aofsoru.com

İnsan Davranışı Ve Sosyal Çevre 1 Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Doğum Öncesi Dönem

1. Soru

Doğum öncesi dönem hangi aralığı kapsamaktadır?

Cevap

İnsan gelişim basamaklarından ilki doğum öncesi
dönemdir. Bu dönem gebelik ile başlayan ve doğuma
kadar devam eden süreçtir.


2. Soru

Sosyal hizmetin doğum öncesindeki temel beklentisi
nedir?

Cevap

Anne, baba ve bebeğin sağlığı ve iyilik hâli
sosyal hizmetin doğum öncesi dönemde ilgilendiği anahtar
noktalardır.


3. Soru

Döllenme için en uygun aralık ne zamandır?

Cevap

Döllenme için en uygun aralık yumurtlama
döneminden üç gün öncesi ile yumurtlama döneminden
sonraki gündür. Çünkü sperm ve yumurta sınırlı bir zaman
için canlı kalabilirler.


4. Soru

Zigot nedir?

Cevap

Döllenmiş yumurtaya zigot denir.


5. Soru

Doğum öncesi dönemin aşamaları nelerdir?

Cevap

Doğum öncesi gelişim 3 aşamaya ayrılır. Bunlar,
• Germinal,
• Embriyonik ve
• Fetal dönem olarak adlandırılırlar.


6. Soru

Germinal aşaması nedir?

Cevap

Germinal dönem, döllenme gerçekleştikten
sonraki 2 haftayı kapsar. Bu dönemde zigot oluşur.


8. Soru

Embriyonik aşama nedir?

Cevap

Embriyonik dönem, doğum öncesi gelişimin
ikinci basamağıdır ve 2 ile 8 haftalık bir süreye sahiptir.
Bu dönemde hücrelerin bölünmesi artmıştır ve organlar
görünür olmaya başlar. Bölünmüş hücreler yığınına artık
embriyo denilmektedir.


9. Soru

Fetal aşama nedir?

Cevap

Fetal dönem, döllenmeden sonraki ikinci aydan
başlar ve yaklaşık olarak yedinci aya kadar devam eder.
Kollar, bacaklar ve eller oluşmaya başlar ve hareket
etmeye başlar. Kıkırdak dokunun yerini artık kemikler
almaya başlar. Bu dönemde artık bebeğe fetüs
denilmektedir. Fetüsün hareketlerinin anne tarafından ilk
kez hissedilmesi bu döneme rastlar.


10. Soru

Düşük nedir?

Cevap

Düşük, gebelik sırasında gelişen organizmanın
rahim dışında yaşayabilecek kadar gelişemediğinde
gebeliğin sonlanmasıdır.


11. Soru

Kürtaj nedir?

Cevap

Gebeliğin bilinçli olarak sonlandırılması ise
kürtaj olarak adlandırılır. Kürtaj konusu tıbbi, psikolojik,
sosyal, yasal ve manevi boyutları olan oldukça karmaşık
bir konudur. Kürtaj tıbbi nedenlerle gerçekleşebilir.
Gebelik, annenin sağlığını tehdit ediyor olabilir veya
gelişen fetüste bazı ciddi sorunlar olabilir.


12. Soru

Doğum öncesi dönem sosyal hizmet açısından neden
önemlidir?

Cevap

Doğum öncesi faktörleri tanımak ve doğum
öncesi gelişime ve ebeveynlerin sağlığına nasıl etki
ettiğini bilmek oldukça önemlidir. Bu şekilde sosyal
hizmet uzmanları müracaatçılarına daha etkili yardımcı
olabilir ve sağlıklı yönlendirmeler yapabilirler.


13. Soru

Fetüsün beslenmesi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Anne karnında gelişmekte olan fetüs, beslenmek
için tamamen anneye bağımlıdır. Bu nedenle annenin
sağlıklı beslenmesi önem taşımaktadır. Ne kadar kalori
alındığı, vitamin, mineral ve protein alımı, dengeli
beslenmek önemli kriterlerdendir.


14. Soru

Olumsuz beslenme koşullarının bebeğe etkisi nedir?

Cevap

Annenin çok zayıf olması veya çok kilolu
olmasının getirdiği bazı sorunlar vardır. Zayıf olmak
düşük doğum ağırlığına, motor beceri geriliğine ve bebek
ölümüne yol açabilirken aşırı kilo, fetüs ölümü, ölü doğum
veya bebekte sinir sistemi rahatsızlıklarına neden olabilir.


15. Soru

İlaç kullanımının fetüs üzerinde etkisi nedir?

Cevap

Bazı ilaçların, uyuşturucu maddelerin, sigaranın
ve alkol kullanımının gelişmekte olan fetüs üzerinde
olumsuz etkileri vardır. Her ilaç, gelişim sürecine olumsuz
etki etmese de gebelik boyunca zorunlu hâllerde ilaç
kullanımı doktor kon rolünde olmalı ve gebelikteki etkileri
üzerine araştırmaları yapılmış ilaçlar olmalıdır.


16. Soru

Uyuşturucu madde kullanımın fetüs üzerindeki etkisi
nasıl açıklanabilir?

Cevap

Uyuşturucu maddeler, sigara ve alkol fetüsün
gelişimine etki eder. Araştırmalar gebelik sürecinde
uyuşturucu madde kullanan veya sigara içen annelerin
çocuklarında düşük bilişsel gelişim, zayıf dil gelişimi ve
düşük doğum kiloları gibi sorunların ortaya çık tığını
göstermektedir.


17. Soru

Fetal alkol sendromu nedir?

Cevap

Gebelik döneminde yoğun alkol kullanan
annelerin çocuklarında ise Fetal Alkol Sendromu denilen
bir rahatsızlık görülebilir. Bu rahatsız bebeğin yüzünde
deformasyon, uzuvlar ve kalpte anomaliler olarak kendini
gösterir. Bu rahatsızlığa sahip olarak doğan çocuklarda
zekâ geriliği de görülebilir.


18. Soru

Doğum öncesi dönemde yaş faktörü nasıl açıklanabilir?

Cevap

Doğum öncesi dönem açısından annenin yaşı da
önemli faktörlerdendir. Fetüsün sağlıklı gelişimi ve annenin
sağlıklı olabilmesi bir miktar annenin yaşına da bağlıdır.


19. Soru

Stresin doğum öncesi dönemdeki etkileri nelerdir?

Cevap

Gebe bir kadın yoğun korku, endişe, stres veya
diğer duyguları yaşarsa psikolojik birtakım sorunlar ortaya çıkabilir ve bu durum solunum yolu düzensizlikleri ile
hormonsal artışlara neden olabilir.


20. Soru

Doğum öncesi dönemde annenin geçirdiği
hastalıkların bebeğe olan etkisi nedir?

Cevap

Frengi, herpes (uçuk), AIDS gibi cinsel yolla
bulaşan hastalıklar fetüs gelişimini etkileyerek organların
zarar görmesine, merkezî sinir sistemi sorunlarına, ölüme
veya beyin zararına neden olabilir.


21. Soru

Çevresel tehlikeler ya da toksinlerin doğum öncesi
etkileri nelerdir?

Cevap

Radyasyon, çeşitli kimyasallar, atıklar ve diğer
çevresel tehlikeler sanayileşmiş toplumlarda anne ve fetüs
sağlığına karşı risk üretmektedir. Radyasyona maruz
kalındığında fetüste genetik mutasyonlar (değişim) ve
kromozomlarda anormallikler ortaya çıkabilir.


22. Soru

Kan uyuşmazlığı nedir?

Cevap

Fetüs gelişimini riske sokan Rh faktörü olarak
bilenen kandaki protein oranlarıdır. Gebelik durumunda
Rh uyumsuzluğu için anne ve baba kontrol edilerek önlem
alınmalıdır.


23. Soru

İnfertilite (kısırlık) nedir?

Cevap

İnfertilite (kısırlık), bir sene korunmasız cinsel
ilişki yaşandıktan sonra gebelik oluşmaması olarak
tanımlanır.


24. Soru

İnfertilitenin nedenleri nelerdir?

Cevap

İnfertilite kadında ve erkekte ya da ikisinde
birden görülebilir. Enfeksiyon, yaralanmalar, yaş ve diğer
organik nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir.


25. Soru

Kadınlarda kısırlık nedenleri neler olabilmektedir?

Cevap

Kadınlarda genel olarak infertilite yumurtlama ile
ilgili sıkıntılardan kaynaklanır. Buna ek olarak fallop
tüplerinin herhangi bir iltihap, doku yaralanmaları, bazı
cinsel yolla bulaşan hastalıklar, tümör ve doğuştan gelen
kusurlara bağlı olarak tıkanması da önemli bir infertilite
nedenidir.


26. Soru

Erkeklerde kısırlık nedenleri nelerdir?

Cevap

Erkeklerde ise infertilite genel olarak düşük
sperm sayısı ve düşük sperm hareketliliğinden
kaynaklanır.
Erkekte sperm sayısı ve kalitesini etkileyen faktörler yaş,
çevresel toksinlere maruz kalma, alkol, uyuşturucu,
sigara, bazı ilaçların kullanımı, tıbbi problemler ve
önceden geçirilmiş hastalıklar olabilir.


27. Soru

İnfertilite tedavisinde denenebilecek yöntemler
nelerdir?

Cevap

İnfertilite tedavisinde;
• Cerrahi işlemler,
• Doğurganlığı destekleyici ilaç tedavisi,
• Evlat edinme/koruyucu ailelik,
• Tüp bebek tedavisi,
• Yapay döllenme,
• Taşıyıcı annelik gibi tedaviler denenebilmektedir.


28. Soru

İnfertilitede cerrahi tedavi nedir?

Cevap

Kadınlar için tıkalı fallop tüplerinin açılması,
endometriyozi (rahim içi oluşan küçük kütleler) olan
hastaların rahim içine müdahale işlemleri buna örnek
erkeklerde ise testislerdeki genişleyen damarların
onarılması cerrahi tedavi yöntemi olarak gösterilebilir.


29. Soru

Doğurganlığı destekleyici ilaç tedavisi nedir?

Cevap

Yumurtlama sorunu yaşayan kadınlar bazı ilaçlar
kullanarak tedavi edilebilir.


30. Soru

Evlat edinme/Koruyucu Ailelik durumu nasıl
açıklanabilir?

Cevap

Çiftler bazen tıbbi yöntemleri denedikten sonra
hâlâ çocuk sahibi olamadığında evlat edinme veya
koruyucu aile olmaya karar verebilirler.


31. Soru

Tüp bebek tedavisi nasıl açıklanabilir?

Cevap

İnfertilite tedavisinde kullanılan yöntemlerden
biri tüp bebek yöntemi, kadından alınan yumurtalar ve
erkekten alınan sperm laboratuvar ortamında döllenir ve
belirli bir gelişim aşamasına geldikten sonra kadının
rahmine yerleştirilmesi uygulamasıdır.


32. Soru

Yapay döllenme nedir?

Cevap

Erkeğin sperminin doğrudan kadının rahminin
içine aktarılması işlemi yapay döllenmedir.


33. Soru

Taşıyıcı annelik uygulaması nasıl açıklanabilir?

Cevap

Kadın ve erkekten alınan sperm ve yumurta
döllenerek sağlıklı bir başka kadının rahmine
yerleştirilmesi olan taşıyıcı annelik ülkemizde yasal bir
tedavi değildir.


34. Soru

İnfertilitenin psikolojik etkileri nelerdir?

Cevap

Çocuk sahibi olmak psikolojik ve biyolojik bir
ihtiyaçtır. Genel olarak çiftlerin çocuk sahibi olması
sosyal ve kültürel olarak yaygın bir inanıştır. Bu nedenle
de çocuk sahibi olmak konusunda sorunlar yaşayan
çiftlerin baskıyla karşı karşıya kalması kaçınılmaz
olmaktadır.


35. Soru

İnfertilite tanısı almış bireylerde görülebilecek
psikolojik sorunlar nelerdir?

Cevap

İnfertilite tanısı almış olan çiftlerde suçluluk
duyma, hayal kırıklığı, psikolojik rahatsızlıklar, boşanma
korkusu ve stres gibi sorunlar ortaya çıkabilir.


36. Soru

Bireylerin infertiliteye karşı sergiledikleri tepkiler
nelerdir?

Cevap

İnfertilite tanısı konulan bireylerde;
• Şok ve inanmama,
• Yadsıma,
• Anksiyete,
• Öfke,
• Kontrol kaybı,
• Yalnızlık ve yabancılaşma,
• Suçluluk,
• Depresyon ve
• Çözülme tepkileri görülmektedir.


37. Soru

Şok evresi nedir?

Cevap

Şok, ilk verilen tepkidir. Çift, konulan tanıya
inanmakta zorluk çeker.


38. Soru

Yadsıma evresi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Çift kendilerine konan infertilite tanısını inkâr
eder. Hâlâ devam eden bir inanmama davranışı söz
konusudur.


39. Soru

Anksiyete evresi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Anksiyete, eşlerden biri veya her ikisi birden terk
edilme, boşanma, eşinin sevgisini kaybetme, kendini eksik
hissetme, öz güven kaybı ve erkekliğini/kadınlığını
yetersiz görme gibi duygusal tepkiler gösterebilirler. Bu
durum anksiyete yol açar.


41. Soru

Öfke/kızgınlık evresi nedir?

Cevap

Çift haksızlığa uğramış gibi hisseder. Neden
kendilerinin başına böyle bir şey geldiğini düşünmeye
başlar. Nedenlerin aranmasında geçmişte yaşanan
sıkıntılar, kürtajlar veya cinsel ilişkiler üzerine odaklanma
başlayabilir.


42. Soru

Kontrol kaybı aşaması nedir?

Cevap

Kontrol Kaybı, çiftler, hayatlarının kontrolünün
kendi ellerinde olmadığı hissine kapılabilirler. İnfertilite
tanısı için doğru olan bu düşünce, eğer hayatın her alanına
yansımaya başlarsa sorun hâline gelebilir.


43. Soru

Yalnızlık ve yabancılaşma nasıl açıklanabilir?

Cevap

Çiftler, sosyal çevrelerinden gelen infertilite
tanısı ile ilgili özellikle duyarlı olmayan yorumlar ve
konuşmalardan dolayı kendilerini yalnız hissedebilirler ve
bunun sonucunda kendilerini sosyal veya ailevi
ortamlarından soyutlama davranışında bulunabilirler.


44. Soru

Suçluluk aşaması nasıl açıklanabilir?

Cevap

Suçluluk, çiftler kendilerini eşlerine ve ailelerine
karşı sorumlu hissederek onları bir torun veya çocuk
sahibi olmaktan mahrum bıraktığını düşünebilir, suçluluk
duygusu hissedebilir.


45. Soru

Depresyon aşaması nasıl açıklanabilir?

Cevap

Psikolojik olarak sıkıntılı bir dönemden geçmekte
olan infertil çiftlerde depresyon görülebil depresyon için
ayrıca tedavi görülmesi veya destek alınması ihtiyacı
doğabilir.


46. Soru

Çözülme evresi nedir?

Cevap

Çift, artık infertilite tanısını kabullenir ve doğal
yollardan çocuk sahibi olamayacağının farkına varır. Bu
noktadan sonra çifti ise daha ciddi kararlar beklemektedir.


47. Soru

İnfertilitenin psikolojik etkileri cinsiyete göre nasıl
değişmektedir?

Cevap

İnfertilite hem erkek hem kadından kaynaklı
olabilir. Fakat kültürel, toplumsal ve sosyal etmenle ve
inanışlar nedeniyle birçok toplumda infertilite kadınları
daha fazla etkilemektedir.


48. Soru

Sosyal hizmet uzmanının infertilite olan kişilerde
yapması gerekenler nelerdir?

Cevap

Sosyal hizmet uzmanlarının doğurganlık, üreme
sağlığı ve infertilite hakkında bilimsel bilgiye sahip olması
ve bunu müracaatçıları ile paylaşması gerekir. Ayrıca
sosyal hizmet uzmanı, infertilitenin çiftleri psikolojik ve
sosyal olarak nasıl etkileyeceğine dair de bilgiye sahip
olmalıdır.


49. Soru

Gebelik döneminde kadınlarda görülebilecek ruhsal
değişiklikler nelerdir?

Cevap

Kadınların gebelik döneminde kendilerini
endişeli hissetmeleri sık görülen bir durumdur. Bu
endişeler bazı durumlarda ruh sağlığı sorunlarının
gelişmesine neden olabilir.


50. Soru

Gebelik dönemi ruh sağlığı sorunların nedenleri
nelerdir?

Cevap

Gebelik dönemi ruh sağlığı sorunların nedenleri;
• Önceden geçirilmiş olan ruh sağlığı
rahatsızlıkları,
• Bu rahatsızlıklara yönelik görülen tedavi,
• Kadının sosyal çevresinde yaşanmış güncel stres
yaratabilecek olaylar,
• Gebelik hakkında kadının ne hissettiği olarak
sıralanabilmektedir.


51. Soru

Kadınların gebeliğe dair hisleri nelere göre
değişebilir?

Cevap

Kadının gebelik, konusunda ne hissettiği
gebeliğin planlı veya plansız olmasına göre de
değiştirebilmektedir. Plansız gebelik genel olarak endişe,
korku veya telaş yaratabilir.


52. Soru

Gebelik döneminde sosyal hizmet uzmanlarının
yürütebileceği çalışmalar nelerdir?

Cevap

Gebelik döneminde sosyal hizmet uzman stresi
azaltma, başa çıkma mekanizmalarının geliştirilmesi,
güçlendirme, çift terapisi, sosyoekonomik destek sağlama,
sosyal destek sistemlerini harekete geçirme ve toplum
kaynaklarını harekete geçirme gibi mesleki çalışmalar
yürütebilir.


53. Soru

Gebelikte ruhsal sorunlara ilaç tedavisi nasıl
olmalıdır?

Cevap

Gebelik döneminde ruhsal sorunlar yaşayan
kadınlar için ilaç tedavisi tercih edilmese de doktorların
kontrolünde zararı olmayan ilaç tedavileri de
uygulanabilir.


54. Soru

Gebelikte çift görüşmesinin faydası ne olabilir?

Cevap

Gebelik döneminde eş veya ailesi ile sorunlar
yaşayan kadınlar için de destekleyici hizmetler
sunabilecek olan sosyal hizmet uzmanları, çift görüşmeleri
yaparak çiftin gebelik süreci hakkında bilgilenmesini, birbirlerine destek olmasını ve sorunlarla nasıl başa
çıkacaklarını öğrenmesi için çalışmalar yürütebilir. 


55. Soru

Bağlanma nedir?

Cevap

Bağlanma, anne veya bakım veren ile bebek
arasında kurulan karşılıklı duygusal etkileşimdir. Bu
etkileşimde hem anne veya bakım veren hem de aktif birer
katılımcıdır.


56. Soru

Bebeğin anneye bağlanmasının nedeni ne olabilir?

Cevap

Bebek, fiziksel olarak rahatlığının sürmesi,
hayatta kalabilmesi ve kendini güvende hissedebilmesi
için anneye bağlıdır ve karşılığında anne de bebeğe
gereken güveni ve bakımı vererek psikolojik olarak
bağlılık ve tatmin geliştirmektedir.


57. Soru

İlk üç yılda anne yoksunluğu olan yetişkinlerde
görülebilecek sorunlar nelerdir?

Cevap

Hayatının ilk üç yılında anne yoksunluğu çeken
çocukların yetişkinliklerinde daha fazla ruhsal ve fiziksel
hastalıklar geçirmesi ihtimali vardır.


58. Soru

Bağlanma kaç grupta incelenebilir?

Cevap

Bağlanma;
• Güvenli bağlanma,
• Kaygılı/kaçınan bağlanma ve
• Kaygılı/dirençli bağlanma olarak üç grupta
incelenebilir.


59. Soru

Güvenli bağlanan bebeğin tepkileri nasıldır?

Cevap

Güvenli bağlanan bebek, annesini çevreyi
araştırmak için kullanır ve güvende hisseder. Anneden
ayrı kaldığında kaygı hissetse de anne geri döndüğü
zaman kolayca çevreyi araştırmaya devam edebilir.


60. Soru

Kaygılı/kaçınan bağlanma geliştiren bebeklerin
tepkiler nasıldır?

Cevap

Bu tür bebekler annenin yanından ayrıldıktan
sonra geri döndüğünde annesinden kaçınarak güvensizlik
davranışı gösterir.


61. Soru

Kaygılı/kaçınan bağlanma geliştiren bebeklerde ne tür
tepkiler gözlenmektedir?

Cevap

Bu bebeklerde yalnız kaldıklarında diğer
bebeklere oranla daha az sıkıntı çekerler. Kaygılı/dirençli
bağlanma geliştiren bebekler, anneden ayrı kalınan
zamandan sonra annelerine karşı direnç göstererek
güvensizlik davranışları gösterir.


62. Soru

Doğum öncesi(prenatal) bağlanma nedir?

Cevap

Doğum öncesi dönemde gerçekleşen bağlanmaya
ise prenatal (doğum öncesi) bağlanma denilmektedir.
Anne, karnındaki bebeği ile duygusal olarak bir bağ
geliştirir ve onu ayrı bir birey olarak görmeye başlar.


63. Soru

Doğum öncesi bağlanma ne zaman başlar?

Cevap

Doğum öncesindeki bağlanma aslında annenin
gebeliğe karşı ilk olumlu tepkisini verdiği zaman
oluşmaya başlar.


64. Soru

Annenin bebeğe bağlanmasını etkileyen etmenler
nelerdir?

Cevap

Annenin bebeğe bağlanmasını etkileyen
etmenler;
• Gebeliği planlamak,
• Gebeliği hissetmek,
• Gebeliği kabul etmek,
• Bebeğin hareketlerini hissetmek,
• Anne karnındaki bebeği ayrı bir birey olarak
kabul etmek,
• Doğum yapmak,
• Bebeği görmek,
• Bebeğe dokunmak ve
• Bebeğe bakım vermek olarak sıralanabilmektedir.


65. Soru

Bağlanmanın yetişkinlik açısından önemi nedir?

Cevap

Sağlıklı bağlanan çocuklar güven duygusunu,
güvenmeyi ve sağlıklı etkileşimde bulunmayı öğrenmiş
olmaktadır. Benzer şekilde, sağlıklı bağlanma
geliştiremeyen çocukların ise ileriki yaşlarında sosyal
ilişkilerinde ve psikososyal iyilik hâllerinde sorunların
ortaya çıktığı söylenebilir.


66. Soru

Bağlanma kuramının sosyal hizmet için önemi nedir?

Cevap

Sosyal hizmet meslek olarak ileride sağlıklı ve
psikosoyal olarak işlevsel bireylerin yetişmesi için ilk
olarak doğum öncesi dönemde annenin bebeğine
bağlanmasına etki edecek olumsuz faktörleri tespit etmeli
ve müdahalede bulunabilmelidir.


67. Soru

Sosyal hizmet uzmanın müdahale sürecindeki en
önemli bileşen nedir?

Cevap

Bir sosyal hizmet uzmanının belirli bir duruma ne
şekilde yaklaşacağı ve müdahale edeceğini belirleyen
faktörlerin en önemlisi insan gelişimidir.


68. Soru

İnsanın gelişim dönemi etki faktörü nasıl
açıklanabilir?

Cevap

Bir insanın gelişim açısından içinde bulunduğu
dönem, sorunların neler olduğuna, sorun ve güçlüklere
nasıl çözüm bulunacağına dair tüm değişkenlere etki eden
bir faktördür.


69. Soru

Gebelik dönemi kişilerle çalışan sosyal hizmet uzmanın
sahip olması gereken mesleki beceriler nelerdir?

Cevap

İlgili mesleki beceriler;
• İnsan gelişimi bilgisi,
• Doğum öncesi gelişim bilgisi,
• Kültürel hassasiyet,
• Evlat edinme,
• Kürtaj,
• Gebelik ve doğumla alakalı güncel yasal
uygulamalar ve kanunlar,
• Etik bilgisi,
• Gebelik, doğum ve doğum öncesi dönemi
etkileyen faktörler hakkında bilgi,
• Gebelik psikolojisi olarak sıralanabilmektedir.


70. Soru

Gebelik ve doğum süreçlerinin farlı boyutları nelerdir?

Cevap

Gebelik ve doğum süreçleri biyolojik ve
psikolojik değişimin yanı sıra kültürel, toplumsal ve
ekonomik boyutları da olan süreçlerdir.


71. Soru

Gebelik ve doğum sürecinin kültürel boyutları
nelerdir?

Cevap

Gebelik ve çocuk sahibi olmak farklı kültürlerde
farklı anlamlara gelmekte ve anne ve baba adaylarından
beklentilerin değişmesine neden olmaktadır. Bazı
durumlarda bu beklentiler anne ve baba üzerinde baskılar
oluşmasına ve onların iyilik hâllerinin etkilenmesine
neden olabilmektedir.


72. Soru

Gebelik döneminde annenin değerlendirilmesi nasıl
yapılmalıdır?

Cevap

Gebelik döneminde anne, baba ve bebeğin
sağlığına bütüncül olarak yaklaşmak gerekir. Sosyal
hizmet uzmanı aileleri tıbbi, psikolojik, kültürel, sosyal ve
ekonomik değerlendirmelidir.


73. Soru

Bebek sahibi olmak isteyen çiftler değerlendirilirken
nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

Sosyal hizmet uzmanı, Anne ve babanın
gelişimsel dönemleri incelenmeli, geçmişleri, yetiştirilme
tarzları, geldiği sosyal, kültürel ve ekonomik yapıları da
göz ardı etmeden bir değerlendirme yapmalıdır.


74. Soru

Gebelikte sosyal hizmette etik konular nelerdir?

Cevap

Kürtaj, evlilik dışı gebelikler ve babalık davaları
beraberinde bazı etik ikilemleri getiren konulardır. Sosyal
hizmet uzmanı, mesleğinin şart koyduğu değer ve etik
ilkelere uygun olarak çalışmalıdır.


76. Soru

Doğum öncesi dönemler nelerdir ve bu dönemlerin süreleri hangi dönemleri kapsar

Cevap

Doğum öncesi gelişim 3 aşamaya ayrılır. Bunlar, germinal, embriyonik ve fetal dönem olarak adlandırılırlar. Germinal dönem, döllenme gerçekleştikten sonraki 2 haftayı kapsar. Embriyonik dönem, doğum öncesi gelişimin ikinci basamağıdır ve 2 ile 8 haftalık bir süreye sahiptir. Fetal dönem, döllenmeden sonraki ikinci aydan başlar ve yaklaşık olarak yedinci aya kadar devam eder.


77. Soru

Düşük ile kürtaj arasındaki fark nedir?

Cevap

Gebeliğin herhangi bir tıbbi sorun, çevresel veya biyolojik etmenlerin sonucunda kendiliğinden sonlanmasına düşük; gebeliğin annenin isteği, cinsel saldırı suçu, annenin hayatını tehdit eden tıbbi bir sorun sonucu bilinçli olarak sonlandırılmasına ise kürtaj denilmektedir.


78. Soru

doğum öncesi gelişimi etkileyen faktörler nelerdir?

Cevap

Beslenme, ilaç, uyuşturucu, ve alkol kullanımı, yaş, stres, annenin sahip olduğu hastalıklar, çevresel tehlikeler veya toksinler ile kan grubu uyuşmazlığıdır.


80. Soru

Kadınlarda ve erkeklerde infertilite(kısırlık) sebepleri nelerdir?

Cevap

Kadınlarda genel olarak infertilite yumurtlama ile ilgili sıkıntılardan kaynaklanır. Buna ek olarak fallop tüplerinin herhangi bir iltihap, doku yaralanmaları, bazı cinsel yolla bulaşan hastalıklar, tümör ve doğuştan gelen kusurlara bağlı olarak tıkanması da önemli bir infertilite nedenidir. Erkeklerde ise infertilite genel olarak düşük sperm sayısı ve düşük sperm hareketliliğinden kaynaklanır. Erkekte sperm sayısı ve kalitesini birçok faktör etkiler. Bunlar yaş, çevresel toksinlere maruz kalma, alkol, uyuşturucu, sigara, bazı ilaçların kullanımı, tıbbi problemler ve önceden geçirilmiş hastalıklar olabilir.


81. Soru

İnfertilite yaşayan çiftlerin deneyebilecekleri yöntemler nelerdir?

Cevap

Cerrahi işlemler, doğurganlığı destekleyici ilaç tedavisi, evlat edinme/koruyucu ailelik, tüp bebek tedavisi, yapay döllenme ve taşıyıcı annelik çiftlerin deneyebilecekleri yöntemler arasındadır.


82. Soru

İnfertilite tanısına karşın çiftlerin verdikleri tepkiler nelerdir?

Cevap

İnfertilite tanısına karşın çiftlerin verdikleri tepkiler şu şekilde sıralanabilir.

1. Şok ve İnanmama
2. Yadsıma
3. Anksiyete
4. Öfke
5. Kontrol Kaybı
6. Yalnızlık ve Yabancılaşma
7. Suçluluk
8. Depresyon
9. Çözülme


83. Soru

Gebelikte karşılaşılan ruh sağlığı sorunları nelerdir?

Cevap

Depresyon ve anksiyete gebelikte görülen ruh sağlığı sorunlarının başında gelmektedir. Ayrıca anksiyete bozuklukları ve tokophobia denilen doğum yapmaktan aşırı derecede korku duymak rahatsızlığı ortaya çıkabilir. Yeme bozuklukları olan kadınlarda veya vücut kilosu ile ilgili sorunları olan kadınlarda ise gebelikten kaynaklanan kilo alma durumu oldukça ciddi bir risk oluşturabilir. Gebelik öncesinde psikoz, şizofreni veya bipolar bozukluk tanısı olan kadınlarda bu rahatsızlıkların gebelik döneminde tekrar etmesi ihtmali diğer dönemlere göre daha yüksektir.


84. Soru

Gebe kadınlarda ne tür endişeler ortaya çıkabilmektedir?

Cevap

Gebe kadınlarda genel olarak aşağıda sıralanan konularda endişeler ortaya çıkabilir:
• Sadece eş rolünde olan bir kadının gebelikle birlikte anne olma rolünün ortaya çıkması
• Bu değişimle bağlantılı olarak sosyal ilişkilerde de değişimler
• İyi bir anne olup olamayacağı endişesi
• Gebelik süresince veya bebek ile ilgili sorunların ortaya çıkmasından duyulan korku
• Doğum ile ilgili korkular


85. Soru

Sosyal hizmet uzmanları gebelere yönelik hangi mesleki çalışmaları yürütebilir?

Cevap

Gebelik döneminde sosyal hizmet uzmanları; stresi azaltma, başa çıkma mekanizmalarının geliştirilmesi, güçlendirme, çift terapisi, sosyoekonomik destek sağlama, sosyal destek sistemlerini harekete geçirme ve toplum kaynaklarını harekete geçirme gibi mesleki çalışmalar yürütebilir.


86. Soru

Bağlanma türleri nelerdir?

Cevap

Bağlanma üç kategoriye ayırmıştır. Bunlar güvenli bağlanma, kaygılı/kaçınan bağlanma ve kaygılı/dirençli bağlanmadır. Güvenli bağlanan bebek; annesini çevreyi araştırmak için kullanır ve güvende hisseder. Anneden ayrı kaldığında kaygı hissetse de anne geri döndüğü zaman kolayca çevreyi araştırmaya devam edebilir.

Kaygılı/kaçınan bağlanma geliştiren bebekler ise annenin yanından ayrıldıktan sonra geri döndüğünde annesinden kaçınarak güvensizlik davranışı gösterir. Kaygılı/kaçınan bağlanma geliştiren bebekler, yalnız
kaldıklarında diğer bebeklere oranla daha az sıkıntı çekerler.

Kaygılı/dirençli bağlanma geliştiren bebekler ise anneden ayrı kalınan zamandan sonra annelerine karşı direnç göstererek güvensizlik davranışları gösterir. Bu bağlanma tipinde bebek annesine sıkı sıkı tutunur ama aynı zamanda yakınlık davranışlarına karşı savaşır. Hem anneye yakın olmak ister gibi görünürler hem de anne kendilerine yöneldiğinde yumruklarını savurur veya tekme atabilirler. 


87. Soru

Annenin bebeğe bağlanmasını etkileyen 9 faktör nelerdir?

Cevap

• Gebeliği planlamak
• Gebeliği hissetmek
• Gebeliği kabul etmek
• Bebeğin hareketlerini hissetmek
• Anne karnındaki bebeği ayrı bir birey olarak kabul etmek
• Doğum yapmak
• Bebeği görmek
• Bebeğe dokunmak
• Bebeğe bakım vermek


89. Soru

Bağlanmanın bireyin ileriki hayatındaki önemi nedir?

Cevap

Hayatlarının erken yıllarında anne veya bakım verenlerle sağlıklı ve güvenli bağlanma kurmuş olan bireyler yaşları ilerlediğinde daha yakın arkadaşlıklar kurabilemektedir. Sağlıklı bağlanan çocuklar güven duygusunu, güvenmeyi ve sağlıklı etkileşimde bulunmayı öğrenmiş olmaktadır. Benzer şekilde, sağlıklı bağlanma geliştiremeyen çocukların ise ileriki yaşlarında sosyal ilişkilerinde ve psikososyal iyilik hâllerinde sorunların ortaya çıktığı söylenebilir.


90. Soru

Gebelik döneminde olan müracaatçılarla çalışan sosyal hizmet uzmanının sahip olması gereken bilgiler nelerdi?

Cevap

Gebelik döneminde olan müracaatçılarla çalışırken sosyal hizmet uzmanı, belirli mesleki becerilere ek olarak bazı sağlam bilgilere de sahip olmalıdır. Bunlar;
• İnsan gelişimi bilgisi
• Doğum öncesi gelişim bilgisi
• Kültürel hassasiyet
• Evlat edinme
• Kürtaj
• Gebelik ve doğumla alakalı güncel yasal uygulamalar ve kanunlar
• Etik bilgisi
• Gebelik, doğum ve doğum öncesi dönemi etkileyen faktörler hakkında bilgi
• Gebelik psikolojisidir.


91. Soru

Sosyal hizmet uzmanının gebelik dönemini yasal boyutları ile ele alması gereken konular nelerdir?

Cevap

Evlilik dışı gebelik, 18 yaş altı gebelikler, nikâhsız evlilikler sonucunda oluşan gebelikler ve babalık davaları yasal boyutları ile değerlendirilmesi gereken durumlardır. Bu nedenle bu alanda çalışan sosyal hizmet uzmanlarının yürürlükte olan ilgili yasa ve düzenlemeleri mutlaka çok iyi bilmesi gerekmektedir.


92. Soru

Sosyal hizmet uzmanının gebelik ile ilgili etik ikilemlerde kaldığında takınması gereken tutum ne olmalıdır?

Cevap

Kürtaj, evlilik dışı gebelikler ve babalık davaları beraberinde bazı etik ikilemleri getiren konulardır. Sosyal hizmet uzmanı, mesleğinin şart koyduğu değer ve etik ilkelere uygun olarak çalışmalıdır. Bu nedenle evlilik dışı gebelikler veya kürtaj kararı gibi konularda sosyal hizmet uzmanı sahip olduğu ahlaki değerlerden ve ön yargılarından sıyrılmalı ve her zaman müracaatçısının yararına olacak şekilde müdahalelerde bulunmalıdır.


93. Soru

Bağlanma kuramı ile Freud'un oral dönem kuramı arasındaki fark nedir?

Cevap

Bağlanma kuramı genel olarak ebeveyn veya bakım verici ile bebek veya çocuk arasındaki duygusal bağ sonucunda ortaya çıkan etkileşimin göz ardı edilemez önemine odaklanmaktadır. Bu nedenden dolayı Freud’un psikoseksüel gelişim aşamalarından olan oral dönem ile arasında büyük bir fark vardır. Freud’a göre 0-2 yaş arasında bebek tamamen pasiftir ve kendisine bakım veren kişiye bağımlıdır. Fakat bağlanma kuramında bebek, duygusal bir sürecin aktif bir elemanı olarak görülür. Çünkü kendisine bakım verenlerin davranışlarına göre tepkiler vermektedir.


94. Soru

Bir kadının gebelik döneminde karşılaşacağı ruh sağlığı sorunlarının bağlı olduğu etmeenler nelerdir?

Cevap

Bir kadının gebelik döneminde karşılaşacağı ruh sağlığı sorunları birçok etmene bağlıdır. Bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.
• Önceden geçirilmiş olan ruh sağlığı rahatsızlıkları
• Bu rahatsızlıklara yönelik görülen tedavi
• Kadının sosyal çevresinde yaşanmış güncel stres yaratabilecek olaylar
• Gebelik hakkında kadının ne hissettiği


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email