aofsoru.com

Hukuk Sosyolojisi Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Uymama Davranışı

1. Soru

Uymama davranışı geniş anlamda ne ifade etmektedir?

Cevap

Geniş anlamda uymama davranışı toplumsal normlara itaat etmemenin her türünü kapsar.


2. Soru

Toplumlar basitçe kurallardan sapanlar ve kurallara uyanlar şeklinde sınıflandırılabilir mi? Neden?

Cevap

Hiçbir toplum basit bir şekilde kurallardan sapanlar ve kurallara uyanlar şeklinde sınıflandırılamaz. Zira pek çok kişi, sosyalleşmenin bir sonucu olarak böyle yapmaya alışmış olduğu için çoğu zaman toplumsal kurallara uyar. Buna rağmen insanların çoğu arada sırada genel olarak kabul edilmiş davranış kurallarını da çiğnemektedir


3. Soru

Uymama davranışının bir türü olan sapma ne demektir?

Cevap

Sapma, “bir toplulukta ya da toplumda önemli sayıda insan tarafından kabul edilen bir dizi kurala uymama” olarak tanımlanabilir.


4. Soru

Suç ve suçluluk arasındaki fark nedir?

Cevap

Suç, gerekli koşulların (hareket, fırsat, mahkûmlar gibi) bir araya gelmesiyle oluşan olayları ifade ederken; suçluluk, suç teşkil eden fiillerin (veya benzer fiillerin) işlenmesi eğilimindeki kişisel farklılıklara işaret etmektedir.


5. Soru

Durkheim'a göre bir toplumda suç ve sapma davranışları neden gereklidir?

Cevap

Suç ve sapma kavramları toplumda iki önemli işlevi yerine getirmektedir. İlk olarak topluma yeni düşünceleri sunmakta ve toplumsal ve kültürel değişimi tetiklemektedir. Bu yönüyle ahlak ile hukukun gelişimini de sağlamaktadır. Ayrıca iyi ve kötü arasındaki sınırı koruma davranışını desteklemekte böylece grup dayanışmasını güçlendiren ve toplumsal kuralları netleştiren ortak bir tepki yaratmaktadır.


6. Soru

Suçu açıklamak için geliştirilen ilk teoriler olan geleneksel suç teorileri ile günümüzde geliştirilen suç teorileri arasındaki temel fark nedir?

Cevap

Geleneksel teoriler suçu sınırlı değişkenler ekseninde ele almışlardır, buna karşılık günümüzde geliştirilen suç teorileri büyük ölçüde bütünleşik niteliktedir.


7. Soru

Shaw ve McKay tarafından yapılan araştırmalar sonunda ortaya çıkan "sosyal düzensizlik teorisi" ne ifade etmektedir?

Cevap

Sosyal düzensizlik teorisi, heterojen yapı, sosyal yapının dağılması, çözülmesi ve istikrarsızlığı, sosyal hareketlilik ve sanayileşme gibi değişkenlerin, doğrudan veya dolaylı olarak suçluluk üzerinde etkisi olduğunu ifade eder.


8. Soru

Sosyal düzensizlik teorisi suçun nedenlerinin nerede aranması gerektiğini ortaya koyar?

Cevap

Fiziksel yapının sosyal yapıyı, sosyal yapının da bireyi etkileyeceğini öngören sosyal düzensizlik teorisi, suçun nedenlerinin insanların yaşadıkları sosyal ve fiziksel çevrede aranması gerektiğini ortaya koymuştur.


9. Soru

Sosyal kontrol teorileri nelerdir?

Cevap

Kontrol teorileri sosyal bağ teorisi ve öz kontrol teorisi olarak ikiye ayrılır.


10. Soru

Öz kontrol teorisi ve dış kontrol mekanizması arasındaki fark nedir?

Cevap

Suçun öz kontrolle yani kişinin kendisinin suç işlemesini engellenmesiyle önlenebileceğini savunan görüşler suçu engelleyecek mekanizmayı bireyin kendisinde arar. Dış kontrol üzerinde duran teoriler ise bireyi suçtan alıkoyacak asıl faktörün toplumsal ortam olduğunu ifade eder


11. Soru

Sosyal bağ teorisinin unsurları nelerdir?

Cevap

Sosyal bağ dört element içermektedir. Bunlar bağlılık, inanç, adanmışlık ve katılımdır.


12. Soru

Michael Gottfredson ve Travis Hirschi'nin öz kontrol teorisine göre öz kontrolü olmayan insanlar neden suç işlemeye daha yatkındırlar?

Cevap

Yazarlara göre öz kontrolü düşük kişiler, suçla kolaylıkla elde edilecek ödüle karşı koyamaz. Onlar dürtüsel, duyarsız, fiziksel yanı ağır basan ve öngörüsü olmayan insanlardır. Ayrıca çabuk sinirlenir ve kolay risk alırlar. Bu yüzden suç işlemeye daha yatkındırlar.


13. Soru

Michael Gottfredson ve Travis Hirschi'ye göre öz kontroldeki zayıflığın nedeni nedir?

Cevap

Yazarlara göre, öz kontroldeki zayıflığın nedeni, kötü ebeveynliktir. Ebeveynler, çocuklarının öz kontrol geliştirmesine onları severek, gözlemleyerek ve kötü davranışlarını fark edip cezalandırarak katkı sağlamalıdır.


14. Soru

Kriminolojide önemli teorilerden olan sosyal öğrenme teorileri suçun oluşumunu nasıl açıklar?

Cevap

Suçluluğu “öğrenme” faaliyetinin sonucu olarak gören bu teorilere göre suçun oluşumu, suça ilişkin eylemlerle ilgili norm, değer ve davranışların öğrenilmesi ile ilintili bir süreçtir. Bu teoriler, hem suçun tekniklerini hem de suçluluğunun psikolojik yanlarının öğrenilmesini içermektedir.


15. Soru

Edwin H. Sutherland’ın ayırıcı birliktelikler teorisi'ne göre suç nasıl oluşur?

Cevap

Sutherland’a göre suç, her kültürden bireyleri etkileyen öğrenme sürecinin bir sonucudur. O’na göre suça iten yetenekler ve motifler, suça ilişkin normlar, davranışlar ve tanımlarla temas sonrası öğrenilmektedir. Yani suç davranışı, diğerleriyle iletişime geçmenin bir sonucu olarak öğrenilmektedir.


16. Soru

Anomi nedir?

Cevap

Anomi bozulan toplumsal yapıyı ifade eder.


17. Soru

Durkheim'a göre anomi nasıl ortaya çıkar?

Cevap

Anomi, ekonomik kriz, savaş, hızlı yaşanan teknolojik gelişmeler gibi etkenlerin toplumsal hayatta çok hızlı değişimlere yol açması ve eski kurallar, normlar ve değerlerin, ortaya çıkan yeni durumları düzenlemekte yetersiz kalmasıyla oluşur.


18. Soru

Robert K. Merton gerilim teorisinde suçun oluşumunu hangi iki kavram üzerinden açıklar?

Cevap

Sosyolog “Toplumsal Yapı ve Anomi” adlı makalesinde suçun oluşumunu kültürel olarak tanımlanan hedefler ve toplumun onları elde etmede onayladığı araçlar olmak üzere iki kavram üzerinden açıklar.


19. Soru

Damgalama teorisi ne ifade eder?

Cevap

Eğer toplum ve özellikle resmi organlar, ilk sapmayı gerçekleştiren kişiye olumsuz davranırsa, suçlu negatif olarak damgalanacaktır. Suçlu negatif damgalamayı kabul etmez ya da içselleştirmezse ilk sapma davranışı tekrarlanmayacaktır. Fakat damgalama içselleştirilirse suçlunun karakteri bu damgayla tanımlanacak ve ikinci sapma gerçekleşecektir.


20. Soru

Geleneksel suç teorileri nelerdir?

Cevap

Geleneksel suç teorileri, sosyal düzensizlik, sosyal kontrol, sosyal öğrenme, anomi, gerilim ve damgalamadır.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email