İnsan Beden Yapısı Ve Fizyolojisi Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim
Hareket Sistemi
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Kemikleri inceleyen bilim dalına ne ad verilmektedir?
Kemikleri inceleyen bilim dalına osteoloji denir.
İskeletin görevleri nelerdir?
İskeletin görevleri, şu şekilde sıralanabilir:
1. Vücudu destekler, korur ve kasların oluşturduğu kuvvet aracılığıyla hareketi sağlar. Vücudu yerçekimine karşı destekler.
2. Vücudun yumuşak organlarını korur. Kafatasının kaynaşmış kemikleri beyni hasarlara karşı, omurga omuriliği, göğüs kafesi ise kalp ve akciğerleri yaralanmalardan korur.
3. Bazı kemiklerin iliği kan hücrelerini üretir.
4. Kalsiyum ve fosfor gibi mineralleri depolar.
Kemik hücrelerinin arasını dolduran ara madde (matriks) fazla miktarda kalsiyum tuzları içerir, bu tuzlardan en önemlisi nedir? Bu tuzun kandaki yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelmektedir?
Kemik hücrelerinin arasını dolduran ara madde (matriks) fazla miktarda kalsiyum tuzları içerir, bu tuzlardan en önemlisi kalsiyum fosfattır. Kandaki kalsiyum düzeyi normalin altına düşerse, kemiklerden kana kalsiyum salınarak metabolik ihtiyaçlar için uygun bir destek sağlanır. Kandaki kalsiyum düzeyi normalin üzerine yükseldiğinde fazla kalsiyum, kemik matriksinde depolanır. Kalsiyumun salınması ve depolanması olayı sürekli ve dinamik bir olaydır.
Yapısal olarak kemikler hangi kısımlardan oluşmaktadır?
Yapısal olarak kemikler,
1. Sert (kompakt) kemik
2. Süngerimsi (spongiyöz) kemik olmak üzere iki ayrı kısımdan oluşur.
Sert kemik, toplam kemik kütlesinin yüzde kaçlık kısmını oluşturmaktadır?
Sert kemik, sıkı ve boşluk içermeyen bir dokudur. Kemiklerin çevresinde tıkız ve dayanıklı bir tabaka yapar. Toplam kemik kütlesinin %75’ini oluşturur.
Diz kapağı gibi kas tendon veya liflerinin içinde bulunan kısa kemiklere verilen isim nedir?
Sesamoit kemik: Patella (diz kapağı) gibi kas tendon veya liflerinin içinde bulunan kısa kemiklerdir.
Uyluk kemiği ve kol kemiği gibi uzunluğu, genişlik ve kalınlığından fazla olan kemiklere hangi isim verilmektedir?
Uzun kemik: Femur (uyluk kemiği), humerus (kol kemiği) kemiği gibi uzunluğu, genişlik ve kalınlığından fazla olan kemiklerdir.
Üst çene ve alın kemiği gibi içerisinde sinüs adı verilen hava boşlukları bulunan kemiklere verilen isim nedir?
Havalı kemik: Üst çene (maxilla) ve alın (frontal) kemik gibi içerisinde sinüs adı verilen hava boşlukları bulunan kemiklerdir
Yaşlanma ile birlikte kemiklerde ne gibi değişiklikler olmaktadır?
Yaşlanma ile yenilenen kemik doku miktarı azalır; süngerimsi kemik sıkılığı azalır; sıkı kemik incelir. Kemik daha kırılgan hâle gelirken şekil bozuklukları da oluşabilir
Eklemlerin yapı ve işlevi ile ilgilenen bilim dalı nedir?
Eklemlerin yapı ve işlevi ile ilgilenen bilim dalı artrolojidir.
Yarı oynar eklemler vücudun hangi bölümlerinde bulunmaktadır?
Yarı Oynar Eklemler: Kemiklerin uçlarında kıkırdak bulunur. Kemikler arasında boşluk ve eklem sıvısı bulunmaz. Omurlar arasında, alt çene kemiğini bağlayan parmaklarda ve göğüs kafesinde görülen eklemlerdir. Omurlar arasındaki kıkırdak diskler, esneklik sağlar.
Dinlenim zar potansiyeli ne anlama gelmektedir?
Bütün canlı hücrelerde, hücrenin içi ve dışı arasında, iyon dağılımı farklılıklarından ötürü bir elektriksel yük farkı bulunur. Hücre zarındaki çift sıralı fosfolipid tabakası, üzerinde elektriksel yük toplama özelliğine sahiptir. Bunun dışında kalan hücre içi ve dışı sıvılar elektriksel olarak nötr iken, fazla eksi yükler zarın hemen iç tarafında, fazla artı yükler ise zarın hemen dış tarafında toplanır. Bu hücre içi ve dışı arasında potansiyel farkı oluşturur ve dinlenim zar potansiyeli adını alır. V
Dinlenim zar potansiyelinin oluşumunda katkısı olan iyonlar nelerdir?
Dinlenim zar potansiyelinin oluşumunda katkısı olan iyonlar, sodyum, potasyum, klor ve hücre içinde sentezlenip dışarı çıkamayan anyonlardır.
Uyarılabilen hücrelerin aktif oldukları dönemde bazı iyonların hücre içine ve dışına hareketleri sonucu zarda gelişen bir dizi potansiyel değişimine hangi isim verilmektedir?
Uyarılabilen hücrelerin aktif oldukları dönemde bazı iyonların hücre içine ve dışına hareketleri sonucu zarda gelişen bir dizi potansiyel değişimine aksiyon potansiyeli denir.
Aksiyon potansiyelinde bulunan hep yada hiç ilkesini açıklayınız?
Hep yada hiç ilkesi: Uyarılabilen hücrelerde ancak eşik ve eşik üstü uyarılar tek tip aksiyon potansiyeli oluşturabilir. Eşik altı uyaran ise aksiyon potansiyeli oluşturamaz. Buna hep yada hiç yasası denir.
Kasları inceleyen bilim dalına hangi isim verilmektedir?
Kasları inceleyen bilim dalına miyoloji denir.
Bütün bir kas kitlesinin sarılı olduğu bağ dokuya hangi isim verilmektedir?
Bir iskelet kası, yüzlerce hatta binlerce kas lifinin demet şeklinde bağ doku ile sarılması sonucu oluşur. Bütün bir kas kitlesi epimisyum olarak isimlendirilen bağ doku ile sarılıdır. Epimisyumun parçaları kası bölmeler hâline getirmek için kasın içine doğru uzanır.
Duchene kas distrofisi nedir?
Duchene kas distrofisi: Distrofin-glikoprotein kompleksine ait genlerde bir mutasyon gelişmesi sonucu görülür. Daha çok erkek çocuklarda görülen, ilerleyici kas zayıflığı ile belli olan, şiddetli vakalarda ölümcül bir kas hastalığıdır. Belirtiler bacak ve kalça bölgesinden başlar. Hastalık altı yaş civarında başlar. Duchenne kas distrofisi genellikle anneden kalıtım yoluyla geçen bir hastalıktır
Kasların aşırı yorulması, elektrolit dengesinin bozulması sonucunda yeterli enerjiyi üretememesi sonucu kasılan kas gevşeyemediğinde gerçekleşen bu patolojik duruma hangi isim verilmektedir?
Kasların aşırı yorulması, elektrolit dengesinin bozulması sonucunda yeterli enerjiyi üretememesi sonucu kasılan kas gevşeyemez. Bu patolojik duruma kramp denir.
İskelet kasına göre çok daha küçük, mekik şeklinde hücrelerden oluşan, tek çekirdekli ve tüm yaşamları boyunca bölünebilme yeteneğine sahip olan kas türü nedir?
Düz kaslar, iskelet kasına göre çok daha küçük, mekik şeklinde hücrelerden oluşur. Düz kas hücreleri tek çekirdeklidir ve tüm yaşamları boyunca bölünebilme yeteneğine sahiplerdir. Özellikle doku hasarı gerçekleştiğinde salınan bazı faktörler, bu hücrelerin bölünmesini uyarabilir. Düz kaslar, kasılma için gerekli olan, çok miktarda aktin ve biraz da miyozin filamentlerini içerirler.
Vücudumuzda kaç tür kas bulunmaktadır?
Vücudumuzda iskelet, düz ve kalp kası olmak üzere üç tür kas bulunmaktadır.
İnsan iskelet sistemi hangi yapılardan oluşur?
İnsan iskelet sistemi kemikler, kıkırdak ve bağ dokudan oluşur.
Osteoloji nedir?
Kemikleri inceleyen bilim dalına osteoloji denir.
Epifiz ve diyafiz nedir?
Uzun bir kemiğin eklemlerinin bulunduğu bölgeye epifiz, iki epifiz arası bölgeye ise diyafiz adı verilir
Metafiz nedir?
Diyafiz ve epifiz arası kıkırdak yapılı kısım, metafizdir.
Kemik dokusundaki hücre tipleri nelerdir?
Kemik dokusunda 4 tip hücre belirlenebilir: Osteoprogenitör hücre, Osteoblast, Osteosit, Osteoklast.
Dinlenim zar potansiyeli nedir?
Bütün canlı hücrelerde, hücrenin içi ve dışı arasında, iyon dağılımı farklılıklarından ötürü bir elektriksel yük farkı bulunur. Hücre zarındaki çift sıralı fosfolipid tabakası, üzerinde elektriksel yük toplama özelliğine sahiptir. Bunun dışında kalan hücre içi ve dışı sıvılar elektriksel olarak nötr iken, fazla eksi yükler zarın hemen iç tarafında, fazla artı yükler ise zarın hemen dış tarafında toplanır. Bu hücre içi ve dışı arasında potansiyel farkı oluşturur ve dinlenim zar potansiyeli adını alır.
Aksiyon potansiyeli nedir?
Uyarılabilen hücrelerin aktif oldukları dönemde bazı iyonların hücre içine ve dışına hareketleri sonucu zarda gelişen bir dizi potansiyel değişimine aksiyon potansiyeli denir.
İskelet kasları kemiklere ne aracılığı ile tutunurlar?
İskelet kasları, genellikle sıkı bağ dokusundan oluşan tendon ile kemiklere tutunurlar.
Miyoloji nedir?
Kasları inceleyen bilim dalına miyoloji denir.
Motor birim nedir?
Omuriliğin ön boynuzunda bulunan bir motor nöron ve onun dalları tarafından uyarılan tüm kas liflerine motor birim adı verilmektedir.
Bir motor birimde kaç adet kas lifi uyarılmaktadır?
Bir motor birimde, 10-200 arasında kas lifi uyarılmaktadır.
Sinir-kas kavşağı nedir?
Her bir iskelet kas lifinin kasılabilmesi için motor sinirinden uyarı alması gerekir. Motor sinir beyin veya omurilikten gelen uyarıları kaslarımıza taşır. Sinir hücresi ile iskelet kas lifi arasında kurulan bağlantıya sinir-kas kavşağı denir.
İskelet kasılmasında ATP’nin işlevleri nelerdir?
İskelet kasılmasında ATP’nin işlevleri:
• Miyozin başındaki ATP’nin yıkılması ile kuvvet oluşumu için gerekli enerji sağlanır.
• ATP’nin miyozin başına bağlanması aktin ile miyozini birbirinden ayırarak gevşemeyi sağlar.
• Sarkoplazmik retikulum pompaları tarafından kullanılan ATP ile kasılma için salınan kalsiyum tekrar geri alınır. Kasılma sona erer ve kas gevşer.
ATPaz nedir?
ATPaz: ATP’yi parçalayan enzimdir.
Düz kasların gruplandırması nasıldır?
Düz kasları çok genel olarak 2 grup altında toplamak mümkündür. Bunlar:
1. Çok birimli düz kaslar: (iris kasları, piloerektör kaslar vb)
2. Tek birimli düz kaslar (Viseral kaslar): (mide, bağırsak, üreter, damarlar gibi)
Bazal zar nedir?
Bazal zar: Epitel hücrelerini altındaki bağ dokudan ayıran, düz kas, iskelet kası, kalp kası, sinir hücreleri ve yağ hücrelerinin etrafını kaplayan, çeşitli liflerden ve ara maddeden oluşan ince tabakaya denir.
Mandal mekanizması nedir?
Düz kasın kasılma-gevşeme sırasında ya da sonrasında belli bir gerime sahip olması gerekir. Bu gerimin sürdürülebilmesi için miyozin başı defosforile olmasına rağmen, çok az ATP harcayarak aktine bağlı kalır. Bu olaya mandal mekanizması denir.
Kalpte uyarılma-kasılma bağlantısı nasıldır?
Kalpte uyarılma-kasılma bağıntısı şöyledir:
Sinoatriyal düğüm (SA), tüm kalp için ana uyarı oluşturan bir orkestra şefi gibidir. SA düğümün oluşturduğu uyarılar, tüm kalp kası hücrelerinin uyarılmasına neden olur ve kalp kası hücrelerinde aksiyon potansiyeli oluşturur. Aksiyon potansiyeli, elektriksel değişim yaratarak hücre zarı boyunca yayılır ve T tubüllerine ulaşır. T tubüllerinde bulunan voltaja duyarlı kalsiyum kanalı şeklinde olan dihidropiridin reseptörlerini uyarır ve hücre dışından, hücre içine kalsiyum girişine neden olur. Hücre içine giren kalsiyum, sarkoplazmik retikulum zarında bulunan ryanodin reseptörlerine bağlanır. Bu bağlanma ile, ryanodin reseptörleri açılarak hücre içine kalsiyum salgılar. Hücre içinde kalsiyum yükselmesi, kasılma anlamına gelmektedir. Kalsiyum, troponin C’ye bağlanır ve aktin ile miyozin etkileşerek kasılma gerçekleşir.