Türkiye´nin Toplumsal Yapısı Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim
Toplumsal Yapı: Kavramsal Arka Plan
- Alıştırmalar
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Toplum kavramının kısa tanımı nedir?
Toplum, insanları etkileyen gerçek ilişkiler bütünüdür.
Toplumsal yapının kısa tanımı nedir?
Toplumsal yapı, toplumda sürekli ve örgütlü sosyal ilişkilerin bütünüdür.
Ginsberg’e göre toplumsal yapı nelerden meydana gelmektedir?
Ginsberg’e göre toplumsal yapı, toplumu oluşturan temel grup ve kurumlardan
meydana gelmektedir.
Toplumsal yapının parçaları nelerdir?
Toplumsal yapının parçaları; toplumsal statü, toplumsal rol, toplumsal gruplar,
toplumsal sınıf, toplumsal ağ, toplumsa kurumlar ve kültürdür.
Statü, ne anlama gelmektedir?
Statü, kişinin toplumsal yapı içinde bulunduğu konumdur.
Toplumsal Rol, ne anlama gelmektedir?
Rol, bir grup ya da toplum içindeki insanların sınırları belirlenmiş olarak oynadıkları bir oyundur.
Toplumsal grup, ne anlama gelmektedir?
Toplumsal grup, en az iki kişiden meydana gelen, benzer değer ve beklentileri paylaşan bireylerin düzenli etkileşimleri sonucu ortaya çıkan bir birleşmedir.
Toplumsal sınıfın tanımı nedir?
Toplumsal sınıf, insanların toplumsal ve ekonomik pozisyonlarına göre bu pozisyonun bilincinde olsun veya olmasın bölünmeleridir.
Bireyleri ve grupların, haberleri, bilgileri ve kaynakları paylaşması nasıl bir ağ ile olur?
Toplumsal ilişkiler ağı, bireyin grup içi ve dışı bütün ilişkilerini içine alır. Bu ağ sayesinde bireyler ve gruplar, haberleri, bilgileri ve kaynakları paylaşırlar.
Toplumsal yapıyı açıklayan kuramların başlıcaları nelerdir?
Toplumsal yapıyı açıklayan kuramların başlıcaları yapısalcılık, yapısal fonksiyonalizm, sosyal alışveriş kuramı, çatışma kuramı ve evrimci sentez kuramıdır.
Radcliffe-Brown ve Malinowski hangi görüşünü savunan sosyologlardan etkilenmiştir?
Radcliffe-Brown ve Malinowski toplumun yaşayan bir organizma olduğu görüşünü savunan sosyologlardan etkilenmiş ve organik model üzerine kurulu fonksiyonalist yaklaşıma katkıda bulunmuşlardır.
Yapısal fonksiyonalizm, nasıl bir sosyolojiyi temsil eder?
Yapısal fonksiyonalizm, Amerikan sosyolojisinin 1920’li ve 1930’lu yıllardaki gelişmesinde önemli bir yere sahip olan saf bir sosyolojiyi temsil eder.
Çatışma yaklaşımı içinde en bilineni hangi yaklaşımdır?
Çatışma yaklaşımı içinde en bilineni Marksist yaklaşımdır. Marx’a göre insanlık tarihi, bir şeylere sahip olanlarla olmayanlar arasındaki bir sınıf mücadelesidir. Bu iki grubun büyüklüğünü ve üyeliğini, o toplum içerisinde yaşayan insanların ekonomik sistemle olan ilişkileri tayin eder. Marx’a göre bir toplumun en önemli unsuru ekonomik sistem veya kendi deyimiyle üretimdir.
Marx’a göre modern toplumlarda ikili kaç sınıf yapısı vardır?
Marx’a göre modern toplumlarda ikili bir sınıf yapısı vardır. Bunlardan birincisi güce, mal ve mülke sahip olan burjuvazi, diğeri ise güçsüz ve üyelerinin mal ve mülk sahipliği olmadığı proletaryadır.
Çatışma yaklaşımı içinde en bilineni olan Marx’ın yaklaşımına yöneltilen en büyük eleştiri nedir?
Marx’ın toplumsal yapının belirleyici unsuru olarak alt yapıya (ekonomik ilişkileri) esas önemi vermesi, siyasal, hukuksal, felsefi, dinsel ve edebi alanları içine alan üst yapıyı ihmal etmesidir.
Lenski, insanlık tarihi boyunca toplumsal yapının başlıca belirleyenlerini nasıl tanımlamıştır?
a) İnsanın kalıtsal mirası (yani, organik evrim süreciyle edindiği araçlar ve davranışsal eğilimler),
b) Bu mirası arttırmak için yavaş yavaş şekillendirdiği teknolojiler,
c) İnsan etkinliği ve teknolojik gelişmesine çevresel engeller, özellikle diğer toplumlardan bilgi akışını engelleyen çevreler, veren toplumlar arasındaki ölümcül yarış.
Türkiye’de toplumsal yapı üzerine yapılan ilk çalışmalar, kimler tarafından gerçekleştirilmiştir?
Türkiye’de toplumsal yapı üzerine yapılan ilk çalışmalar, Ziya Gökalp ve Prens Sabahattin tarafından gerçekleştirilmiştir.
II. Meşrutiyet ve Cumhuriyet Dönemi siyasi çevrelerinin teorisyenliğini kim üstlenmiştir?
Türkiye’de en fazla okunan sosyolog olma unvanını elinde bulunduran Ziya Gökalp, II. Meşrutiyet ve Cumhuriyet Dönemi siyasi çevrelerinin teorisyenliğini üstlenmiştir.
Türk sosyoloji yazınında 1945-1972 yılları arasında toplumsal yapı ile ilgili çalışma yapan sosyologların başlıcaları kimlerdir?
Türk sosyoloji yazınında 1945-1972 yılları arasında toplumsal yapı ile ilgili çalışma yapan sosyologların başlıcaları Behice Boran, Mübeccel Belik Kıray, Nihat Nirun, Nevzad Yalçıntaş, İbrahim Yasa, Orhan Türkdoğan, Tahir Çağatay ve Ömer
Bozkurt’tur.
Türkiye’de hangi yıllar sosyoloji alanında bir dönüm noktası olarak ele alınabilir?
Türkiye’de 1960’lı yıllar ile 1970’li yılların ilk yarısı sosyoloji alanında bir dönüm noktası olarak ele alınabilir.