Maliyet Muhasebesi Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Prim esasına göre ücret sisteminin amacı nedir?

Prim esasına göre ücret sistemlerinin amacı, işletme hedeflerine ulaşabilmek, etkinlik ve verimliliği artırmak için mali teşvik yoluyla işçilerin motivasyonunu artırmaktır.

Kıdem tazminatı nedir?

Kıdem tazminatı, işçinin işten çıkarılması ya da ayrılması halinde işverence işçiye yapılan ödemeleri ifade etmektedir.

İşçi çalışma kartı nedir?

İşçi çalışma kartı; her bir işçinin iş yerinde bulunduğu süre içinde, hangi gider yerinde, hangi işler üzerinde ne kadar süreyle çalıştığını, boşa geçen zaman ve fazla çalışmalarının olup olmadığını gösteren belgedir.

Yıllık izin ücreti nasıl hesaplanır?

Yıllık izin ücreti aşağıdaki formül yardımıyla hesaplanır: Yıllık İzin Üc. = (Son bir yılda esas ücretler toplamı/Fiilen çalışılan gün) x İzin süresi

Akord (parça) esasına göre ücret sistemi nasıl uygulanır?

Bu sistemde, geçen süreye bakılmaksızın, üretilen mamul miktarına göre parça başına ücret belirlenir ve işçilere ödenir.

Akord (parça) esasına göre ücret sisteminin avantaj ve dezavantajları nelerdir?

Bu sistemin en önemli üstünlüğü, işin sonucuyla ücret arasında doğrudan bir ilişki olması sebebiyle işçileri motive etmesidir. Dezavantajı ise işçilerin aşırı yıpranmasına, işçiler arasında olumsuz rekabete ve gerginliklere yol açabilmesidir.

İş kanunu gereğince yıllık ücretli izin miktarları nedir?

İş kanunu gereğince, bir işverene bağlı olarak deneme süresi de içinde olmak üzere asgari 1 yıl çalışmış olan işçilere; 1-5 yıl çalışanlara 14, 5-10 yıl çalışanlara 20, 15 yıldan daha fazla çalışanlara ise en az 26 işgünü yıllık ücretli izin verilir.

Primler ile ikramiyeler arasındaki temel fark nedir?

Primler ile ikramiyeler arasındaki temel fark; primlerin doğrudan çalışma karşılığı olarak verilmesi, buna karşın ikramiyelerin başarılı bir performansa karşılık ödüllendirme amacıyla ödenmesidir. Bununla birlikte ikramiyeler genellikle toplu iş sözleşmeleri gereği ödendiğinden, genellikle başarı kriteri göz ardı edilmektedir.

İkramiye ne demektir?

İkramiye, çalışanları güdülemek (motive etmek) amacıyla belirli dönem ya da günler için tahakkuk ettirilen ücret ekidir.

Prim esasına göre ücret sistemlerinin başlıcalarını yazınız?

Prim esasına göre ücret sistemlerinin başlıcaları; Halsey sistemi, Rowan sistemi, Emerson sistemi, Bedeaux sistemi, Taylor sistemi, Gantt sistemi, Merrick sistemi ve Ross sistemidir.

İşçilik maliyetlerinin hangi iş üzerinde geçirildiğini gösteren temel belgeler nelerdir?

İşçilik maliyetlerinin hangi iş üzerinde geçirildiğinin belirlenmesinde kullanılan iki temel belge: “İşçi Çalışma Kartı” ve “İşçi Çalışma Kartı Özeti” dir.

Doğru ve bilimsel esaslara dayalı bir maliyetleme ve maliyet kontrolü yapabilmek için, işçi maliyetleri açısından nelere dikkat edilmelidir?

Bunun için iki önemli husus öne çıkmaktadır: • Döneme ilişkin üretimle ilgili işçilik maliyetlerinin hangilerinin direkt işçilik maliyeti hangilerinin endirekt işçilik maliyeti olduğunun doğru bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. • Tutarları belirli olan direkt ve endirekt işçilik maliyetlerinin üretime sağlıklı bir şekilde yüklenmesi gerekmektedir.

Endirekt işçilik maliyetlerinin ayrımında hangi hususlar göz önüne alınmalıdır?

Bu konuda aşağıdaki ayrım hususlarının değerlendirilmesi önem kazanmaktadır: • Bir işçi endirekt işçilik icra ediyor ve belirli bir maliyet yerinde sürekli olarak çalışıyor ise bu işçiye ilişkin üretim maliyetlerinin tamamı o maliyet merkezine yüklenir. • Bir işçi birden fazla maliyet merkezini ilgilendiren endirekt işçilik icra ediyorsa o işçiye ait maliyetlerin faydalanan maliyet merkezleri arasında dağıtılması gerekmektedir. • Belirli bir maliyet merkezinde direkt işçilik icra eden bir işçinin belirli zamanlarda makinelerin ayarlanması, malzemelerin taşınması, bakım onarım vb. işler yapması durumunda u işçinin maliyet merkezlerinde geçirdiği sürelerin ayrı ayrı gösterilmesi ve ilgili maliyetlerin endirekt işçilik olarak kabul edilmesi gerekmektedir.

Ücret nedir?

Ücret; üretim maliyetlerinin hesaplanmasında ve dönem kar veya zararının belirlenmesinde etkili olan bir üretim unsuru olan emeğe ödenen bedeldir.

Üretim ve verimlilik primleri hangi koşullarda ve nasıl hesaplanmaktadır?

İşçilerin üretimle olan ilişkileri göz önünde tutularak, izin ve hastalıklar hariç olmak üzere, başarılı çalışanları ödüllendirmek amacıyla ücret aldıkları günler için ödenen çıplak gündelikleri üzerinden %50 üretim primi ödemesi yapılabilmektedir.

Ücret oranı ne anlama gelir?

Ücret oranı; çalışılan bir saatlik sürenin veya bir birimlik ücretin karşılığı olarak belirlenmiş ücreti ifade eder.

Çıplak ücret nedir?

Çıplak ücret; işçiye çalışmasının karşılığında direkt olarak herhangi bir ilave yapılmadan ödenen tutardır.

Giydirilmiş ücret nedir?

Giydirilmiş ücret; işçicinin belirli bir çalışma karşılığında aldığı çıplak ücrete prim, ikramiye, yemek, yakacak ve kira gibi çeşitli ödemelerin eklenmesi suretiyle bulunan rakamdır.

Ücret hesaplanması ve ödeme şekillerinin farklı olması sebebiyle değişiklik gösteren ana ücret sistemleri nelerdir?

Ücretin hesaplanması ve ödeme şekillerinde görülen farklılıklar sebebiyle aşağıdaki ücret sistemleri geliştirilmiştir: • Zaman esasına göre ücret sistemi • Akord (parça) esasına göre ücret sistemi • Prim esasına göre ücret sistemi

Zaman esasına göre ücret sistemi nasıl uygulanır?

Zaman esasına göre ücret sistemi, zaman temeline dayanan ve saat ücreti ya da gündelik şeklinde uygulanan ücret sistemidir.

Zaman esasına göre ücret sisteminin avantaj ve dezavantajları nelerdir?

Hesaplanmasındaki kolaylık ve işçiye zaman baskısı altında olmadan rahatça çalışma olanağı tanıması bu sistemin en önemli avantajıdır. Buna karşılık, ücretin üretimi özendirme bakımından hiçbir etkisinin olmaması sistemin en önemli sakıncasıdır.

İş kanununa göre fazla çalışma süresi nasıl tanımlanır?

İş kanunu gereğince, çalışma süresi haftada en çok 45 saattir. Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde bu süreyi aşan çalışmalar fazla çalışma olarak tanımlanır.

Normal çalışma sürelerindeki, bu süreler dışında ve hafta tatillerindeki ve ulusal bayram ya da genel tatil sürelerindeki fazla çalışma primleri nasıl hesaplanır?

İşçinin fazla çalışması söz konusu olduğunda, normal çalışma ücretine ek olarak % 50 fazla çalışma primi hesaplanır. Normal çalışma süreleri dışında ve hafta tatillerindeki fazla çalışma % 100 zamlı, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde de fazla çalışma % 200 zamlı ödenir. Bu oranlar asgaridir.

Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?

Kıdem tazminatı miktarı, işçinin çalışmış olduğu her tam yıl için 30 günlük giydirilmiş ücreti kadardır. 30 gün ölçüsü toplu iş sözleşmeleriyle artırılabilir. Kıdem tazminatının hesaplanmasında esas alınacak ücret işçinin ayrılmadan önceki en son aylık ya da günlük ücretidir.

İşletmelerde işçilik maliyetlerinin izlenmesi, belirlenmesi ve ödenmesi neden önemlidir?

Bütün işletmelerde işveren için bir maliyet unsuru, çalışan işçi için bir gelir kaynağı olan işçilik maliyetlerinin izlenmesi, belirlenmesi ve ödenmesi, işgücü verimliliği ve maliyet kontrolü açısından önemlidir.

İşçilik miktarının belirlenmesi konusunda önemli olan hususlar nelerdir?

İşçilik miktarlarının belirlenmesi iki noktada önem kazanmaktadır: • İş yerinde geçirilen toplam zamanın belirlenmesi • Toplam zamanın hangi işler üzerinde geçirildiğinin belirlenmesi

Puantaj cetvelleri veya devam çizelgeleri ne amaçla ve nasıl kullanılmaktadır?

Puantaj cetvelleri ya da devam çizelgeleri, az sayıda işçi çalıştıran iş yerlerinde, işçilerin işyerinde geçirdikleri toplam zamanı belirlemek amacıyla kullanılmaktadır. İşletmede yetkili olan bir görevli, günler itibarıyla bütün bölümleri dolaşarak işe gelen işçileri bu puantaj cetveline işlemektedir.

Bir işçi günlük 7.5 saatlik çalışmasına ek olarak 2 saat de fazla çalışma yapmıştır. Saat ücreti ?25’dir. Bu verilere göre işçinin alacağı günlük ücret ne kadar olmalıdır?

Günlük normal ücret = 7.5 x ?25 = ?187.5 Fazla çalışma normal ücreti = 2 saat x ?25 = ?50 Fazla çalışma primi = ?50 TL x %50 = ?25 Günlük Toplam Ücret = ?262.5

Hangi durumlarda gece / vardiya zammı uygulanır?

Vardiyalı çalışan işletmelerde gece vardiyasında çalışan işçilere gece primi ödenmesi zorunludur. Gece zammı ödemesi akşam saat 20:00 ile 06:00 saatleri arasındaki çalışmalar için yapılmaktadır.

Çalışanlar için ihbar süresi ne kadardır?

İhbar süresi işçinin çalışma süresi esas alınarak hesaplanmaktadır. Şöyle ki: Çalışma Süresi - İhbar Süresi 0-6 Ay için - 2 Hafta 6-18 Ay için - 4 Hafta 18-36 Ay için - 6 Hafta 36 Ay ve fazlası için - 8 Hafta

İşverenler iş akdinin feshinde hangi yolları izleyebilirler?

İşverenler iş akdinin feshi için iki yol izleyebilirler: • İhbar süresi boyunca işçiyi çalıştırmaya devam edebilir ve bu süreç boyunca işçiye günde en az iki saat iş arama izni verir. • İşveren işçiye ihbar süresi boyunca alması gereken ücretini “ihbar tazminatı” adı altında peşin olarak ödeyebilir.

İşverenlerin işçilerine maliyet unsurlarına dahil olarak yaptığı diğer ödemelere beş adet örnek veriniz.

İşverenlerin işçilerine maliyet unsurları dahilinde yaptıkları diğer ödemeler evlenme yardımı, doğum yardımı, ölüm yardımı, yakacak yardımı ve yemek yardımı gibi ödemelerdir.

İş kanununa göre işçi hangi durumlarda kıdem tazminatı almaya hak kazanır?

İş kanunu hükümlerine göre işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için; • İş Kanunu’na tabi olması, işçi niteliği taşıması ve sürekli bir işte çalışması, • İşçinin işyerinde en az 1 (bir) yıl aynı işverene bağlı olarak iş sözleşmesine göre çalışmış olması (yasal grev ve lokavt süreleri kıdemden sayılmaz) • İş sözleşmesinin yasada belirtilen hallerden birisi ile sona ermesi, gerekmektedir.

Sosyal güvenlik kurumu (SGK) işveren paylarının oranları nedir?

Gelir vergisi ve damga vergisi ile birlikte, işçinin sorumlulukları gereği olan %14 oranında SGK işçi payı ile %1 oranında SGK işsizlik sigortası payı kesintileri, bordro üzerinden yapılıp işveren tarafından SGK’ya bildirilerek tahakkuku yapılmakta ve işçi adına ödenmektedir. Bunun dışında işyeri tehlike sınıfına göre asgari %19.5 oranındaki SGK işveren payı ile %2 SGK işsizlik sigortası primi, yine işveren tarafından tahakkuku yapılıp SGK’ya ödenmektedir.

İşçilik maliyeti ne demektir?

İşçilik maliyeti, bir mamul veya hizmet üretmek için harcanan iş gücü ve insan kaynağı ile ilgili olarak katlanılan fedakarlıkların parasal ifadesidir.

Mamul maliyetinin hesaplanmasında dikkate alınması gereken işçilik maliyetinin, direkt ilk madde ve malzeme ile genel üretim maliyetleri gibi, diğer maliyet unsurlarından farklı özellikleri nelerdir?

• İşçilik maliyetleri saklanması, stoklanması, depolanması, biriktirilmesi mümkün olmayan bir maliyet unsurudur. • İşçilik maliyetlerine günlük veya saatlik ücretlere ek olarak sosyal mevzuat hükümleri veya toplu sözleşme hükümlerine göre; sosyal güvenlik işveren payı, bazı sosyal yardımlar, çocuk zammı, ücretli izin, giyecek, yiyecek ve yakacak yardımı gibi, ilaveler yapılabilir. • İşçilik maliyetleri, tüm maliyetleri etkileyen aktif karakterli bir maliyet unsurudur. • Ücret ödemeleri işveren için bir maliyet özelliği taşırken ücret almaya hak kazanan işçi için gelir özelliği taşımaktadır.

İşçilik maliyetleri nasıl sınıflandırılır?

İşçilik maliyetleri; üretim faaliyetleri ile ilgili işçilik maliyetleri ve üretim dışı faaliyetlerle ilgili işçilik maliyetleri olmak üzere iki sınıfa ayrılır.

Üretim faaliyetleri ile ilgili işçilik maliyetleri nasıl sınıflandırılır?

Üretim faaliyetleri ile ilgili işçilik maliyetleri ikiye ayrılır: 1. Direkt işçilik maliyetleri 2. Endirekt işçilik maliyetleri

Direkt işçilik maliyeti ne demektir?

Direkt işçilik maliyeti, üretilen mamullere doğrudan doğruya yüklenebilen ve mamulün temel yapısını oluşturan, ilk madde ve malzemenin biçimini, yapısını ve niteliğini değiştiren maliyetlerdir.

Endirekt işçilik maliyeti ne demektir?

Endirekt işçilik maliyeti, mamullerin üretiminde kullanılan, direkt işçilik dışında kalan ve bu mamullere doğrudan doğruya yüklenmeleri olanaksız olan işçilik maliyetleridir.

Üretim dışı faaliyetler ile ilgili işçilik maliyetleri nasıl sınıflandırılır?

Üretim dışı faaliyetler ile ilgili işçilik maliyetleri dörde ayrılır: 1. Araştırma - Geliştirme maliyetleri 2. Pazarlama, Satış ve Dağıtım maliyetleri 3. Genel Yönetim maliyetleri 4. Diğer Faaliyet maliyetleri

“Ücret” kavramının unsurları nelerdir?

Ücret kavramı kök ve ek ücret olmak üzere iki unsurdan meydana gelmektedir.

Kök ücret ne demektir?

Kök ücret, işçiye çalışması karşılığı yapılan ödemeler anlamına gelmektedir.

Ek ücret ne demektir?

Ek ücret, mevzuat ve sözleşmeler gereği ya da isteğe bağlı olarak kök ücrete yapılan ilavelerdir.

Fiili çalışma ile ilgili işçilik maliyet unsurları nelerdir?

• Esas (Normal) Ücretler • Fazla Çalışma Ücretleri • Üretim ve Verimlilik Primleri

İlgili yasalarla ve sözleşmeyle ilgili işçilik maliyet unsurları nelerdir?

• Hafta ve Genel Tatil Ücretleri • Fazla Çalışma Zamları • Gece / Vardiya Zammı • Sosyal Yardımlar • Sağlık Giderleri • İzin Ücreti • Harçlıklar • İşçi Yollukları • Kıdem Tazminatı • İhbar Tazminatı • Eğitim ve Staj Giderleri • Yasal İşveren Payları • Diğer İşçilikler

Brüt ücret neleri içermektedir?

Brüt ücret; esas ücretleri, yıllık ücretli izin ücretleri, fazla çalışma ücretleri ve zamları, üretim ve verimlilik primleri, gece/vardiya zamları gibi unsurları içermektedir.

Esas (Normal) ücret ne demektir?

Esas (Normal) ücretler, işçilerin normal çalışma süresinde fiilen yaptıkları iş karşılığı tahakkuk ettirilen ücretleri ifade eder.

Mevzuatta normal çalışma süresi ne kadar olarak belirlenmiştir?

Mevzuatta normal çalışma süresi, ortalama günlük 7.5 saat, haftalık 45 saat olarak belirlenmiştir.

Boşa geçen zaman işletmenin kontrol edemeyeceği sebeplerden kaynaklanmışsa nasıl muhasebeleştirilir?

Eğer boşa geçen zaman, elektrik kesintisi, deprem, grev, yangın gibi işletmenin kontrol edemeyeceği sebeplerden kaynaklanmışsa, çalışmayan kısma isabet eden maliyetler üretim maliyetlerine dahil edilmeyerek, 680 Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları Hesabı’na kaydedilerek doğrudan sonuç hesaplarına aktarılmaktadır.

Boş geçen zamanın başlıca nedenleri nelerdir?

Bir işçinin üretim faaliyetlerinde bulunmayarak boşa geçirdiği zamanın başlıca sebepleri: • Tesis, makine ve cihazların arızalanması, • İlk madde ve malzemelerin ya da ara mamullerin üretime zamanında verilememesi, • Sipariş yetersizliğinden üretimin normal kapasitenin altında kalması, • Yardımcı araç-gereç ya da hizmetlerin yetersizliği, • İlk madde ve malzemelerdeki kalite sorunları, • İş talimatı ve prosedürlerindeki eksiklikler, • Enerji sıkıntısından doğan kısıtlamalar ve aksaklıklar.

Fazla çalışma sürelerinin muhasebeleştirilmesi nasıl yapılmaktadır?

Fazla çalışma, işletme tam kapasitede çalışırken yapılmış ise ve hangi siparişe ait olduğu biliniyor ise, direkt işçilik olarak kabul edilip 720 Direk İşçilik Giderleri Hesabı’na kaydedilmelidir. Fazla çalışmanın belli bir işle bağlantısının kurulamadığı durumlardaki fazla çalışma ücreti ile vardiya primleri, genel üretim giderleri içerisinde ele alınıp, 730 Genel Üretim Giderleri Hesabı’na kaydedilerek, mamul maliyetlerine aktarılmalıdır. İşletme fazla çalışmayı kendi etkinsizliği ve verimsizliği nedeniyle yapmış ise, fazla çalışma ücreti dönem giderleri ile ilişkilendirilmek üzere 680 Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları Hesabı’na kaydedilmelidir.

Yıllık izin, tatil ve ikramiyeler nasıl muhasebeleştirilir?

Üretimde çalışanlara ilişkin yıllık izin ücretleri ve toplu olarak ödenen ikramiyeler genel üretim gideri olarak kabul edilerek 730 Genel Üretim Giderleri Hesabı’na; ayrılan karşılıklar da 373 Maliyet Giderleri Karşılığı Hesabı’na kaydedilmelidir.

Harekete geçirme maliyeti ne demektir?

Üretime başlamadan önce makine ve işgücünün üretime geçirilmesini planlamak amacıyla üretim yapılmaksızın ortaya çıkan işçilikler, harekete geçirme maliyeti olarak ifade edilmektedir.

SGK işveren payları nasıl muhasebeleştirilir?

İşverence karşılanan SGK payları, eğer direkt işçilik icra eden işçilere ait ise 720 Direkt İşçilik Giderleri Hesabı’nda, endirekt işçilik icra edenlere ait ise de 730 Genel Üretim Giderleri Hesabı’nda izlenmelidir.

İşçilik maliyeti kavramı nedir? Kısaca tanımlayınız.

Bir mamulün ya da hizmetin üretilmesinde kullanılan ya da bu üretime yardımcı olan emeğin parasal tutarını ifade eder.

İşçilik maliyetleri nasıl sınıflandırılır?

İşçilik maliyetleri; üretim faaliyetleri ile ilgili işçilik maliyetleri ve üretim dışı faaliyetlerle ilgili işçilik maliyetlerinden oluşur.

Üretim faaliyetleri ile ilgili işçilik maliyetleri nasıl sınıflandırılır?

Üretim faaliyetleri ile ilgili işçilik maliyetlerinin “direkt” ve “endirekt” işçilik maliyetleri olarak ikiye ayrılır.

Direkt işçilik maliyeti nedir? Tanımlayınız.

Üretilen mamullere doğrudan doğruya yüklenebilen ve mamulün temel yapısını oluşturan, ilk madde ve malzemenin biçimini, yapısını ve niteliğini değiştiren maliyetlerdir.

Direkt işçilik maliyetlerine verilebilecek örnekler nelerdir?

Bir konfeksiyon fabrikasında dikiş makinaları operatörüne, bir inşaat şantiyesinde beton döken işçilere, bir mobilya fabrikasında mobilya montajı yapan, bir makine fabrikasında profili ve saçı kesen işçilere ödenen ücretler direkt işçilik maliyetlerine örnekler oluşturur.

Endirekt işçilik maliyeti nedir? Tanımlayınız.

Mamullerin üretiminde kullanılan, direkt işçilik dışında kalan ve bu mamullere doğrudan doğruya yüklenmeleri olanaksız olan işçilik maliyetlerine denir. Endirekt işçilik maliyetleri; “yardımcı işçilik maliyetleri” ve “yönetici işçilik maliyetleri” olmak üzere ikiye ayrılır.

Yardımcı işçilik maliyetleri nelerden oluşur?

Yardımcı işçilik maliyetleri, üretim faaliyetlerinin düzenli biçimde sürdürülmesine yardım eden işçilik olup, bakım ve onarım işçileri, kapıcı ve çırak vb. personele ödenen işçilik maliyetlerinden oluşur.

Üretim dışı faaliyetler ile ilgili işçilik maliyetlerini sınıflandırınız?

Üretim dışı faaliyetler ile ilgili işçilik maliyetlerini; “Araştırma ve Geliştirme Maliyetleri”, “Pazarlama, Satış ve Dağıtım Maliyetleri”, “Genel Yönetim Maliyetleri” ve “Diğer Faaliyet Maliyetleri” olarak sınıflandırmak mümkündür.

Fiili çalışmayla ilgili işçilik maliyet unsurları nelerdir?

Bunlar:

• Esas (Normal) Ücretler
• Fazla Çalışma Ücretleri
• Üretim ve Verimlilik Primleridir.

Brüt ücret neleri içermektedir?

Brüt ücret”; esas (normal) ücretleri, yıllık ücretli izin ücretleri, fazla çalışma ücretleri ve zamları, üretim ve verimlilik primleri, gece/vardiya zamları vb. unsurları içermektedir.

Esas (normal) ücretler neleri içermektedir?

Esas (normal) ücretler, “işçilerin normal çalışma süresinde fiilen yaptıkları iş karşılığı tahakkuk ettirilen ücretleri ifade eder.

İş kanununa göre yıllık izinler nasıl düzenlenir?

İş kanunu gereğince, bir işverene bağlı olarak deneme süresi de içinde olmak üzere asgari bir yıl çalışmış olan işçilere normal ücret dışında, 1-5 yıl çalışanlara 14, 5- 10 yıl çalışanlara 20, 15 yıldan daha fazla çalışanlara en az 26 iş günü yıllık ücretli izin verilir. Ancak 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarısı yaştaki işçilere verilecek izin süresi 20 günden az olamaz. Bu süreler hizmet akdi ve toplu iş sözleşmeleri ile arttırılabilir. İşçi, izinli olduğu ve çalışmadığı bu sürelerde yasal olarak ücretini almaya hak kazanır.

Yasada işçinin fazla çalışma ücretleri ve zamları nasıl düzenlenmiştir?

İş Kanunu’nun 41. maddesine göre, fazla çalışma Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde 45 saati aşan çalışmalardır. Fazla çalışma süresi günlük 3 saatten fazla, yılda da 90 günden fazla olamaz. İşçinin fazla çalışması söz konusu olduğunda, normal çalışma ücretine ek olarak % 50 fazla çalışma primi hesaplanır. Normal çalışma süreleri dışında ve hafta tatillerindeki fazla çalışma % 100 zamlı, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde de fazla çalışma % 200 zamlı ödenir.

Kıdem tazminatı nedir? Nasıl hesaplanır?

Kıdem tazminatı; işçinin işten çıkarılması ya da ayrılması hâlinde işverence işçiye yapılan ödemeleri ifade etmektedir. Aşağıdaki formülle hesaplanır.

Kıdem Tazminatı Tutarı = Hizmet (Kıdem) Süresi × Son Gün Brüt Ücret Tutarı × 30

İşçilik miktarı belirlenirken hangi belgelere bakılır?

İşyerinde Geçirilen Toplam Zamanı Gösteren Belgeler; önceleri “Puantaj Cetveli (Devam Çizelgesi)” kullanılırken, sonraları bu kartların yerini “Otomatik Saat Kartları (İşçi Zaman Kartları)”nın aldığı görülmektedir. Toplam Zamanın Hangi İşler Üzerinde Geçirildiğini Gösteren Belgeler; İşçilik maliyetlerinin hangi işler üzerinde geçirildiğinin belirlenmesinde kullanılan iki temel belge; “İşçi Çalışma Kartı” ve “İşçi Çalışma Kartı Özetidir.

Teknolojik gelişmelere paralel olarak, işçilik maliyetlerinin izlenmesinde kullanılan sistemler nelerdir?

Barkod okuyucu sistemler, parmak izi ve yüz tanıma sistemleri ve diğer dijital sistemler almıştır. “Personel Devam Kontrol Sistemi (PDKS)” olarak da adlandırılan bu çağdaş sistemler sayesinde işçi çalışma kartı özetlerinin, ücret bordrosu ve bildirgelerin düzenlenmesi mümkün olabilmektedir.

Zaman esasına göre ücret sistemi nedir? Açıklayınız.

Zaman temeline dayanan ve saat ücreti ya da gündelik şeklinde uygulanan ücret sistemidir. Bu ücret sisteminde ödenecek ücretin hesaplanmasında işçinin işletmede geçirdiği süre esas alınır. Bu ücret sisteminde ücret ile işçinin verimi arasında doğrusal bir ilişki söz konusu olmayıp, saat, gün, hafta ya da ay olarak işletmede geçirilen süre işçinin alacağı ücreti belirlemektedir.

“Akord esasına (parça başına) göre ücret sistemi nedir? Avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Geçen süreye bakılmaksızın, belirli bir süre içinde üretilen mamul miktarına göre hesaplanan ve ödenen ücrete parça başına ücret denir. Akord esasına göre ücret sisteminin en önemli üstünlüğü, işin sonucuyla ücret arasında doğrusal bir ilişkinin olmasıdır. Dezavantajı ise işçilerin aşırı yıpranmasına ve işçiler arasında olumsuz rekabete ve gerginliklere yol açabilmesidir.

Dönem sonlarında işçilik maliyetlerinin tahakkuku amacıyla direkt işçilikler ve endirekt işçilikler hangi hesaplara kaydedilir?

Dönem sonlarında işçilik maliyetlerinin tahakkuku amacıyla direkt işçiliklerin “720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ”ne, endirekt işçiliklerin de “730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ”ne kaydedilir.

Fazla çalışma ödemelerinin muhasebeleştirilmesi nasıl olur?

Fazla çalışma, işletme tam kapasite çalışırken yapılmış ise ve hangi siparişe ait olduğu biliniyor ise, direkt işçilik olarak kabul edilip, 720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ HESABI’na kaydedilmelidir. Fazla çalışmanın belli bir işle bağıntısının kurulamadığı durumlardaki fazla çalışma ücreti ile vardiya primleri, genel üretim giderleri içerisinde ele alınıp, 730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ HESABI’na kaydedilerek, mamul maliyetlerine aktarılmalıdır. İşletme fazla çalışmayı kendi etkinsizliği ve verimsizliği nedeniyle yapmış ise, fazla çalışma ücreti dönem giderleri ile ilişkilendirilmek üzere 680 ÇALIŞMAYAN KISIM GİDER VE ZARARLARI HESABI’na kaydedilmelidir.