Aile Sosyolojisi Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim
Sosyolojik Yaklaşımlar Temelinde Aile Kuramları
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Kuram ve yaklaşım kavramları nasıl tanımlanmaktadır?
En genel çerçevede kuram, bilimsel çalışmaların yapılmasına olanak sağlayan en geçerli ve güvenilir yollarla ilgili epistemolojik (bilgi kuramsal) tartışmalardır. Yaklaşımlar ise daha çok toplumsal yaşamın temel ontolojik (varlık bilimsel) özellikleri ile ilgili temel kabul veya sayıltılara (assumptions) işaret eder.
Felsefenin temel çalışma alanları nelerdir?
Felsefenin temel dört çalışma alanı vardır. Bunlar sırasıyla “Metafizik”, “Epistemoloji”(Bilgi Kuramı), “Ontoloji” (Varlıkbilim) ve “Ahlak”tır.
Sembolik Etkileşimin pragmatizme dayanan temel ilkeleri nelerdir?
Sembolik Etkileşimin pragmatizme dayanan üç temel ilkesi vardır:
i) İnsanlar kendileri tarafından anlam/önem atfedilen (yüklenilen) davranışlarda bulunurlar.
ii) İnsanların davranışları toplumdaki diğer insanlarla giriştikleri sosyal etkileşimden kaynaklanır.
iii) İnsanlar karşılaştıkları durumları yorumlarlar ve ulaştıkları sonuca bağlı olarak da davranışlarını değiştirirler.
Sembolik Etkileşimci Yaklaşımı sosyolojiye taşıyan en önemli savunucuların başında kimler gelmektedir?
Sembolik Etkileşimci Yaklaşımı sosyolojiye taşıyan en önemli savunucuların başında George Herbert Mead (1863-1931)ve onun öğrencisi Herbert Blumer gelmektedir.
Herbert Mead’in izleyicisi olarak Blumer (1962)’in temel iddiası nedir?
Herbert Mead’in izleyicisi olarak Blumer (1962)’in temel iddiası, insanların öncelikle karşındakinin davranışını yorumladıkları ve daha sonra eyleme karar verdikleri yönündedir. Ona göre insanlar araya yorum süreci girmeden doğrudan eyleme geçmezler. Bu yorumlama ve anlamlandırma sürecinde ise, kuşkusuz semboller ve işaretler önem kazanır.
Sembolik Etkileşimci Yaklaşım açısından Ebeveynliğin anlamı nasıl ifade edilmektedir?
Ebeveynliğin Anlamı (The Meaning of Parenthood): Çocukluk ve erişkinliğe geçiş konusundaki değişmelerin ebeveynliğin anlamı ile ilgili değişmelerle yakından ilişkisi bulunmaktadır. Günümüzdeki ebeveynler sadece ilgi ve şefkat göstermekle kalmamakta, çocuklarının sahip olduğu potansiyeli
en yüksek düzeye ulaştırmaktan da sorumlu tutulmaktadır.
Sembolik Etkileşimci Yaklaşım evliliklerin boşanma ile sonuçlanmasını nasıl açıklamaktadır?
Sembolik Etkileşimci Yaklaşım evliliklerin boşanma ile sonuçlanmasını sembollerdeki değişme ile açıklamaya çalışmaktadır. İnsanların boşanma ile ilgili düşüncelerinin değişmesi, evlilikten tatmin olma, aşk, çocuk, anne-baba, karı koca rollerindeki değişmeler evli çiftler üzerinde önemli baskılar yapmaktadır. Tek bir nedene bağlı olarak gerçekleşmesi güç olmakla birlikte tüm değişmeler bir arada düşünüldüğünde boşanmaya itici faktörlerin güçlendi¤i söylenebilir.
Eşlerin aynı evde iki ayrı aile gibi yaşadıklarını gösteren klasik bir çalışma yapan kuramcı kimdir?
Jessie Bernard (1972), boşanma eşiğine gelmiş, anlaşmazlık içindeki eşlerin farklı yanıtlar vererek, sanki eşlerin aynı evde iki ayrı aile gibi yaşadıklarını gösteren klasik bir çalışma yapmıştır.
Genel olarak sosyolojide modernist çerçevede en yaygın olarak kullanılan makro yaklaşım hangisidir?
Genel olarak sosyolojide modernist çerçevede en yaygın olarak kullanılan makro yaklaşım “Yapısal işlevselcilik” olarak da anılan yaklaşımdır.
Organik benzetmeler üzerinde fazla durmayan ve onun yerine işlevler ve çeşitleri üzerinde çalışan İşlevselci yaklaşımın temsilcisi kimdir?
İşlevselci Yaklaşımın önemli isimlerinden biri de R.Merton’dur. O organik benzetmeler üzerinde fazla durmaz ve onun yerine işlevler ve çeşitleri üzerinde çalışır.
Hangi kuramcıya göre toplumlar değişip sanayileştikçe, teknoloji yoğun üretim ve ailenin üretim birimi olmaktan çıkarak tüketim birimi haline dönüşmesine bağlı olarak da geniş aileye ihtiyaç azalmıştır.
T.Parsans'a göre, toplumlar değişip sanayileştikçe, teknoloji yoğun üretim ve ailenin üretim birimi olmaktan çıkarak tüketim birimi haline dönüşmesine bağlı olarak da geniş aileye ihtiyaç azalmıştır.
İşlevselci yaklaşımın araştırma konularına göre yüzeysel olarak bakıldığında ailenin işlevleri arasında dokunulmayan tek konu nedir?
Yüzeysel olarak bakıldığında ailenin işlevleri arasında dokunulmayan tek konu çocuktur.
Aile konusunda ortaya çıkan bir yaklaşım olarak, ailenin erişkinlerde istikrarsızlık yarattığı fikrini ortaya koyan yaklaşım hangisidir?
Radikal psikiyatrlar olarak aile tam aksine erişkinlerde istikrarsızlık yaratmaktadır. Onlara göre çekirdek aile kimliklerin birbiriyle rekabet ettiği ve güç oyunlarının oynandığı bir kazandır.
Toplumun birbiriyle kıt kaynaklar için çatışan gruplardan oluştuğunu kabul eden yaklaşım hangidir?
İşlevselcilerin toplumu ahenk içinde bir bütün olarak görmelerinin aksine "çatışmacılar", toplumun birbiriyle kıt kaynaklar için çatışan gruplardan oluştuğunu kabul ederler.
Çatışma kuramı çoğu zaman hangi kuram ile birlikte düşünülmektedir?
Çatışma kuramı çoğu zaman Marksizm ile birlikte düşünülür. Marx’ın felsefesi “Diyalektik Materyalizm” (Dialectical Materialism) olarak anılırken; sosyolojisine “Tarihsel Maddecilik” (Historical Materialism) denilir.
Günümüzde Marksist olmayan çatışma kuramcıları da bulunmaktadır. Buna örnek olarak hangi kuramcı verilebilir?
Günümüzde Marksist olmayan çatışma kuramcıları da bulunmaktadır. Örneğin, bunlardan biri olarak Ralf Dahrendorf çatışmanın “otorite” içeren her ilişkide söz konusu olabileceğini savunur.
Aynı şekilde Lewis Coser’da Marx’tan farklı olarak, çatışmanın aralarında yakın ilişki bulunan herkes için söz konusu olduğunu savunur.
Modern toplumda ailenin rolünü anlamak istiyorsak, onun kapitalizm içinde nasıl işlev gördüğüne ona ne tür katkıda bulunduğuna bakmamız gerekir" düşüncesini savunun kuram hangisidir?
Marksistlere göre, modern toplumda ailenin rolünü anlamak istiyorsak, onun kapitalizm içinde nasıl işlev gördüğüne ona ne tür katkıda bulunduğuna bakmamız gerekir.
Türkiye’de de Osmanlı Aile Yapısı ile günümüzdeki aile yapısını karşılaştırmak, devletin aile politikalarındaki değişmeleri tarihsel olarak değerlendirmek ,için hangi yaklaşım kullanılmaktadır?
Türkiye’de de Osmanlı Aile Yapısı ile günümüzdeki aile yapısını karşılaştırmak, devletin aile politikalarındaki değişmeleri tarihsel olarak değerlendirmek için Çatışmacı Yaklaşım kullanılabilir.
Ailenin sadece kapitalizmin ihtiyacı olan emeği üreterek onu destekleyen birim olmanın ötesinde ataerkilliği de yeniden üreten birim olduğu düşüncesi hangi kurama aittir?
Feminist yaklaşıma göre, aile sadece kapitalizmin ihtiyacı olan emeği üreterek onu destekleyen birim olmanın ötesinde ataerkilliği de yeniden üreten birimdir.
Marksist kavramları kullanmakla birlikte kadının sömürüsünü aile yaşamının anahtar özelliği olarak gören Feminist Yaklaşım hangisidir?
Marksist Feministler, Marksist kavramları kullanmakla birlikte kadının sömürüsünü aile yaşamının anahtar özelliği olarak görmektedirler.