Temel Sağlık Ve Hastalık Bilgisi Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim
Egzersiz Ve Beslenme
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Düzenli egzersiz yapan kişiler, yaşlandıklarında nasıldır?
Düzenli egzersiz yapan kişiler, yaşlandıklarında fiziksel ve zihinsel olarak daha sağlıklı, daha kuvvetli ve daha bağımsızdır.
Vücudun hareket hâlinde olduğu ve daha fazla enerji gerektiren her şey ne olarak adlandırılır?
Vücudun hareket hâlinde olduğu ve daha fazla enerji gerektiren her şey fiziksel aktivitedir.
Vücudun hareket hâlinde olduğu ve daha fazla enerji gerektiren her şey fiziksel aktivitedir. Buna örnek olarak neler gösterilebilir?
Örneğin; ev işleri, bahçe işleri, çarşı-pazar işleri gibi.
Egzersiz nedir?
Özel olarak planlanıp, yapılandırılmış düzenli ve tekrarlı fiziksel aktivitelerdir.
Egzersiz özel olarak planlanıp, yapılandırılmış düzenli ve tekrarlı fiziksel aktivitelerdir. Örnek veriniz.
Örneğin; pilates, yoga, aerobik ya da kuvvet egzersizleri gibi.
Hem fiziksel olarak aktif yaşam hem de hoşlanarak yapılan düzenli egzersiz programları kişide ne gibi olumlu sonuçlara sebep olur?
Hem fiziksel olarak aktif yaşam hem de hoşlanarak yapılan düzenli egzersiz programları kişide bedensel dayanıklılığı ve kuvveti artırmakla kalmaz, duygusal stresi azaltır, kişiye kendini iyi hissettirir, daha mutlu, sağlıklı, uzun bir yaşam sağlar.
Kişi özellikleri dikkate alınarak planlanmış ve yapılandırılmış egzersizler için kişide hangi özelliklere dikkat edilir?
Kişinin fizyolojik kapasite değerleri, kişisel sağlık riski analizleri, tercih edilen spor dalının özellikleri ve hedeflenen yarar seviyesi vs.
Çocuklarda fiziksel aktivite seviyesini azaltan nedenler nelerdir?
- İnaktif anne-baba
- TV,bilgisayar, oyunlar
- Beden eğitimi derslerine katılım eksikliği ve isteksizliği
- Rekreasyonel (oyun-spor) alanların eksikliği
- Hızlı gelişen teknoloji-asansör yürüyen merdiven
- Yemek tercihleri
- Güven (sosyal fobi)
Yaşlılarda yetersiz fiziksel aktivitenin yol açtığı sağlık sorunları nelerdir?
- Obezite ve beziteye bağlı hastalıklar
- Tip 2 diabet (şeker hastalığı)
- Hipertansiyon (yüksek tansiyon)
- Osteoporoz (kemik erimesi)
- Depresyon (kendini iyi hissetmeme)
- Kanser
Düzenli egzersizin yararları nelerdir?
- Fiziksel gücü ve zindeliği (fitness) geliştirir.
- Günlük yaşamda ihtiyaç duyulan aktivite yeteneğini artırır.
- Denge fonksiyonlarını geliştirir.
- Vücut ağırlığı (kilo düzeyi) kontrolünü sağlar.
- Kemik ve kasları güçlendirir.
- Yaşlılarda günlük aktiviteleri yapabilme gücünü artırır ve düşmeleri önler.
- Kanser, diyabet, astım, kalp hastalığı, yüksek tansiyon, eklem hastalıkları (osteoartrit), kemik erimesi (osteoporozis) gibi hastalıklara yakalanma riskini azaltır ya da bu hastalıkların kontrol altına alınmasını kolaylaştırır.
- Depresyona yol açabilecek duygusal bozuklukları iyileştirir, yaşama sevinci aşılar.
- Beyinsel faaliyetleri geliştirir, problem çözme, planlama ve her türlü zihinsel aktivite verimini yükseltir.
- Daha uzun ve kaliteli yaşam süresi sağlar.
Vücut kitle indeksi (VKİ) nasıl hesaplanır?
Vücut kitle indeksi (VKİ) ya da Beden Kitle İndeksi (BKİ) kilogram cinsinden vücut ağırlığının (kg), metre cinsinden boy uzunluğunun (m2 ) karesine bölünmesiyle hesaplanır.
İdeal ağırlık nasıl elde edilir?
İdeal ağırlık ise ulaşılmak istenen VKİ değerinin, mevcut metre cinsinden boy uzunluğunun (m²) karesi ile çarpılmasıyla elde edilir;
İdeal Kilo = Ulaşılmak istenen VKİ değeri X Boy uzunluğunun karesi (m²)
Nabızen çokvücuttaikiyerden ölçülür. Buralar nerelerdir?
- Boyunda, solukborusunun iki yanındakiatardamarlardan birineelinizin işaret,orta veyüzükparmaklarının iç yüzlerinibastırarak(şah damarı,karotis nabzı);
- Elinizin üçortaparmağını diğerelbileğinizdeki başparmağınızın gerisindeki oluğabastırarak(radialarter nabzı)ölçülebilir.
Ne gibi durumlarda nabız sayısı değişir?
Egzersiz, heyecan, hastalık, istirahat durumlarında nabız sayısı değişir.
Kişinin yaşına göre dakikadaki en yüksek erişebileceği tahmini maksimum kalp hızı değeri (nabız sayısı- vuru/dakika) teorik olarak nasıl hesaplanabilir?
Tahmini Maksimum Kalp Hızı (TMKH) (kalp vurusu/dakika) = (220 – YAŞ) ± 10
Dört ana tip egzersiz aktivitesi vardır. Bunlar nelerdir?
- Dayanıklılık (endurans, aerobik ya da kalp-solunum egzersizleri),
- Kuvvet (kas artırıcı, anaerobik, direnç egzersizleri),
- Esneklik (stretching, fleksibilite),
- Denge (balans) egzersizleridir.
Dayanıklılık egzersizlerine örnek olarak neler gösterilebilir?
Koşma, yüzme, yürüme, bisiklete binme, dans dayanıklılık egzersizlerine örnektir.
Çeşitli seviyelerde yapılabilecek aerobik aktivitelere örnekler nelerdir?
- Ev, bahçe, alış-veriş işleri
- Yürüme, hızlı yürüme (jogging), koşma, tepe çıkma
- Uzun mesafe yüzme
- Bisiklete binme, ip atlama
- Çeşitli seviyelerde danslar
- Tenis, futbol, basketbol, voleybol
Egzersiz için seçilen ayakkabılarda hangi özellikler aranmalıdır?
- Yapılacak fiziksel aktiviteye uygun ayakkabı seçilmelidir (yürüme, koşma, basket, voleybol, dans, tenis vs.).
- Spor ayakkabıları düz, önü yuvarlak, topuğu destekleyen, ayak parmakların rahat hareket ettirildiği, taban anatomisini destekleyen kaliteli malzemelerden imal edilmiş olmalıdır.
- Eğer ayakkabı bağlarını kullanmakta güçlük çekiliyorsa güçlü yapıştırmalı modeller tercih edilmelidir.
Egzersiz Sonrasında tedavi gerektirmeyen durumlarda ayaklara nasıl bakım yapılmalıdır?
Dinlenim durumuna geç
Soğuk suyla yıka
Dolaşımı rahatlat (ayaklar yüksekte uzan)
Gerekliyse varis çorabı kullan