Yeni Toplumsal Hareketler Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim
Toplumsal Değişim Ve Küreselleşme
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Toplumsal değişme kavramını açıklayınız.
Toplumsal değişme; içinde doğduğumuz toplumları biçimlendiren teknoloji ve kültür düzeyi,
endüstrileşme, kentleşme, kırdan kente doğru göçler, bireyleşme, bürokrasinin gelişmesi, medyanın ve internetin hayatımızda gittikçe artan etkisi gibi dinamik güçleri içeren bir süreçtir. Başka deyişle, toplumsal değişme gerek kültürün, gerekse toplumsal kurumların zaman içerisinde dönüşmesi anlamına gelmektedir.
Toplumsal değişme sürecinin kaç temel özelliği vardır?
Toplumsal değişme sürecinin üç temel ve genel özelliğinden bahsetmek mümkündür.
Ogburn, maddi kültürün manevi kültürden daha hızlı değişmesine ne ad vermiştir?
Maddi kültürün manevi kültürden daha hızlı değişmesine Ogburn “kültürel geri kalma” adını vermiştir (Ogburn,1957, aktaran Güvenç, 1976: 118).
“Binyıl Kalkınma Hedeflerini” nelerdir?
“Binyıl Kalkınma Hedeflerini” oluşturdular.
Bu hedefler şunlardır:
1. Açlığın ve mutlak yoksulluğun yok edilmesi
2. Temel eğitimin yaygınlaştırılması
3. Cinsiyet eşitliğinin iyileştirilmesi
4. Çocuk sağlığının iyileştirilmesi-Çocuk
ölümlerinin ortadan kaldırılması
5. Anne sağlığının iyileştirilmesi
6. HIV/AIDS ile mücadele edilmesi
7. Çevrenin sürdürülebilirliğinin korunması
8. Kalkınma programlarında evrensel bir ortaklık kurulabilmesi
Mutlak yoksulluk nedir?
Mutlak yoksulluk
Bireyin geçimini sağlayabilmek için ihtiyaç duyduğu kaynaklardan yoksun kaldığı bir duruma işaret eder.
Türkiye'de ilk nüfus sayımı hangi yıl yapılmıştır?
1927’de yapılan ilk nüfus sayımına göre nüfusun % 80’den fazlası kırsal kesimde yaşamaktaydı.
Anomi nedir?
Anomi
Bir toplumun normlarının etkisizleşmesi, çöküntü, karışıklık ya da çatışma olması durumunu ifade eder.
Bir toplumdaki fonksiyonel bütünlüğü yaratan mekanizmaları tanımlamak için kullanılan kavram nedir?
Tampon mekanizmalar bir toplumdaki fonksiyonel bütünlüğü yaratır.
19. yüzyılı tanımlamak için kullanılan kavram nedir?
19.yüzyılın sonuna doğru gerçekleşen siyasal yapı değişikliği ve büyük kitlelerin politikaya katılması bu çağa “ideoloji çağı” nitelemesinin yakıştırılmasına yol açmıştır.
Endüstri Devrimini tanımlayınız.
Britanya’da 18. yüzyılın ikinci yarısından 19. yüzyılın ilk yarısına kadar olan dönemde hızla
gerçekleşen toplumsal, ekonomik, demografik ve teknolojik değişimler Endüstri Devrimi olarak bilinir.
Endüstri Devriminin özellikleri nelerdir?
Bu Devrimin en önemli özellikleri:
1) Ölüm oranlarında azalmaya bağlı olarak nüfusta artış,
2) Kırdan kente göçün sürekli artışı,
3) Kentlerde işçi sınıfının ortaya çıkışı,
4) Demiryolu sisteminin bulunması ve taşımacılıkta devrim,
5) Çiftçilik tekniklerinin ilerlemesi,
6) Sömürge pazarlarının gelişmesi sayesinde sömürgelerden ham maddeler gelirken bitmiş
malların sömürgelere satılışı,
7) Buhar gücündeki ilerlemelere bağlı olan teknolojik yeniliklerdir
(Marshall, 1999:632-633).
Karizmatik lider kavramını ileri süren sosyolog kimdir?
Karizmatik lider:
Bu kavramı ileri süren sosyolog Weber’dir.
Toplumsal hareketlilik kavramını tanımlayınız.
Toplumsal hareketlilik, toplumsal tabakalaşma sistemi içinde bireylerin ve grupların farklı konum- lar arasındaki hareketini anlatır. Hareketlilik bir yandan yukarı ve aşağı, öte yandan kuşaklar arası olabilir.
Durkheim toplumun değişmesine neden olan faktörler nelerdir?
Durkheim toplumun değişmesini nüfusun artması ve iş bölümünün gelişmesi ile ilişkilendirmiştir (Morrison, 2009: 179).
Toplumsal statik nedir?
Toplumsal statik, toplumun denge haline işaret eder ve toplumun belirli bir zaman dilimi içerisinde incelenerek tasvir edilmesini içerir.
Türkiye’de sosyolojinin kurucusu olarak kabul edilen kişi kimdir?
Türkiye’de sosyolojinin kurucusu sayılan Ziya Gökalp (1876- 1924) Durkheim’dan etkilenmiştir.
Statü grubu nedir?
Statü grubu:
Statü konumları eşit olan bir insan grubu aynı itibara sahip bir statü grubunu oluşturur. Sosyolog Weber’e göre statü gruplarının hukuksal, siyasal ve kültürel ölçütlerle derecelendirilip düzenlendiği bir tabakalaşma sistemi mevcuttur.
Sistem modeline göre toplumsal değişmenin düzeyleri nelerdir?
Sistem modeli, herhangi bir düzeyde gerçekleşen toplumsal değişmenin diğer düzeyleri etkileyeceği düşüncesini içerir. Toplumsal değişme makro, orta düzey ve mikro olmak üzere üç düzeyde ele alınmaktadır.
Giddens’a göre modernite nedir?
Giddens’a (1991) göre modernite Batı’da Endüstri Devrimi ile beraber değişen toplumsal kurumları ve davranış biçimlerini içerir. Modernleşme ise endüstrileşme ile başlayan toplumsal değişme sürecine verilen isimdir ve ağırlığını 20. yüzyılda dünya çapında hissettirmiştir.
“Toplumun McDonaldlaştırılması” kavramını ortaya atan sosyolog kimdir?
Ritzer (1993) modern toplumu tanımlarken“Toplumun McDonaldlaştırılması” kavramını ortaya atmıştır.