Radyo ve Televizyon Stüdyoları Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Dış çekimlerle stüdyo çekimleri arasında hangi öğelerle ilgili farklılıklar vardır?

Dış çekimlerle stüdyo çekimleri arasında mekân, yapım ve koordinasyon, yapım-yönetim öğelerinin her biriyle ilgili önemli farklar vardır. Dış çekim uygulamalarının, gerçekleştirilmesi planlanan televizyon programının yapımı süresince ayrıca ele alınması gerekliliğini doğuran da bu farklılıklardır.

Canlı yayın nedir?

Önceden herhangi bir şekilde kaydedilmemiş, saptandığı anda yayına verilen televizyon yayın şekline canlı yayın denir.

Stüdyo dışı çekimlere uyum sağlayabilmek için hangi yetilerin bulunması gerekmektedir?

Stüdyo dışı çekimlere uyum sağlayabilmek için, bilgi sahibi olmak, mekânın gerektirdiği şekilde ekiple bütünleşmek ve bu alanda deneyim sahibi olmak ile çekimin gerektirdiği ölçüde koşullara ayak uydurmak yetilerinin bulunması gerekmektedir.

Stüdyo dışı çekimler nedir?

Stüdyo dışı çekimler, genellikle programın içeriğiyle uyumlu olay ya da kişinin ait olduğu gerçek mekânlarda yapılan çekimlerdir.

Dış çekimlerin televizyon programları için avantajları nelerdir?

Programın stüdyoda çekilen kısımlarına göre programa daha gerçekçi bir atmosfer sağlaması, buna bağlı olarak gösterilen olay ya da durumun izleyen açısından daha inandırıcı hale gelmesi, dış çekimlerin göze çarpan ilk avantajları arasında sıralanabilir. Dış çekimin, çekilmesi planlanan olay ya da durumun stüdyoda gerçekleştirilmesine oranla maliyeti de azaltması gibi bir başka avantajı daha vardır.

Dış çekimlerin televizyon programları için dezavantajları nelerdir?

İlk akla gelebilecek dezavantaj, hava durumunda öngörülemeyen değişimlerin ortaya çıkması durumudur. Yine mekânın görüntülenecek olmalarından haberdar olan kişileri haricinde yaşayanları, çekim sırasında oluşabilecek gürültü ve çekim ekibinin kapladığı yerin oranı ile ilgili rahatsızlıklar duyabilir. Bu gibi aksaklıklar da çekimin düşünülen zaman aralıklarında tamamlanamaması gibi başka sorunlar doğurabilir. Ekipte çalışanların ihtiyaç duyabilecekleri her türlü donanım stüdyolarda bulunduğu için, bazı anlarda dış çekimler ihtiyaçlar anlamında da dezavantaj oluşturabilmektedir.

Televizyon program türleri nedir?

Televizyon program türleri bir izleyici kitlesi olan, biçimsel ve içeriksel öğeleri hedeflenen amaçlar göz önünde bulundurularak üretilen televizyon yapımlarıdır.

Televizyon programları arasında dış çekim için daha az hazırlık yapılan tür hangisidir?

Diğer televizyon programı türlerine göre haber programlarında yapılacak olan dış çekimler, daha az hazırlık ve daha küçük ekiplerle gerçekleştirilebilmek gibi bir avantaja da sahiptirler.

Canlı yayın programlarının dış çekim özellikleri nelerdir?

• Canlı yayınlanan programların dış çekimlerinde sahne-dekor planlaması türünden hazırlıklara gereksinim duyulmaz
• Diğer program türlerinde olduğu gibi çekimlerin tamamlanmasının ardından kurgusal işlemler gerçekleştirilmez
• Bu tip programların dış çekimleri için, bu çekimlerin sağlanabilmesi tam donanımlı canlı yayın araçları ile gerçekleşmektedir. Bu araçlar, televizyon merkezi ile bağlantı halindedir ve kaydedilen görüntüyü kimi zaman televizyon merkezi bağlantılarıyla, kimi zaman da doğrudan kendisi izleyiciye aktarır.

Dış çekimlerde kameramanın yapması gerekenler nelerdir?

Televizyon programının görüntülerinden sorumlu kameraman, yönetmenle sorunsuz ve uyumlu bir iletişim halinde olmalıdır. Bununla birlikte kameraman, dış çekimlerde stüdyodaki çekimlere oranla ortaya daha fazla yaratıcı katkı koyabilir ve kendi mesleki birikimini daha özgür bir şekilde uygulayacağı bir çekim ortamı içerisinde bulunmuş olur. Çekimlerde son söz yönetmene ait olsa da anlık ortaya çıkan güzel bir çerçeveyi kaybolmadan görüntüye alma çabukluğunu gerektiren durumlarda, yönetmenin direktiflerinin dışına çıkabilir ve inisiyatif kullanarak programın niteliğini destekleyici görüntüler kaydedebilir.

Dış çekimlerde ihtiyaç duyulan teknik donanımın nicelik ve nitelikleri neye göre belirlenir?

Dış çekimlerde ihtiyaç duyulan teknik donanım, yani kullanılacak araç gereçlerin nicelik ve nitelikleri, çekimi yapılacak yer, olay, durum, kişi ya da kişilerle ilgili fiziki koşullara bağlıdır. Çekime götürülecek kameraların türü ve sayısı, aydınlatma yapılması amacıyla ışık sayısı, sesleri almak adına götürülecek mikrofon sayısı hep bu koşullara bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bunların belirlenmesi de, çekime gidilmeden önce gerçekleştirilen masa başı çalışmaları sayesinde gerçekleşir.

Televizyon için gerçekleştirilen dış çekimlerde hangi tür kameralar kullanılır?

Televizyon için gerçekleştirilen dış çekimlerde, ENG (elektronik haber toplayıcı) kameralar kullanılır.

Stüdyolarda kullanılagelen kameraların, dış çekimde de kullanılabilecek hale gelmesi ne gibi değişikliklere sebep olmuştur?

Teknolojideki hızlı değişimler sayesinde, stüdyolarda kullanılagelen kameralar, dış çekimde de kullanılabilecek hale gelmiştir. Böylece kamera kullanımı açısından oldukça köklü bir değişim gerçekleşmiş oldu. Öyle ki, bu değişime kadar, örneğin özellikle haber görüntüsü kaydetme işi, film ile yapılmak yerine ENG kameralar aracılığı ile yapılmaya başlandı. Bu gelişme, program yapımında pek çok değişikliğe de sebep oldu. Bu değişiklikler, bu kameraların taşınabilirliğinin kolaylığı sayesinde çabukluk sağlaması ve televizyon program yapımları için maliyetlerin azalması şeklinde sıralanabilir.

ENG kameraların özellikleri ve sağladığı avantajlar nelerdir?

Bu kameralar, haber toplamaya yönelik üretilmiş olsalar da, çekim için sağladığı kolaylıklardan ötürü belgesel filmlerde, reklam ve tanıtım filmlerinde de kullanılmaktadır. Bu kameralar aynı zamanda yüksek olmayan ışığa da duyarlı olduklarından ek aydınlatmalar konusunda dış çekim ekibini rahatlatıcı bir özelliğe de sahiptirler. ENG kameralar ayrıca, ek bir donanım sayesinde stüdyolarda da kullanılır hale getirilebilmektedir.

Dış çekim için götürülecek araç gereçle ilgili herhangi bir arıza ya da kayıp yaşanmaması için ne gibi önlemler alınmalıdır?

Dış çekim için götürülecek araç gereçle ilgili herhangi bir arıza ya da kayıp yaşanması ihtimali göz önünde bulundurularak bazı önlemler alınmalıdır. Çünkü dış çekim için stüdyonun dışına çıkıldığında, televizyon merkezinden fazlasıyla uzak bir mekana da gidilmesi mümkündür. Dolayısıyla bu, ciddi bir zaman kaybına ve motivasyon kaybına neden olabilir. Bu açıdan da, dış çekim için götürülen kameraların, ışıkların, mikrofonların ve diğer ses kaydı için gerekli araçların, ekip içi haberleşmeyi sağlayan telsizlerin (walkie-talkie), tüm bağlantı kablolarının, gerekiyorsa kostüm ve makyaj için gerekli görülen araç gereçlerin eksiksiz bir şekilde dış çekim ortamına götürülmüş olması gerekmektedir. Bunların eksiksiz bir şekilde sağlanması için de çekime gidilmeden önce neyin alınıp alınmadığı kusursuz bir biçimde kontrol edilmelidir.

Dış çekimlerde organizasyonu sağlayan yapım ekibinin üzerinde özellikle durması gereken noktalar nelerdir?

• Alınması gereken çekim izinleri
• Ulaşımın nasıl sağlanacağı konusundaki ayrıntılar
• Yemek ve buna dair ayrıntılar
• Uzun süreli bir dış çekim planı varsa barınacak yerleri bulmak
• İklim koşullarına uygun olarak ekibi yönlendirmek adına hava durumuyla ilgili ayrıntılı bilgi edinmek
• Çekim yapılacak yerde olası bir kalabalık oluşursa çekimin sorunsuz gerçekleşmesi adına girişimlerde bulunmak ve çekim için elverişli ortamı sağlamak

Dış çekimlerde yapım ekibinin çekimin yapılacağı mekâna dair karşılaşacağı sorular nelerdir?

Mekânın yapısının televizyon programının içeriği açısından çekim için uygun olup olmadığı, çekimin yapılması için mekân uygun bulunursa izin alma sürecinin ayrıntıları, mekânın, kullanılacak ışık kaynakları açısından ne durumda olduğu, kameraların hangi açılardan çekim yapabileceği, bu kameralar için ne tür merceklere gereksinim duyulacağı, alınacak sesler için ne tür bir ses kayıt cihazı ve ne tür bir mikrofon kullanılacağı, çekim için orada bulunan bütün araç gereçlerin elektrik gereksiniminin karşılanıp karşılanamayacağı konularındaki sorulara yanıt verilmesi gerekmektedir.

Kurmaca nedir?

Gerçek yaşamda olmamasına rağmen televizyon programlarında varmış gibi tasarlanan ve yapıntı niteliği taşıyan kurgusal eserlere kurmaca denir.

Dış çekimlerde en zorlu geçen çekim tipi hangisidir?

Dış çekimlerde, çekilen olayın niteliği, çekimin yapısını ve zor ya da kolay olma durumlarını belirler. Dış çekimlerde en zorlu geçen çekim tipi birden çok kameranın kullanıldığı yapımlardır.

Kurgu nedir?

Kurgu, basit anlamıyla kaydedilen görüntülerin senaryoya uygun bir şekilde dizilmesi ve uygun seslerin gerektiği şekilde görüntülerle eşleştirilmesi işlemi olarak tanımlanacak olsa bile, öncelikle kaydedilen tüm görüntüleri izledikten sonra televizyon programında kullanmak üzere bu görüntüler arasında seçim yapmak, seçilen bu görüntüleri senaryodaki yaratıcılığın üzerine yaratıcılık katarak sıralamak, kullanılan çekimler arasındaki zamansal uyumu gözetmek ve buna bağlı olarak izleyicilerin algılarında bozulmalara ve dağınıklıklara yer vermemek ve nihayetinde niteliği amaçlanan düzeyde bir televizyon programı ortaya çıkarmak gibi bir süreci kapsamaktadır.