Sosyolojide Yakın Dönem Gelişmeler Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim
Pratik, Kültür, Sermaye, Habitus Ve Alan Teorileriyle Pierre Bourdieu Sosyolojisi
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Bourdieu sosyolojisi hangi kavramları inceler?
Bourdieu sosyolojisi;
• Birbirine zıt görünen birçok kavram ve kuramı
bir araya getirme çabasını içerir.
• Var olan tüm ikiliklere eleştiri getiren Bourdieu,
her kavram ve kuramın, incelenen olgu ve olaya
göre açıklayıcılığının değişebileceğini,
• Hiçbir kavram ve kuramın dışlanamayacağını,
• Hiçbirinin de genel geçer kabul edilemeyeceğini
ısrarla vurgular.
Bourdieu hangi yaklaşımları eleştirir?
Salt yapıya veya salt bireye vurgu yapan
yaklaşımları eleştiren Bourdieu epistemolojik konumunu
yapısalcı inşacılık ya da inşacı yapısalcılık olarak belirler.
Bourdieu sosyolojisi nasıl açıklanır?
Bourdieu sosyolojisi:
• Toplumsal aktörlerin sürekli olarak rasyonel ve
ekonomik çıkarlara göre hareket ettiklerini
savunan,
• Rasyonel eylem kuramına karşı aktörlerin içkin
bir pratik mantığa, sezgiye ve de bedensel
yatkınlığa göre hareket ettiklerini savunan,
• Toplumsal dünyada beden ile pratiklerin
mantığına önem veren bir sosyoloji olarak
bilinmektedir.
Bourdieu’ya göre düşünüşsellik nedir?
Kendilerini daima her türlü toplumsal
belirlenimden muaf sayan entelektüellerin kendileri
hakkındaki “karizmatik temsillerini sorgular.
5. Bourdieu’nun düşünümsel sosyolojisinin en önemli
özelliği nedir?
Bourdieu’nun düşünümsel sosyolojisinin en önemli
özellikleri:
• Yapı ve birey arasındaki diyalektik sürece
odaklanması
• Bu odaklanma sürecinde araştırmacının kendisine
de incelenen olayın/olgunun bir parçasıymış gibi
bakmasını öğütlemesidir.
Bourdieu sosyolojisinin düşünümsel temelini
araştırmacı nasıl uygulamalıdır?
Araştırmacı:
• Kendisine incelenen olayın/olgunun bir
parçasıymış gibi bakmalı
• Düşünümsel yöntem aracılığıyla araştırmacı
kendisinin de hangi noktadan olaya yaklaştığını
kendi tarihsel, kültürel ve toplumsal arka planını
hesaba katarak rahatlıkla görebilecek
• Bu geri dönüşlü süreçte araştırmacı nesnelliğini
bozabilecek
• Kendi konumundan ve nesnelliğini bozabilecek
• Kendi konumundan ve yargılarından
kaynaklanabilecek etkilerin bilincinde olacaktır.
Bourdieu’nün oyun örneği nasıl açıklanır?
Buna göre:
• Oyunun oynandığı yer alandır
• Oyuncular oyuna dahil olmak için o oyundan
elde edilebilecek bazı çıkarlara sahip
olmalıdırlar.
• Bu çıkarları illusio kavramı karşılar.
• Oyunun oynanmaya değer bulunması ve
kuralların sorgulanmaması şeklinde karşımıza
çıkar.
Bourdieu’ya göre Oyuna dâhil olmak nasıl sağlanır?
Oynanmaya değer bulmak demektir. Oyuna dâhil
olarak bu değer sorgulanmadan alanın yerleşik düzeni
tanınmış ve benimsenmiş olur.
Bourdieu’ya göre kaç sermaye tipi vardır?
Bourdieu’ya göre üç sermaye tipi vardır:
• Ekonomik,
• Kültürel,
• Toplumsal
Bourdieu‘ya göre alan nedir?
Alan, kendi belirlenimlerini içine girenlere
dayatan bir güç alanıdır. Örneğin bilim insanı olmak
isteyen birisi o alandaki bilimsel sermayeyi edinmek ve o
bilimsel çevrenin habitusunu kendisi için çıkış noktası
kabul etmek zorundadır, yani bu alanın kurallarına bağlı
kalmak zorundadır.
Bourdieu‘ya göre alanın sınırları nasıl çizilir?
Bourdieu bu soruya net bir cevap veremeyeceğini belirtir. Çünkü ona göre her alanda sınır, o alanın kendi
mantığına göre belirlenir. Bu sınırlar genelde başkalarını
dışlama üzerine kurulur ve yazılı belgeler ya da yasalarla
belirlenmemiş soyut bir aidiyet tanımı dayatırlar.
Numerus Clausus nedir?
Bir grup insanın bir görevde ya da bir meslekte
yer almalarının belli bir sayıyla sınırlanmasıdır.
Bourdieu’ya göre alanın oluşum evreleri nelerdir?
Bourdieu’ya göre alanın oluşum evreleri:
• Özerkliğin kazanılması
• İkici yapının ortaya çıkması
• Simgesel sermayenin oluşması
Bourdieu‘ya göre alanı incelerken nelere dikkat
edilmelidir?
Bourdieu’ya göre alanı incelerken:
• Alanın konumunun iktidar alanına göre
çözümlenmesi
• İlgili alanın iktidar alanıyla olan ilişkisi ve onun
karşısındaki konumu mutlaka hesaba katılmalıdır.
• Eyleyicilerin habituslarının çözümlenmesi
gerekliliğidir.
Bourdieu’ya göre bireyin konumu nasıl tanımlanır?
Birey başlı başına sosyal bilimin nesnesi değildir.
Kuşkusuz birey edilgen ve var olmayan bir yanılsama da
değildir, çünkü alanda eyleyici konumundadır.
Weber’e göre meşru iktidar uygulama nasıldır?
Weber’e göre hukuk kurallarına uygun bir “meşru
iktidar uygulama” pratiği modern devletin temel
özelliklerinden birisidir.
Bourdieu’ya göre şiddet nasıl tanımlanır?
Simgesel şiddet kısaca “insanların silah gücünden
değil, aksine (yanlış)-anlamanın gücünden zarar görmeleri
veya engellenmeleri” yani “şiddetin görünmez ve kibar bir
formu” olarak tanımlanabilir
Habitus nedir?
Habitus ise hem bireyi şekillendiren hem de
bireyin eylemleri (pratikleri) tarafından şekillendirilen
karşılıklılık durumudur.
Kişi habitus’u nasıl yeniden
Kişi daha önce herkesin yaptığı birçok şeyi
yeniden yaparak habitusu da yeniden üretmiş olur. Başka
bir deyişle habitus; eylemi yapan kişinin çok da
hesaplamadan yaptığı ve özünde toplum tarafından kabul
görmek için pratiğe döktüğü bir gerçekliktir.
Pierre Bourdieu’nun çalışmalarında habitus nasıl
tanımlanır
Habitus:
• “Toplumsal yapılar ile toplumsal pratik
arasındaki bağı oluşturduğunu düşündüğü,
• Bir dizi edinilmiş düşünce, davranış ve beğeni
kalıpları için kullanılan bir kavramdır.
• Habitus kavramı, yapısal eşitsizliğe kültürel
açıdan yaklaşmayı sağlayabilecek bir temel
sunmakta
• Eylemlilik üzerine odaklanmaya olanak
tanımaktadır.
Habitus çözümleri nasıl sunar?
Habitus;
• Bireyin zorunluluklar sonucu vardığı
çıkmazlardan kurtulmasına,
• Bireyin sosyal yapıdaki yerini-hiyerarşideki
yerleri,
• Cinsiyetleri, yaş sıralaması açısından
• Ailedeki konumları göz önünde bulundurarak
çözümler sunan bir ilkedir.
Alan ve habitus arasındaki bağıntıyı açıklayınız
• Alan, varlığını sürdürmek için habitusu
şekillendirir.
• Çünkü bir alan, yeniden üretimini sağlayacak
eyleyicilere ihtiyaç duyar
• Eyleyiciler habitusun varlığı sayesinde etkin
olurlar.
• Habitus yeniden üretimi sağlayarak alanın var
olmasında etken rol oynar.
Habitus ve alan arasındaki iki yönlü ilişki nasıl analiz
edilebilir?
Yapılaşmış bir uzay olarak “alan” habitusu
yapılandırma eğilimindeyken, habitus da alana ilişkin
algıyı yapılandırma eğilimindedir.
Bourdieu, çalışmalarında neye odaklanır?
Bourdieu, çalışmalarında toplumsal hiyerarşileri
ve egemen yapıları yeniden üreten mekanizmaları ve
bununla ilişkili toplumsal mücadeleleri analiz etmeye
çalışır ve bu noktada ekonomik faktörlere öncelik veren
Marksist analizi eleştirir.
Bourdieu sermaye tiplerini nasıl tanımlar?
Bourdieu sermaye tiplerini:
• Ekonomik,
• Toplumsal (ya da sosyal),
• Kültürel ve
• Simgesel sermaye olarak tanımlar.
Ekonomik sermaye nedir?
Ekonomik sermaye, salt ekonomik kaynakların
elde bulundurulması anlamına gelir. Marx’tan alıntıladığı
bu sermaye türü gelir ve mülkiyet sahipliğini ifade
etmekle birlikte aynı zamanda ekonomik olanın diğer
pratiklerle ilişkisi bağlamında anlaşılması üzerine
kuruludur.
Bourdieu’ye göre Ekonomik sermaye nedir?
Bourdieu’de ekonomik olan, ekonomik
olmayandan bağımsız ve kopuk bir sermaye türü değildir.
Bourdieu’nün ekonomik sermaye kavramı ile Marks’ın
sermaye sınıfı arasındaki fark nedir?
• Bourdieu’nun ekonomik sermaye kavramı,
bireyin sahip olduğu gelir-mal-mülk ilişkisini
tanımlarken
• Marks’ın sermaye sınıfı ekonomik açıdan üretim
araçlarını elinde bulunduranları ifade etmektedir.
• Marx’taki sermaye sınıfının sınırları ve ölçütü
kesindir.
• Üst sınıfa tekabül eden bir burjuva sınıfı
betimlemesidir.
• Bourdieu’da ise sınıfı açıklamak için ekonomik
sermaye yalnız başına yeterli değildir.
Toplumsal ya da sosyal sermaye nedir?
Toplumsal ya da sosyal sermaye ise bir
eyleyicinin içinde bulunduğu alanda sahip olduğu ilişkiler
ağına gönderme yapar.
Toplumsal ya da sosyal sermayenin içeriğini neler
oluşturur?
Eyleyicinin diğerleriyle olan bağlantıları,
• Grup üyelikleri,
• Bu ilişkilerin getirdiği eyleyicinin üstündeki veya
ona yönelik yükümlülükler,
• Ayrıcalıklar ve itimat gibi olgular bu sermayenin
içeriğini oluşturur.
Kültürel sermaye nedir?
Kültürel sermaye bir alanda gücü elinde
bulunduranların eğitim yoluyla ailelere ve dolayısıyla
bireylere aşıladığı yapıdır.
Kültürel sermaye nasıl nesilden nesile aktarılır?
İlerleyen süreçte aileler kendi büyüklerinden
öğrendiklerini çocuklarına aktarıp, kendi geçtikleri eğitim
sürecine çocuklarını da dahil ederek bu sistemin yeniden
üretilmesini ve kültürel sermayenin (ya da başka bir
deyişle kültürün) nesilden nesile aktarılmasını sağlarlar.
Crossley’e göre Kültürel sermaye nedir?
Kültürel sermaye, eğitimsel nitelikten, uyumlu
tavır ve tarzlardan veya ilgi çeken ürün ve varlıklara
hükmedilmesinden anlaşılabilen bir formdur
Simgesel sermaye nedir?
Simgesel sermaye kısaca tüm sermaye türlerini
çeşitli oranlarda içinde barındıran ve bu şekilde belli bir
alanda söz sahibi olabilmek için geçerli hale gelen
sermaye türüdür. Gösterge değeri olan soyut bir durumdu
Simgesel sermayenin örnekleri nelerdir?
Eğitimin sonucunda alınan diplomalar simgesel
sermaye özelliği taşır. Antika eserlere sahiplik,
koleksiyonculuk vs. gibi durumlar simgesel sermayeye
ilişkin örneklerdir.
Sermaye türleri arasındaki farklılıklar nelerdir?
• Ekonomik sermaye (mal ve hizmet ürünlerini
kullanabilen araçsal nesneler ve para) gibi değerli
mal ve mülkiyeti;
• Toplumsal sermaye grup ilişkilerini,
• Sosyal ilişki ağları ve pozisyonlarını,
• Kültürel sermaye kişiler arası informal becerileri,
• Alışkanlıkları,
• Tarzları,
• Dili kullanma biçimini,
• Eğitimsel başarıları,
• Zevk ve beğenileri,
• Yaşam tarzını
• Simgesel sermaye ise diğer üç sermaye türünün
düzenlemelerini ve değişken seviyedeki yasalmeşru
durumlarının kullanımlarını içerir.
Sermaye türlerinin dağılımı neyi belirler?
Bu dört sermaye türünün dağılımı, sosyal sistemin
objektif sınıf yapısını belirler
Ekonomik kazanımlar ile kültürel sermayenin ilişkisi
nasıldır?
Ekonomik kazanımlar kimliği oluşturan unsurları
güçlenecek ve kültürel sermayenin sürekliliğini
sağlayacaktır.
Bourdieu’ye göre eğitim nedir?
Bourdieu’ye göre eğitim, sistemin egemen sınıf
lehine devamının sağlanması yolunda önemli bir etkendir.
Kültürel sermaye hangi hallerde var olur?
• Bedenselleşmiş (örneğin çocukluktan bu yana
öğrenilmiş dil ve yazma alışkanlıkları ile bedenin
kullanım tarzı) olarak,
• Nesneleşmiş (örneğin kitap, resim, sanat ve bilim
eseri gibi özel kültürel hüner gerektiren nesneler)
olarak
• Kurumsallaşmış (örneğin eğitim kurumu
aracılığıyla yaratılan eşitsizlik ve hiyerarşi)
olarak.
Bourdieu çalışmalarında farklı sınıflardaki çocukların
eğitim eşitliklerini nasıl değerlendirir?
Orta sınıf ailelerin çocuklarını okulda başarılı
olmak için gerekli olan dilsel ve kültürel becerilerden
oluşan kültürel bir sermaye ile donattıklarını belirtir.
Bourdieu çalışmalarında işçi sınıfındaki çocukların
eğitim eşitliklerini nasıl değerlendirir?
İşçi sınıfı kökenli çocukların ise bu becerileri
okulda öğrenemediklerini, bu nedenle de “tarafsız gibi
görünen okullardakideğerlendirmelerin, sosyo-kültürel
becerileri, doğal yeteneğe bağlı eşitsizliklerin sonucuymuş
gibi gösteren statü kazanma hiyerarşilerine dönüştürerek
aslında ekonomik eşitsizliği meşrulaştırdığını savunur.
Bourdieu’ya göre, orta sınıf mensupları çocuklarına
kültürel sermayeyi nasıl aktarırlar?
Bourdieu’ya göre, orta sınıf mensupları
çocuklarına aktardıkları kültürel sermaye ile içinde
bulundukları konumu (ve dolayısıyla sistemi) yeniden
üretirler.
Bireyler başarıya nasıl ulaşır?
• Bireyler başarıya ulaşmak için bazı kaynaklara
ihtiyaç duyarlar
• Bu kaynaklar o alanda hakim olan simgesel
sermayeye denk düşer.
• Bir alanda mevcut olan simgesel sermaye hakim
sınıf tarafından belirlendiği için simgesel
sermayeye sahip olabilmek adına atılan her adım
hakim sınıfın pratiklerinin de taklit edilmesini
gerektirir
• Bu yolla sistem (özelde de eğitim sistemi) hakim
sınıfın lehine yeniden üretilir.
Eğitimin rolü nasıldır?
• Aile içi eğitim aracılığıyla ailenin varılan
sistemden edinmiş olduğu habitus bireye ulaşır,
• Birey okul deneyimlerinin de temelini oluşturan
bu habitusla eğitim hayatını tamamlar.
• Ailesinden edindiği habitus ile eğitim sayesinde
öğrendiği bilgiler bireyin okul sonrası
deneyimlerini yönlendirir.
• Hayata atılan birey için çocuğuna aktaracağı bu
habitus, büyük ölçüde ailesi ve eğitim kurumu
aracılığıyla edindiği deneyimlerden oluşur
İyi eğitim almayan bireyler nasıl gelişir?
İyi eğitim alamayan veya hiç eğitim görememiş
olan bireyler hakim sınıf pratiklerine ve genel geçer
simgesel sermayeye sahip olamayacağı için ekonomik
anlamda da her zaman ikincil konumda kalacaklardır.
Bir alandaki dinamizmin temelini ne oluşturur?
O alanda hâkim olan özgül sermayeye (ya da
konumlara) sahip olma mücadelesi oluşturur.
Simgesel şiddetin özellikleri nelerdir?
Simgesel şiddet:
• Egemenlik ve boyun eğme ilişkilerinin sevgi
ilişkilerine,
• İktidarın karizmaya ya da duygusal bir hoşnutluk
yaratabilecek bir cazibeye gönüllü bir sömürü
ilişkisine dönüşmesidir.
Bourdieu toplumsal, sınıflar ar arasındaki çatışmayı
nasıl açıklar?
Bourdieu toplumsal, sınıflar ar arasındaki
çatışmayı açıklayabilmek için farklı alanlar belirler. Bu
alanlar mevkiler arası ilişkilerden oluşur ve güce göre
şekillenirler.
Sermayeler nasıl sınıflandırılır?
Sermayeler ekonomik, toplumsal, kültürel (ve
ilerleyen aşamada simgesel) olmak üzere dört farklı
başlıkta ele alınırlar.
Sermaye tiplerini açıklayınız.
• Ekonomik sermaye, ekonomik kaynaklar
anlamına gelir.
• Toplumsal sermaye, toplum içerisindeki ilişkiler
bütününü yansıtır.
• Kültürel sermaye ise eğitim yoluyla öğrenilmiş
tüm kabulleri, davranış kalıplarını, kısacası
toplumun özünü içerir.
• Simgesel sermaye; içerisinde her sermaye
türünün izlerinin görülebileceği, sahip olunan
simgesel değerler bütünüdür.
Bourdieu kavramsal çerçeveyi nasıl açıklar?
Bourdieu salt yapıyı ve salt bireyi (ya da
eyleyiciyi) ele alan ve bu yolla her iki etkenden birisini
edilgen konuma yerleştiren makro ve mikro kuramlardan
önemli bir kopuş sergiler.
Bourdieu sosyologları nasıl tanımlar?
Sosyologlar görülmesi istenmeyen gerçeklere
dikkat çeken aktivistlerdir ve bunu yapabilmenin yolu da
incelenen olgu veya nesnenin içinde bulunduğu tarihsel,
kültürel, ekonomik ve toplumsal tüm düzeylerde ele
alınmasından geçmektedir.
Bourdieu sosyologlara nasıl bir yapıyı önermektedir?
Bourdieu, sosyologlara hem yapıyı hem de
eyleyeni ihmal etmeyen ve dikotomik açıklamalardan
kaçınan, yapının inşacılığını ön plana çıkaran bir
metodolojik anlayışa sahip olmalarını önermektedir.
Bourdieu sosyolojisi nedir ?
Bourdieu sosyolojisi; toplumsal aktörlerin sürekli olarak rasyonel ve ekonomik çıkarlara göre hareket ettiklerini savunan rasyonel eylem kuramına karşı aktörlerin içkin bir pratik mantığa, sezgiye ve de bedensel yatkınlığa göre hareket ettiklerini savunan, bu bakımdan da toplumsal dünyada beden ile pratiklerin mantığına önem veren bir sosyoloji olarak bilinmektedir.
Bourdieu’nün Pratik Teorisinin Anahatları adlı çalışması kaç yılında çıkmıştır ?
1972
Pratik ve kuram arasındaki bu dönüşümlü süreç Bourdieu sosyolojisinin hangi özelliğini temsil eder ?
Pratik ve kuram arasındaki bu dönüşümlü süreç Bourdieu sosyolojisinin “düşünümsel” (reflexive) özelliğini temsil eder.
Bourdieu’nün düşünümsel sosyolojisinin en önemli özelliklerinden birisi nedir ?
Bourdieu’nün düşünümsel sosyolojisinin en önemli özelliklerinden birisi yapı ve birey arasındaki diyalektik sürece odaklanması ve bu odaklanma sürecinde araştırmacının kendisine de incelenen olayın/olgunun bir parçasıymış gibi bakmasını öğütlemesidir.
Bourdieu' nun büyük kısmı Japonya’da verdiği bir konferanstan derlenen metinin ismi nedir ?
Pratik Nedenler
Bourdieu, habitus ve alan arasındaki ilişkiyi nasıl tanımlamaktadır ?
Bourdieu, habitus ve alan arasındaki ilişkiyi ontolojik bir suç ortaklığı olarak tanımlar.
Habitus ne demektir ?
Habitus; bilinçlilik gerektirmeyen bir bilme biçiminin, planlı olmayan bir niyetliliğin/yönelmişliğin, kişinin açıkça ifade etmeden de geleceğe yönelmesini mümkün kılan dünyadaki düzenliliklere pratik hâkimiyetin bir ilkesidir.
Bourdieu' a göre alan kavramı nasıldır ?
Bourdieu toplumsal yaşamın sadece ekonomik faktörler ve sınıflar nezdinde incelenemeyeceğini, başta eğitim ve kültür olmak üzere ekonomik faktörler dışında kalan diğer faktörlerin de toplumsal yaşamda önemli bir rol oynadığını düşünür. Bu açıdan toplum analizinde ekonomik alt yapıdaki üretim ilişkileri ve sınıf kavramını kullanan Marksizmin aksine Bourdieu alan olarak adlandırdığı bu kavramı kullanır.
Alan kavramı sosyolojik çözümleme anlamında ele alındığında ne görülmektedir ?
Alan kavramı sosyolojik çözümleme anlamında ele alındığında alanın, toplumsal konumlar arasındaki bağıntıların bir bileşkesi olduğu görülür. Buradaki bağıntı nesnel olarak bireylerden bağımsız var olan gerçekliktir ve alandan alana farklılık gösterir.
Ekonomik ve sanatsal alanlar arasında ne gibi farklar bulunmaktadır ?
Ekonomik alanda duygusallıktan uzak, iş ve işe dair nitelikler önemliyken, sanat alanında ekonomik çıkarın sorgulandığı bir yapı mevcuttur ve bu durum bağıntıların bütününe bakıldığında alanlar arasında farklılıklar olduğunu gözler önüne serer.
Bourdieu "Peki alanın sınırları nasıl çizilir?" sorusuna nasıl cevap vermiştir ?
Peki alanın sınırları nasıl çizilir? Bourdieu bu soruya net bir cevap veremeyeceğini belirtir. Çünkü ona göre her alanda sınır, o alanın kendi mantığına göre belirlenir. Bu sınırlar genelde başkalarını dışlama üzerine kurulur ve yazılı belgeler ya da yasalarla belirlenmemiş soyut bir aidiyet tanımı dayatırlar.
Bourdieu’nün yazınsal alan üzerinden örneğini verdiği 3 evre nedir ?
Yeni alternatifler doğması yoluyla yeni bir alanın oluşumu ise 3 aşamada gerçekleşir. Sanatın Kuralları (2006b) eserinde Bourdieu’nün yazınsal alan üzerinden örneğini verdiği bu 3 evre sırasıyla (i) özerkliğin kazanılması (yani içinde bulunulan alanın yapısına direniş gösterilmesi), (ii) ikici yapının ortaya çıkması (yani iki cepheli bir çatışmanın doğması) ve son olarak (iii) simgesel sermayenin oluşması (yani kendine has bir sermayeyle yeni bir alanın ortaya çıkması) evreleridir.
Bourdieu alanı incelerken nelere dikkat edilebileceğine dair üç temel uğrağı nelerdir ?
Bourdieu alanı incelerken nelere dikkat edilebileceğine dair üç temel uğrak belirlemektedir. Bunlardan (i) ilki alanın konumunun iktidar alanına göre çözümlenmesi gerekliliğidir. İlgili alanın iktidar alanıyla olan ilişkisi ve onun karşısındaki konumu mutlaka hesaba katılmalıdır. (ii) İkinci uğrak alandaki eyleyicilerin ya da kurumların konumları arasındaki bağıntıların nesnel yapısının kurulması gerekliliğidir. (iii) Üçüncü olarak da eyleyicilerin habituslarının çözümlenmesi gerekliliğidir.
Bourdieu' a göre bireyin konumu nasıldır ?
Bourdieu bu noktada bireyin konumuna dair kısa bir tanımlama yapar. Buna göre birey başlı başına sosyal bilimin nesnesi değildir. Kuşkusuz birey edilgen ve var olmayan bir yanılsama da değildir çünkü alanda eyleyici konumundadır. Ancak bireylerin bakış açılarının ve konum almalarının daha iyi anlaşılabilmesi için alanın bilgisinden yola çıkmak önemli bir gerekliliktir.
Habitus kavramı Calhoun’un tanımıyla ele alındığında kimin hangi kavramıyla benzerlikler göstermektedir ?
Habitus kavramı Calhoun’un tanımıyla ele alındığında Weber’in “sosyal eylem” kavramıyla benzerlikler göstermektedir.
Habitusu gündelik yaşamdan bir örnekle açıklayınız ?
Habitusu gündelik yaşamdan bir örnekle de açıklayabiliriz. Örneğin, bir birey kendi evine, evindeki eşyalara ve odaların konumuna zaman içinde alışır ve daha sonra karanlıkta dahi kalsa tahmin ve el yordamıyla ev içinde yolunu bulabilir. Örneğin evinin karanlık koridorundan geçip tahmini bir hamleyle elini ışığı yakmak için elektrik düğmesinin üzerine ya da yakınlarına atabilir. Ancak misafir olarak ilk defa gittiği bir evde bir anda karanlıkta kalsa orada yaşayan insanların yaşamayacağı bir tedirginlik duyar. Çünkü zihninde o eve ve evin yerleşimine dair bir bilgi yoktur. Orada da rahatlıkla yolunu bulabilmesi için daha önce çok defa o eve gelmiş, o evin içyapısına dair bazı bilgileri aklının bir köşesine yazmış olması gerekirdi. İşte habitus insanın kendi evinde karanlıkta dahi yolunu bulmasını sağlayan bu bilgiler ve yatkınlıklar gibi, içinde bulunduğu toplumsal alanlarda zorluklar yaşadığında onu çözüme ulaştıran bilgiler ve yatkınlıkların tümüne verilen isimdir.
Bourdieu'nun hâkimiyet çabası sırasında elde edilmeye çalışılan sermaye tiplerini yazınız ?
Hâkimiyet çabası sırasında elde edilmeye çalışılan sermaye tiplerini (i) ekonomik, (ii) toplumsal (ya da sosyal), (iii) kültürel ve (iv) simgesel sermaye olarak tanımlar.
Ekonomik sermaye nedir ?
Ekonomik sermaye, salt ekonomik kaynakların elde bulundurulması anlamına gelir.
Bourdieu’nün ekonomik sermaye kavramı ile Marks’ın sermaye sınıfı arasındaki fark nedir ?
Bourdieu’nün ekonomik sermaye kavramı ile Marks’ın sermaye sınıfı arasındaki farka bakacak olursak Bourdieu’nün ekonomik sermaye kavramı, bireyin sahip olduğu gelir-mal-mülk ilişkisini tanımlarken Marks’ın sermaye sınıfı ekonomik açıdan üretim araçlarını elinde bulunduranları ifade etmektedir. Dolayısı ile Marx’taki sermaye sınıfının sınırları ve ölçütü kesindir.
Kültür sermaye nedir ?
Bourdieu’nün çalışmalarında çok temel bir yeri olan kültürel sermaye ise bir alanda gücü elinde bulunduranların eğitim yoluyla ailelere ve dolayısıyla bireylere aşıladığı yapıdır. Yani bir nevi “bilgi sermayesidir”.