Örgütsel Davranış Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

İnsanların duygularını nasıl ve ne zaman ifade etmelerinde önemliolan faktör nedir ?

Kültür insanların duygularını nasıl ve ne zaman ifade etmelerinde önemlibir faktördür. İnsanlar dünyanın her tarafında duygularını benzer bir biçim­ de ifade etmelerine rağmen, gayriresmî standartlar bir ölçüde bu davranış­ ları etkileyebilir. Bu beklentiler, kuralların sergilenişi veya gösterimi olarak yansımaktadır (display rules). Burada kültürel sorunlara uygun bir biçimde duyguların ifadesi veya sergilenmesi söz konusudur.

İşyerinde yaygın olan bir diğer duygu kategorisi olan memnuniyet duygusunun bizde yarattığı etkiler nelerdir ?

İşyerinde yaygın olan bir diğer duygu kategorisi memnuniyet ve haz duygusudur. Memnuniyet her şeyin en iyi biçimde gittiğini ifade eden olumlu bir duygumuz­ dur. Haz ise bir duygunun doyumu sağlandığında veya bir hedefe ulaşıldığında duyulan histir. (Morgan, 1981) Yaptığımız bir işi başarı ile tamamlamak, yöneti­ cilerimizden olumlu birkaç söz duymak bizi mutlu eder. Bu mutluluk bireyin tüm yaşamını etkiler ve beraberinde evine ve ailesine de yansır. Yaşamımız boyunca elemden kaçar, mutluluğa ulaşmaya çalışırız.

Bireyin kendisinin dışında olan veya bundan kaynaklanan duygu­larına ne ad verilir ?

Sosyal duygular bireyin kendisinin dışında olan veya bundan kaynaklanan duygu­ lardır. Örneğin; acıma, kıskançlık, merhamet, küçümsemek duygularında olduğu gibi. Bir kişi yaptığı işi kendinden daha iyi yapan birine kıskançlık veya imrenme duyguları duyarken kaza geçirmiş bir arkadaşına acıma ve üzüntü duyar. Bunların hepsi bir iş ortamında karşılaşabileceğimiz duygulardır. Bir diğer deyimle dışa­ rıda olan bir kişiye karşı sahip olduğumuz duygular veya hissettiklerimiz sosyal duyguları ifade eder.

Duygularımız çalışma yaşamıyla ilgili üç konu ile doğrudan ilişkilidir. Bunlar nelerdir ?

Duygularımız çalışma yaşamıyla ilgili üç konu ile doğrudan ilişkilidir. Bunlar;• Duygusal Uyumsuzluk,
• Duygusal Zekâ ve
• İş Performansıdır.

Duygusal zekâ yaşamın duygusal yönleriyle ilgili olan becerilerin bütünleşik bir kümesidir. Bu kavram hangi yazarın 1995 yılında yayınladığı “Duygusal Zekâ,Neden IQ’dan Önemlidir” adlı kitabıyla kamuoyunda yayılmıştır ?

Daniel Goleman

Yüksek duygusal zekâya sahip olan insanların 4 temel özelliği vardır. Bunlar nelerdir ?

Bireyin kendi duygularını düzenleme yeteneği

Başkalarının duygularını izleme yeteneği

Motive etmek

Bilim adamları mod kavramını ne şekilde tanımlar ?

Bilim adamları, mod kavramını günlük yaşantımızın temelini oluşturan, nispeten daha yumuşak bir duygu çeşidi olarak tanımlamaktadırlar. Duyguları­ mızı hemen algılarken, mod’lar daha ince ve gizli olan duygularımızdır ve teşhis edilmesi çok zordur.

Kızgınlık kontrolünde neler yapılabilir ?

Tu­tum nedir ?

Tu­tum,engenişanlamdabirbireyinbelirlibirobjeyeveyabirkimseyekarşızi­ hinsel açıdan hazır oluş durumu veya belirli bir biçimdeki vaziyet alışıdır. Bir baş­ ka deyimle, bireylerin belirli objelere karşı yaşadığı deneyimler sonucu düzenli tavır alışları ve davranış biçimleridir.

Tutumlara ilişkin duygusal, bilişsel ve davranışsal olmak üzere üç temel bileşenin varlığından söz edilmektedir.

Algılarımız ve tutumlarımız arasındaki ilişkiyi oluşturan bileşen hangisidir ?

Algılarımız ve tutumlarımız arasındaki ilişkiyi bilişsel bi­ leşen oluşturur. Bilişsel bileşen, bireyin tutum nesnesi hakkındaki inanç­ larından oluşur. Eğer bir şeye ilişkin olumsuz bir tutumunuz varsa, o şey hakkında olumsuz inanç veya inançlarımız da vardır.

İş tatmini nedir ?

İş tatmini bireyin bir işi yaparken duyduğu ona zevk veren bir duygu olarak tanımlanır . İş tatmini bireyin işini olumlu ve ona zevk veren bir duygu olarak değerlendirmesinin bir sonucudur. En kısa biçimde iş tat­ mini yaptığımız iş hakkında hissettiklerimizdir.

Değer kuramı nedir ?

Değer kuramı çalışanların yaptıkları işin ücret, danışmanlık, iş arkadaş­ ları, terfi ve işin kendisi gibi değer verdikleri faktörler konusundaki iş tatmini al­ gılamalarının bir sonucudur.

İş tatmininin yüksek oluşu neleri etkiler ?

İş tatmininin yüksek oluşu, işi bırakma etkinliğini olumsuz yönde etkiler. Öte yandan iş tatminsizliğinin yüksek oluşu, işi bırakma davranışlarını arttırır. Kadınlar üzerinde yapılan bir çalışmada 18­25 yaş arasındaki çalışanlarda iş tatminsizliğinin varlığı işi bırakma veya sürdürmede önemli bir et­ ken olarak bulunmuştur. Öte yandan iş yerinde çalışma süresinin uzunluğu arttıkça yani uzun yıllar aynı iş yerinde çalışıldıkça işten ayrılma davranışı azalmaktadır.

• Kaçış (Ayrılma): Örgütü terk etme biçimindeki davranış şeklidir. Bu işten istifa etmek veya yeni bir iş aramak şeklinde olabilir.

• Sesini Yükseltme: Mevcut şartları düzeltmeye yönelik aktif ve yapıcı bir davranış biçimidir. İşdeki mevcut durumu iyileştirmeye yönelik tavsiyeler, amirlerle sorunları tartışma ve bazı sendikal faaliyetler içine girme bu grup davranışlara örnek oluşturur.

• Bağlılık: Pasif ancak optimist bir şekilde şartların iyileşeceğini umarak bek­lemek şeklindeki davranışlardır. Bunlar kronik devamsızlıklar, geç kalmalar, düşük verim ve yüksek hata oranları şeklinde ortaya çıkabilir (Robbins, 1996).

• Kayıtsızlık: Pasif olarak şartların daha da kötüleşmesine izin verme şeklin­ deki davranışlardır. Geç kalmalar, düşük verim ve yüksek hata oranları gibi.

Yöneticiler, işgören­ lerin iş tatminleri ile ilgili olarak üç nedenle konuya yaklaşırlar. Bunlar nelerdir ?

Yöneticiler, işgören­ lerin iş tatminleri ile ilgili olarak üç nedenle konuya yaklaşırlar. Birincisi, tatminsiz çalışan işden kaçar ve mümkün olduğunca işden ayrılmanın, başka bir işe geçme­ nin yollarını arar. Bu da örgüte büyük zarar verir. İkincisi, iş tatmini yüksek olan birey daha sağlıklıdır ve daha uzun yaşar. Üçüncüsü, iş tatmini yüksek olan birey bu mutluluğunu iş dışına da taşır ve yansıtır.