüdümleme, bölümler ve eylemler arası uyumun sağlanması ile örgütün çalışmalarını kolaylaştırma ve başarı şansını arttırma çabasıdır. Örgütlemede amaç, eylemlerin birbirini tamamlayarak örgütün hedeflerine ulaşmasını sağlamaktır.

Ülkemizde yayına başlayan ilk özel yayın kuruluşu hangisidir?

3 Ağustos 1989 yılında Magic Box Star yayına başlamış ve ülkemizde yayına başlayan ilk özel televizyon kanalı olmuştur.

Muhabir nasıl tanımlanır ve görevleri nelerdir?

Muhabirler yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası haberleri toplayan ve konu editörlerine ulaştıran kişilerdir.

Yönetim fonksiyonları nelerdir?

Yönetim fonksiyonları planlama, örgütleme, yürütme, koordinasyon ve denetimin şeklinde sıralanır.

Formal örgüt yapısı nedir?

Bir örgütün amaçlarına ilişkin tasarlanan, bilinçli olarak oluşturulmuş ilişkiler topluluğuna ilişkin örgüt tasarımı formal (resmi, biçimsel) örgüt yapısı olarak adlandırılır. Formal örgüt yapısı denildiğinde aklımıza ilk gelen örgüt şemasıdır. Bu şema içerisinde; • Ast-üst biçimi, • Kimin kime karşı sorumlu olduğu, • Mevkiler ve unvanlar, • Personelin örgüt içerisindeki yeri gibi bilgiler yer alır.

Matriks örgütlenmenin özellikleri nelerdir?

Matriks örgütlenmenin özellikleri kısaca şöyle sıralanabilir: • Örgütsel etkinliği ve verimliliği sağlar. • İnsan kaynakları, teknoloji, hammadde gibi unsurlar da verimlilik ve etkinlik bağlamında değerlendirilir. • Birden fazla bölgede de faaliyet gösterebilir. • İlişki boyutu çift yönlüdür. • Örgüt mensuplarının iki ayrı üste karşı sorumlu olabilmektedir. • Değişik ürün ya da bölgelerde yaşanacak sorunların aşılması daha kolaydır.

Tasarım editörü nasıl tanımlanır ve görevleri nelerdir?

Tasarım editörü gazete sayfalarının tasarımını yapan, sayfanın önemli yerlerine göre haberleri yerleştiren, haber başlıklarını teknik olarak düzenleyen, seçilen fotoğrafları sayfalara yerleştiren, sayfayı basıma hazır hale getiren birimdir.

TRT’nin yayın hayatına başladığı günden bu yana yayın yaptığı temalar nelerdir ve nasıl şekillenmiştir?

Yayın hayatına başladığı ilk günlerde sadece tek kanal ile ulusal yayıncılık yapan kurum, günümüzde Fotoğraf editörü nasıl tanımlanır ve görevleri nelerdir spordan habere, eğitim yayınlarından uluslararası yayıncılığa kadar geniş bir yelpazede yeteneklerini göstermekte ve uzmanlaşmaktadır. TRT Haber, TRT Spor, TRT Okul gibi kanalları uzmanlaştığı konu isimleri ile karşımıza çıkmaktadır. İki ya da daha fazla örgüt arasında işbölümünü uzun süreli işbirliği ile sürdürme prensibinde olan şebeke türü örgütlenmeye örnek olarak TRT Okul kanalı verilebilir. TRT’nin önderliği ve Anadolu Üniversitesi’nin uzaktan öğretim konusundaki tecrübeleri birleştirilerek TRT Okul yayın hayatına 31 Ocak 2011 tarihinde başlamıştır. Eğitim konularına, yapım-yönetim sürecine, teknik donanım alt yapısına sahip Anadolu Üniversitesi, TRT için dış kaynak kullanımını oluşturan bir kurum olmuştur.

Yazılı basının genel olarak örgütsel yapısı nasıldır? Değerlendiriniz.

Yazılı basının genel olarak örgütsel yapısı değerlendirildiğinde “yatay örgütlenme”nin yaygın olduğu görülmektedir. Bu örgütsel yapı içerisinde temel yönetim fonksiyonları ayrı biçimde değerlendirilirken, yayıncılığa ilişkin bölümler, temel yönetim fonksiyonlarından ayrılır. Ancak her iki bölüm de yayıncı kuruluşa bağlıdır.

Sanal örgüt modeli nedir?

Sanal kavramı, varmış gibi görünen, algılanan ancak gerçekte fiilen var olmayan anlamına gelmektedir. Sanal gerçeklik ise fiilen gerçek olmayan bu olayın mevcutmuş gibi görülmesi, anlamlandırılmasıdır. Sanal kavramından yola çıkarak oluşturulan organizasyonlar farklı yerlerde bulunan işletmelerin ürün veya hizmetleri sunmaları amacı ile iletişim teknolojilerinin kullanımı sayesinde birbirlerine bağlanması, eşgüdüm içinde çalışması ve tek bir işletme görünümü sunarak faaliyet gösteren örgüt halini alması halidir. Diğer bir değiş ile sanal örgüt modeli üyeleri uzun vadeli bir amaç veya hedef için bir araya gelmiş, iletişimlerini ve işlerin koordinasyonunu bilgi-iletişim teknolojileri yoluyla gerçekleştiren, coğrafi olarak geniş alana yayılmış olan organizasyondur. Sanal örgütlenmenin kurumsal nitelik taşımamasından dolayı ast-üst ilişkisinden veya emirkomuta zincirinden söz etmek zordur. Bu nedenle sanal örgütlenmede hiyerarşi büyük ölçüde ortadan kalkmıştır.

‘Formal örgüt yapısı’ ile ‘informal örgüt yapısı’ birbirlerinden nasıl ayrılırlar?

Bir örgütün amaçlarına ilişkin tasarlanan, bilinçli olarak oluşturulmuş ilişkiler topluluğuna ilişkin örgüt tasarımı formal (resmi, biçimsel) örgüt yapısı olarak adlandırılır. Formal örgüt yapısı denildiğinde aklımıza ilk gelen örgüt şemasıdır. Bu şema içerisinde ast-üst biçimi, kimin kime karşı sorumlu olduğu, mevkiler ve unvanlar, personelin örgüt içerisindeki yeri gibi bilgiler yer alır. Diğer taraftan, kademe ve mevkilerin çalışanlar tarafından belirlendiği, herhangi bir ön çalışma ve planlamanın yer almadığı, bireyler arası ilişkiler neticesinde ortaya çıkan örgütlenme biçimine informal (gayri resmi, biçimsel olmayan) örgüt yapısı denir. İnformal yapılar insan olgusuna bağlı olarak ortaya çıkan yapılardır. İnformal yapı ile formal yapı arasında bir zıtlık görülmez ise formal yapının devamı sağlanabilir. Ancak informal yapı, formal yapının dinamiklerine ters düşerse örgüt bundan zarar görür. Örgütün bu süreçten zarar görmemesi için örgütleme bir takım ilkeler doğrultusunda hazırlanmalıdır.

Gündem toplantılarında ele alınan konular nelerdir?

Gündem toplantıları; • Sayfa tasarımı, • Fotoğraf seçimi ve • Baskı süreci göz önüne alındığında öğlen saatine kadar yapılması gerekir.

Spor muhabirlerinin kendi alanları içerisinde uzmanlaşmaları nasıldır?

Spor muhabirleri değişik spor dallarına (futbol, basketbol, voleybol, motor sporları, tenis vb.) göre ayrılmış ve konularında uzmanlaşmışlardır. Öyle ki bu bölümleme sadece spor dallarına göre değil, o spor dalında faaliyet gösteren büyük kulüplerin sayısına göre muhabir atanmıştır. Özellikle ulusal yayın yapan gazetelerin Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş vb. kulüplerin haberleri, o kulüple ilgilenen ve uzmanlaşan muhabirler tarafından yapılmaktadır. Yazılı basın kuruluşlarında spor haberleriyle ilgili olarak genellikle aşağıda verildiği şekilde bir örgütlenmeden bahsedilebilir.

Bir ‘örgütlenme sürecinde’ göz önünde bulundurulması gereken ilkeler nelerdir?

Örgüt düzeninin sağlanması ve ilişkiler bütününün korunabilmesi için şu ilkelere dikkat edilmesi gerekir:

1. İşbölümü ve uzmanlaşma ilkesi
2. Hiyerarşik yapı (basamaklar) ilkesi
3. Amaç birliği ilkesi
4. Emir-komuta ilkesi
5. Sınırlı denetim alanı ilkesi
6. Yetki ve sorumluluk denkliği ilkesi
7. Yetki devri ilkesi
8. İstisnalarla yönetim ilkesi
9. Denge ilkesi
10. Verimlilik ve etkinlik ilkesi
11. Basitlik ilkesi
12. Esneklik ilkesi
13. Açıklama ilkesi

Fotoğraf editörü nasıl tanımlanır ve görevleri nelerdir?

Fotoğraf editörü, gazetelerin fotoğraf içeriğinden sorumlu ve foto muhabirlerini yöneten kişidir.

Yöneltme nedir?

Örgütün insan kaynaklarının rasyonel ve etkin biçimde motive ederek, belirlenen hedeflere ulaşılmasını sağlayan yönetim fonksiyonuna yöneltme denir. Yöneticiler liderlik vasıflarını kullanarak örgütün hedeflerine ulaşmaları konusunda astlarını motive ederler, onları hedefe ulaşacakları konusunda inandırır.

Kontrol nedir?

Örgütün ve çalışanlarının ne yaptığını, hangi hedefe ne kadar ulaşıldığını ve an itibari ile nerede olduğunu gösteren yönetim fonksiyonuna kontrol (denetim) denir. Örgütün ulaşmak istediği hedef ile bulunduğu nokta arasında bir uyum var ise başarıdan söz edilebilir. Aksi taktirde örgüt zarar görecektir. Bu nedenle kontrol işlevinin örgütü korumacı işlevi vardır.

Tüm örgütlerin amaçlarına ulaşmasında etkili olan önemli faktörler nelerdir?

Tüm örgütlerin amaçlarına ulaşmasında etkili olan bazı önemli faktörler vardır. Bunlar; yapılacak işlerin belirlenmesi ve gruplandırılması, uygun insan gücünün seçilmesi ve atanması, yetki ve sorumlulukların belirlenerek personelin nerede ve nasıl çalışacağının saptanması şeklinde sıralanabilir.

Örgüt kavramının doğuşunun temelinde yer alan faktör nedir?

Toplumlar hayatlarını devam ettirebilmeleri için bir takım ürün ya da ihtiyaçlara sahiptir. Toplumların ihtiyaç duyduğu bu ürün ya da hizmetler bir takım kurum ya da kuruluşlarca karşılanmaktadır. İhtiyaçların toplumlara ulaştırılmasında, üretilmesinde ve hatta duyurulmasında nitelik ve nicelik yönünden birden çok kişiye ihtiyaç vardır. Kişilerden oluşan ve ortak bir amaca hizmet eden kişilerin oluşturduğu topluluk olan örgüt kavramının doğuşundaki temelde bu faktör yer almaktadır.

Örgütlenme biçimlerini hangi başlıklar altında inceleyebiliriz?

Değişik örgütlerde değişik örgütlenme biçimleri görmek mümkündür. Bu örgütlenme biçimleri şunlardır:

• Fonksiyonel örgütlenme
• Ürün (mal) temeline göre örgütleme
• Coğrafi temele göre örgütleme
• Müşteri temeline göre örgütlenme
• Matriks (karma) örgüt modeli
• Şebeke örgüt yapısı
• Sanal örgüt modeli

Televizyonlarda matriks türü örgütlenme süreci nasıl başlamıştır?

Televizyonlarda stüdyo yapımlarının artması ile matriks türü örgütlenme süreci başlamıştır. Bu yapıda yer alan yönetim fonksiyonları dikey biçimde; yapım, denetim ve kaynak yönetimleri yatay biçimde örgütlenmiştir. Genel müdür yönetim fonksiyonlarından sorumlu iken, program müdürü projelerden sorumludur. Programlar iç yapımlara bağlı olarak gerçekleştirilir. Bunlar canlı yayın ya da paket program olarak yayınlanmaktadır. Bu programlara yayın yönetimi, tanıtım, işletme ve reklam birimleri destek vermektedir.

İlk kez Henri Fayol tarafından sıralanan ‘işletme faaliyetleri’ nelerdir?

Henri Fayol tarafından sunulan işletme faaliyetleri şunlardır:

• Teknik (üretim)
• Ticari (satın alma ve satma)
• Mali
• Muhasebe
• Güvenlik
• Yönetim

Şebeke örgütlenme hangi başlıklar altında incelenebilir?

Şebeke örgütlenme başlıkları şöyle sıralanabilir: • İçsel Şebeke Örgütlenmeler, • Dengeli Şebeke Örgütlenmeler, • Dinamik Şebeke Örgütlenmeler.

‘Fonksiyonel örgütlenmenin’ avantaj ve dezavantajları nelerdir?

Bu tür örgütlenmenin işletmeye sağladığı şu üstünlükler ve zayıflıklar bulunmaktadır:

• Avantajlar:
  • Örgüt yapısı basit ve mantıklıdır.
  • Her birimin sorumluluk alanı kolayca saptanabilir.
  • Yönetim düzeyleri arasında iletişim kolaydır.
  • Yetki devrinden kaynaklanan sorunlar kolay çözülür.
  • Uzmanlaşmaya gereken önem verilir.
  • Amaçlar doğrultusunda yapı gelişir.
• Dezavantajlar:
  • Bölümlerin artan görev ve sorumlulukları nedeniyle düzen ve koordinasyon zorlaşır.
  • Bölümler arasında sürtüşmeler doğabilir.
  • Üst yönetimin ürün ya da bölgeler hakkındaki düşüncelerinden yararlanmak ve iletişim zorlaşabilir.
  • Örgütte iletişim ve bilgi aktarımı zorlaşabilir, azalabilir.

‘Matriks (karma) örgüt modeli’ nasıldır ve özellikleri nelerdir?

Matriks (karma) örgüt yapısının ilk düzeyinde işlevsel bölümlendirme yer alırken, ikinci aşamada ise ürün ve/veya coğrafi temele dayalı bölümlemeler yer almaktadır. Pazarlama işlevi fonksiyonel örgütleme biçimine göre şekillenmişken, daha sonra coğrafi yapıya göre biçimlenmiştir. Benzer olarak üretim bölümü fonksiyonel biçimde bölümlenmişken, ona bağlı ürün çeşitleri ürün tipi bölümlenmiştir. Matriks örgütleme yapısını, diğer örgüt yapılarından ayıran diğer bir özellik ise ilişki boyutunun çift yönlü olmasıdır. Diğer örgütlenme yapılarında ilişkiler yukarıdan aşağıya iken, matriks yapıda bu ilişki düzeyine yatay biçim eklenmiştir. Matriks örgütlenme yapısında karşımıza çıkan bir diğer özellik ise örgüt mensuplarının iki ayrı üste karşı sorumlu olabilmesidir. Martiks yapının sağladığı diğer bir avantaj ise farklı projeler için yetenekli yönetici ve ekibin oluşturulmasına fırsat tanımasıdır. Bu sayede değişik ürün ya da bölgelerde yaşanacak sorunların aşılması daha kolay olacaktır.

Bir örgütün amaçlarına ulaşmasında etkili olan faktörler nelerdir?

Bir örgütün amaçlarına ulaşmasında etkili olan faktörler şunlardır:

• Yapılacak işlerin belirlenmesi ve gruplandırılması
• Uygun insan gücünün seçilmesi ve atanması
• Yetki ve sorumlulukların belirlenerek personelin nerede ve nasıl çalışacağının saptanması

Örgütlenme nedir?

Örgütleme, örgütün fiziki, beşeri ve mali kaynaklarının, uyumlu biçimde bir araya getirilmesi ile ilgilidir. Örgütleme, bir örgütün etkinliğini ve verimliliği sağlamak için insan kaynakları, finansal konuları ve fonksiyonları arasında koordinasyonu sağlayacak ortamın hazırlanmasıdır. Örgütlemede önemli olan sözü edilen kavramların bir ahenk içinde çalışır hale getirilebilmesidir.

‘Şebeke örgütlenmeyi’ kaça ayırabiliriz?

Şebeke örgütlenme şu üç başlık altında incelenebilir:

1. İçsel şebeke örgütlenmeler
2. Dengeli şebeke örgütlenmeler
3. Dinamik şebeke örgütlenmeler

Televizyon yayıncılığının örgütsel bağlamda değişim göstermesinin üç temel nedeni nedir?

Televizyon yayıncılığının örgütsel bağlamda değişim göstermesinin temel nedenlerini sahiplik, içerik ve örgüt kavramlarında yaşanan değişimlere bağlamak mümkündür. Sahiplik yapısı bağlamından bakıldığında değişim devletten özele, özelden de bir takım guruplara doğru yaşanmıştır. İçerik yapısı göz önüne alındığında dış kaynakların yapımlarından, geliştirilen stüdyo yayınlarına, oradan da yapım şirketlerine yönelme görülmektedir. Örgüt yapısında yaşanan değişiklikler ise fonksiyon temelli yapıdan, matriks türü yapılanmaya, oradan da şebeke türü yapılanmaya doğru olmuştur

‘Ürün temeline göre örgütleme sürecinin’ avantaj ve dezavantajları nelerdir?

Ürün temeline göre örgütleme sürecinin kendine ait şu güçlü ve zayıf yönleri bulunmaktadır:

• Avantajlar:
• Daha küçük örgütlenmeleri barındırdığından iletişim, koordinasyon eksikliği olmayabilir.
• Yetki devri uygulanabilir.
• Yeni ürün geliştirme, tasarım ve üretim standartlarına uyumu sağlar.
• Üst Yönetime daha az sorun taşınır.
• Uluslararası işletmelerde teknik bilginin bölgelere aktarımı daha kolaydır.
• Dezavantajlar:
• Destek hizmetlerinin tekrarlanması durumunda maliyetler artar.
• Merkez yönetim ile diğer bölümler arasında çatışma sorunları yaşanabilir.
• Ürün standartlarında sorunlar çıkabilir.
• Bölümler arasında iletişimsizlik yaşanabilir.
• Yöneticiler ile teknik personel arasında sosyal ilişkilerde sorunlar yaşanabilir.

Müşteri temeline göre örgütlenme nedir?

Bir örgütün yapısı tüketici istek ve ihtiyaçlarına göre düzenlenmiş ise örgütlenme biçiminin de tüketici türlerine göre şekillenmesi beklenir. Buna verilecek en uygun örnek tekstil üreticileridir. Bir konfeksiyon markasının her üç tüketici gurubuna yönelik ürünler ürettiğini düşündüğümüzde, bu tüketicilere yönelik ürün yöneticilerinin yönetim fonksiyonları farklılık gösterecektir. Hammadde alımından, ürünlerin sergilenme biçimine kadar farklılaşan bu ürünlerin yönetiminin, tek bir yöneticiden beklenmesi zor olacaktır.

Şebeke organizasyonun dezavantajları nelerdir?

Şebeke organizasyonun dezavantajlarını şu şekilde sırlayabiliriz:

1. Kontrolü elde tutamama
2. Şebeke üyesi işletmelerin birinin krize girmesi veya yok olması gibi durumlarda diğer işletmelerin de etkilenmesi
3. Çalışanların işe olan bağlılıklarının azalması
4. Şebekeye katılan işletme sayısının artmasıyla şebeke yapının hantallaşması ve esnekliğini kaybetmesi
5. Birçok işletmeden oluşan bir yapı olduğu için koordinasyonunun ve devamının sağlanmasının da zor ve riskli olması
6. İşletmelerin çoğu kez farklı coğrafi bölgelerde bulunmasından dolayı aradaki iletişimi sağlayacak ek maliyetlere katlanılmak zorunda olunması
7. Farklı kültürlerin bir araya gelmiş olasından dolayı belli bir örgüt kültürü yaratmada zorluk yaşanması

Şebeke örgüt yapısı nedir?

Şebeke örgütlenme yapıları yakından incelendiğinde; eski yapılardan ayrılan başlıca özellikleri şu şekilde özetlenebilir: • Şebeke organizasyonlar, bir işletmenin kendi birimleri arasında ya da dışarıdan başka işletmelerle oluşturulmaktadır. • Şebeke organizasyonların yönetiminde, hiyerarşi azdır. Otorite daha çok uzmanlığa dayanmaktadır. • Şebeke organizasyonlarda organizasyon yapısı dikey değil yataydır. • Şebeke organizasyonlarda şebekenin bir üyesi, bir fonksiyonu yerine getirerek diğer üyelerin faaliyetlerini tamamlayıcı bir nitelik taşır. • Şebekeye giren tüm işletmeler dış kaynaklardan yararlanma uygulamasının getirdiği esnekliği sürdürerek kendi sahip oldukları temel yetenekleri şebekenin kullanımına sunmaktadırlar. Dış kaynaklardan yararlanma ilişkileri broker-aracı rolünü üstlenen yöneticiler tarafından koordine edilmektedir. • Şebeke üyeleri birbirleri ile uzun dönemli ilişki içindedir. • Şebeke organizasyon yapıları oldukça esnektir. Şebeke organizasyonu kendisini oluşturan parçaları değişen koşullara göre yenilemektedir. Şebeke yapılar çeşitli organizasyon kaynaklarını, tecrübelerini ve teknolojik yenilikleri birleştirebilmelerine imkan vermektedir. Bu da şebeke yapılarına esneklik kazandırmaktadır. • Şebeke içerisinde yer alan üyeler, tüm varlıkların ortak sahipleridir. Şebeke organizasyon yapısının düzgün işleyebilmesi için bu varlıkların etkin bir şekilde entegre edilmesi gerekir. • Şebeke üyeleri arasında amaç birliği vardır. • Büyük ölçekli ve riskli projelerde şebeke organizasyon yapısı riski azaltır. • Şebeke organizasyonlarda tek bir lider yoktur. Liderlik değişik sorumlulukları lan kişi ve gruplar arasında paylaşılır. • Şebeke organizasyonlarda kontrol mekanizması olarak idari prosedürlerin yerine pazar mekanizması kullanılır. • Şebeke organizasyonlarda planlar belli bir grup tarafından yapılmaz. Değişik yer ve zamanlarda değişik bölümlerde çalışan insanlar planlama sürecine katılır. Böylelikle herkes kendi işinin planını yapmış olur.

Televizyon yayıncılığında geçmişten günümüze hangi üç örgütlenme biçimi kullanılmıştır?

Televizyonların ilk örgütlenme biçimi fonksiyon temelli örgüt yapısıydı. Daha sonrasında, stüdyo yapımlarının artması ile matriks türü örgütlenme süreci başlamıştır. Nihayetinde günümüzde ise şebeke türü örgütlenme biçimi yaygın bir hal almıştır.

‘Şebeke örgütlenme yapılarının’ özellikleri nelerdir?

Şebeke örgütlenme yapıları yakından incelendiğinde; eski yapılardan ayrılan başlıca özellikleri şu şekilde özetlenebilir:

• Şebeke organizasyonlar, bir işletmenin kendi birimleri arasında ya da dışarıdan başka işletmelerle oluşturulmaktadır.
• Şebeke organizasyonların yönetiminde, hiyerarşi azdır. Otorite daha çok uzmanlığa dayanmaktadır.
• Şebeke organizasyonlarda organizasyon yapısı dikey değil yataydır.
• Şebeke organizasyonlarda şebekenin bir üyesi, bir fonksiyonu yerine getirerek diğer üyelerin faaliyetlerini tamamlayıcı bir nitelik taşır.
• Şebekeye giren tüm işletmeler dış kaynaklardan yararlanma uygulamasının getirdiği esnekliği sürdürerek kendi sahip oldukları temel yetenekleri şebekenin kullanımına sunmaktadırlar. Dış kaynaklardan yararlanma ilişkileri broker-aracı rolünü üstlenen yöneticiler tarafından koordine edilmektedir.
• Şebeke üyeleri birbirleri ile uzun dönemli ilişki içindedir.
• Şebeke organizasyon yapıları oldukça esnektir. Şebeke organizasyonu kendisini oluşturan parçaları değişen koşullara göre yenilemektedir. Şebeke yapılar çeşitli organizasyon kaynaklarını, tecrübelerini ve teknolojik yenilikleri birleştirebilmelerine imkan vermektedir. Bu da şebeke yapılarına esneklik kazandırmaktadır.
• Şebeke içerisinde yer alan üyeler, tüm varlıkların ortak sahipleridir. Şebeke organizasyon yapısının düzgün işleyebilmesi için bu varlıkların etkin bir şekilde entegre edilmesi gerekir.
• Şebeke üyeleri arasında amaç birliği vardır.
• Büyük ölçekli ve riskli projelerde şebeke organizasyon yapısı riski azaltır.
• Şebeke organizasyonlarda tek bir lider yoktur. Liderlik değişik sorumlulukları alan kişi ve gruplar arasında paylaşılır.
• Şebeke organizasyonlarda kontrol mekanizması olarak idari prosedürlerin yerine Pazar mekanizması kullanılır.
• Şebeke organizasyonlarda planlar belli bir grup tarafından yapılmaz. Değişik yer ve zamanlarda değişik bölümlerde çalışan insanlar planlama sürecine katılır. Böylelikle herkes kendi işinin planını yapmış olur.

İstihbarat şefi/şehir editörü nasıl tanımlanır ve görevleri nelerdir?

Haber toplama ve operasyonunu yönlendiren ve takip eden kişidir. Gazete yönetimi tarafından atanan bu kişiler editörlük ve yazı işlerine karışmazlar. İstihbarat şefleri; • Yerel ve bölgesel çalışan muhabirleri, • Uzak büroları ve • Diğer yardımcı editörleri yönetir.

Şebeke organizasyonun avantajları nelerdir?

Şebeke organizasyonun avantajlarını şu şekilde sırlayabiliriz:

1. İşletmeler şebeke organizasyona dahil olarak esneklik kazanmakta ve değişen koşullara daha çabuk adapte olmaktadırlar. Bu da müşteri taleplerinin daha hızlı karşılanması daha etkin karar verebilme yeteneğinin kazanılması ve yenilik yapma potansiyelinin artması anlamındadır.
2. Şebeke organizasyon yapısına dahil işletme kendi konularındaki uzmanlıklarını arttırmakta ve dolayısıyla yaptıkları işlerde uzmanlaşmaktadırlar.
3. Şebeke yapıdaki işletme kapasitelerinin üzerinde kaynaklar elde edebilmekte ve tek başına yaptıkları karmaşık faaliyetleri gerçekleştirebilmektedirler.
4. İşletmelerin Şebeke organizasyona dahil olması, onlara piyasaya girme, zamanlama ve bilgi konularında tecrübe sağlamaktadır.
5. Şebeke organizasyon yapısı özellikle küçük işletme için küresel rekabete katılabilme için avantaj sağlar. Ayrıca daha büyük bir müşteri kitlesi ile iletişim kurma imkanı verir. Büyük işletmelerle işbirliği kurma imkanı sağlar.
6. Şebeke organizasyonlar şebeke dahili işletme üzerinde sinerji etkisi yaratmakta ve işletmelerin birbirlerinin güçlü yönlerinden faydalanmalarına imkan vermektedir.
7. Şebeke organizasyon yapısı içerisinde yer alan işletme arasında işgücü değişimi olabilmektedir, bu sayede, (matriks yapılarda da olduğu gibi) uzman işgücünün etkin kullanımı söz konusudur. Böylece örgütsel problemlerin çözümü daha kolay hale gelmektedir.
8. Yönetim kadroda çalışanların azalması da maliyetler açısından bir avantajdır.
9. Şebeke organizasyonlarla birlikte işletmeler yeni teknolojileri kolayca elde edebilme imkanı elde edebilmektedirler.

Yazılı basında çalışan bir ‘istihbarat şefi/şehir editörünün’ görevleri nelerdir?

İstihbarat şefi/şehir editörü, haber toplama ve operasyonunu yönlendiren ve takip eden kişidir. Gazete yönetimi tarafından atanan bu kişiler editörlük ve yazı işlerine karışmazlar. İstihbarat şefleri, yerel ve bölgesel çalışan muhabirleri, uzak büroları ve diğer yardımcı editörleri yönetir.

‘Örgüt’ kavramını nasıl tanımlayabiliriz?

Kısaca örgüt; belirli bir amacı gerçekleştirme amacı ile iki ya da daha fazla kişinin çabalarını bilinçli olarak birleştirmeleri yolu ile ortaya çıkan işbirliği sistemidir. Diğer bir tanımı ile örgüt, belirlenen amaçların gerçekleştirilmesi amacıyla oluşturulmuş yapıyı, yönetimin bu yapıyı planlamasını, politikalar ve stratejiler çerçevesinde işletilmesini sağlayan birlik şeklinde tanımlanabilir.

Ulusal yayın yapan bir televizyon kuruluşunun ‘spor haber servislerinin örgütlenmesi’ nasıldır?

Bir televizyon kurum ya da kuruluşunun spor servisleri temel olarak örgütlenişi dikey örgütlenme biçimindedir (bakınız S:102, Şekil 5.14) ve şu hiyerarşiye sahiptir:

Yayıncı – Genel Yayın Yönetmeni – Haber Müdürü – Spor Genel Yönetmeni – Koordinatör – Editör – Yayın Yönetmeni

Televizyonlarda ‘şebeke türü örgütlenmede’ yayıncı kuruluş, birçok hizmeti ve desteği hangi kurum ya da kuruluşlardan almaktadır?

‘Şebeke türü örgütlenmede’ yayıncı kuruluş, birçok hizmeti ve desteği şu kurum ya da kuruluşlardan alır (bakınız S:101, Şekil 5.13):

• Teknik Destek
• Yapım Şirketi
• Uydu Yayını
• Reklam / Pazarlama
• Dijital Yayın Kuruluşu
• Kablolu Yayın Kuruluşu
• Haber Ajansı

Sadece spor haberciliği yapan spor gazetelerinde, ‘Yazılı İşleri Müdürüne’ bağlı çalışan birimler/kişiler nelerdir?

Spor haberciliği yapan bir spor gazetesinde Yazılı İşleri Müdürüne şu üç birim/kişi bağlıdır (bakınız S:104, Şekil 5.16):

• İstihbarat Servisi
• Haber Müdürü
• Görsel Yönetmen

Yazılı basında alt birimlerin bağlı olduğu üst birimler nelerdir?

İç haberler, dış haberler, ekonomi, spor, yaşam/moda (lifestyle), politika editörlükleri yazı işleri müdürlüğüne bağlıdır. Tasarım ve istihbarat servisi, tüm editörlüklere destek vermektedir. Fotoğraf editör ve görsel yönetmenin ayrıca bağlı olduğu yazı işleri müdürü, genel yayın yönetmenine bağlıdır. Yazılı basın yayıncılığına ait tüm birimlerin bağlı olduğu genel yayın yönetmeni de yayıncı kurum ya da kuruluşun üst yönetimine bağlı bir yapı içerisinde bulunur.

Editör nasıl tanılanır ve görevleri nelerdir?

Editör; başında bulunduğu alan içeriğinin sorumluluğunu alan kişidir. Editörler gazetede yayınlanan; • Fotoğraf, • Haber, • Grafik, • Makale ve • Köşe yazıları gibi içeriklerden sorumlu kişidir.

‘Sanal örgütlenmenin’ özellikleri nelerdir?

Sanal örgütlenmeyi şu şekilde özetleyebiliriz:

• Farklı kişiler ya da kuruluşlar ortak bir amaç için sahip oldukları bilgi ve uzmanlık temelinde iletişim teknolojileri ile birbirine bağlanmıştır.
• İnformal iletişim çok yoğundur. Resmi kuralların, prosedürlerin, açık raporlama ilişkilerinin olmamasından dolayı, informal ilişkilere kapsamlı olarak ihtiyaç duyulmaktadır.
• Şebeke içinde yer alan birimler arasında yüksek düzeyde güven vardır.
• Kişilerin statüleri değil, uzmanlıkları önem kazanmaktadır. Kişiler, aynı anda pek çok projede, yani organizasyonda çalışabilmektedirler.
• Uyum yeteneği yüksektir. Bilgi ve uzmanlık temeline bağlı değişik mekanlardaki kişi ve organizasyonları birleştiren sanal gruplar, müşteri ihtiyaçlarına son derece hızlı cevap verme yeteneğine sahiptir.
• Sanal organizasyonlar müşteri taleplerine cevap yeteneği yüksek olan organizasyonlardır.
• Sanal organizasyonlar her isi kendisi yapmak yerine dış kaynak işlemlerini eşgüdümleyen organizasyonlardır.

Örgüt nedir?

Örgüt; belirli bir amacı gerçekleştirme amacı ile iki ya da daha fazla kişinin çabalarını bilinçli olarak birleştirmeleri yolu ile ortaya çıkan işbirliği sistemidir. Diğer bir tanımı ile örgüt, belirlenen amaçların gerçekleştirilmesi amacıyla oluşturulmuş yapıyı, yönetimin bu yapıyı planlamasını, politikalar ve stratejiler çerçevesinde işletilmesini sağlayan birlik şeklinde tanımlanabilir.

Televizyon yayıncılığında örgütsel bağlamda değişimin nedenleri nelerdir?

Televizyon yayıncılığının örgütsel bağlamda değişim göstermesinin temel nedenlerini sahiplik, içerik ve örgüt kavramlarında yaşanan değişimlere bağlamak mümkündür. Sahiplik yapısı bağlamından bakıldığında değişim devletten özele, özelden de bir takım guruplara doğru yaşanmıştır. İçerik yapısı göz önüne alındığında dış kaynakların yapımlarından, geliştirilen stüdyo yayınlarına, oradan da yapım şirketlerine yönelme görülmektedir. Örgüt yapısında yaşanan değişiklikler ise fonksiyon temelli yapıdan, matriks türü yapılanmaya, oradan da şebeke türü yapılanmaya doğru olmuştur. Özellikle özel televizyon kuruluşları reklam ajansları, sponsorlar, haber programları ve yapım şirketleri gibi birçok aktör ile etkileşim içerisinde bulunmuştur. Drama, magazin, eğlence, film gibi içerikleri yapım şirketlerinden, haber içeriklerini ajanslardan, reklamları ise pazarlama ve reklam ajanslarından temin ederek karşılıklı bağlılığa dayanan bir oluşum içine girmişlerdir. Bu gelişmeler ile başlangıçta kurdukları örgüt yapılarında dramatik değişimler yaşanmıştır.

İnformal örgüt yapısı nedir?

Kademe ve mevkilerin çalışanlar tarafından belirlendiği, herhangi bir ön çalışma ve planlamanın yer almadığı, bireyler arası ilişkiler neticesinde ortaya çıkan örgütlenme biçimine informal (gayri resmi, biçimsel olmayan) örgüt yapısı denir. İnformal yapılar insan olgusuna bağlı olarak ortaya çıkan yapılardır. İnformal yapı ile formal yapı arasında bir zıtlık görülmez ise formal yapının devamı sağlanabilir. Ancak informal yapı, formal yapının dinamiklerine ters düşerse örgüt bundan zarar görür. Örgütün bu süreçten zarar görmemesi için örgütleme bir takım ilkeler doğrultusunda hazırlanmalıdır.

Planlama nedir?

İlk yönetim faaliyeti planlamadır. Planlama belirlenen örgütsel amaçları gerçekleştirmek için hedeflerin ortaya konmasıdır. Bu hedeflere ulaşmak için de bir takım eylemlerin belirlenmesi gerekmektedir. Bu süreçte yöneticiler, planlama sürecinde belirlenen hedeflere ve bu hedeflere ulaşmak için de belirlenen eylemlere akılcı davranarak ulaşırlar.

Fonksiyonel örgütlenme nedir?

Fonksiyonel örgütlenme en sık karşılaşılan örgütlenme biçimidir. Hemen her işletmede görülen; • Üretim, • Pazarlama, • Finans, • İnsan kaynakları ve • Muhasebe gibi temel bölümler, bu örgütlenme biçiminde yer alır. Fonksiyonel örgütlenme türünde yer alan bölümlerin görev ve sorumlulukları, bu birimlerin yöneticilerinin yetkileri belirlenmiştir.

Televizyonların ilk örgütlenme biçimi nedir?

Televizyonların ilk örgütlenme biçimi olan fonksiyon temelli örgüt yapısı, temel fonksiyonlar dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir. Reklam, işletme, program, haber, tanıtım, yayın-yönetim ve teknik işler müdürlüklerinin genel müdüre bağlı bulunduğu yatay örgüt biçimi icra kuruluna, icra kurulu da üst yönetime bağlıdır.

‘Yönetim faaliyetleri’ hangi alt faaliyetleri barındırır?

Yönetim faaliyetleri şu işleri kapsar:

• Planlama
• Örgütleme
• Yürütme
• Eşgüdümleme (koordinasyon)
• Yöneltme
• Kontrol (denetim)