Sağlık Kurumları Yönetimi 2 Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Fizibilite etüdü hangi sorulara cevap arar?

Fizibilite etüdü, yatırımcının ne üreteceği, nasıl üreteceği, üretilen malı nereye satacağı, ne kadarlık bir yatırım yapacağı, ne kazanacağı ve benzeri sorulara cevap arar. 

İş kurma fikir aşamasında iken yeni iş fikirlerinin ortaya çıkmasını sağlayan etmenler nelerdir?

İş kurma fikir aşamasında iken ülkenin genel ekonomik durumu, pazarın yapısı,
rekabet durumu, ithalat ve ihracat, yeni üretim teknolojileri ve yöntemleri, farklı doğal kaynaklarınkullanımı gibi etkenler, yeni iş fikirlerinin ortaya çıkmasını sağlayabilir.

Kesin yatırım projesinin hazırlanması aşamasında ne gibi konularda kesin planlar yapılır?

Kesin yatırım projesinin hazırlanması aşamasında kurulacak olan işletmenin hukuki şekli, yapılacak tesislerin kesin teknik hesapları, sipariş verilecek makine ve teçhizatın kesin kapasite ve maliyetleri gibi konularda kesin planlar yapılır.

Deneme üretimi aşamasında hangi hususlar gözden geçirilir?

Deneme üretimi aşamasında esas üretime geçmeden aksayan yönler tespit
edilir. Üretilen mal ve hizmetlerin tüketicilerin eline geçmeden son kontrolü yapılır. Müşterilerden gelen geribildirimler süratle değerlendirilir ve deneme üretimini başarıyla tamamlayan işletme açılış töreni ile birlikte daha önce amaçlanan ve planlanan faaliyetlerine başlar.

Sağlık kuruluşlarında fizibilite araştırmaları kaç aşamada gerçekleştirilir?

Sağlık kuruluşlarında fizibilite araştırmaları ekonomik, teknik, mali ve yasal analiz olmak üzere dört aşamada gerçekleştirilir ve bu analizlerin sonuçlarına göre yatırım yapılır ya da yatırım fikrinden vazgeçilir.

Ekonomik analiz aşamasında ne gibi sorulara cevap aranır?

Ekonomik analiz aşamasında yatırımın rasyonel olup olmayacağı ekonomik yönden incelenir. Ekonomik analiz kapsamı içinde öncelikle işletmenin üretim konusu, üretim kapasitesi gibi hususlar, istatistiksel verilerden yararlanılarak talep tahmin durumu ve pazar araştırması yapılır. Ayrıca bu aşamada işgücü,
enerji, yakıt, ulaşım ve taşıma kolaylıkları incelenir. Ekonomik analizde işletmenin ne üreteceği, kimin için üreteceği, ne kadar üreteceği gibi soruların cevabı aranır.

Ekonomik analiz kapsamına giren konular kaç bölüme ayrılarak incelenebilir?

• Piyasa araştırması ve talep tahmini
• Büyüklük ve kapasite seçimi
• Kuruluş yeri seçimi

Sağlık hizmetleri talebini etkileyen başlıca faktörler nelerdir?

Sağlık hizmetleri talebini etkileyen başlıca faktörler şunlardır: Fiyat, gelir düzeyi, ikame malların varlığı, sağlık güvencesi, kişisel özellikler, sanayileşme ve kentleşme.

Eğitim düzeyi yüksek olan bireylerde hangi hastalıklarıyla ilgili hizmetlere karşı olan talep düzeyi oldukça yüksektir.

Eğitim düzeyi yüksek olan bireylerde diş ve göz hastalıklarıyla ilgili hizmetlere karşı olan talep düzeyi oldukça yüksektir.

Talep tahmini yaparken hang temel unsurlar unutulmamalıdır?

• Tahmin geleceğe yönelik yapılmaktadır ve geçmişteki eğilimin gelecekte devam edeceği varsayılmaktadır.
• Gelecek belirsizlik içermektedir.
• Talebin %100 doğru tahmini, yöntemlerden beklenmemelidir.

Talep tahmininde yararlanılan iki temel yöntem nelerdir?

Talep tahmininde iki temel yöntemden yararlanılır. Birinci yöntem, geçmişe ait sayısal verilerin olmadığı durumlarda bilgisi olan bireylere ve uzmanlara başvurulan nitel yöntemdir. İkinci yöntem ise nicel yöntem olup geçmiş verilerden hareketle zaman serisi analizlerini ve sebep-sonuç ilişkileri analizini
kapsamaktadır.

Sağlık hizmetlerine olan talebin tahmin edilmesinde kullanılan zaman serileri analizi neyi esas alır? 

Zaman serileri, sayısal verileri oluş zamanı esas alınarak dizmek suretiyle elde edilen serilerdir.

Rekabet ortamının analizi kapsamında öncelikle nelerin analiz edilmesi gerekmektedir?

Rekabet ortamının analizi kapsamında öncelikle pazardaki rakiplerin kapasiteleri, pazar payları ve temel özellikleri analiz edilmelidir.

Rekabet ortamının analizi karar vericilere hangi hususlarda yol gösterici
olmaktadır?

Rekabet ortamının analizi yatırım projelerinin analizinde hem pazar
payının hem de rakiplerin eksiklik ve üstünlüklerinin tespitine ilişkin yol gösterici olurken, üretilmesi planlanan ürün ya da hizmete ilişkin her türlü özelliğin belirlenmesinde karar vericilere yol gösterici olmaktadır.

Herhangi bir yatırım projesinde piyasa araştırması ve talep tahmininden sonra yapılacak iş nedir?

Herhangi bir yatırım projesinde piyasa araştırması ve talep tahmininden sonra yapılacak iş, işletmenin hangi kapasite ile kurulacağının tespit edilmesidir. Pazar araştırması ve talep tahmini çalışmalarından elde edilen bilgilere göre kurulacak işletmenin kapasitesi belirlenir. Özellikle planlama ve programlama çalışmalarında kapasite seçimi çok önemli bir rol oynamaktadır. Kapasite, bir işletmenin elindeki tüm üretim faktörlerini maksimum düzeyde kullanarak yapabileceği üretim miktarıdır.

Bir işletme kurulurken temel amacı optimum kapasite düzeyinde üretim yapmaktır. Bunun sağlanıp sağlanamayacağının anlamak için ne gibi faktörler dikkate alınmalıdır?

Bir işletme kurulurken temel amacı optimum kapasite düzeyinde üretim yapmaktır. Bunun sağlanıp sağlanamayacağının anlamak için talep hacmi, kuruluş yeri özellikleri, finansman kaynakları, işi genişletme olanakları, karlılık, verimlilik ve maliyet durumu, dağıtım kanalları, alternatif kapasite,
hammadde gibi faktörler dikkate alınmalıdır.

Kuruluş yeri kararının verilmesi hangi unsurları da şekillendireceğinden dolayı stratejik öneme sahiptir?

Kuruluş yeri kararının verilmesi hammadde tedariki, işgücü temini, bina yapısı, tesisin yerleşme planı gibi kararları da şekillendireceğinden dolayı stratejik öneme sahiptir.

Teknik analiz aşamasında sorulması gereken temel sorular nelerdir?

• Konunun gerektirdiği bütün teknolojik ayrıntılar ele alınmış mı?
• Konuyla ilgili bütün teknoloji seçenekleri dikkate alınmış mı?
• Alternatif çözümler, maliyet, fayda ve hammadde ihtiyacı yönünden karşılaştırılmış mı?

• Seçilen teknoloji, ülkenin, sektörün ve/veya bölgenin yapısına uygun mu?
• Seçilen teknoloji ülkenin bilim ve teknoloji kapasitesini geliştiriyor mu?
• Seçilen teknoloji ticari ölçekte uygulanmış ve başarılı sonuçlar elde edilmiş mi?
• Talep ve donanım yapısına göre kapasite ne kadar olmalı?
• Ürün ya da hizmetler teknik olarak üretilebilir nitelikte mi?
• Hammadde-malzeme ve işçilik tedarikinde sorunla karşılaşılabilir mi?

Mali analiz yapılırken hangi çalışalar yürütülür?

• Kurulacak işletmenin yatırım tutarının hesaplanması
• İşletmenin gelir ve gider tahminleri
• Finansal kaynakların hesaplanması
• İşletmenin karlılığının belirlenmesi ve bununla ilgili analizler

Yasal analiz yapılırken hangi sorulara cevap bulunmaya çalışılır?

• Ülkede kalkınma planı var mı, varsa kapsamına hangi bölgeler ve sektörler giriyor?
• Yatırım teşvikleri kapsamına giren yatırım türleri nelerdir?
• Yatırım teşvikleri kapsamında ne tür teşvikler var?
• Projenin uygulamaya konulması ve üretime geçmesi ile ilgili yasal bir kısıtlama var mı?
• Ödenmesi gereken vergi oranları ve tutarları ne kadar?