Sosyolojide Yakın Dönem Gelişmeler Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Habermas projeyi nasıl niteler?

Habermas’ın projesi kendi deyimiyle
“tamamlanmamış bir proje” olarak gördüğü moderniteyi
bir tamamlama projesi olarak görülebilir.

Bilgi ve İnsansal İlgiler adlı çalışmasında Habermas
üçüncü bilgi formunu nasıl açıklar?

Üçüncü bilgi formu;
• Eleştirel bilgi olup
• Aynı zamanda Frankfurt Okulu ile Habermas’ın
benimsediği bir bilgi sistemi

Habermas’ın kamusallık kavramının incelediği
eserinin adı nedir?

Habermas’ın Kamusallığın Yapısal Dönüşümü
adlı çalışmasına konu olan kamusallık kavramının genel
olarak çalışmalarında önemli bir yeri vardır.

Yaşantı-dünyasının kolonileşmesi sürecine yol açması
nasıl yorumlanır?

Bu durum toplumsal yaşamın örgütlenmesinde
doğa bilimlerini temellendiren araçsal aklın iletişimsel akıl
karşısında zafer kazanarak hâkim hale gelmesi olarak
anlaşılabilir.

Habermas’ın kamusallığa yönelik ilgisinin temeli nerden gelmektedir ? 

Demokrasiye yönelik olan ilgisinden gelir.

Habermas geç kapitalist toplumu nasıl değerlendirir?

Geç kapitalist toplumu vurabilecek asıl önemli
krizlerin ekonomik değil bir anlamda düşünsel krizler
olduğunu savunur.

Habermas Bilgi ve İnsansal İlgiler adlı çalışmasında olanaklı bilginin koşullarını soruşturur ve bunu nasıl görür ? 

Habermas ise bu çalışmasında olanaklı bilginin koşullarını soruşturur ve bunu “pozitivizmin tuzaklarından kurtulan eleştirel bir bilim felsefesinin görevi...” olarak görür.

Habermas’a göre toplumsal evrim sürecindeki
değişiklikler nelerdir?

Habermas’a göre;
• Toplumu oluşturan sistem ile yaşantı-dünyası
geçmiş dönemlerde iç-içe iken
• Toplumsal evrim sürecinde giderek
birbirlerinden farklılaşmış ve bu süreçte güç ve
para temelinde işleyen sistem mekanizmaları
yaşantı-dünyasını kontrol etmeye başlamıştır.

Habermas’ın bugüne kadar yapmış olduğu
çalışmalarının ana teması nedir?

• Pozitivizmin eleştirisi ile bilim ve teknolojinin
araçsal kullanımının eleştirisi
• Eleştirel teorinin yeniden inşası ve
güncelleştirilmesi
• Marksizmin yeniden inşası
• Yeni bir bilgi ve iletişim teorisinin geliştirilmesi.

Araçsal eylem nedir ? 

Bilgi kuramındaki bilgi formlarına paralel olarak araçsal eylem; rasyonel bir araç-amaç ilişkisi izleyen, empirik-analitik bilgi yönelimli ve somut düzlemde emek ile ilişkilendirilmiş bir eylem tipidir.

Habermas kamusallık kavramının temel özellikleri
nelerdir?

Habermas için burada önemli olan nokta;
• Kamusallığın eşit koşullarda,
• Hür bir iradeyle,
• Tartışmalara katılmak için gerekli olan iletişim
koşullarının sağlandığı,
• Bir alanda şekillenmesi,
• Yöneticileri meşruluğa zorlayan eleştirel bir
kamuoyu olarak ortaya çıkmış olmasıydı.

Habermas hangi projeyi reddetmez?

Habermas, araçsal akla eleştirel yaklaşmakla
birlikte aydınlanmacı akıl projesini reddetmez.

Bilgi ve İnsansal İlgiler adlı çalışmasında
Habermas’ın üçüncü bilgi formunu diğer ikisinden hangi
açıdan farklıdır?

Diğer iki bilgi sisteminden farklı olarak;
• Eleştirel bilgi temel olarak ezilenlerin
özgürlüğü/kurtuluşu ile ilgilidir
• Tahakküm (domination) olarak tanımlanabilecek
bir eylem ya da deneyim alanı ile ilişkilidir.

Habermas’ın inandığı düşünme biçimi nasıldır?

Habermas, modern dünyanın araçsal rasyonalite
tarafından tamamen tahrif edilmesinin hiçbir zaman
mümkün olmadığına, özgürleştirici potansiyele sahip
başka ‘rasyonel’ düşünme biçimlerinin olduğuna inanır.

Habermas’ın çalışmasında yer alan sosyal kuramcılar
kimlerdir?

Habermas, içinde Marx, Durkeim, Weber, Mead,
Parsons, Schutz gibi çok sayıda sosyal kuramcının
içerildiği kapsamlı bir eleştirel teori geliştirmeye çalışır.

Habermas’ın post-modernistlerin modernite
eleştirilerine nasıl karşılık verir?

• Modernizm her zaman bir özeleştiri hareketi
olmuştur.
• Kendinden şüphe etmek doğasının bir parçasıdır.
• Post-modernizm kendinden şüphenin yeni bir
görünüm altında yürütülmesinin biraz daha
fazlasıdır.
• Öz-şüphe en azından 19. yüzyıldan beri modern
toplumun örgütlenme biçimine yönelik olarak
• Sol-Hegelciler ve Sağ-Hegelciler tarafından
temsil edilen iki ayrı koldan yürütülen bir
eleştiriyi içermektedir

Habermas’ın geliştirmeye çalıştığı eleştirel toplum
kuramı, ne ile bağlantılıdır?

Frankfurt Okulu’nun eleştirel toplum düşüncesi
ile yakından bağlantılıdır.

Süreç içinde kamusallık ne tür değişimlere uğramıştır?

• Süreç içinde iletişim ağının ticarileşmesi,
• Bürokratikleşmenin ve devlet müdahaleciliğinin
artması
• Temel dönüşümlerle birlikte
• Kamusallık özerkliğini,
• Eleştirelliğini
• Düşünce üretme işlevlerini yitirmiş
• Kolayca yönlendirilebilen/manipüle edilebilen bir
kamuoyuna dönüşmüştür.

Weber’in rasyonellik görüşü nasıldır?

 Weber ;
• Rasyonel düşünmenin alabileceği tek formun
araçsal akılsallık (rasyonalite) olmadığını
• Araçsal aklın kapitalist toplumların kültürel ve
kurumsal örgütlenmesinde giderek daha da
dominant hale geldiğini
• Hatta kabul gören tek akılcılık biçimine
dönüştüğünü vurgular.

Habermas’ın görüşlerinin ayrıldığı grup kimlerdir?

Habermas’ın görüşleri modernitenin sona
erdiğini ilan eden post-modernistlerden ve de postyapısalcılardan
da ayrılır.

Habermas bilgi kuramını hangi eserde özetlemiştir?

Habermas, erken dönem çalışmalarında sosyal
teorisini üzerinde temellendireceği bir bilgi kuramını Bilgi
ve İnsansal İlgiler adlı ünlü çalışmasında özetler.

İletişimsel eylem nedir ? 

İletişimsel eylem ise normlar tarafından yapılandırılan, tarihsel-hermeneutik bilgi yönelimli, somut düzlemde ise toplumsal etkileşim ile ilişkilendirilmiş bir eylem tipidir.

Habermas Frankfurt okulunun hangi düşüncelerinden
uzaklaşır?

Habermas, “Frankfurt Okulunun kapitalist
‘burjuva’ toplumunun bazı olumlu yanlarını belirlemeyi
başaramayan yaygın düşüncelerinden uzaklaşır.

Habermas Bilgi ve İnsansal İlgiler çalışmasında insanların ortaklaşa sahip oldukları üç bilişsel ilgi saptar, bunlar nelerdir ? 

a. çevremizi tanımaya ve denetlemeye çalışırken ortaya çıkan ve bizi ampirik bilimlere yönelten teknik ilgi,

b. birbirimizi anlayabilmek ve birlikte çalışabilmek için ihtiyaç duyduğumuz ve bizi hermeneutik bilimlere yönelten pratik ilgi

c. anlama ve iletişim kurma esnasında çarpıtmalardan kurtulma ihtiyacımızı yansıtan ve bizi psikanaliz gibi eleştirel bilimlere yönelten kurtarıcı ilgi

Bilgi ve İnsansal İlgiler adlı çalışmasında Habermas
birinci bilgi formunu nasıl açıklar?

Birinci bilgi formu;
• Klasik pozitivizmde görülen empirik-analitik
(araçsal) bilgi olup
• Arkasında yatan temel bilişsel ilgi/çıkar çevreye,
• İnsanlara ve genel olarak toplumlara
uygulanabilen teknik kontroldür.
• Bu bilgi formu ile ona karşılık gelen teknik
ilgi/çıkar materyal dünyada
• Çalışma/emek olarak tanımlanabilecek bir eylem
ya da deneyim alanı ile ilişkilidir.

Habermas kamusallık kavramını nasıl inceler?

Kamusallık, devlete ait resmi olmayan bir alan
olarak 18. yüzyılda devlet ile toplumun burjuva kesimi
arasında, yani bir burjuva kamusallığı olarak ortaya çıktı.

Habermas kriz eğilimini nasıl belirler?

Habermas, geç kapitalist toplumda ekonomik,
siyasal ve sosyo-kültürel sistem çıkışlı olarak birbirini
tetikleyebilen dört olası kriz eğilimi belirler.

Habermas’ın belirlediği krizler nelerdir?

• Ekonomik krizler,
• Rasyonalite krizleri,
• Meşruiyet krizleri
• İsteklendirme krizleri

Habermas burjuva toplumunda kamuyu nasıl
tanımlar?

Burjuva toplumunda kamu, kendisini ilkin
kamusal topluluk olarak bir araya gelmiş özel şahıslar
suretinde ortaya koyar.

Araçsal eylem nedir?

Bilgi kuramındaki bilgi formlarına paralel olarak
araçsal eylem; rasyonel bir araç-amaç ilişkisi izleyen,
empirik-analitik bilgi yönelimli ve somut düzlemde emek
ile ilişkilendirilmiş bir eylem tipidir.

Habermas’ın çalışmaları nasıl kabul edilir?

 Habermas’ın çalışmaları geniş çevrelerce neoMarksist
çalışmalar olarak kabul edilir

Rasyonel iletişim nasıldır?

İletişimin önündeki engellerin kaldırıldığı,
düşünce ve fikirlerin serbest ve açık olarak sunulduğu bir
iletişim sistemi özü itibarıyla rasyoneldir.

Amaçsal-rasyonel eylemler hangi alanda gerçekleşir?

Amaçsal-rasyonel eylemler ise sistem adını
verdiği (ekonomik ve siyasal sistemden oluşan) toplumsal
alanda gerçekleşir

Habermas’ın kamusallığın yeniden genişletilebileceği
konusundaki görüşü nasıldır?

Habermas kamusallığın yeniden
genişletilebileceğini ve demokratikleşme sürecinde
yaşanan sorunların çözümü sürecinde kamusal bir iletişim
temeli oluşturulabileceğini ümit eder

Habermas’ın post-yapısalcı ve post-modernist
yazarlardan farkı nedir?

Habermas, post-yapısalcı ve post-modernist
yazarlardan farklı olarak bu teorilerin faydalarına inanan
ve büyük boy bir teori geliştirmeye çalışan tek çağdaş
düşünür olarak görülür.

Sistem krizleri nelerdir?

Habermas, ekonomik sistemdeki krizler ile
siyasal sistemdeki rasyonalite krizlerini, bu iki (ekonomik
ve siyasal) sistemden oluşan topluma verdiği adla sistem
krizleri olarak değerlendirir.

Habermas’a göre modernitenin temel sorunu nedir?

Habermas’a göre modernitenin temel sorunu
sistem ile yaşantı-dünyasını temellendiren araçsal
rasyonalite ile iletişimsel rasyonalite arasında, yaşantı-
dünyasının zararına olacak şekilde işleyen ilişkiden
kaynaklanmaktadır.

Habermas’ın Meşruiyet Krizi adlı çalışması ne ile ilgilidir ? 

Bu çalışma devletin önemli bir role sahip olduğu “örgütlü” ya da geç kapitalizmde meşruiyet (meşru güç, otorite) sorunuyla ilgilidir.

Habermas’ın ilk dönem önemli çalışmalarından biri olan ve 1968’de yayımlanan ünlü çalışmasının ismi nedir ? 

Habermas’ın ilk dönem önemli çalışmalarından biri de 1968’de yayımlanan Bilgi ve İnsansal İlgiler (Erkenntnis und Interesse) adlı ünlü çalışmasıdır.

Habermas’ın çalışmalarında önem verdiği konu nedir?

Habermas’ın, vatandaşlar arasında şeffaf, açık ve
akılcı tartışmaya dayalı olarak oluşan kamusallığa yönelik
ilgisi demokrasiye vermiş olduğu önemden kaynaklanır

Habermas’ın kamusallığa bakışını destekleyen bilim
adamı kimdir?

Habermas’ın kamusallığa bakışını destekleyen
bilim adamı, Giddens’dir.

Habermas, Weber’ in rasyonelleşme kuramındaki
temel sorunlarını nasıl vurgul

Habermas, Weber’ in rasyonelleşme kuramındaki
temel sorunlarını;
• “Weber’in eylem dizgelerinin rasyonelleşmesini,
• Sadece amaçsal rasyonellik görünümü altında
incelemesinden” kaynaklandığını,
• İkinci olarak da “Weber’in eylem kuramsal
kavramsal çerçevesinin dar boğazlarının
engellemesiyle,
• Kapitalist modernleşme örneğini,
• Genel olarak toplumsal rasyonelleşme ile eşit
tutması” sonucundan kaynaklandığını vurgular.

Bilgi ve İnsansal İlgiler adlı çalışmasında Habermas
ikinci bilgi formunu nasıl açıklar?

İkinci bilgi formunu;
• hermeneutik (iletişimsel) bilgi oluşturmaktadır.
• Bu bilgi türünün temel ilgisi dünyayı anlamaktır.
• Bu bilgi formu ile ona karşılık gelen ilgi/çıkar ise
• Kültürel alanda etkileşim olarak tanımlanabilecek
bir eylem ya da deneyim alanı ile ilişkilidir.

Bilgi ve İnsansal İlgiler adlı ünlü çalışmasında
Habermas hangi konular üzerinde durmuştur?

Bu çalışmada Habermas üç tür bilgi formu ile
bunlara karşılık gelen üç tür bilişsel ilgi ve eylem/deneyim
alanı ayırt eder.

Postmodernizm hangi kavramları inceler?

Post-modernizm genel olarak;
• Modernizmin aklı ve bilimi evrensel bir
geçerliliğe ve uygulanabilirliğe sahip olarak
gören
• Bu sayede toplumsal yaşamın iyileştirilebileceği
• İnsanlığın daha mükemmele doğru ilerleyeceğini
varsayan
• Bu ve benzeri varsayımlarına meydan okur.

Habermas, iletişimsel eylem kuramında hangi
stratejileri birleştirmeye çalışır?

Habermas, iletişimsel eylem kuramında iki eylem
tipolojisini temellendiren yaşantı-dünyası ve sistem
kavramlarıyla toplum kuramında var olan iki farklı bakış
açısını, kendi deyimiyle sosyalbilimsel çözümlemeye içten
ve dıştan bakan iki kavram stratejisini birleştirmeye
çalışır

Habermas’ın süreç içinde amacından nasıl
uzaklaştığını açıklayınız.

Habermas’ın önceleri sosyal teoriyi bu üç bilgi
formunun kapsandığı bilgi teorisi üzerinde
temellendirmeye çalışmakla birlikte süreç içerisinde bu
amacından giderek uzaklaştığı savunulur.

Toplumsal eylem ve toplumsal sistem kavramları neleri
içermektedir?

Bu toplumsal evrim sürecinde emek, etkileşim ve
dil kavramlarının merkezi bir yeri vardır. Nitekim bu
süreçte iki eylem tipi olarak somutlaşan emek ve etkileşim,
dil ile birlikte insan olmanın en önemli üç özelliğini
oluşturur.

Habermas' a göre pozitivizm nasıldır ?

Ona göre pozitivizm, kavramsal olarak inşa edilen bir gerçeklikten ziyade dış dünyada verili bir gerçeklik varsayımından hareket etmekte ve de analitik-bilimsel bilginin insanların maddi koşullarını kontrol etmek amacıyla bizzat insan eylemi tarafından üretildiği gerçeğini göz ardı etmektedir. 

Sistematik olarak çarpıtılmış iletişimin en önemli
ideolojik sonuçları nelerdir?

Eşitsizliklerin algılanması, konuşulması ve de
eleştirilmesi gibi konularda insanlar üzerinde engelleyici
ve köreltici etkilere sahip olmasıdır.

Habermas Meşruiyet ve motivasyon krizlerini nasıl
değerlendirir.

Meşruiyet ve motivasyon krizlerini ise toplumsalkültürel
sistemle (yani yaşantı-dünyasıyla) ilişkili kimlik
krizleri olarak değerlendirir.

Habermas’ın moderniteyi nasıl tanımlar?

Habermas’ın moderniteyi “tamamlanmamış bir
proje” olarak tanımlarken de aslında “iletişimsel
akılsallıkta bulunan potansiyelin noksan olarak hayata
geçmesini’ kastettiği bilinmektedir.

Toplumsal evrim nasıl çözümlenir?

• Dil (ya da sembolik temsil),
• Araçsal eylem (emek ile ilişkili)
• İletişimsel eylem (etkileşimle ilişkili) olmak
üzere,
• Tüm somut eylem biçimlerinin analitik
özelliklerini oluşturan üç boyutlu karmaşık bir
süreç olarak çözümlenir.

Habermas’ın önceki çalışmalarında toplumun genel yapısını çözümlemede kullandığı ekonomi politik ve kurumsal çerçeve kavramlarının değişime uğramış yeni halleri İletişimsel Eylem Kuramı'nda nasıl geçer?

Yaşantı-dünyası ve Sistem

Yaşantı-dünyasının kolonileşmesine karşı çözüm
nedir?

Yaşantı-dünyasının kolonileşmesine karşı çözüm;
Yaşantı-dünyasındaki rasyonalitenin ve rasyonel iletişimin
sistem üzerinde etkili olacak düzeyde güçlendirilmesi ve
bu bağlamda Habermas’ın “yeni politikalar” dediği barış,
çevreci ve benzeri toplumsal hareketlerin kolonileştirmeye
karşı yaşantı-dünyasını etkin kılmaya çalışması ile
mümkün olabilir.

Habermas için modernite projesinin tamamlanması
nasıldır?

Habermas için modernite projesinin
tamamlanması esasında sistem ile bugüne kadar özgür
iletişim imkanları kısıtlanan yaşantı-dünyası arasında
rasyonelleşmiş ilişkilerin olduğu tümüyle akılcı bir toplum
projesidir.

Habermas’a göre kurtuluşun/özgürleşmenin yolu nedir ? 

Bir anlamda rasyonel iletişimdir. 

Habermas toplumun genel yapısını nasıl çözümler?

Habermas sistem teorisi temelinde geliştirdiği
toplumsal evrim sürecinde toplumun genel yapısını;
• “Ekonomi politik” ve
• “Kurumsal çerçeve” olmak üzere birbirine bağlı
iki alt sistemden oluşan bir sistem olarak
çözümler.

Habermas moderniteyi nasıl görmektedir ? 

Habermas moderniteyi henüz gerçekleştirilmemiş potansiyellere sahip “tamamlanmamış bir proje” olarak görür ve bu nedenle postmodern bir dünyadan söz etmek için henüz çok erken olduğunu savunur. 

Habermas' a göre geç kapitalist toplumda ekonomik, siyasal ve sosyokültürel sistem çıkışlı olarak birbirini tetikleyebilen dört olası krizler nelerdir ? 

Ekonomik krizler, rasyonalite krizleri, meşruiyet krizleri ve motivasyon krizleri.

 Habermas çalışmalarında hangi faktöre ağırlık ver

Sosyal/sembolik etkileşime ağırlık verir ve insan
olmanın en belirgin özelliği olarak nitelediği iletişimsel
eylemi tüm sosyal ve kültürel hayatın temeli olarak görür.

İletişimsel eylem nedir?

İletişimsel eylem ise normlar tarafından
yapılandırılan, tarihsel-hermeneutik bilgi yönelimli, somut
düzlemde ise toplumsal etkileşim ile ilişkilendirilmiş bir
eylem tipidir.

Hümanistik bilginin temel formu nedir ? 

İkinci bilgi formunu tarihsel-hermeneutik/yorumbilgisel (iletişimsel) bilgi veya daha kısaca hümanistik bilgi oluşturmaktadır ve bu bilgi türünün temel ilgisi dünyayı anlamaktır.

Habermas’ın Meşruiyet Krizi çalışmasının konusu
nedir?

Habermas’ın Meşruiyet Krizi çalışmasında ele
aldığı meşruiyet krizleri düşüncesi devletin önemli bir role
sahip olduğu “örgütlü” ya da geç kapitalizmde meşruiyet
(meşru güç, otorite) sorunuyla ilgilidir.

Üçüncü bilgi formu nedir ? 

Üçüncü bilgi formu ise eleştirel bilgi olup bu aynı zamanda Frankfurt Okulu ile Habermas’ın benimsediği bir bilgi sistemidir. Diğer iki bilgi sisteminden farklı olarak eleştirel bilgi, temel olarak ezilenlerin özgürlüğü/kurtuluşu ile ilgilidir ve tahakküm (domination) olarak tanımlanabilecek bir eylem ya da deneyim alanı ile ilişkilidir. 

 Habermas’a göre araçsal aklın iletişimsel akıl
karşısında zafer kazanarak hâkim hale gelmesinin çözümü
nasıldır?

Habermas’a göre bunun çözümü ise araçsal aklın
iletişimsel akılla tamamlanmasıdır

Habermas Marx’ın, duyumsal insan etkinliğini nasıl
eleştir

Çalışma/emek (ya da amaçsal-rasyonel eylem) ile
sosyal/sembolik etkileşim (ya da iletişimsel eylem)
şeklinde analitik bir ayrıma tabi tutmadığı için eleştirir

Habermas’ın çalışmalarında ideal konuşma durumu hangi anlamı anlamı taşımaktadır ? 

Habermas’ın çalışmalarında ideal konuşma durumu, “özgür ve şeffaf iletişim için gerekli olan koşullar” anlamı taşımaktadır. 

 Habermas’ın çalışmalarındaki analitik başlangıç
noktası nedir?

Özgür ve şeffaf iletişimin önündeki her türlü
engelin ortadan kaldırıldığı ideal bir konuşma durumuna
ulaşma şeklidir.

Habermas’ın, kapitalizm hakkındaki görüşü nedir?

Habermas;
• Kapitalizmin günümüzde de ekonomik krizlerle
karşı karşıya olmakla birlikte
• Geç kapitalist dönemde önemli bir role sahip
olan devletin müdahalesiyle
• Bu krizlerin aşılabileceğini
• Ancak bu sefer de devletin ekonomik alandaki
krizleri çözerken
• Diğer toplumsal alanlarda sırasıyla birbirini
tetikleyen krizlere yol açabileceğini düşünür.

Habermas İletişimsel Eylem Kuramı adlı çalışmasında
hangi tipolojiyi yeniden formüle eder?

Habermas başyapıtı olarak kabul edilen
İletişimsel Eylem Kuramı adlı çalışmasında önceki
çalışmalarında başlama noktası olarak ele aldığı eylem
tipolojisini amaçsal-rasyonel eylem ve iletişimsel eylem
adı altında yeniden formüle eder.

Habermas’ın çalışmasında iletişimsel eylemler nasıl
gerçekleşir?

Habermas’ın çalışmasında merkezi bir öneme
sahip olan iletişimsel eylemler yaşantı-dünyası diye
tanımladığı sosyo-kültürel bir toplumsal yaşam alanında
gerçekleşir.

Yaşantı-dünyasının kolonileşmesi sürecine ne yol
açmıştır?

Habermas, araçsal eylem temelinde işleyen
sistem mekanizmalarını modern toplumda gerekli görse de
yaşantı-dünyasına sürekli müdahalelerinin yaşantı-
dünyasının kolonileşmesi sürecine yol açtığını düşünür

Sistemin yaşantı-dünyasını kolonileştirmesini
engellemenin yolu nedir?

Sistemin yaşantı-dünyasını kolonileştirmesini
engellemenin yolu ise Habermas’ın ifadesiyle sistemin
“ilgası” değil, sistemin yaşantı-dünyasına yönelik
sömürgeci müdahalelerine karşı set çekilmesidir.

Habermas çağdaş toplumun sorunlarını nasıl
çözümler?

Habermas çağdaş toplumun sorunlarının sistem
içinde yapılacak ve sistemin daha iyi işlemesini
sağlayacak iyileştirmelerle değil, yaşantı-dünyasının
rasyonelleşmesi ve böylelikle sistemin işleyişi üzerindeki
etkisinin güçlendirilmesi ile mümkün olabileceğini
savunur.

Habermas' a göre kamusallık nasıl ortaya çıktı. 

Ona göre kamusallık, 18. yüzyılda Avrupa’da kapitalizmin gelişimi ile birlikte yükselen bir sınıf olarak burjuvazinin kamusal iletişim alanı olarak, yani bir burjuva kamusallığı olarak ortaya çıktı.

Habermas'ın 21. yüzyılın Kapital'i olarak okunabilecek olan Türkçe'ye 2001 yılında çevrilen kitabı hangisidir?

İletişimsel Eylem Kuramı

Habermas’a göre yaşantı-dünyasını daha kapsamlı kılan farklı ontolojik alanlar nelerdir?

dışsal-nesnel, normatif-toplumsal ve deneyimsel-öznel dünya gibi farklı gerçeklik düzeyleri veya tezahürleri

Habermas'a göre sistem ve yaşantı-dünyası birbirinden nasıl ayrılmıştır?

Habermas’a göre sistem açısından bakıldığında bu aşamaların her biri yeni ortaya çıkan sistem mekanizmalarıyla ve bunlara karşılık düşen karmaşıklık düzeyiyle karakterize edilir. Bu süreçte sistemin yaşantı-dünyasından koparılması, önceleri az farklılaşmış bir sistemle var olan yaşantı-dünyasının giderek sistemin yanında bir alt sisteme indirgenmesi şeklinde oluşur.

Habermas'ın yaşantı-dünyasının kolonileşmesi kavramı nedir?

Sistemin yapısal mekanizmalarının güçlenip, özellikle güç ve para temelinde işleyen siyasal ve ekonomik sistemlerin yaşantı-dünyası üzerindeki güç ve denetimi giderek artması ve nihayetinde yaşantı-dünyasını kontrol etmesi yaşantı-dünyasının kolonileşmesi olarak tanımlanır.