Sınıf Yönetimi Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Grup oluşumunda kaç farklı amaç açığa çıkmaktadır?

Bir grubun oluşması için, grubu oluşturacak bireylerin belli bir amaç çerçevesinde bir araya gelmeleri gerekir. Genellikle bu amaç, grubu oluşturan bireylerin grup oluşturmalarındaki bireysel amaçların ötesinde bir amaçtır. Dolayısıyla grup oluşumunda iki farklı amaç açığa çıkmaktadır. Bu amaçlar, grubun amacı ve gruptaki bireylerin amaçlarıdır. Örneğin bir öğrencinin A grubuna katılmasındaki amaç, o grubu oluşturan kişilerin birtakım özellikleri olabilecek iken, A grubunun amacı bireysel amaçların ötesindeki üstlenilen eğitim görevini tamamlamaktır.

Grubun en önemli özelliği nedir?

Herhangi bir insan topluluğunun grup olarak nitelendirilmesi için bazı özelliklere sahip olması gerekir. Bu özellikler farklılık göstermekle birlikte, grubun en önemli özelliğinin gruptaki kişiler arasındaki etkileşim olduğu çoğunlukla kabul görmektedir. Grup, özünde, belirli bazı ortak amaçlarla bir araya gelmiş insanların bütününü ifade eder. 

Gruplarda etkileşimle birlikte zaman içinde hangi özellikler gelişebilir?

Bir araya gelen insanların bir grup oluşturması, doğrudan veya dolaylı etkileşim içinde olmaları nedeniyledir. Gruplarda etkileşimle birlikte, aşamalı olarak, aşağıdaki özelliklerden bazıları veya zaman içinde tamamı gelişebilir:
1. Etkileşimde bulunan bireyler kendilerini o grubun üyesi olarak tanımlarlar.
2. Üyeler, grup dışındaki diğer insanlar tarafından da o gruba ait olarak tanımlanırlar.
3. Ortak çıkarlarıyla ilgili konular üzerinde normlar oluşturur ve bunlara uyarlar.
4. Birbirine bağımlı bir rol sistemi içerisinde yer alırlar.
5. Ortak amaç ya da idealleri paylaştıkları için birbirlerine benzerler.
6. Grup yaşantısını ödüllendirici bulurlar.
7. Karşılıklı bağımlılık gerektiren yeni hedefler geliştirirler.
8. Birlik algısı geliştirirler.
9. Çevreye karşı da bu birlik duygusu içinde hareket ederler.

Grupların takım olabilmesi için gerekli olan koşul nedir?

Her takım özünde bir gruptur fakat her grup bir takım olamaz. Gruplar takım olabilme potansiyeline sahip oluşumlar olmakla birlikte, grupların çok azı takım özelliği kazanabilir. Grupların takım olabilmesi için öncelikle belirli temel özelliklerin tümüne açık, belirgin ve olumlu yönde sahip olması bir ön koşul olmakla birlikte yeter koşul değildir. Bununla birlikte, grupların öğretmenin liderliğinde bu yönde güdülenerek yönetilmesi bir zorunluluktur. Bunun için ise öğretmenin grup dinamiklerine hâkim olması ve öğrencileri bu yolla yönlendirebilmesi gerekir.

Bir gruptaki temel değerler nelerdir?

Temel değerler, grubun başarmayı istediği, arzu edilen bir amaçtır. Gruplar, yenilikçi olma, birinci olma, mükemmellik, başarılı olma, kararlılık, moral ve kaliteden herhangi birini veya tamamını benimsemeye çalışabilirler. Temel değerlerin toplamı, grubun bir anlamda “vizyon”unu oluşturmaktadır.

Bir gruptaki yardımcı değerler nelerdir?

Yardımcı değerler, grubun üyelerinde gözlemeyi istediği, arzu edilen davranış kalıplarıdır. Öğretmenler öğrencilerin, çok çalışma, yaratıcı olma, yüksek standartlara sahip olma, dürüst olma vb. yardımcı değerlere sahip olmaları için onları destekleyerek, cesaretlendirmelidir.

Norm ve değer arasındaki farklılık nedir?

Normlar, değerler sistemine bağlı olarak her grupta bireylere yol gösteren, doğru ve yanlışı, olumlu ve olumsuzu belirleyen kurallar, standartlar ve fikirler bütünü biçiminde ortaya çıkmaktadır. Norm ve değer arasındaki farklılık, değerlerin soyut ve genel kavramlardan meydana gelmesi, normların ise belirgin ve yol gösterici olmasıdır.

Sınıfın vizyonunu yansıtan unsur nedir?

Sınıf, vizyonunu “sınıf atmosferi” aracılığıyla yansıtır. Sınıf atmosferi bir anlamda sınıf içinde öğretmen-öğrenci, öğrenci-öğrenci, öğretmen-sınıf ilişkilerinde açığa çıkan olumlu veya olumsuz durumların tamamıdır. Bir başka deyişle sınıf atmosferi, sınıfın havasıdır. Eğer bu ilişkiler olumlu ve istendik yönde gerçekleşiyorsa sınıfta güçlü bir atmosferden, gerçekleşmiyorsa zayıf bir atmosferden söz edilebilir.

Uyma davranışı nedir?

Zaman içinde grupta oluşan değer ve normlar ile rol ve statüler, grupta yer alan bireylerin davranış ve düşünceleri üzerine baskı yaparak, onların davranışlarını değiştirebilmektedir. Bireyin davranışlarını, grup üyelerinin tamamının veya bir kısmının istek ve bekleyişleri doğrultusunda değiştirmesi olayına uyma davranışı adı verilmektedir.

Grup bağlılığı neyin sonucunda açığa çıkar?

Grup bağlılığı, grup içindeki bireyleri bir arada tutan bizlik duygusunun ve buna etki eden diğer psikolojik süreçlerin sonucunda açığa çıkar.  Grup içindeki öğrencileri birbirlerine bağlayan bağlılık duygusu, sadece grubun amaçlarını kabulden doğmaz. Bu bağlılık, bir kişinin ailesine veya vatanına karşı hissettiği bağlılığa benzeyen bir benimseme duygusunu temsil eder. 

Olumlu bir grup ortamı oluşturmada öğretmenlerin rolü nedir?

Olumlu bir grup ortamı, tesadüfler sonucu açığa çıkmaz. Olumlu bir grup ortamının sağlanması için öğretmenlerin bu konuya özen göstererek kendilerini geliştirmeleri, sınıf içindeki grupların ve bir bütün grup olarak sınıfın yukarıda sıralanan çeşitli özellikleri ile öğrenci özelliklerinin toplamı sonucu açığa çıkan sınıflarının grup dinamiklerini çözümleyerek yönetmeleri gerekir. Bu yapılabildiğinde olumsuz davranışların açığa çıkma sıklığı azalarak, sınıf yönetimi daha verimli bir biçimde gerçekleşebilecek, sınıf amaçlarına daha kolay ulaşabilecektir.

Sınıftaki grup türleri nelerdir?

Sınıf içindeki grupları, yapıları ve işlevleri bakımından çeşitli kategorilere ayırmak, konunun anlaşılması açısından önemlidir. Yapıları bakımından sınıftaki grup türleri biçimsel ve biçimsel olmayan, büyük ve küçük gruplar ile üyelik ve referans grupları olarak sıralanırken, işlevleri bakımından ise ilgi ve gelişim grupları, arkadaş grupları, süreli ve düzenli gruplar olarak sınıflandırılabilirler.

Sınıfta grup oluşumunun önemi nedir?

Grupların oluşturulmasındaki farklılıklar, grup etkileşiminde ve sınıf yönetiminde önemli bir etmendir. Öğretmenler, grup oluştururken benzer ve farklı özelikleri kullanabilirler. Yetenek temelli gruplama genellikle müfettişler tarafından önerilir. Çeşitli araştırma bulguları, eşit sayıda kız ve erkekten oluşan cinsiyete göre karışık gruplamanın, cinsiyetler arası dengeli tartışmalara ortam yarattığı için oldukça tercih edilen bir gruplandırma biçimi olduğunu ortaya koymaktadır. Arkadaşlık ilişkilerine göre gruplandırma ise öğrenmeyi olumlu yönde etkilemektedir.

Öğretmenler sınıftaki grup çalışmalarında etkili olabilmek için ne yapmalıdırlar?

Grup çalışmalarında öğrenmenin etkili olması için, öğretmenin grup içinde etkileşimi düzenlemesi gerekmektedir. Öğretmenler ayrıca, grupların belirlenen görevleri öğretmenin varlığıyla mı yoksa kendi kendilerine mi üstlendiklerini de gözlemelidirler. Bu yolla öğretmenler, zaman içinde grupların gittikçe daha bağımsız çalışabilmelerine yardımcı olmalıdırlar.

Eğitimsel “reform ve yeniden yapılanma” çalışmaları liderliği nasıl tanımlar?

Eğitimsel “reform ve yeniden yapılanma” çalışmaları liderliği anahtar bir değişken olarak tanımlar. Artan bir biçimde okul müdürlerinden öğretmenler tarafından sergilenen liderliğe doğru daha geniş katılıma önem verme yönünde bir değişim gerçekleşmektedir. Öğretmenler yeni rolleri almaya zorlandıkları için, öğretmen liderliğinin doğasını daha iyi anlamak önemlidir. Öğretmen liderliği okullarda daha fazla profesyonelleşmeyi, daha fazla öğretmen liderliğini ve iş birliğini çağrıştıran reform hareketleri ile ilişkilendirilir.

Liderlik ve yönetim kavramlarının birbiriyle ilişkisi nedir?

Liderlik ve yönetim kavramları birbiriyle ilişkili, birbirini kapsayan kavramlardır. Liderlik bir şemsiye iken yönetim onun bir parçasıdır. Etkili liderliğin, etkili yönetim becerilerine sahip olduğu dayanağından yola çıkılarak, etkili liderlikle yönetimin ayrılmaz bir bütünün iki yarısı olduğu noktasına ulaşılabilir. Lider öğretmenler de bunu gerçekleştirebilen öğretmenler arasından çıkabilir.

Liderin en temel özelliği nedir?

Liderin en temel özelliği, izleyenlerine güven verebilmesidir. İnsanlar onlara güvenirler çünkü onlar inandıkları değerler doğrultusunda davranarak, belirledikleri amaçlara ulaşırlar. Dolayısıyla liderler değer, söz ve eylemleriyle tutarlı insanlardır.

Sınıfta öğrencileri güdüleyen ögeler nelerdir?

Öğrenci katkılarının öğretmen tarafından farkına varılması, öğrencileri, iyi şeyler yapmaya devam etmeleri konusunda güdüleyen en önemli ögelerden biridir. Lider öğretmenler, öğrenci çabalarının farkına varılması, tanınması ve değer verilmesinin, temel gereksinimler kadar önemli olduğunu bilirler. Öğretmenler tarafından öğrencilere verilecek sözel övgüler, en kolay güdüleme araçlarıdır; ama belki de en fazla gözden kaçanlardır. Akranlarının, aile veya diğer öğretmenlerin yanında öğrenciyi takdir etmek, öğrencide “daha iyisini yapma” duygusunu kuvvetlendirir.

Öğretmenlerin uzman olma özelliğine sahip olması sınıfta nasıl bir etki yaratır?

Başarılı liderlerin en temel özelliklerinden birisi yüklendikleri görevleri iyi yapmalarıdır. Öğrenciler, öğretmenlerinin ne yaptığını ve ne yapmak istediğini bilirler ve buna öğretmenlerinin yeterliliklerinden dolayı inanırlarsa, onları daha büyük bir hevesle izlerler. Öğretmen liderler, alan bilgisi, öğretmenlik meslek bilgisi ve genel kültür alanlarındaki yeterliliklerini göstererek, vizyonlarını çevreleriyle ve öğrencileriyle daha yüksek düzeyde paylaşırlar. Bu paylaşım sınıf düzeyinde yaygın bir biçimde paylaşılmaya başladıkça, başarı da artmaya başlar. Öğretmen liderler mesleklerinde uzman kişiler olduklarından, sınıflardaki öğrencilerin öğrenme deneyimlerinde diğer sınıflara oranla önemli bir farklılaşma sağlarlar.

Eğitimin etkili iletişimle olan ilişkisi nedir?

Eğitim, bir etkileşim sürecidir; etkileşimin aracıysa iletişimdir. Bu yüzden okullarda ve özellikle sınıflarda iletişim yapı ve süreçleri hem sınıf yönetimi hem de eğitim-öğretim için temel gerekliliktir. Okul ve onu oluşturan sınıflarda insan ilişkileri ile buna bağlı olarak iletişim süreçlerinin önemi, malzeme ve ürünü insan olduğu için daha da artmaktadır.