Örgütsel Davranış Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Örgütsel yaşam açısından çatışma nasıl tanımlanabilir?

Çatışma kavramına örgütsel yaşam çerçevesinden baktığımızda kullanışlı olabilecek bir tanım şu şekilde dile getirilebilir: Bir tarafın kendi çıkarlarının bir başkası tarafından olumsuz yönde etkilendiği veya onlara karşı çıkıldığını algılaması durumuna çatışma denir (Wall, Jr. ve Callister, 1995).

Örgütlerde çatışma kavramı, günlük yaşamımızda kullandığımız kavramla hangi yönden ayrılır?

Örgütlerde çatışma kavramı, günlük yaşamımızda kullandığımız kavrama göre daha geniştir. Günlük yaşamda, çatışma dediğimizde çoğunlukla kastettiğimiz
birbirine ses yükseltme, hatta bir ‘ağız dalaşı’dır. Örgütlerde çatışma ise uyuşmazlıkları, anlaşmazlıkları, tartışmaları ve bir diğerinin istediğini elde etmesini engellemeyi kapsar.

Çatışmanın kritik iki ögesi nedir?

Çatışmanın kritik iki ögesi taraf­ların birbirine bağımlı olması ve
amaçlarının birbiriyle bağdaşmadığı algısıdır (Schmidt ve Kochan, 1972).

Çatışmanın bireyler üzerindeki olası etkileri nelerdir?

Öfke,düşmanlık,hayal kırıklığı,stres,suçluluk,düşük iş tatmini,utanç olası etkiler olarak sıralanabilir?

Çatışmanın davranışlar üzerindeki olası etkileri nelerdir? En az üç tanesini belirtiniz.

Güdülenme ve üretkenliğin azalması, tehditler, ön yargılı algılamalar

Çatışmanın kişilerarası İlişkiler üzerindeki olası etkileri nelerdir? En az üç tanesini belirtiniz.

Başkalarına karşı tavır değiştirme, güvensizlik, yanlış anlamalar

Çatışmaya ilişkin bakış açıları kaça ayrılır?

Çatışmaya ilişkin bakış açılarını yıllar itibarıyle geleneksel (klasik), davranışçı
ve etkileşimci bir şekilde sınıflandırmak mümkündür.

Çatışmaya davranışçı yaklaşımı nasıl açıklarsınız?

Bu görüş, örgütlerde çatışmanın kaçınılmaz olduğunu kabul etmektedir. Yapılması
gereken şey, çatışmayı hep vasat düzeyde tutmaktır. Ancak, bu bakış açısı çatışma yaratabilecek veya arttırabilecek koşulların neler olduğunu açıkça ortaya koymamıştır (Rahim, 2011: 10; Robbins, 1974: 13-14’ten alıntı).

İşlevsel (yapıcı) çatışma olarak da adlandırılan  bakış açısını nasıl tanımlarsınız?

1990’lardan itibaren, bu sefer de etkileşimcilerin bakış açısı hakim olmaya başlamıştır. İşlevsel (yapıcı) çatışma olarak da adlandırılan bu bakış açısı, ilk iki bakış açısından farklı olarak örgütlerde çatışmanın mutlaka olması, çatışma yönetiminin ise hem çözümlemeyi hem de teşviği içermesi gerektiğini ve çatışmayı yönetmenin tüm idarecilerin sorumluluğu olduğunu ileri sürmektedir (Rahim, 2011: 10; Robbins, 1974: 13-14’ten alıntı).

Hangi  çatışma, görev çatışması olarak da adlandırılmaktadır?

Fikir çatışması

Duygusal çatışmayı nasıl tanımlarsınız?

Bir sorunu beraberce çözmeye çalışırken etkileşim içinde bulunan iki veya daha fazla kişinin bazı veya tüm meseleler hakkında farklı duygular taşıdıklarını
fark ettiklerinde ortaya çıkan çatışma duygusal çatışma olarak tanımlanmaktadır
(Rahim, 2011: 19; Guetzkow ve Gyr, 1954’ten alıntı)

Süreç Çatışmasını nasıl tanımlarsınız?

Süreç çatışması, farklı görevlerin nasıl yürütüleceği, hangi işlerden kimlerin sorumluğu olacağı (hatta kimlere yetki devredileceği) ve kaynakların nasıl dağıtılacağı hakkındaki anlaşmazlıkları anlatmaktadır (Jehn ve Mannix, 2001).

Birey, grup veya örgütlerin varmak istedikleri nokta veya
elde etmeyi arzuladıkları çıktı üzerinde uyum içinde olmadıklarını algıladıkları
zaman ortaya çıkan çatışma hangi tür çatışmadır?

Amaç Çatışması.

Hangi çatışma türü  çatışan taraf­lar kendi hayal kırıklıklarını
veya düşmanlıklarını, aslında çatışmanın tarafı olmayan birilerine yönelttikleri
zaman ortaya çıkan çatışma türü yanlış adrese yöneltilen çatışma olarak adlandırılmaktadır?

Yanlış Adrese Yöneltilen Çatışma.

Örgütler arası çatışmayı nasıl örneklersiniz?

Verdiği siparişlerin teslim tarihleri üzerinde sıklıkla tedarikçisiyle çatışan bir
imalat işletmesi buna örnek verilebilir.

Örgüt-içi çatışma kaça ayrılır? 

Örgüt-içi çatışma, kendi içinde dörde ayrılmaktadır: İç-çatışma, kişiler arası çatışma, grup-içi çatışma, gruplar arası çatışma.

Çatışma sürecinin aşamaları nelerdir?

Çatışma süreci, çatışmanın kaynaklarından başlayıp çatışmanın algılanmasına ve
dışavurulmasına doğru giden, son olarak da sonuçlarını gösteren bir model (Pondy,1967; Thomas, 1992) aracılığıyla ele alınmalıdır.

Örgütsel çatışmanın nedenleri nelerdir?

Örgütsel çatışmanın nedenleri örgüt yapısı ile ilgili faktörler, iletişim
faktörleri, bilişsel faktörler, bireysel özellikler, taraflar arasındaki ilişkinin geçmişi
şeklinde sınıflandırılabilir.

Taraf­ları çatışmaya götürebilecek yapısal faktörler nelerdir?

Taraf­ları çatışmaya götürebilecek yapısal faktörler arasında artan uzmanlaşma,
taraf­lar arasında karşılıklı bağımlılık, fiziksel ortam ve merkeziyetçiliğe karşı
merkezkaççılık vardır.

Çatışmaya neden olabilecek bilişsel faktörler nelerdir?

Çatışmaya neden olabilecek bilişsel faktörler; farklı beklentilere sahip olunması ve diğer tarafın nasıl algılandığıdır.

Çatışmaların büyümesi olasılığını arttıran  faktörler nelerdir?

Çatışmaların büyümesi olasılığını arttıran birtakım faktörler vardır (Fisher, 1990; Pruitt ve Rubin, 1986; Morrill ve Thomas, 1992). Bunlar;
• Taraf­lar arasındaki kültürel farklılıklar,
• Taraf­lar arasında geçmişte husumet olması,
• Taraf­larda özgüven eksikliğinin olması,
• Taraf­lar arasındaki statü farklılıklarının belirsiz olması (Şahin ve Örselli,
2010),
• Taraf­ların birbiriyle güçlü bağlarının olması,
• Taraf­ların birbirleriyle özdeşleşememeleri,
• Bir veya her iki tarafın da diğer tarafı yenmek için çatışmayı tırmandırmayı
amaçlamaları şeklinde sıralanabilir.

İki tarafın çatışma sonunda istediğini elde edip etmediğini özetleyen  durumlar nelerdir?

İki tarafın çatışma sonunda istediğini elde edip etmediğini özetleyen bu durumlar kaybet-kaybet, kazan-kaybet, kaybet-kazan, taviz ve kazan-kazan olarak nitelendirilmektedir

Bir çatışmayı yönetmek için ilk üç aşama nedir?

Çatışmanın analizini yapma, Uygun çatışma-yönetimi tepkisini verme ve  Uygun çatışma çözümleme taktiklerini seçme ilk üç aşamadır.

Örgütsel yaşam çerçevesinden bakıldığında çatışma ne anlama gelmektedir?

Bir tarafın kendi çıkarlarının bir başkası tarafından olumsuz yönde etkilendiği veya onlara karşı çıkıldığını algılaması durumuna çatışma denir.

Tarafları çatışmaya götürebilecek yapısal faktörler nelerdir?

Örgütsel yapının çatışmaya neden olabilecek faktörleri artan uzmanlaşma, taraflar arası karşılıklı bağımlılık, fiziksel ortam (uzaklık-yakınlık), merkeziyetçilik-merkez kaççılıktır.

Merkeziyetçilik ne anlama gelmektedir?

Merkeziyetçilik, örgütteki tüm birimler için kararların tepe yöneticisi veya en üst düzey yönetim tarafından alınması, özetle yetkinin yukarıda toplanması demektir.

Çatışmaya verilebilecek beş olası tepki hangileridir?

Hükmetme, boyun eğme, kaçınma, taviz verme ve tümleştirme (iş birliği yapma)'dir.

Çatışmayı yönetmek için izlenmesi gereken süreç hangi basamaklardan oluşmaktadır?

Çatışmayı yönetmek için izlenmesi gereken süreç; çatışmanın bir analizinin yapılması, uygun çatışma yönetimi tepkisinin verilmesi, uygun çatışma çözümleme taktiklerinin seçilmesi, çözümleme tekniğinin uygulanması ve gelişmelerin takip edilmesi şeklinde sıralanan basamakları içermektedir.

Büyümüş bir çatışmanın özellikleri nelerdir?

Büyümüş çatışmanın birtakım özellikleri vardır. Taktikler sertleşir, meselelerin sayısı artar. Ayrıca, taraf­lar çatışmaya kendilerini daha fazla kaptırırlar. Zamanla da amaçları kendileri için olumlu birtakım sonuçlar elde etmekten çıkıp diğer tarafa zarar vermeye dönüşür.

Çatışmaya sebep olabilecek bilişsel faktörler nelerdir?

Çatışmaya neden olabilecek bilişsel faktörler; farklı beklentilere sahip olunması ve diğer tarafın nasıl algılandığıdır.

Çatışma örgütlerde hangi tür sonuçlar doğurmaktadır?

Çatışma sonucunun, her iki tarafı, istediğini elde etme itibarıyla ne kadar tatmin ettiği, beş farklı olası durum ile ele alınmaktadır.
İki tarafın çatışma sonunda istediğini elde edip etmediğini özetleyen bu durumlar; kaybet-kaybet, kazan-kaybet, kaybet-kazan, taviz ve kazan-kazan olarak nitelendirilmektedir.

Örgüt içi çatışma türleri nelerdir?

Örgüt-içi çatışma, kendi içinde dörde ayrılmaktadır: İç-çatışma, kişiler arası çatışma, grup-içi çatışma, gruplar arası çatışma.

Çatışma tarzlarından biri olan hükmetmenin en belirgin özelliği nedir?

Bu tarz, belli bir tarafın sadece kendi isteğini gözettiği, karşı tarafa pek de duyarlı olmadığı bir tarzdır.

Çatışmaların büyümesi olasılığını artıran faktörler nelerdir?

• Taraf­lar arasındaki kültürel farklılıklar,
• Taraf­lar arasında geçmişte husumet olması,
• Taraf­larda özgüven eksikliğinin olması,
• Taraf­lar arasındaki statü farklılıklarının belirsiz olması
• Taraf­ların birbiriyle güçlü bağlarının olması,
• Taraf­ların birbirleriyle özdeşleşememeleri,
• Bir veya her iki tarafın da diğer tarafı yenmek için çatışmayı tırmandırmayı amaçlamaları şeklinde sıralanabilir.

Çatışmaya neden olabilecek bireysel faktörler nelerdir?

Çatışmaya yol açabilecek bireysel özellikler; kişilik faktörleri, farklı değerler ve farklı amaçlardır.

Çatışmaya neden olabilecek ilişki faktörleri nelerdir?

Taraf­lar arasında önceden bir ilişkinin olması hâlinde bu ilişkinin nasıl olduğu da gelecekte aralarında bir çatışmanın çıkması olasılığı ile çıkan çatışmanın niteliği konusunda bize bir şeyler söyleyebilmektedir. Geçmiş performans ile önceki etkileşimler iki önemli ilişki faktörü olarak ele alınabilir.

Çatışma tarzlarından biri olan boyun eğmenin en belirgin özelliği nedir?

Bu tarzda, karşı tarafın isteğini kendi isteğinin önünde görme, bir başka deyişle, karşı tarafı yatıştırmaya yönelme söz konusudur.

Çatışma her iki tarafının da sonuçlarından memnun olmadığı çatışma sonucu hangisidir?

Kaybet- kaybet: Çatışmanın böyle bir çıktısının olması hâlinde hiçbir taraf başlangıçta istediğini elde edememiş durumdadır.

Çatışma türünün belirlenmesinde dikkat edilecek hususlar nelerdir?

(a) Çatışma belli bir türdenmiş görüntüsü veriyor olabilir, ancak çatışmanın nasıl başladığı hakkında bilgi toplayarak çatışmanın  kökenine ve daha doğru bir tanımlamasına gitmek mümkün olabilecektir. (b) Ayrıca, çatışma birkaç farklı başlık altında sınıflandırılabilir. Çatışma türünün belirlenmesi büyük ölçüde çatışmanın nedeninin de belirlenmesi demektir. Çatışmanın nedenini belirlemek çözmeyi kolaylaştıracaktır, çünkü çözüm teknikleri her koşulda aynı düzeyde etkili olamamaktadır.

Beraberce oluşturulmuş normlara uyulduğunu vurgulamak, hangi çatışma yönetimi taktiği olarak kabul edilmektedir?

Beraberce oluşturulmuş normlara uyulduğunu vurgulamak, Kazan-Kazan durumu taktiklerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Karşı tarafa, onun meselelerinin sizin için de önemli olduğunu göstermek hangi çatışma yönetimi taktiğinin bir özelliğidir.

Karşı tarafa, onun meselelerinin sizin için de önemli olduğunu gösterme, çatışma yönetimi taktiği olarak kazan-kazan taktiğinin bir özelliğidir.

Bir çatışma tarzı olarak kaçınmanın en belirgin özelliği nedir?

Bu tür bir tarzda belli bir taraf ne kendi isteklerini önemsemektedir ne de karşı tarafınkileri. Dolayısıyla, ne işbirliğine girer ne de kendi isteklerini karşı tarafa bildirir. Böylesi kayıtsızlık içeren bir tarz, birçok nedenden ötürü ortaya çıkabilmektedir.