aofsoru.com

Sosyal Hizmet Kuramları 2 Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Hazırlık Yapma, Tanışma/Bağlantı Kurma

1. Soru

Toplumla sosyal hizmet uygulamasının gerekçesi nedir?

Cevap

Sosyal hizmet uzmanlarının çoğu, bireylere ve küçük gruplara müdahale üzerinde çalışmalar yapmakta ve bu düzeylere odaklanmaktadır. Fakat sosyal hizmet uzmanlarının karşılaştıkları sorunlara sadece bu tür hizmetlerle ve bu tür müdahalelerle karşılık veremeyeceği çok açıktır. Yoksulluk, evsizlik, baskı, açlık, çocuk istismarı, ev içi şiddet gibi sorunları çözebilmek için, sosyal hizmet uzmanları sosyal değişim süreçlerinde toplumun değişik kesimleriyle bağlantı kurmalıdır. Eğer bu yapılmazsa, toplumun sorunları daha da kötüleşecek ve toplumda sosyal hizmete gereksinim duyacak kişilerin sayısı fazlalaşacaktır.


2. Soru

Sosyal hizmet uzmanlarının, hazırlık yapma aşamasında yapması gerekenler nelerdir?

Cevap

Sosyal hizmet uzmanları, hazırlık yapma aşamasında;

  • Görüşmeye hazırlanırken görüşmenin gerçekleşeceği ortamı düzenlemesi, görüşme içeriğini planlaması ve kendini hazırlaması gerekmektedir.
  • Görüşme ortamının rahat olmasına ve ortamda dikkati dağıtan nesneleri bulundurmamaya özen göstermelidir.
  • Görüşmenin zamanına dikkat etmelidir.
  • Görüşmenin içeriğini planlarken sosyal hizmet uzmanları hizmetin amacını ve hedefini aklında tutmalı ve bu görüşme için hedefi tanımlamalıdır.

3. Soru

İsteksiz/gönülsüz müracaatçı ile karşılaşan sosyal hizmet uzmanlarının hazırlık aşamasında yapması gerekenler nelerdir?

Cevap

İsteksiz/gönülsüz müracaatçı ile karşılaşan sosyal hizmet uzmanlarının hazırlık aşamasında yapması gereken birtakım rol ve görevleri bulunmaktadır. Bunlar;

  • Öncelikle müracaatçının gerçekten isteksiz/gönülsüz olduğunu kabul etmesi,
  • Kendisini müracaatçının yerine koyması,
  • Müracaatçının olumsuz duygularını ifade etmesine yardımcı olması ve bunları tanımlaması,
  • Otoritesinin ve müracaatçı üzerindeki etkisinin sınırlarını tanıması,
  • Müracaatçının istekleri konusunda ne yapabileceğini açığa kavuşturması,
  • Müracaatçının sosyal hizmet uzmanına ve müdahaleye güvenmesi için zaman tanıması ve müracaatçının sosyal hizmet uzmanıyla iş birliğine girme ya da girmeme konusundaki nihai kararın kendisinde olduğu gerçeğini kabul etmesi gereklidir.

4. Soru

Sosyal hizmet uzmanının, müracaatçının motivasyonunu olumlu etkilemesi için teşvik edici bir kişi olması gerekir. Teşvik edici bir kişinin özellikleri nelerdir?

Cevap

Teşvik edici bir kişi;

  • Müracaatçıyı tümüyle kabul eder.
  • Suçlayıcı olmayan tutumlar takınır.
  • Empati duyar, içten ve sıcak ilgi duyar.
  • Müracaatçıların önemli ve değerli bir kişi olduğuna inanır.
  • Müracaatçıdaki gelişmeyi fark eder ve bunu ifade eder.

5. Soru

Sosyal hizmet uzmanlarının, başarılı bir grupla sosyal hizmet uygulama süreci geçirmeleri için yapması gereken hazırlıklar nelerdir?

Cevap

Sosyal hizmet uzmanlarının, başarılı bir uygulama süreci geçirmeleri için kapsamlı bir hazırlık yapmaları gerekmektedir. Sosyal hizmet uzmanı, her bir grupla sosyal hizmet uygulaması ve bu uygulama sürecinin her toplantısı için çok dikkatli bir hazırlık yapmalıdır. Yeni bir grup oluşumunda bazı konular üzerinde durulmalıdır. İlk olarak yapılacak olan grupla sosyal hizmet uygulamasının amacının ne olduğu ve bu amaçlara ulaşabilecek yolların neler olabileceği olmalıdır. Gruba katılacak üyelerin özellikleri, üyelerin bireysel amaçları ya da gereksinimleri ve amaçların sonuçlandırılabilmesi için üyelerin sahip olması gereken özellikleri göz önünde bulundurulmalıdır. Sosyal hizmet uzmanı, grupla sosyal hizmet uygulamasına başlamadan önce yapacağı hazırlıklar arasında, ilk toplantının gündemi, grubun özel amaçları, ısınma egzersizi gibi grubu dinamik tutacak ve daha sağlıklı ilerlemesini sağlayacak hususlara da dikkat etmelidir. Sosyal hizmet uzmanı, grupla sosyal hizmet uygulamasına başlamadan önce grubun gereksinimlerini ve beklentilerini belirlemelidir. Sosyal hizmet uzmanları grup üyelerinin isteklerini belirleyebilmek için çeşitli yöntemlerden yararlanabilir. Bunun için ilk toplantıdan önce, bazı üyelere beklentilerinin neler olduğunu sorabilir. Grupla sosyal hizmet uygulamasının gerçekleştirilmesini bir başkası istediyse o kişiye grupla sosyal hizmet uygulamasından beklentileri sorulmalıdır. Sosyal hizmet uzmanları ilk toplantıda grup üyelerinden gruptan ne elde etmek istediklerine ilişkin görüşlerini almalıdır.


6. Soru

Etkili yardım sürecinin gerçekleşmesinde hazırlık sürecinin önemi nedir?

Cevap

Planlı değişim süreci aşamalarının her birinin başarılı olması bir önceki aşamanın başarısına bağlıdır ve hazırlık süreci ilk aşama olduğu için tüm planı etkileyebilmektedir.


7. Soru

Sosyal hizmet uzmanı, bir toplum ile tanışma/bağlantı kurma aşamasında nelere dikkat etmelidir?

Cevap

Sosyal hizmet uzmanı, bir toplum ile tanışma/bağlantı kurma aşamasında aşağıdaki unsurlara dikkat etmelidir:

  • Sosyal hizmet uzmanı, hedef toplumu farklı yönleriyle incelemek zorundadır. Çünkü, her toplumda çeşitli gereksinimleri olan farklı gruplar bulunmaktadır. Toplumla ilgili olarak yapılmış araştırmalar ve incelemeler sosyal hizmet uzmanlarının toplumun gereksinimleri ve meseleleri konusunda bilgi sahibi olabilmesine yardımcı olabilir ve bu yolla hedef gruba ne sunabileceğini önceden belirleyebilir.
  • Müdahale yapılacak toplum hakkında mümkün olan her şeyin bilinmesi ve anlaşılması gereklidir. Sosyal hizmet uzmanları bu yolla, sahip olduğu sınırlı zaman ve kaynaklarla toplum analizi değişkenlerini daraltarak farklı uygulamalar gerçekleştirebilir. 
  • Sosyal hizmet uzmanları, hedef toplum üzerinde odaklanmakla birlikte hedef toplumun içinde bulunduğu büyük toplumdan ayrı tutulamayacağını da göz önünde bulundurmalıdır. Bir toplumu anlamak isteyen sosyal hizmet uzmanlarının öncelikle toplum tanımını daraltması, bir başka ifadeyle özel odağı belirlemesi gerekir. Bununla birlikte, ilk aşamada gerekli değişikliklerin daha net anlaşılabilmesi için geniş bir tanımın yapılması tavsiye edilebilir. Toplum bir kez daraltıldığında ve tanım uygun bir şekilde sınırlandırıldığında, toplumun diğer tüm boyutları, toplumun bakış açısından keşfedilerek incelenebilir. Toplumu analiz etme süreci, sosyal hizmet uzmanlarının yeni bilgiler topladıkça önceki verileri değerlendirmesi için bir ileri bir geri gitmesini gerektirir.

8. Soru

Bireylerle sosyal hizmet uygulamasında müracaatçılarla kurulan mesleki çalışma ilişkisi hangi ilkeler doğrultusunda yürütülmektedir?

Cevap

Bireylerle sosyal hizmet uygulamasında müracaatçılarla kurulan mesleki çalışma ilişkisi belli başlı ilkeler doğrultusunda yürütülmektedir. Bu ilkeler şunlardır;

  • Bireyselleştirme ilkesi,
  • Duyguların amaçlı olarak ifade edilmesi ilkesi,
  • Denetimli duygu tepkisi verme ilkesi,
  • Kabul etme ilkesi,
  • Yargılayıcı olmayan tutuma sahip olma ilkesi,
  • Müracaatçının kendi kararını kendisinin verme ilkesi,
  • Gizlilik ilkesi.

9. Soru

Sosyal hizmet uzmanı, aile ile tanışma/bağlantı kurma aşamasında nelere dikkat etmelidir?

Cevap

Sosyal hizmet uzmanı, aile ile tanışma/bağlantı kurma aşamasında aşağıdaki unsurlara dikkat etmelidir:

  • Ailenin yeni bir ortamda kendisini rahat hissetmesine yardımcı olmak ve sosyal hizmet uzmanı ve aile arasında güven ortamı yaratmak, 
  • Görüşme dışında, ailenin sorunlarını diğer meslektaşlarıyla paylaşmamak ve gizliliğin korunması ve gizliliğin korunacağına dair aileye yasal prosedürleri ve kurum politikasını açıklamak, 
  • Hazırlık yapmak (uygun bir tarzda giyinmek, sorunun boyutu ve niteliğine göre çocukların katılıp katılmayacağını saptamak, görüşme süreci boyunca dikkatin dağılmaması ve görüşmenin kesilmemesi için gerekli önlemleri almak, görüşmenin amacını, görüşmede konuşulacak sorunları ve görüşme için aileye ne kadar vakit ayrılacağını belirlemek, ailelerle ilk görüşme ev ziyareti şeklinde gerçekleştirilecekse görüşme hakkında kuruma bilgi vermek, mümkünse gündüz saatlerinde görüşme yapmak ve ailenin evine güvenli yoldan gidip gelmek),
  • Ailelerle görüşmede, farklı sorunlarla karşılaşılabileceğini unutmamak ve bu duruma hazırlıklı olmak.

10. Soru

Ailelerle sosyal hizmet müdahalesi, hangi aşamalarda ele alınmıştır?

Cevap

Ailelerle sosyal hizmet müdahalesi, bireylerle sosyal hizmet müdahalesinde olduğu gibi yedi aşamada ele alınmıştır. Bu aşamalar; tanışma/bağlantı kurma, ön değerlendirme, planlama, uygulama, son değerlendirme, sonlandırma ve izleme şeklinde ele alınmıştır.


11. Soru

Bireylerle sosyal hizmet uygulamasının amacı nedir?

Cevap

Bireylerle sosyal hizmet uygulamasında amaç; yalnızca bireye yönelik mesleki çalışma yapmak değil, aynı zamanda toplumun refahının yükseltilmesi ve geliştirilmesidir.


12. Soru

Sosyal hizmet uzmanlarının, tanışma/bağlantı kurma aşamasında yapması gerekenler nelerdir?

Cevap

Sosyal hizmet uzmanları, tanışma/bağlantı kurma aşamasında;

  • Müracaatçıyı rahatsız etmeyecek şekilde karşılamalı ve selamlamalıdır.
  • Müracaatçının isteğine sorununa ya da durumuna gerçekten ilgi gösterdiğini hissettirmelidir.
  • Müracaatçının anlattıklarının gizli kalacağına dair yasa, etik kural ya da diğer zorunlulukları da belirterek açıklamalıdır.
  • Müracaatçının isteğini, kaygısını, kurumdan ve sosyal hizmet uzmanından beklentisini açık bir şekilde ifade etmesine yardımcı olmalıdır.

13. Soru

Tanışma/bağlantı kurma aşamasını kolaylaştıran beceriler nelerdir?

Cevap

Tanışma/bağlantı kurma aşamasını kolaylaştıran belli başlı beceriler şunlardır;

  • Sıcaklık (bir kişiye kendisi rahat hissettirmek ve iyilik duygusunu geliştirmek için, o kişinin olumlu duygularını güçlendirme),
  • Empati (müracaatçının duygularını sadece anlamak değil, anladığını müracaatçıya iletebilme),
  • Doğallık, kibarlık, kendiliğindenlik (spontan, açık ve içten paylaşım),
  • İçtenlik.

14. Soru

Ailelerle sosyal hizmet uygulamasında, sosyal hizmet uzmanının görevi nedir?

Cevap

Ailelerle sosyal hizmet uygulamasında, sosyal hizmet uzmanını, aile üyelerinin gelişimsel ve duygusal ihtiyaçlarını yetkin bir şekilde karşılayabilmeyi öğrenebilmek için ailelere yardımcı olmaktadır.


15. Soru

Sosyal hizmet uzmanı, bir görüşmeyi kendi çalışma ortamında yapacaksa ne çeşit hazırlıklar yapabilir?

Cevap

Sosyal hizmet uzmanının, bir görüşmeye hazırlanırken görüşmenin gerçekleşeceği mekanı düzenlemesi gerekmektedir. Sosyal hizmet uzmanı, görüşmeyi eğer kendi çalışma ortamında gerçekleştirecekse bu ortamı birlikte çalışmayı destekleyecek şekilde düzenlemelidir. Masa ve sandalyelerin yerini düzenlemeli, dikkat dağıtacak nesneleri ortadan kaldırmalıdır. Görüşmenin sürecini kesintiye uğratacak; telefon çalması, kapının çalması gibi durumlar önceden önlenmeye çalışılmalıdır. Sosyal hizmet uzmanı görüşmede not almayı veya ses kaydı almayı planlıyorsa, müracaatçıların bilgisi dahilinde ve dikkati dağıtmayacak şekilde gerekli düzenlemeleri yapmalıdır.


16. Soru

Gruplarla sosyal hizmet uygulamasında, grupta yer alacak kişileri belirledikten sonra, sosyal hizmet uzmanının her bir üyeyle ayrı ayrı görüşme yapmasının amacı nedir?

Cevap

Sosyal hizmet uzmanı, grupta yer alacak kişileri belirledikten sonra, her bir üyeyle ayrı ayrı görüşme yapmalıdır. Bu görüşmelerde sosyal hizmet uzmanı, kişilere grubun amacını ve kişinin grup üyeliğine alınma nedenlerini açıklamalıdır. Bu aşamada sosyal hizmet uzmanı grup üyesiyle birlikte grubun nasıl işlev göreceğini ve olası bir grup üyesinin gruba katılımı konusunda fikir alışverişinde bulunur. Bu görüşmenin temel amacı, üyelerin gruba bağlılığını ve alışmasını sağlamaktır.


17. Soru

Bireylerle sosyal hizmet uygulaması nedir?

Cevap

Bireylerle sosyal hizmet uygulaması sosyal kişisel çalışma, vaka çalışması olarak da tanımlanmakta, benzer anlamı ifade etmekte ve zaman zaman birbirlerinin yerine kullanılmaktadır. Bireylerle sosyal hizmet uygulaması bilimsel olarak Mary Richmond’un 1917 yılında yayınlamış olduğu “sosyal teşhis” kitabına dayanmakta ve bireylere yardım etmenin bir yöntemini ifade etmektedir. 


18. Soru

Ailelerin karşılaşabileceği yaygın sorunlar nelerdir?

Cevap

Ailelerin karşılaşabileceği bazı sorunlar şunlardır: boşanma, alkol ve madde kullanımı, kumar, yoksulluk, iflas, işsizlik, süreğen hastalıklar, ölümcül hastalıklar, AIDS, duygusal sorunlar, davranış sorunları, çocuksuzluk, çocuk istismarı, çocuk ihmali, eş istismarı, cinsel istismar, yaşlı istismarı, engelli çocuk, para yönetimi, ciddi yaralanmalar, ölüm, istenmeyen gebelik, cezaevine girme, suç işleme, zorunlu emeklilik, suç mağduru olma, terk, cinsel işlev bozukluğu, sadakatsizlik ve evden kaçma.


19. Soru

Tanışma/bağlantı kurma aşamasının alt aşamaları nelerdir?

Cevap

Tanışma/bağlantı kurma basamağının alt aşamaları:

  1. Müracaatçıyı karşılama/selamlama,
  2. Etkili katılım/eşlik etme/yardım becerileri,
  3. Kurumun hizmetlerini ve müracaatçının beklentilerini konuşma,
  4. Kurumun ve sosyal hizmet uzmanının yardım edip edemeyeceğine karar verme,
  5. Kurumun ve sosyal hizmet uzmanının hizmetlerini önerme,
  6. Müracaatçıyı yardım ilişkisine yöneltme,
  7. Gerekli kayıtları tutma/belgeleri doldurma.

20. Soru

Toplumla sosyal hizmet uygulaması ne demektir?

Cevap

Toplumla sosyal hizmet uygulaması, toplumdaki grupların, örgütlerin ve kurumların davranış kalıplarını ya da insanların bu sistemlerle ilişkilerini ve etkileşimlerini değiştirmek için, sosyal hizmetin uygulama becerilerinin yaşama geçirilmesidir. Toplumla sosyal hizmet uygulaması, toplum örgütlenmesi ve toplum kalkınması, sosyal planlama ve sosyal aksiyon ve sosyal yönetim ile bağlantılı becerileri içerir.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email